۸٬۹۳۳
ویرایش
(Edited by QRobot) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{تغییر صفحه | قبلی=تفسیر:المیزان جلد۱۴ بخش۴۰ | بعدی = تفسیر:المیزان جلد۱۴ بخش۴۲}} | |||
__TOC__ | __TOC__ | ||
هَذَانِ خَصمَانِ اخْتَصمُوا فى رَبهِمْ | هَذَانِ خَصمَانِ اخْتَصمُوا فى رَبهِمْ فَالَّذِينَ كفَرُوا قُطعَت لهَُمْ ثِيَابٌ مِّن نَّارٍ يُصب مِن فَوْقِ رُءُوسِهِمُ الحَْمِيمُ | ||
اشاره با كلمه ((هذان (( به دو طايفه اى است كه جمله ((ان اللّه يفصل بينهم يوم القيمه (( و جمله بعدى اش : ((و كثير من الناس و كثير حق عليه العذاب (( بر آن دو دلالت مى كرد. | اشاره با كلمه ((هذان (( به دو طايفه اى است كه جمله ((ان اللّه يفصل بينهم يوم القيمه (( و جمله بعدى اش : ((و كثير من الناس و كثير حق عليه العذاب (( بر آن دو دلالت مى كرد. | ||
تمامى مذاهب مختلف به دو دسته : ((محق ((،((مبطل (( منقسمند و همه اختلافاتشان به اختلاف در ربوبيت خدا بر مى گردد | تمامى مذاهب مختلف به دو دسته : ((محق ((،((مبطل (( منقسمند و همه اختلافاتشان به اختلاف در ربوبيت خدا بر مى گردد | ||
خط ۱۱: | خط ۱۳: | ||
پاره اى ديگر او را به آنچه از اسماء و صفات كه مستحق و سزاوار است توصيف نمى كنند، مثلا براى او شريك يا فرزند قائل مى شوند و در نتيجه وحدانيت او را منكر مى گردند، و يا صنع و ايجاد عالم را به طبيعت و يا دهر نسبت مى دهند، و يا منكر رسالت و نبوت ، و يا رسالت بعضى از رسل ، و يا منكر يكى از ضروريات دين حق مى شوند، و در نتيجه به حق كفر مى ورزند و آن را مى پوشانند، (چون كفر همان پوشاندن حق است )، و اين كافر و آن مؤ من به آن معنايى كه گفتيم عبارتند از ((خصمان (( | پاره اى ديگر او را به آنچه از اسماء و صفات كه مستحق و سزاوار است توصيف نمى كنند، مثلا براى او شريك يا فرزند قائل مى شوند و در نتيجه وحدانيت او را منكر مى گردند، و يا صنع و ايجاد عالم را به طبيعت و يا دهر نسبت مى دهند، و يا منكر رسالت و نبوت ، و يا رسالت بعضى از رسل ، و يا منكر يكى از ضروريات دين حق مى شوند، و در نتيجه به حق كفر مى ورزند و آن را مى پوشانند، (چون كفر همان پوشاندن حق است )، و اين كافر و آن مؤ من به آن معنايى كه گفتيم عبارتند از ((خصمان (( | ||
آنگاه شروع كرده ، در بيان كيفر و سزاى آن دو خصم ، و عاقبت امر هر يك از آن دو، و نخست كيفر كفار را بيان نموده ، مى فرمايد: ((فالذين كفروا قطعت لهم ثياب من نار يصب من فوق روسهم الحميم (( يعنى براى كفار لباس از آتش مى برند، و از بالاى سرشان آب جوش بر سرشان مى ريزند. | آنگاه شروع كرده ، در بيان كيفر و سزاى آن دو خصم ، و عاقبت امر هر يك از آن دو، و نخست كيفر كفار را بيان نموده ، مى فرمايد: ((فالذين كفروا قطعت لهم ثياب من نار يصب من فوق روسهم الحميم (( يعنى براى كفار لباس از آتش مى برند، و از بالاى سرشان آب جوش بر سرشان مى ريزند. | ||
