الْمَاعُون
«مَاعُون» از مادّه «مَعْن» (بر وزن شأن) به معناى چیز کم است، و بسیارى از مفسران معتقدند: منظور از آن در اینجا، اشیاء جزئى است که مردم، مخصوصاً همسایه ها از یکدیگر به عنوان عاریه یا تملک مى گیرند، مانند مقدارى نمک، آب، آتش (کبریت)، ظروف و مانند اینها.
ریشه کلمه
- معن (۱ بار)
قاموس قرآن
[ماعون:7-6]. بنابر معناى اولى ظاهراً ماعون آنست كه پيوسته در گردش و جريان است چنانكه آن را تبر، ديك، دستاس و نحو آن كه معمولاً به عاريه داده مىشوند، معنى كردهاند و ايضاً مانند قرض دادن، صدقه دادن و زكوة كه در ميان مردم جريان دارند. در صافى از كافى از امام صادق «عليه السلام» منقول است: «قالَ هُوَ الْقَرْضُ تَقْرِضُهُ وَالْمَعْرُوفُ تَصْنَعُهُ وَ مَتاعُ الْبَيْتِ تَعَعَيِّرُهُ وَ مِنْهُ الزَّكوةُ» در ذيل روايت هست كه به آنحضرت گفتند: همسايگان ما وقتيكه اين اشياء را بردند مىشكنند و فاسد مىكنند آيا مىتوانيم ندهيم؟ فرمود: اگر اينطور باشند مانعى نيست كه ندهيد. اين حديث در مجمع و برهان نيز نقل شده است. و در مجمع از طريق اهل سنت نقل شده كه مراد از ماعون زكوة واجبى است.