الصف ٥

وَ إِذْ قَالَ‌ مُوسَى‌ لِقَوْمِهِ‌ يَا قَوْمِ‌ لِمَ‌ تُؤْذُونَنِي‌ وَ قَدْ تَعْلَمُونَ‌ أَنِّي‌ رَسُولُ‌ اللَّهِ‌ إِلَيْکُمْ‌ فَلَمَّا زَاغُوا أَزَاغَ‌ اللَّهُ‌ قُلُوبَهُمْ‌ وَ اللَّهُ‌ لاَ يَهْدِي‌ الْقَوْمَ‌ الْفَاسِقِينَ‌

ترجمه

(به یاد آورید) هنگامی را که موسی به قومش گفت: «ای قوم من! چرا مرا آزار می‌دهید با اینکه می‌دانید من فرستاده خدا به سوی شما هستم؟!» هنگامی که آنها از حق منحرف شدند، خداوند قلوبشان را منحرف ساخت؛ و خدا فاسقان را هدایت نمی‌کند!

و [ياد كن‌] هنگامى را كه موسى به قوم خود گفت: اى قوم من! چرا آزارم مى‌دهيد در حالى كه مى‌دانيد من فرستاده‌ى خدا به سوى شمايم. پس چون [از حق‌] برگشتند، خدا هم دل‌هايشان را برگرداند، و خدا مردم نافرمان را هدايت نمى‌كند

و [ياد كن‌] هنگامى را كه موسى به قوم خود گفت: «اى قوم من، چرا آزارم مى‌دهيد، با اينكه مى‌دانيد من فرستاده خدا به سوى شما هستم؟» پس چون [از حق‌] برگشتند، خدا دلهايشان را برگردانيد، و خدا مردم نافرمان را هدايت نمى‌كند.

(یاد آر) وقتی که موسی به قوم خود گفت: ای قوم، برای چه مرا رنج و آزار می‌دهید (و تهمت سحر و کذب و عیبهای دیگر بر من می‌بندید) در صورتی که بر شما معلوم است که من رسول خدا به سوی شما هستم؟ باز چون (از حق) روی گردانیدند خدا هم دلهای بی‌نورشان را (از سعادت و اقبال به حق) بگردانید و خدا هرگز مردم نابکار فاسق را هدایت نخواهد کرد.

و [یاد کن] هنگامی را که موسی به قومش گفت: ای قوم من! چرا مرا می آزارید در حالی که می دانید من فرستاده خدا به سوی شما هستم؟ پس هنگامی که [از حق] منحرف شدند، خدا هم دل هایشان را [از پذیرفتن هدایت] منحرف کرد، و خدا مردم فاسق را هدایت نمی کند.

و موسى به قوم خود گفت: اى قوم من، چرا مرا مى‌آزاريد، حال آنكه مى‌دانيد كه من پيامبر خدا بر شما هستم؟ چون از حق رويگردان شدند خدا نيز دلهاشان را از حق بگردانيد. و خدا مردم نافرمان را هدايت نمى‌كند.

و چنین بود که موسی به قومش گفت ای قوم من چرا مرا می‌آزارید و حال آنکه می‌دانید که پیامبر خداوند به سوی شما هستم، پس چون [از حق‌] برگشتند خدا دلهایشان را برگردانید، و خداوند نافرمانان را هدایت نمی‌کند

و [ياد كنيد] آنگاه كه موسى به قوم خود گفت: اى قوم من، چرا مرا مى‌آزاريد و حال آنكه مى‌دانيد كه من فرستاده خدا به سوى شمايم؟! پس چون [از حق‌] بگشتند و كجروى كردند خدا هم دلهاشان را بگردانيد و كج ساخت. و خدا مردم بدكار نافرمان را راه ننمايد.

خاطرنشان ساز زمانی را که موسی به قوم خود گفت: ای قوم من! چرا مرا می‌رنجانید و آزار می‌رسانید با این که می‌دانید که من قطعاً فرستاده‌ی خدا به سوی شما هستم؟! آنان چون از حق منحرف شدند، خداوند دلهایشان را بیشتر از حق دور داشت. یزدان مردمان نافرمان (و بیرون رونده از دائره‌ی احکام آسمان) را هدایت نمی‌دهد.

و چون موسی به قوم خود گفت: «ای قوم من! چرا آزارم می‌دهید، با اینکه به‌درستی می‌دانید من به راستی فرستاده‌ی خدا فراسوی شما هستم‌؟» پس چون (از حق) برگشتند، خدا (هم) دل‌هایشان را (همچنان از آن) برگردانید و خدا مردم نافرمان را هدایت نمی‌کند.