يُصهَرُ بِهِ مَا فى بُطونهِمْ وَ | يُصهَرُ بِهِ مَا فى بُطونهِمْ وَ الجُْلُودُ | ||
كلمه ((صهر(( به معناى آب كردن است ، و معناى آيه اين است كه با آن آب جوش آنچه در داخل جوف ايشان ، از معده و روده و غيره است ، همه آب مى شود. | كلمه ((صهر(( به معناى آب كردن است ، و معناى آيه اين است كه با آن آب جوش آنچه در داخل جوف ايشان ، از معده و روده و غيره است ، همه آب مى شود. | ||
وَ لهَُم | وَ لهَُم مَّقَمِعُ مِنْ حَدِيدٍ | ||
كلمه ((مقامع (( جمع ((مقمعه (( و ((مقمعه (( به معناى پتك و گرز است . | كلمه ((مقامع (( جمع ((مقمعه (( و ((مقمعه (( به معناى پتك و گرز است . | ||
كلَّمَا أَرَادُوا أَن يخْرُجُوا مِنهَا مِنْ غَمٍ أُعِيدُوا فِيهَا وَ ذُوقُوا عَذَاب الحَْرِيقِ | |||
ضمير ((منها(( به آتش بر مى گردد، و كلمه ((من غم (( بيان آن است . و ممكن هم هست كلمه ((من (( به معناى سببيت باشد. و كلمه ((حريق (( به معناى ((محرق - سوزاننده (( است ، مانند ((اليم (( كه به معناى ((مولم - دردآور(( است . | ضمير ((منها(( به آتش بر مى گردد، و كلمه ((من غم (( بيان آن است . و ممكن هم هست كلمه ((من (( به معناى سببيت باشد. و كلمه ((حريق (( به معناى ((محرق - سوزاننده (( است ، مانند ((اليم (( كه به معناى ((مولم - دردآور(( است . | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۵۱۰ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۵۱۰ </center> | ||
إِنَّ اللَّهَ يُدْخِلُ الَّذِينَ ءَامَنُوا... | |||
كلمه ((اساور(( به طورى كه گفته اند جمع ((اسوره (( است ، و ((اسوره (( خود جمع ((سوار(( است ، و ((سوار(( به طورى كه راغب گفته معرب ((دستواره (( است . و بقيه كلمات آيه روشن است . | كلمه ((اساور(( به طورى كه گفته اند جمع ((اسوره (( است ، و ((اسوره (( خود جمع ((سوار(( است ، و ((سوار(( به طورى كه راغب گفته معرب ((دستواره (( است . و بقيه كلمات آيه روشن است . | ||
وَ هُدُوا إِلى | وَ هُدُوا إِلى الطيِّبِ مِنَ الْقَوْلِ وَ هُدُوا إِلى صرَطِ الحَْمِيدِ | ||
((قول طيب (( كلامى است كه در آن خبائث نباشد. و ((كلام خبيث (( به معناى كلامى است كه يكى از اقسام باطل در آن باشد، و خداى تعالى قول طيب مؤ منين را يكجا جمع نموده ، و فرموده : ((دعواهم فيها سبحانك اللّهم و تحيتهم فيها سلام و آخر دعواهم ان الحمد لله رب الع المين (( | ((قول طيب (( كلامى است كه در آن خبائث نباشد. و ((كلام خبيث (( به معناى كلامى است كه يكى از اقسام باطل در آن باشد، و خداى تعالى قول طيب مؤ منين را يكجا جمع نموده ، و فرموده : ((دعواهم فيها سبحانك اللّهم و تحيتهم فيها سلام و آخر دعواهم ان الحمد لله رب الع المين (( | ||
