الكهف ٩

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۴:۵۹ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن سال نزول)


ترجمه

آیا گمان کردی اصحاب کهف و رقیم از آیات عجیب ما بودند؟!

آيا پنداشته‌اى كه اصحاب كهف و سنگ نوشته از آيات عجيب ما بودند
مگر پنداشتى اصحاب كهف و رقيم [=خفتگان غار لوحه‌دار] از آيات ما شگفت بوده است؟
تو پنداری که (قصه) اصحاب کهف و رقیم (در مقابل این همه آیات قدرت و عجایب حکمتهای ما) از آیات عجیب ماست؟!
آیا گمان کردی که اصحاب کهف و رقیم از نشانه های شگفت انگیز ما بودند؟ [چنین نیست؛ زیرا ما را در پهن دشت هستی نشانه هایی شگفت انگیزتر از اصحاب کهف است.]
آيا پنداشته‌اى كه اصحاب كهف و رقيم از نشانه‌هاى شگفت‌انگيز ما بوده‌اند؟
گویا دانسته‌ای که داستان اصحاب کهف و رقیم از آیات شگفت‌آور ماست‌
مگر پنداشته‌اى كه ياران آن غار- كَهف- و آن سنگ نبشته- رقيم- از نشانه‌هاى شگفت‌انگيز ما بوده‌اند؟- يعنى داستان ايشان نسبت به آيات قدرت ما چندان شگفت نيست-.
(زندگی پرزرق و برق، بسیاری از مردمان را گول می‌زند، و ایشان را نسبت به زنده شدن دوباره، غافل و بی‌باور می‌کند. در صورتی که کسانی چون اصحاب کهف یافته می‌شوند که در محیط پرزرق و برق جهان و در میان انواع ناز و نعمت، استقامت و پایمردی خود را در راه ایمان نشان می‌دهند، و نیز حوادث بسیاری در جهان رخ می‌دهد که بیانگر از سرگرفتن حیات پس از خواب طولانی بوده که نوعی مرگ بشمار است. از جمله‌ی این حوادث داستان اصحاب کهف است). آیا گمان می‌بری که (خواب چندین ساله‌ی) اصحاب کهف و رقیم، در میان عجائب و غرائبِ (پراکنده در گستره‌ی هستیِ) ما چیز شگفتی است؟
یا پنداشتی اصحاب کهف و رقیم [:خفتگان غار لوحه‌دار] از آیات شگفت‌انگیز ما بوده‌اند؟
یا پنداشتی که یاران کهف و رقیم بودند از آیتهای ما شگفت‌


الكهف ٨ آیه ٩ الكهف ١٠
سوره : سوره الكهف
نزول : ٨ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١١
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَمْ»: متضمّن معنی دو حرف است: (بَلْ) اضراب، که بر انتقال از سخنی به سخنی دلالت دارد، و همزه استفهام انکاری که مفید نفی است (نگا: بقره / . «أَمْ حَسِبْتَ»: مخاطب پیغمبر است و مقصود دیگران. «الْکَهْفِ»: غار. «الرَّقِیمِ»: کتیبه. لوحه. «أَصْحَابَ الْکَهْفِ وَ الرَّقِیمِ»: گروهی از جوانان مؤمن و هوشمند بودند که از دست طاغوت عصر خویش به غاری پناه بردند، و بعدها نام آنان را بر کتیبه‌ای بالای در غار نصب کردند. «آیَاتِنَا»: نشانه‌های قدرت ما. عجائب و غرائب ساخته و پرداخته آفرینش ما. «عَجَباً»: عجیب. شگفت. نادره. مصدر است و برای مبالغه در معنی وصفی به کار رفته است و خبر (کانُوا) است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

نکات آیه

۱- سرگذشت اصحاب کهف، از آیات و نشانه هاى الهى است. (أم حسبت أن أصحب الکهف و الرقیم کانوا من ءایتنا)

۲- «اصحاب رقیم»، نام دیگر «اصحاب کهف» است. (أصحب الکهف و الرقیم) چون در آیات این سوره، سخنى درباره «اصحاب رقیم» به میان نیامده، محتمل است «اصحاب رقیم» نام و وصفِ دیگرى براى اصحاب کهف باشد از آن جا که «رقیم» به معناى مرقوم و ثبت شده است، برخى گفته اند که بدان جهت این نام بر آنان اطلاق شده که شرح حال شان، بر دیوار غار یا در نقطه دیگرى، به صورت «سنگ نوشته» ثبت شده است.

۳- ماجراى اصحاب کهف، با توجه به قدرت و اراده خداوند، رخدادى شگفت نیست. (أم حسبت أنّ أصحب الکهف ... کانوا من ءایتنا عجبًا) «أم» در ابتداى آیه،«أم منقطعه» است و معناى اضراب همراه با استفهام و انکار دارد، بنابراین، معناى عبارت چنین است: «آیا چنین گمان کردى که اصحاب کهف ...».

