نتایج جستجو

جلد 2 - صفحه 583 توانش تكليف نمى‌كنيم. و هرگاه سخن مى‌گوييد (چه در قضاوت و چه در شهادت) عدالت را رعايت كنيد، هر چند (به زيان) خويشاوندتان باشد و به عهد

6- آنجا كه خدا بخواهد، بستگان مجرم عليه او شهادت مى‌دهند. «شَهِدَ شاهِدٌ مِنْ أَهْلِها» 7- در شهادت و داورى، مراعات حسب، نسب، موقعيّت و خويشاوندى متّهم،

نزول ملائكه و در وقتى است كه كوهها از جا كنده و پراكنده گردد و در وقتى است كه پيغمبران مبعوث شوند در اوقات مختلفه چنانچه قمّى ره نقل نموده و در مجمع نسبت بامام

نزول ملائكه و در وقتى است كه كوهها از جا كنده و پراكنده گردد و در وقتى است كه پيغمبران مبعوث شوند در اوقات مختلفه چنانچه قمّى ره نقل نموده و در مجمع نسبت بامام

السلام ) نسبت داده شده است در مذمت صاحبان اين سخنان موهون افراط در پذيرش و تسليم در برابر هر چه حديث نام دارد، يكى از دو علت وقوع در اين افترائات مى باشد دومين

پروردگارت سوگند که آنها مؤمن نخواهند بود، مگر اینکه در اختلافات خود، تو را به داوری طلبند؛ و سپس از داوری تو، در دل خود احساس ناراحتی نکنند؛ و کاملا تسلیم باشند

دانا. تفسير بيان الم در سوره بقره گذشت و در مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه مراد از افتتان ابتلاء در انفس و اموال است و در نهج البلاغه است كه

مردمان در اجراى احكام حق‌ وَ اخْشَوْنِ‌: و بترسيد از من در تغيير حكم و در آن مداهنه مكنيد. حاصل اين، نهى حكام است، از آنكه به جهت خوف از ضرر يهود در حكومات

عليهم بذيل اين آيه در ابواب فقهيه در اين قبيل موارد تمسك فرموده‌اند ولى انصاف آنستكه مناسب با حكومت الهى در روز قيامت همان حجت است كه در مقام فصل خصومت و

[خواست‌] تا شما را در آنچه به شما داده است بيازمايد. پس در كارهاى نيك بر يكديگر سبقت گيريد. بازگشت [همه‌] شما به سوى خداست؛ آنگاه در باره آنچه در آن اختلاف مى‌كرديد

شما و معبودهایتان در جای خود بایستید. بعد آنها را از هم جدا می‌سازیم (و ایشان را مقابل معبودهایشان نگاه می‌داریم و در میان طرفین به داوری می‌پردازیم) و معبودهایشان

نزول ملائكه و در وقتى است كه كوهها از جا كنده و پراكنده گردد و در وقتى است كه پيغمبران مبعوث شوند در اوقات مختلفه چنانچه قمّى ره نقل نموده و در مجمع نسبت بامام

دادیم‌؛ پس در آن اختلاف شد و اگر از جانب پروردگارت فرمان [:مهلت] سبقت نگرفته بود، بی‌گمان میانشان داوری شده بود و اما آنان در (باره‌ی) آن در (ژرفای) شکّی

بيرون گشته ، و وارد شهر شد، در شهر دو نفر را ديد كه يكديگر را كتك مى زدند، يكى در دين موسى بود، و ديگرى در دين فرعون ، آن مردى كه در دين موسى بود موسى را به

نزول ملائكه و در وقتى است كه كوهها از جا كنده و پراكنده گردد و در وقتى است كه پيغمبران مبعوث شوند در اوقات مختلفه چنانچه قمّى ره نقل نموده و در مجمع نسبت بامام

ميدهد در آخرت اگر چنين شركائى دارند بياورند شهادت بدهند بر اين ادّعا اگر راست ميگويند و بعضى گفته‌اند مراد آنستكه آيا شركائى كه آنها براى خدا در عبادت

آن شناخت اسرار شریعت و قراردادن هر چیز در جای خود و انجام کارها در جای مناسب است. دانش و بینش سودمند. قضاوت و داوری. «هؤُلآءِ»: اینان. مراد اهل مکّه و دیگر

نوعى تواضع در برابر كبريائى خداوند است گفتارى در معناى شهادت اعتبار شهادت در ميان ملل مختلف و در اسلام گفتارى پيرامون معناى عدالت اعتبار عدلت در شاهد، حكمى

صادِقِينَ (41) أَمْ لَهُمْ شُرَكاءُ: يا مر ايشان را است شريكانى در اين قول در اقامت شهادت بر صدق دعوى ايشان، يا ضامن اين حكم، فَلْيَأْتُوا بِشُرَكائِهِمْ‌:

من در غياب او به گناه خود اعتراف و به پاكى او شهادت دادم. علاوه بر اين لازمه اين تفسير اين است كه معناى اعتراف و شهادت باطل شود، چون اعتراف و شهادت وقتى

ظاهرا اين در عالم برزخ باشد چون بعدا فرموده داخل ميفرمايد ايشانرا البتّه در منزلى كه پسند آنها است زيرا هر چه دلشان بخواهد و چشمشان از آن لذّت برد در آنجا موجود

می‌کنید (که در برگیرنده‌ی شریعت غرّا و آشکارا است. بدانید عذاب و کیفری) که در (نزول و وقوع) آن شتاب می‌ورزید در قدرت من نیست. فرمان جز در دست خدا نیست

ميدهد در آخرت اگر چنين شركائى دارند بياورند شهادت بدهند بر اين ادّعا اگر راست ميگويند و بعضى گفته‌اند مراد آنستكه آيا شركائى كه آنها براى خدا در عبادت

مراد از محشور شدن کافران با ازواج خود، در دوزخ چیست؟ وجه تعبير به «هدايت»، در راندن کافران به سوی جحیم کافران در قیامت، از چه چیز بازخواست می شوند؟ جایگاه

مى‌باشد؛ البته در كنار گواهى و شهادت خداوند، شاهدان ديگرى نيز هستند. «يَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهادُ» «2» 1- قهر الهى هم در دنياست، «كُبِتُوا» و هم در آخرت. «يَوْمَ

ديگر در آيه كه جواب شرط باشد مناقشه در سخن بعضى از مفسرين در معناى آيه تسليم تكوينى تمامى اهل آسمانها و زمين در برابر اللّه تعالى بحث روايتى (در ذيل آيات

زنند بعضى در بعضى، و بعضى ضمير در بعضهم را راجع بيأجوج و مأجوج و موج بعضى در بعضى را بملاحظه كثرت و ازدحام آنها در روز انهدام سدّ و ريختن آنها در ميان ساير

تعالى تبين و تفحص را واجب گردانيده در خبر فاسق نه در غير او، پس در خبر عادل تبين واجب نباشد و بحثى در آن مى‌باشد كه در كتب اصول مقرر است. يا أَيُّهَا الَّذِينَ

خوابی‌؛ آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است، تنها از آنِ اوست‌؛ کیست آن کس که جز به اذن او در پیشگاهش شفاعت کند؟ آنچه را در پیش روی آنان و آنچه را در پشت سرشان

شهر بوده است ؟ موسى (عليه السلام ) در اعمال خود مراقبت شديد داشته و فقط رضاى خدا را در نظرداشته است بحث روايتى رواياتى در ذيل جمله ((رب انى لما انزلت الى

حقير و شهادت آيات سابقه و لاحقه روى سخن با همان كفار مكه است كه حجّت بر آنها تمام شده بود و مخاصمه و محاجّه آنها در دين خدا اشكالاتى بوده كه در حكمت احكام

دانستى كه سنّت خداى تعالى در ميان آنان چه بود، و چگونه خدا در دنيا هلاك و در آخرت به آتش ‍ جاودانه مبتلايشان نمود، پس ديگر در عبادت قوم خودت شكّ و ترديد

عليه انسان شهادت مى دهد و مشهود، روز قيامت است. و يا اين كه شاهد گواهانند كه عليه مردم شهادت مى دهند و مشهود، مردمى هستند كه عليه شان شهادت داده شده. و

دنيا كه در آن جا، اين معانى براى همه روشن نيست، و گرنه در دنيا هم، اين عناوين مال خدا است. پس معناى بودن زمين در قيامت در قبضۀ خدا، اين است كه: در قيامت،

هنگام داورى يا شهادت و يا در هر مورد ديگر سخنى مى گوئيد عدالت را رعايت كنيد و از مسير حق منحرف نشويد، هر چند در مورد خويشاوندان شما باشد و داورى و شهادت

اعمالش نشان مى دهد، در طرز راه رفتنش ، در نگاه كردنش ، در سخن گفتنش و در همه كارش . به همين دليل تا به كوچكترين پديده اى از اين صفات در اعمال برخورديم بايد

خيانت شده اند و اين شهادت جنبه حسى پيدا ميكند نه حدسى و از روى قرائن . در آخرين آيه مورد بحث در حقيقت فلسفه احكامى را كه در زمينه شهادت در آيات قبل گذشت بيان

وعده داديم و مؤمنان، در طلب آنند. و در مجمع البيان، در ذيل آيه: «وَ إذَا مَرُّوا بِهِم يَتَغَامَزُون» مى گويد: بعضى گفته اند اين آيه در شأن على بن ابى طالب