پس معناى اينكه فرمود ((به سوى قول طيب هدايت شدند(( اين است كه خداوند وسيله را براى چنين سخنى برايشان فراهم نمود. و هدايتشان به صراط حميد - حميد يكى از اسماء خداست - اين است كه از ايشان جز افعال پسنديده سر نزند، همچنانكه جز كلام طيب از دهان ايشان بيرون نمى آيد. | پس معناى اينكه فرمود ((به سوى قول طيب هدايت شدند(( اين است كه خداوند وسيله را براى چنين سخنى برايشان فراهم نمود. و هدايتشان به صراط حميد - حميد يكى از اسماء خداست - اين است كه از ايشان جز افعال پسنديده سر نزند، همچنانكه جز كلام طيب از دهان ايشان بيرون نمى آيد. | ||
خط ۵۹: | خط ۶۱: | ||
<span id='link358'><span> | <span id='link358'><span> | ||
==آيات ۲۵ - ۳۷ سوره حج == | ==آيات ۲۵ - ۳۷ سوره حج == | ||
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ يَصدُّونَ عَن سبِيلِ اللَّهِ وَ الْمَسجِدِ الْحَرَامِ الَّذِى جَعَلْنَهُ لِلنَّاسِ سوَاءً الْعَكِف فِيهِ وَ الْبَادِ وَ مَن يُرِدْ فِيهِ بِإِلْحَادِ بِظلْمٍ نُّذِقْهُ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ(۲۵) | |||
وَ إِذْ | وَ إِذْ بَوَّأْنَا لابْرَهِيمَ مَكانَ الْبَيْتِ أَن لا تُشرِك بى شيْئاً وَ طهِّرْ بَيْتىَ لِلطائفِينَ وَ الْقَائمِينَ وَ الرُّكع السجُودِ(۲۶) | ||
وَ | وَ أَذِّن فى النَّاسِ بِالحَْجّ يَأْتُوك رِجَالاً وَ عَلى كلِّ ضامِرٍ يَأْتِينَ مِن كلِّ فَجٍ عَمِيقٍ(۲۷) | ||
لِّيَشهَدُوا مَنَفِعَ لَهُمْ وَ يَذْكرُوا اسمَ اللَّهِ فى أَيَّامٍ مَّعْلُومَتٍ عَلى مَا رَزَقَهُم مِّن بَهِيمَةِ الاَنْعَمِ فَكلُوا مِنهَا وَ أَطعِمُوا الْبَائس الْفَقِيرَ(۲۸) | |||
ثُمَّ لْيَقْضوا تَفَثَهُمْ وَ لْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَ لْيَطوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ(۲۹) | |||
ذَلِك وَ مَن يُعَظمْ حُرُمَتِ | ذَلِك وَ مَن يُعَظمْ حُرُمَتِ اللَّهِ فَهُوَ خَيرٌ لَّهُ عِندَ رَبِّهِ وَ أُحِلَّت لَكمُ الاَنْعَمُ إِلا مَا يُتْلى عَلَيْكمْ فَاجْتَنِبُوا الرِّجْس مِنَ الاَوْثَنِ وَ اجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ(۳۰) | ||
حُنَفَاءَ | حُنَفَاءَ للَّهِ غَيرَ مُشرِكِينَ بِهِ وَ مَن يُشرِك بِاللَّهِ فَكَأَنَّمَا خَرَّ مِنَ السمَاءِ فَتَخْطفُهُ الطيرُ أَوْ تَهْوِى بِهِ الرِّيحُ فى مَكانٍ سحِيقٍ(۳۱) | ||
ذَلِك وَ مَن يُعَظمْ شعَئرَ | ذَلِك وَ مَن يُعَظمْ شعَئرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ(۳۲) | ||
لَكمْ فِيهَا مَنَفِعُ إِلى أَجَلٍ | لَكمْ فِيهَا مَنَفِعُ إِلى أَجَلٍ مُّسمًّى ثُمَّ محِلُّهَا إِلى الْبَيْتِ الْعَتِيقِ(۳۳) | ||
وَ | وَ لِكلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنسكاً لِّيَذْكُرُوا اسمَ اللَّهِ عَلى مَا رَزَقَهُم مِّن بَهِيمَةِ الاَنْعَمِ فَإِلَهُكمْ إِلَهٌ وَحِدٌ فَلَهُ أَسلِمُوا وَ بَشرِ الْمُخْبِتِينَ(۳۴) | ||
الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَت قُلُوبُهُمْ وَ الصبرِينَ عَلى مَا أَصابهُمْ وَ الْمُقِيمِى الصلَوةِ وَ ممَّا رَزَقْنَهُمْ يُنفِقُونَ(۳۵) | |||
