ق ٢٧

قَالَ‌ قَرِينُهُ‌ رَبَّنَا مَا أَطْغَيْتُهُ‌ وَ لٰکِنْ‌ کَانَ‌ فِي‌ ضَلاَلٍ‌ بَعِيدٍ

ترجمه

و همنشینش (از شیاطین) می‌گوید: «پروردگارا! من او را به طغیان وانداشتم، لکن او خود در گمراهی دور و درازی بود!»

|[شيطان‌] همدم وى گويد: [اى‌] پروردگار ما! من او را به سركشى وانداشتم، ليكن او خود در ضلالتى دور بود

[شيطان‌] همدمش مى‌گويد: «پروردگار ما، من او را به عصيان وانداشتم، ليكن [خودش‌] در گمراهى دور و درازى بود.»

آن گاه قرین او (شیطان) گوید: بار الها، من او را به طغیان و عصیان نکشیدم بلکه او خود در ضلالت دور (از اطاعت و سعادت) افتاد.

همنشینش [از میان شیطان ها] می گوید: پروردگارا! من او را به سرکشی و طغیان وا نداشتم، او خودش [به میل خود] در گمراهی دور و درازی بود. ….

همنشين او گويد: اى پروردگار ما، من او را به سركشى وادار نكردم، بلكه او خود سخت در گمراهى بود.

همنشین او گوید پروردگارا من او را طغیانگر نساخته‌ام، ولی خودش در گمراهی دور و دراز بود

[شيطان‌] همنشين او گويد: پروردگارا، من او را به سركشى و نافرمانى وانداشتم و ليكن او خود در گمراهى دورى بود.

(شیطانی که در دنیا پیوسته) همدم او (بوده است) می‌گوید: پروردگارا! من او را به طغیان و سرکشی (از فرمان یزدان) وا نداشته‌ام، بلکه او خود در گمراهی ژرف (و دور از ساحل نجاتی) بوده است.

همدمش [:شیطان] گفت: «پروردگارمان! من او را به طغیان وا نداشتم، ولی (خودش) در گمراهی دور و درازی بوده است.»

گفت همنشین او پروردگارا من به سرکشیش وانداشتم لیکن بود او در گمراهی دور

ق ٢٦	آیه ٢٧	ق ٢٨
سوره : سوره ق نزول : ٥ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١١ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«قَرِینُهُ»: اهریمن همدم و همراه او در دنیا که پیوسته وی را به گمراهی و بدکرداری می‌خوانده است (نگا: زخرف / ، فصّلت / ). «مَآ أَطْغَیْتُهُ»: او را به سرکشی و تجاوز وا نداشته‌ام و به نافرمانی نکشانده‌ام. مراد این است که خودش به وسوسه‌های من گوش فرا داده است و من قدرت بر اجبار و اکراه نداشته‌ام (نگا: ابراهیم / ، نحل / .

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ قَالَ‌ الشَّيْطَانُ‌ لَمَّا قُضِيَ‌... (۲)

تفسیر

• آيات ۱۵ - ۳۸ سوره ق
• رد استبعاد اعاده خلقت ، و بيان امكان آن با استناد به وقوع خلقت نخستين
• قدرت و علم خداوند در خلق و تدبير موجودات بهحال خود باقى است
• بيان مقصود ((نزديگى خداوند بر انسان )) با عبارتى ساده و همه كس فهم
• علم خدا به انسان از طريق فرشتگان كاتب اعمال
• گفتار بعضى از مفسرين پيرامون ظرف ((اذا)) در آيه شريفه
• فرشتگان موكل بطور كامل مراقب انسان هستند و چيزى را از قلم نمى اندازند
• معناى اينكه فرمود: سكره موت ((به حق )) آمد
• مقصود از سائق و شهيدى كه در قيامت همراه هر كسى مى آيند و بيان اينكه مخاطب آيه :((لقد كنت فى غفلة من هذا...)) كيست و مفهوم آن چيست
• دو نكته اى كه از اين آيه شريفه استفاده مى شود
• معناى آيه : ((و قال قرينه هذا ما لدىّ عتيد))
• پاسخ خداى تعالى به عذرى كه به قرين شيطانى مشرك دوزخى مى آورد
• تفسير و توضيع ((و ما اءنا بظلام للعبيد))
• وجوهى كه درباره سئوال و جواب در آيه : ((يومنقول لجهنم هل امتلات و تقول هل من مزيد)) و مفاد آن گفته شده است
• وصف متقين و ورودشان به بهشت
• معناى اينكه درباره بهشت متقين فرمود: ((لهم ما يشاؤ ن فيها و لدنيا مزيد))
• روايتى در ذيل آيه : ((افعيينا بالخلق الاول ...)) و درباره دو فرشته نويسنده حسنات وسيئات
• روايتى دال بر اينكه خطاب ((القيا فى جهنمكل كفار عنيد)) به پيامبر و على (عليهما الصلوة و السلام ) مى شود
• چند روايت در ذيل آيه : ((يوم نقول لجهنم هل امتلاءت ...)) و راجع به اينكه درباره متقيندر بهشت فرموده : ((لهم ما يشاؤ ن فيها ولدينا مزيد)) و...
• روايتى در شاءن نزول ((و لقد خلقنا السموات و الاءرض ...)) و سخنى پيرامون آن

