غافر ٧
ترجمه
غافر ٦ | آیه ٧ | غافر ٨ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«الَّذینَ یَحْمِلُونَ الْعَرْشَ»: فرشتگانی که بردارندگان عرش هستند. تعداد نفرات فرشتگان حامل عرش عظیم و نحوه حمل ایشان، و خود عرش بر ما مجهول است. قرآن و سنّت متواتر تفصیلی در این باره ندادهاند. در این باره دم نمیزنیم و امر آن را به خدا حوالت میداریم (نگا: المراغی). «رَحْمَة»: از لحاظ نحوی تمییز و از نظر معنی فاعل است. «قِهِمْ»: به دورشان دار. محفوظ و مصونشان فرما. واژه (قِ) فعل امر ماده (وقی) است.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۷ - ۱۲ سوره مؤ من
- حاملان عرش چه كسانى هستند
- توضيح استفغار و دعاى ملائكه حامل عرش و پيرامونيان عرش براى مؤ منان و پدران وهمسران و فرزندان ايشان
- مراد از سيئات در دعاى ملائكه براى تائبين و صالحين : وقهم السيئات ...
- دو نكته كه از دعاى ملائكه استفاده مى شود
- توضيحى در مورد عدم منافات درخواست مغفرت و بهشت براى تائبين و مؤ منين ، با اينكهبر خدا واجبست تائبين و مؤ منين را ببخشد و مؤ منان راداخل بهشت كند
- حكايت اعتراف بى حاصل كفار دوزخى به يقينشان به معاد و اقرارشان به گناهانشان ،براى نجات يافتن از عذاب
- مراد از دو اماته و دو احياء در سخن كفار در جهنم : ربنا امتنا اثنتين و احييتنا اثنتين ... و وجوهمختلف در اين باره
نکات آیه
۱ - فرشتگان حامل عرش و پیرامون آن، به تسبیح و تنزیه خداوند همراه با ستایش او مى پردازند. (الذین یحملون العرش و من حوله یسبّحون بحمد ربّهم)
۲ - همراه ساختن تسبیح و تنزیه خداوند با حمد و ستایش او، امرى نیکو و پسندیده (یسبّحون بحمد ربّهم) «با» در «بحمد» براى مصاحبت است.
۳ - خداوند از هر عیب و نقصى، منزه و مبرا است. (یسبّحون بحمد ربّهم)
۴ - جهان، داراى مرکز اداره و فرمان روایى است. (العرش) «عرش» به معناى تخت فرمان روایى است و گاهى کنایه از مرکز اداره و فرمان روایى مى باشد.
۵ - برخى از فرشتگان، کارگزاران الهى در جهان اند. (الذین یحملون العرش) عرش در آیه شریفه، به معناى مرکز اداره و فرمان روایى خدا بر جهان هستى است. بنابر این حمل این مرکز از سوى فرشتگان، مى تواند به معناى کارگزارى آنان باشد.
۶ - فرشتگان، داراى ایمان راستین و کامل به خداوند (و یؤمنون به)
۷ - ایمان، گوهرى بس ارزشمند و مؤمنان داراى مقامى والا نزد پروردگار (و یؤمنون به) مفسران گفته اند: یادآورى ایمان فرشتگان به خدا - با آن که این حقیقتى روشن براى همگان است - مى تواند به منظور بیان مطلب یاد شده باشد.
۸ - استغفار و آمرزش خواهى فرشتگان عرش الهى، براى مؤمنان (و یستغفرون للذین ءامنوا)
۹ - اعتراف فرشتگان حامل عرش الهى، به ربوبیت خداوند و رحمت و علم گسترده او درباره همه پدیده هاى عالم (ربّنا وسعت کلّ شىء رحمة و علمًا)
۱۰ - رحمت و علم خداوند، گسترده و فراگیر همه پدیده هاى عالم است. (ربّنا وسعت کلّ شىء رحمة و علمًا)
۱۱ - ربوبیت الهى، مقتضى رحمت و علم گسترده به همه چیز است. (ربّنا وسعت کلّ شىء رحمة و علمًا)
۱۲ - جمله «ربّنا وسعت کل شىء رحمة ... و قهم عذاب الجحیم» متن مناجات فرشتگان با خداوند به هنگام آمرزش خواهى از او براى مؤمنان (و یستغفرون للذین ءامنوا ربّنا وسعت کلّ شىء رحمة و علمًا)
۱۳ - درخواست آمرزش از خداوند، براى توبه کنندگان و رهروان راه الهى از سوى فرشتگان حامل عرش (فاغفر للذین تابوا و اتّبعوا سبیلک)
۱۴ - رحمت و علم همه جانبه و گسترده خداوند، مقتضىِ طلب آمرزش از او و امید بستن به اجابت او است. (و یستغفرون للذین ءامنوا ربّنا وسعت کلّ شىء رحمة و علمًا فاغفر للذین تابوا) برداشت یاد شده از تفریع «فاغفر للذین تابوا...» بر «ربّنا وسعت...» استفاده مى شود; یعنى، اى پروردگار ما! چون رحمت و علم تو گسترده و جهان شمول است، پس بیامرز مؤمنان توبه کننده را... .