وَ الْبُدْنَ جَعَلْنَهَا لَكم | وَ الْبُدْنَ جَعَلْنَهَا لَكم مِّن شعَئرِ اللَّهِ لَكمْ فِيهَا خَيرٌ فَاذْكُرُوا اسمَ اللَّهِ عَلَيهَا صوَاف فَإِذَا وَجَبَت جُنُوبهَا فَكلُوا مِنهَا وَ أَطعِمُوا الْقَانِعَ وَ الْمُعْترَّ كَذَلِك سخَّرْنَهَا لَكمْ لَعَلَّكُمْ تَشكُرُونَ(۳۶) | ||
لَن يَنَالَ | لَن يَنَالَ اللَّهَ لحُُومُهَا وَ لا دِمَاؤُهَا وَ لَكِن يَنَالُهُ التَّقْوَى مِنكُمْ كَذَلِك سخَّرَهَا لَكمْ لِتُكَبرُوا اللَّهَ عَلى مَا هَدَاشْ وَ بَشرِ الْمُحْسِنِينَ(۳۷) | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۵۱۶ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۵۱۶ </center> | ||
ترجمه آيات | ترجمه آيات | ||
خط ۹۲: | خط ۹۴: | ||
<span id='link359'><span> | <span id='link359'><span> | ||
==برابرى همه مؤ منين در عبادت در مسجدالحرام و تهديد كساين كه در راه خدا و مسجدالحرام را مى بندند == | ==برابرى همه مؤ منين در عبادت در مسجدالحرام و تهديد كساين كه در راه خدا و مسجدالحرام را مى بندند == | ||
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ يَصدُّونَ عَن سبِيلِ اللَّهِ وَ الْمَسجِدِ الْحَرَامِ الَّذِى جَعَلْنَهُ لِلنَّاسِ | |||
كلمه ((صد(( به معناى جلوگيرى است . و كلمه ((سواء(( مصدر به معناى فاعل است . و ((عكوف در مكان (( به معناى اقامت در آن است . و كلمه ((بادى (( از ((بدو(( و به معناى ظهور است . و مراد از آن به طورى كه گفته اند كسى است كه مقيم مكه نباشد، بلكه از خارج وارد مكه شود. و كلمه ((الحاد(( به معناى ميل به خلاف استقامت است ، و اصل آن كجى پاى حيوان بوده . | كلمه ((صد(( به معناى جلوگيرى است . و كلمه ((سواء(( مصدر به معناى فاعل است . و ((عكوف در مكان (( به معناى اقامت در آن است . و كلمه ((بادى (( از ((بدو(( و به معناى ظهور است . و مراد از آن به طورى كه گفته اند كسى است كه مقيم مكه نباشد، بلكه از خارج وارد مكه شود. و كلمه ((الحاد(( به معناى ميل به خلاف استقامت است ، و اصل آن كجى پاى حيوان بوده . | ||
و مراد از جمله ((الذين كفروا(( مشركين مكه است كه به نبوت رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم ) كفر ورزيدند و در اول بعثت ، يعنى قبل از هجرت ، مانع از گرويدن مردم به اسلام مى شدند. و مقصود از ((سبيل اللّه (( همان اسلام است ، و نيز مؤ منين را از داخل شدن به مسجد الحرام ، براى طواف كعبه ، و نماز خواندن در آن و ساير عبادات باز مى داشتند. پس جمله ((يصدون (( استمرار را مى رساند، و عطف آن بر فعل ماضى ((كفروا(( ضررى به اين افاده نمى رساند، و معناى آيه اين است : آنهايى ك ه قبلا كفر ورزيدند و بر جلوگيرى مردم از راه خدا و جلوگيرى مؤ منين از مسجد الحرام مداومت نمودند. | و مراد از