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- هر کافر و مشرک، داراى قرین و همراهى از شیاطین (قال قرینه) «قرین» در این آیه، به قرینه محتواى «ما أطغیته» و نیز «قدّمت إلیکم بالوعید» در آیه بعد، قرینى است شیطانى و گمراه گر.

۲- تبرّى شیطان در قیامت، از انحرافات و طغیان گرى مشرکان (قال قرینه ربّنا ما أطغیته) بنابراین که مراد از «قرین» شیطان باشد، برداشت بالا به دست مى آید.

۳- تبرّى همگامان و همراهان مشرکان، از روش و منش آنان در قیامت (قال قرینه ربّنا ما أطغیته) بنابراین که «قرین» اعم از شیطان جن و انس باشد و شامل همراهان و عوامل شرک نیز بشود، برداشت بالا استفاده مى شود.

۴- تمسّک شیطان به ربوبیت الهى در دادگاه اخروى، براى مبرّا جلوه دادن خود از گناهان مشرکان* (قال قرینه ربّنا ما أطغیته)

۵- ربوبیت انکارناپذیر الهى، متجلّى براى همگان در قیامت (قال قرینه ربّنا ما أطغیته) التجاى قرین کافران به ربوبیت عام الهى در روز قیامت، مى رساند که ربوبیت خداوند در آن روز، چنان آشکار است که هیچ کس، قادر به نادیده گرفتن آن نیست.

۶- تلاش کافران در قیامت، براى افکندن جرم خود برعهده دیگران (شیطان) (قال قرینه ربّنا ما أطغیته) از این که قرین مشرکان و کافران (شیطان) در مقام نفى مسؤولیت از خویش بر آمده، استفاده مى شود که قبلاً این اتّهام، از سوى مشرکان بر وى وارد شده است.

۷- شیطان، مدعى طغیان گرى مشرکان، در نتیجه گمراهى عمیق خودشان و نه اغواگرى هاى او (قال قرینه ربّنا ما أطغیته و لکن کان فى ضلل بعید)

روایات و احادیث

۸- «عن أبى عبداللّه(ع) فى قول اللّه تبارک و تعالى ... «قال قرینه ربّنا ما أطغیته» قال: هو شیطان; از امام صادق(ع) درباره سخن خداى عزّوجلّ... (قال قرینه ربّنا ما أطغیته) روایت شده که فرمود: آن قرین شیطان است».

موضوعات مرتبط

• تبرى: تبرى از شرک ۴; تبرى از طغیانگرى ۲; تبرى از مشرکان ۲، ۳، ۴
• خدا: ربوبیت خدا ۴; ربوبیت خدا در قیامت ۵
• شیطان: ادعاهاى شیطان ۷; تبرى شیطان ۲، ۴; شیطان در قیامت ۴; همدمى شیطان ۱، ۸
• قیامت: ظهور حقایق در قیامت ۵
• کافران: کافران در قیامت ۶; همدم کافران ۱
• مشرکان: تبرى همدم مشرکان ۳; طغیانگرى مشرکان ۲; عوامل طغیانگرى مشرکان ۷; عوامل گمراهى مشرکان ۷; همدم مشرکان ۱