۴- خداوند، آیاتى بس شگفت تر از ماجراى اصحاب کهف دارد. (أم حسبت أنّ أصحب الکهف ... کانوا من ءایتنا عجبًا) نفى شگفتى از ماجراى اصحاب کهف - على رغم شگفتى آن در نظر آدمیان - گواه این مطلب است که خداوند، آیاتى بس عجیب تر از این داستان نیز آفریده است.

۵- قبل از نزول قرآن نیز سرگذشت اصحاب کهف در بین مردم مطرح بوده است. (أم حسبت أنّ أصحب الکهف ... کانوا من ءایتنا عجبًا) سیاق و لحن آیه، حاکى از آن است که مردم عصر بعثت، از داستان اصحاب کهف، اطلاعاتى هر چند ناقص داشته اند و آن را از عجایب مى شمردند.

۶- تسلّى دادن به پیامبر(ص) و تسکین اندوه آن حضرت، از اهداف بیان سرگذشت اصحاب کهف (أم حسبت أنّ أصحب الکهف و الرقیم کانوا من ءایتنا عجبًا) «حسبت» خطاب به پیامبر(ص) است. سیاق آیات، اقتضا مى کند که این آیه با آیات پیشین، به خصوص «لعلّک باخع نفسک» مرتبط باشد. از وجوه محتمل این است که یادآورى داستان اصحاب کهف و بیان ویژگى هاى آنان، ممکن است داراى این پیام باشد که مؤمنان حقیقى، گرچه اندک اند، ولى ارزشمند بوده و حضور آنان در برابر اکثریت کفرپیشه، مایه تسلّى خاطر است.

روایات و احادیث

۷- «عن أبى عبداللّه(ع) فى قوله «أم حسبت أنّ أصحاب الکهف و الرقیم...» قال: هم قوم فرّوا و کتب ملک ذلک الزمان بأسمائهم و أسماء آبائهم و عشائرهم فى صحف من رصاص ; از امام صادق(ع) درباره سخن خدا «أم حسبت أنّ أصحاب الکهف و الرقیم...» روایت شده که فرمود: آنان، قومى بودند که فرار کردند و پادشاه آن زمان، نام آنان و پدران و عشیره هاشان را در چند لوحه از سرب مرقوم داشت. (این وجه تسمیه اصحاب کهف به اصحاب رقیم است)».[۱]

۸- «عن نعمان بن بشیر، انّه سمع رسول اللّه(ص) یحدث عن أصحاب الرقیم: انّ ثلاثة نفر دخلوا إلى الکهف فوقع من الجبل حجر على الکهف فأوصد علیهم ... ففرج اللّه عنهم و خرجوا إلى أهلیهم راجعین ; از نعمان بن بشیر نقل شده که او، از رسول اللّه(ص) شنید که درباره اصحاب رقیم فرمود: آنان، سه نفر بودند که داخل غار شدند و سنگى از کوه بر غار فرود آمد و غار را به روى آنان بست ... پس خداوند، گشایشى در کارشان پدید آورد و از غار آزاد شدند و به سوى خانواده هاى خود بازگشتند».[۲]

۹- «عن أبى عبداللّه(ع) قال: إنّ أصحاب الکهف أسرّوا الإیمان و أظهروا الکفر ... ; از امام صادق(ع) روایت شده: اصحاب کهف، ایمان خود را مخفى داشته و تظاهر به کفر مى کردند».[۳]

موضوعات مرتبط

  • آیات خدا ۱: عظمت آیات خدا ۱ ۴
  • اصحاب رقیم: مراد از اصحاب رقیم ۲
  • اصحاب کهف: تاریخ قصه اصحاب کهف ۵; تعداد اصحاب کهف ۸; تقیه اصحاب کهف ۹; فلسفه قصه اصحاب کهف ۶; قصه اصحاب کهف ۱، ۳، ۴، ۷، ۸، ۹; نامهاى اصحاب کهف ۲
  • خدا: عظمت اراده خدا ۳; عظمت قدرت خدا ۳
  • قرآن: فلسفه قصص قرآن ۶
  • محمد(ص): دلدارى به محمد(ص) ۶

منابع

  1. تفسیر عیاشى، ج ۲، ص ۳۲۱، ح ۵; نورالثقلین، ج ۳، ص ۲۴۴، ح ۲۱.
  2. الدرالمنثور، ج ۵، ص ۳۶۳.
  3. تفسیر عیاشى، ج ۲، ص ۳۲۱، ح ۴ و ۱۰; نورالثقلین، ج ۳، ص ۲۴۴، ح ۲۰.