جمله ((الذين كفروا(( مشركين مكه است كه به نبوت رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم ) كفر ورزيدند و در اول بعثت ، يعنى قبل از هجرت ، مانع از گرويدن مردم به اسلام مى شدند. و مقصود از ((سبيل اللّه (( همان اسلام است ، و نيز مؤ منين را از داخل شدن به مسجد الحرام ، براى طواف كعبه ، و نماز خواندن در آن و ساير عبادات باز مى داشتند. پس جمله ((يصدون (( استمرار را مى رساند، و عطف آن بر فعل ماضى ((كفروا(( ضررى به اين افاده نمى رساند، و معناى آيه اين است : آنهايى ك ه قبلا كفر ورزيدند و بر جلوگيرى مردم از راه خدا و جلوگيرى مؤ منين از مسجد الحرام مداومت نمودند. | ||
خط ۱۰۱: | خط ۱۰۳: | ||
مؤ يد اين معنااين است كه بعد از جمله مورد بحث فرموده : ((سواء العاكف فيه و الباد(( يعنى اهل آن و خارجى هايى كه داخل آن مى شوند، در اينكه حق دارند در آن مسجد عبادت كنند برابرند. | مؤ يد اين معنااين است كه بعد از جمله مورد بحث فرموده : ((سواء العاكف فيه و الباد(( يعنى اهل آن و خارجى هايى كه داخل آن مى شوند، در اينكه حق دارند در آن مسجد عبادت كنند برابرند. | ||
و مراد از اقامت در آن ، و در خارج آن ، يا اقامت در مكه و در خارج مكه به طور مجاز عقلى است . و يا از اين باب است كه ملازم بودن مسجد براى عبادت آن است كه از خارج وارد آن شوند. | و مراد از اقامت در آن ، و در خارج آن ، يا اقامت در مكه و در خارج مكه به طور مجاز عقلى است . و يا از اين باب است كه ملازم بودن مسجد براى عبادت آن است كه از خارج وارد آن شوند. | ||
مَن يُرِدْ فِيهِ بِإِلْحَادِ بِظلْمٍ | مَن يُرِدْ فِيهِ بِإِلْحَادِ بِظلْمٍ نُّذِقْهُ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ | ||
اين جمله كيفر كسى كه مردم را در اين حق ظلم مى كند بيان مى فرمايد، و لازمه آن تحريم اين عمل ، يعنى بازدارى مردم از دخول مسجد براى عبادت است . و مفعول ((يرد(( حذف شده تا دلالت بر عموم كند. و حرف ((باء(( در ((بالحاد(( براى ملابست ، و در ((بظلم (( براى سببيت است . جمله مورد بحث دلالت مى كند بر اينكه خبر ((ان (( در جمله ((ان الذين كفروا(( چيست . | اين جمله كيفر كسى كه مردم را در اين حق ظلم مى كند بيان مى فرمايد، و لازمه آن تحريم اين عمل ، يعنى بازدارى مردم از دخول مسجد براى عبادت است . و مفعول ((يرد(( حذف شده تا دلالت بر عموم كند. و حرف ((باء(( در ((بالحاد(( براى ملابست ، و در ((بظلم (( براى سببيت است . جمله مورد بحث دلالت مى كند بر اينكه خبر ((ان (( در جمله ((ان الذين كفروا(( چيست . | ||