۱۵ - توبه و پیمودن راه خداوند (اسلام)، دو شرط لازم براى جلب غفران و آمرزش الهى (فاغفر للذین تابوا و اتّبعوا سبیلک)
۱۶ - مناجات با خداوند و ذکر صفت ربوبیت او، از آداب دعا و حاجت خواهى از او (ربّنا وسعت ... فاغفر للذین تابوا)
۱۷ - اسلام، راهى است تعیین شده از سوى خداوند براى سیر و سلوک بشر. (و اتّبعوا سبیلک) مقصود از «سبیلک» (راه خدا)، اسلام و رهنمودهاى آن است.
۱۸ - مؤمنان تائب و پیرو راه الهى، برخوردار از لطف و حمایت فرشتگان عرش الهى (الذین یحملون العرش ... یستغفرون ... للذین تابوا و اتّبعوا سبیلک)
۱۹ - درخواست مصونیت از عذاب دوزخ از سوى فرشتگان عرش، براى مؤمنان تائب و پیرو راه خدا (و قهم عذاب الجحیم)
۲۰ - توبه و پیمودن راه خدا (عمل به تعالیم الهى)، دو عنصر لازم براى نجات انسان از دوزخ است. (فاغفر للذین تابوا و اتّبعوا سبیلک و قهم عذاب الجحیم)
۲۱ - تشویق خطاکاران به توبه و پیمودن راه درست از سوى خداوند (فاغفر للذین تابوا و اتّبعوا سبیلک و قهم عذاب الجحیم)
۲۲ - نقش مؤثر دعا و مناجات، در پذیرش توبه و آمرزش گناهان و مصونیت از عذاب دوزخ (فاغفر للذین تابوا ... و قهم عذاب الجحیم)
۲۳ - دوزخ، داراى آتشى شعله ور و فروزان (عذاب الجحیم) «جحیم» اسم مکان از «جحمة» (شعله و افروزندگى شدید آتش) و به معناى محل آتش شعله ور و افروخته است.
۲۴ - جحیم، از نام هاى دوزخ (عذاب الجحیم)
موضوعات مرتبط
- آفرینش: مرکز تدبیر آفرینش ۴
- آمرزش: زمینه آمرزش ۲۲; شرایط آمرزش ۱۵
- ارزشها: ۷
- استغفار: زمینه استغفار ۱۴
- اسلام: اهمیت اسلام ۱۵; نقش اسلام ۱۷
- اسماء و صفات: صفات جلال ۳
- اقرار: اقرار به ربوبیت خدا ۹; اقرار به رحمت خدا ۹; اقرار به علم خدا ۹
- امیدوارى: امیدوارى به اجابت دعا ۱۴
- ایمان: ارزش ایمان ۷
- تائبان: استغفار براى تائبان ۱۳; حامى تائبان ۱۸; درخواست مصونیت اخروى تائبان ۱۹; فضایل تائبان ۱۸
- تسبیح: آداب تسبیح خدا ۲; تسبیح خدا ۱، ۳
- تسبیح گویان خدا: ۱
- توبه: آثار توبه ۲۰; اهمیت توبه ۱۵; تشویق به توبه ۲۱; زمینه قبول توبه ۲۲
- جهنم: آتش جهنم ۲۳، ۲۴; درخواست مصونیت از جهنم ۱۹; صفات جهنم ۲۳; عوامل مصونیت از جهنم ۲۰، ۲۲; نامهاى جهنم ۲۴
- حمد: حمد خدا ۱، ۲
- خدا: آثار ربوبیت خدا ۱۱; آثار رحمت خدا ۱۴; آثار علم خدا ۱۴; ربوبیت خدا ۱۶; تشویقهاى خدا ۲۱; تنزیه خدا ۱، ۲ ، ۳; خدا و نقص ۳; رحمت خدا ۱۱; علم خدا ۱۱; وسعت رحمت خدا ۱۰ ; وسعت علم خدا ۱۰
- دعا: آثار دعا ۲۲; آداب دعا ۱۶
- دین: فضایل پیروان دین ۱۸
- سبیل الله: آثار سلوک سبیل الله ۲۰; تشویق به سلوک سبیل الله ۲۱
- سلوک: روش سلوک ۱۷
- عرش: استغفار حاملان عرش ۸، ۱۲، ۱۳; اقرار حاملان عرش ۹; تسبیح حاملان عرش ۱; حمایتهاى حاملان عرش ۱۸; حمد حاملان عرش ۱; دعاى حاملان عرش ۱۲، ۱۹; نقش عرش ۴
- عمل: عمل پسندیده ۲
- کارگزاران خدا: ۵
- گناهکاران: تشویق گناهکاران ۲۱
- مؤمنان: استغفار براى مؤمنان ۸; حامى مؤمنان ۱۸; درخواست مصونیت اخروى مؤمنان ۱۹; فضایل مؤمنان ۱۸; مقامات مؤمنان ۷
- ملائکه: ایمان ملائکه ۶; فضایل ملائکه ۶; ملائکه اطراف عرش ۱، ۸، ۹، ۱۲; نقش ملائکه ۵