النور ٤٢
ترجمه
| النور ٤١ | آیه ٤٢ | النور ٤٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مُلْک»: (نگا: آل‌عمران / مائده / و و و . «الْمَصیرُ»: (نگا: بقره / آل‌عمران / ، مائده / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۳۵ - ۴۶، سوره نور
- معنا و مفادى كه آيات : ((الله نور السموات و الارض ...)) متضمن آن است .
- معناى ((نور)) و توضيح مراد از اينكه فرمود: ((خدا نور آسمانها و زمين است )).
- خداوند براى همه موجودات ((معلوم )) است و همه او را مى شناسند.
- مقصود از نور خدا همان نور ايمان و معرفت است كه به مؤ منين اختصاص دارد.
- تمثيل نور خدا به نور چراغ (مثل نوره كمشكوة ...). براى بيان تابش نور ايمان و معرفت در قلوب مؤ منين .
- مراد از جمله ((نور على نور)) در آيه شريفه
- مؤ منينى كه داراى ايمان كامل هستند از نور خدا بهره مى گيرند.
- وصف حال كسانى كه هيچ گاه از ياد خداوند باز نمى مانند!
- اشاره به اينكه تسبيح خدا مقدمه حصول معرفت ، و حمد خدا بعد از حصول معرفت اوست جلّ و علا.
- وجه اين كه در (رجال لا تلهيهم تجارة و لا بيع ) الهاء تجارت و بيع هر دو نفى شده است.
- وجه مقابله بين ذكر خدا و اقامه نماز در آيه شريفه
- مقصود از اينكه درباره قيامت فرمود: ((تتقلب فيه القلوب و الابصار))
- توضيح فراز اولآيه پاداش مؤ منان ((ليجزيهم الله احسن ما عملوا)).
- توضيح فراز دوم آن ((و يزيدهم من فضله )).
- توضيح فراز سوم آيه پاداش مؤ منان (و الله يرزق ...).
- تشبيه اعمال غير مؤ منين به سرابى كه تشنه آن را آب مى پندارد و نكاتى كه اين تشبيه افاده مى كند.
- تشبيهى ديگر: اعمال كفار چون ظلمات متراكم و مضاعفى است كه دست خود را در آن نتوانند ديد.
- استدلال بر اينكه خدا نور آسمانها و زمين است در آيه : ((الم تر ان الله يسبح له من فىالسموات و الارض ...)).
- نكات و لطائفى در استدلال اين آيه وجود دارد ۱ وجه اختصاص تسبيح خدا به عقلا و مرغان هوا.
- از علم قطعى به رؤ يت ((الم تر)) تعبير شده است .
- وجه تعليم به حيوانات در آيه شريفه .
- وجه اختصاص تسبيح از ميان همه صفات كماليه خدا
- نور عمومى خدا و نور خصوصى او همچون رحمت او دو گونه است .
- ذكر مواردى از خلقت و تدبير خداوند براى بيان اينكه مبداء و مرجع امور مشيت خداى سبحان است
- بيان ديگرى بر انحصار بازگشت امور به مشيت خداوند
- بحث فلسفى (در بيان اينكه خداوند علت اينكه تامه همه موجودات است يخلق ما يشاء ...)
- رواياتى در ذيل آيه نور (الله نور السموات و الارض ...) و مفردات و جملات آن
- روايتى كه مى گويد آيه نور مثل اهل بيت عليهم السلام است و بيانى در ذيل آن
- بيت اميرالمؤ منين عليه السّلام مصداق اكمل ((فى بيوت اذن الله )) است
- چند روايت درباره : ((رجال لا تلهيهم تجارة و لا بيع ...))
نکات آیه
۱ - فرمان روایى آسمان ها و زمین، تنها از آنِ خداوند است. (و للّه ملک السموت و الأرض) تقدیم خبر (للّه) بر مبتدا (ملک السماوات...)، مفید حصر و اختصاص است.
۲ - جهان هستى، تنها تحت قدرت و تدبیر خداوند است. (و للّه ملک السموت و الأرض) لازمه فرمان روایى انحصارى خداوند بر جهان، این است که جهان، تنها تحت قدرت و تدبیر او باشد.
۳ - جهان آفرینش، داراى آسمان هاى متعدد (السموت)
۴ - تنها خداوند، مقصد و منتهاى حرکت تمامى موجودات جهان است. (و إلى اللّه المصیر) برداشت یاد شده با توجه به دو نکته است: ۱- تقدم خبر (إلى اللّه) بر مبتدا (المصیر) مفید حصر مى باشد. ۲- «مصیر» به معناى «مرجع» است (لسان العرب).
۵ - جهان هستى، هدفمند و داراى حرکت تکاملى (و إلى اللّه المصیر) «اللّه» ذات مستجمع صفات کمالیه است. بر این اساس لازمه مرجع و مقصد قرار گرفتن خداوند براى جهان، این است که جهان هدفمند و رو به تکامل باشد; زیرا حرکت به سوى کمال مطلق، کمال آور است.
۶ - انحصار فرمان روایى جهان به خداوند و مرجع و مقصد بودن او براى حرکت تمامى موجودات، فلسفه تسبیح همه آنها براى خداوند است. (ألم تر أنّ اللّه یسبّح له من فى السموت ... و للّه ملک السموت و الأرض و إلى اللّه المصیر) یادآورى فرمان روایى خداوند بر جهان آفرینش، پس از بیان تسبیح همه موجودات براى خداوند، مى تواند گویاى این حقیقت باشد که آنچه موجودات جهان را به تسبیح خدا برمى انگیزاند، مالکیت و فرمانروایى انحصارى خداوند بر جهان است.
موضوعات مرتبط
- آسمان: تعدد آسمان ها ۳; حاکم آسمان ۱
- آفرینش: تدبیر آفرینش ۲; تکامل آفرینش ۵; قانونمندى آفرینش ۵
- بازگشت به خدا ۴:
- تسبیح : فلسفه تسبیح خدا ۶
- توحید: توحد ربوبى ۲، ۶
- جهان بینى: توحیدى ۱، ۲، ۴
- خدا: حاکمیت خدا ۱; حاکمیت قدرت خدا ۲
- زمین: حاکم زمین ۱
- موجودات: فرجام موجودات ۴; فلسفه تسبیح موجودات ۶