انحرافات آنها در زمينه معاد مى گويد، و در حقيقت با بيان اين بخش روشن مى شود كه آنها در تمام اصول دين گرفتار تزلزل و انحراف بودند، هم در توحيد و هم در نبوت و هم

طائفه نيز بحق شهادت دادند، پس هر شهيدى شفيعى است ، كه مالك شهادت است ، چيزيكه هست اين شهادت ، همانطور كه در سوره فاتحه گفتيم ، و بزودى در تفسير آيه : ((و

مشاهده كنند، تا در نتيجه آن هايى كه در دنيا اهل حق بوده اند، در سايه ظهور آن رستگار، و از آثارش برخوردار گردند. و آن هايى كه در دنيا در برابر حق استكبار

گرنه «إماته» و «إحياء» نمى شود. در نتيجه، زندگى داراى سه مرحله مى شود: يكى زندگى در دنيا. دوم در برزخ. سوم در قيامت. و كفار در اين كلام خود، متعرض حيات دنيوى

را در تفسير آيه «فما كانوا ليؤ منوا بما كذبوا من قبل » در جلد هشتم اين كتاب ايراد نموده ، در آنجا گفتيم كه اين آيه به عالم ذر اشاره دارد، و آنچه در اينجا

مؤ ثرترين بحثها در اين زمينه در سوره هاى مكى منعكس است ، و همين اساس محكم بود كه اثرات شگرفش در مدينه ، در غزوات ، در برخورد با دشمن ، در برابر كارشكنيهاى

شد، و موقعيت ممتازى در اسلام پيدا كرد، و چنانكه ميدانيم سرانجام يكى از فرماندهان لشكر اسلام در جنگ موته شد كه در همان جنگ شربت شهادت نوشيد. هنگامى كه پيامبر

مشروحا در اين زمينه بحث شده است ). ۲ - «خواب » در روايات اسلامى از رواياتى كه مفسران در ذيل آيات فوق ذكر كرده اند نيز به خوبى روشن مى شود كه خواب در اسلام

سوگندى كه در «يس * وَ القُرآنِ الحَكِيم»، و در «ق وَ القُرآنِ المَجِيد»، و در «ن وَ القَلَم» است، نه اين كه عطف بر ماقبل باشد. چيزى كه هست، بايد در جستجوى

بنابراين ما در عين احترام به پيشگامان در خط ايمان پرونده اعمال آنها را چه در عصر پيامبر (صلى اللّه عليه و آله )، و چه در طوفانهاى شديدى كه بعد از او در جامعه

نماز رو به سوى كعبه كنند ۲ در سوره نساء آيه ۱۵ درباره مجازات زنان زناكار دستور داده شده كه در صورت شهادت چهار شاهد، آنها را در خانه حبس كنند تا زمانى كه

صيغۀ تثنيه در آيه «هَذَانِ خَصمَانِ اختَصَمُوا فِى رَبّهِم فَالّذِينَ كَفَرُوا...»، در دو نفر به كار نرفته، بلكه در دو جمعيت استعمال شده. به شهادت اين كه هم

الوهيت اين است كه: إله، بايد در بندگان خود و در بين آنان به حق داورى كند و خداى سبحان، در قيامت، در بين خلقش به حق داورى مى كند. اما خدايانى كه شما مشركان

امة نبى »؟ در پاسخ ميگوئيم : ما قبلا در مباحثى كه در جلد دوم اين كتاب پيرامون نبوت داشتيم فرق ميان رسول و نبى را بيان كرديم ، و قضاوتى كه در آيه مورد بحث

كاملا از هم جدا مى كند. در اصطلاح فقهى اگر چه « بينة » به شهادت دو نفر عادل گفته مى شود ولى معنى لغوى آن كاملا وسيع است و شهادت دو عادل يكى از مصداقهاى

آتش در درون خود نمى كنند). «إنّما يأكلون فى بطونهم نارا»: (آن ها كه ربا مى خورند، در شكم خود آتش فرو مى كنند). و به جان خودم، اگر در قرآن كريم در اين باره،

جناب اين است كه: امر، تنها در قيامت مختص به خدا نيست؛ بلكه در دنيا هم همين طور است. و اگر در آيه، مالكيت امر را مختص به خدا در روز قيامت كرده، به اين اعتبار

دستى ها را در سحر خود به كار گرفته بودند تا در نظر تماشاگران به صورت مارها و اژدها در آيد، تا اژدها شدن عصاى موسى تحت الشعاع قرار گيرد. در اين آيه حذف

معانى در احكام و تفصيل و در اتحاد و اختلاف غير حال اعيان خارجى است (احكام در اعيان خارجى مثلا در يك ماشين محكم و يا ساختمان محكم يك معنا دارد، و در معانى