و معناى آيه اين است كه : كسانى كه كافر شدند و همواره مردم را از راه خدا، كه همان دين اسلام است ، باز مى دارند و مؤ منين را از ورود به مسجد الحرام كه ما آن را معبدى براى مردم قرار داديم كه عاكف و بادى در آن برابرند، جلوگيرى مى كنند بدانها از عذاب مى چشانيم چون آنها با مردم با الحاد و ظلم مواجه مى شوند و كسى كه چنين باشد ما از عذابى دردناك بدو مى چشانيم . | و معناى آيه اين است كه : كسانى كه كافر شدند و همواره مردم را از راه خدا، كه همان دين اسلام است ، باز مى دارند و مؤ منين را از ورود به مسجد الحرام كه ما آن را معبدى براى مردم قرار داديم كه عاكف و بادى در آن برابرند، جلوگيرى مى كنند بدانها از عذاب مى چشانيم چون آنها با مردم با الحاد و ظلم مواجه مى شوند و كسى كه چنين باشد ما از عذابى دردناك بدو مى چشانيم . | ||
مفسرين در اعراب مفردات آيه و جملات آن گفته هاى بسيار زيادى دارند، و شايد آنچه ما آورديم مناسب ترين وجه نسبت به سياق آيه باشد. | مفسرين در اعراب مفردات آيه و جملات آن گفته هاى بسيار زيادى دارند، و شايد آنچه ما آورديم مناسب ترين وجه نسبت به سياق آيه باشد. | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۵۱۹ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۵۱۹ </center> | ||
وَ إِذْ | وَ إِذْ بَوَّأْنَا لابْرَهِيمَ مَكانَ الْبَيْتِ أَن لا تُشرِك بى شيْئاً وَ طهِّرْ بَيْتىَ لِلطائفِينَ وَ الْقَائمِينَ وَ الرُّكع السجُودِ | ||
<span id='link360'><span> | <span id='link360'><span> | ||
==معبد شدن كعبه براى مردم == | ==معبد شدن كعبه براى مردم == | ||
خط ۱۲۶: | خط ۱۲۸: | ||
<span id='link362'><span> | <span id='link362'><span> | ||
==دستور الهى به ابراهيم (ع ) در ميان مردم حج را اعلام كن تا بسويت بيايند! == | ==دستور الهى به ابراهيم (ع ) در ميان مردم حج را اعلام كن تا بسويت بيايند! == | ||
وَ | وَ أَذِّن فى النَّاسِ بِالحَْجّ يَأْتُوك رِجَالاً وَ عَلى كلِّ ضامِرٍ يَأْتِينَ مِن كلِّ فَجٍ عَمِيقٍ | ||
كلمه ((اذن (( امر از ((تاءذين (( و به معناى اعلام كردن با صداى بلند است و به همين | كلمه ((اذن (( امر از ((تاءذين (( و به معناى اعلام كردن با صداى بلند است و به همين | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۵۲۱ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۵۲۱ </center> | ||
خط ۱۳۳: | خط ۱۳۵: | ||
((ياتوك رجالا...(( - اين جمله جواب امر است . يعنى در ميان مردم اعلام كن كه اگر اعلام كنى مردم چه پياده و چه سوار بر اشتران لاغر از هر راه دورى خواهند آمد. و لفظ ((كل (( در امثال اين موارد معناى كثرت را افاده مى كند، نه معناى استغراق و كليت را. | ((ياتوك رجالا...(( - اين جمله جواب امر است . يعنى در ميان مردم اعلام كن كه اگر اعلام كنى مردم چه پياده و چه سوار بر اشتران لاغر از هر راه دورى خواهند آمد. و لفظ ((كل (( در امثال اين موارد معناى كثرت را افاده مى كند، نه معناى استغراق و كليت را. | ||
{{تغییر صفحه | قبلی=تفسیر:المیزان جلد۱۴ بخش۴۰ | بعدی = تفسیر:المیزان جلد۱۴ بخش۴۲}} | |||
[[رده:تفسیر المیزان]] | [[رده:تفسیر المیزان]] |
ویرایش