و هنگامی که گفت موسی به قوم خویش ای قوم من چرا آزارم کنید و دانید شما که منم فرستاده خدا بسوی شما پس هنگامی که لغزیدند لغزانید خدا دلهای ایشان را و خدا رهبری نکند گروه نافرمانان را

الصف ٤	آیه ٥	الصف ٦
سوره : سوره الصف نزول : ٢ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٧ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«لِمَ تُؤْذُونَنِی»: (نگا: احزاب / ). «زَاغُوا»: منحرف شدند از حق و حقیقتی که موسی (ع) آورده بود. «أَزَاغَ اللهُ قُلُوبَهُمْ»: خدا دلهایشان را از پذیرش حق و حقیقت و گرایش به راستی و درستی کج و منحرف کرد. خداوند انحراف ظاهری آنان را به انحراف باطنی ایشان سرایت داد.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

خَتَمَ‌ اللَّهُ‌ عَلَى‌ قُلُوبِهِمْ‌ وَ... (۱) وَ إِذَا مَا أُنْزِلَتْ‌ سُورَةٌ نَظَرَ... (۲) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ‌ آمَنُوا لاَ... (۲)

وَ مَنْ‌ يُشَاقِقِ‌ الرَّسُولَ‌ مِنْ‌... (۲) سَأَصْرِفُ‌ عَنْ‌ آيَاتِيَ‌ الَّذِينَ‌... (۰) ثُمَ‌ کَانَ‌ عَاقِبَةَ الَّذِينَ‌... (۰) وَ مَنْ‌ يَعْشُ‌ عَنْ‌ ذِکْرِ... (۰) وَ مَنْ‌ يُشَاقِقِ‌ الرَّسُولَ‌ مِنْ‌... (۲) وَ نُقَلِّبُ‌ أَفْئِدَتَهُمْ‌ وَ... (۱)

تفسیر

• آيات ۱ ۹، سوره صف
• اشاره به مطالب اين سوره مباركه
• مقصود از خطاب توبيخى : ((چرا مى گوييد آنچه را كهعمل نمى كنيد)) با توجه به سياق و زمينه كلام
• اشاره به نهى مسلمانان از ايذاى پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم
• معناى جمله ((فلما زاغلوا ازاغ الله قلوبهم ...)) و بيان اينكه مقصود از ازاغه واضلال خداوند چيست
• دو بخش دعوت و رسالت عيسى (عليه السلام ) تصديق پيامبر پيش از خود، و بشارت بهآمدن پيامبر بعد از خود
• توضيح اينكه مفهوم بشارت دادن عيسى (عليه السلام ) به آمدن پيامبر اسلام (صلى اللهعليه و آله و سلم ) اين است كه دين اسلام اتم واكمل است
• معروف بودن پيامبر(ص ) به نام احمد
• وجه اينكه رد كننده دعوت به اسلام ((ظالمترين )) است
• معناى اظهار دين حق بر همه اديان
• (رواياتى درباره نام هاى پيامبر اكرم (ص )، بشارت عيسى ،
• فاصله بين عيسى و پيامبر اسلام (ص )

• آيه ۵-۶
• آيه و ترجمه
• تفسير:
• نكته ها:
• ۱ - رابطه بشارت و تكامل دين
• ۲ - بشارات عهدين و تعبير (( فارقليطا))
• ۳ - مگر نام پيامبر اسلام ((احمد)) است ؟

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - داستان گفتوگوى موسى(ع) با قوم خویش و آزارهاى آنان نسبت به آن حضرت، دربردارنده درس هاى سازنده و عبرت آموز (و إذ قال موسى لقومه یقوم لم تؤذوننى) فرمان الهى به یاد کرد گفتوگوى موسى(ع) با قومش و...، نشانه مشتمل بودن آن بر درس هاى سازنده براى امت اسلام است. ضمناً باید توجه داشت که کلمه «إذ» در «إذ قال»، مفعول براى فعل محذوف (اُذکر) است.

۲ - موسى(ع)، مورد اذیت و آزار مستمر قوم خویش (و إذ قال موسى ... لم تؤذوننى) تعبیر «تؤذوننى» به صیعه مضارع - به جاى «آذیتمونى» - بیانگر آن است که موسى(ع) از سوى قومش، به صورت مکرر مورد اذیت و آزار قرار مى گرفت.

۳ - بنى اسرائیل، به حقانیت موسى(ع) معرفت و آگاهى داشتند. (و قد تعلمون أنّى رسول اللّه)

۴ - موسى(ع)، پیامبرى مبعوث شده براى بنى اسرائیل (و قد تعلمون أنّى رسول اللّه إلیکم)

۵ - بنى اسرائیل، به رغم آگاهى از رسالت الهى موسى(ع)، آن حضرت را مورد آزار قرار مى دادند. (لم تؤذوننى و قد تعلمون أنّى رسول اللّه إلیکم)

۶ - علم و آگاهى، مسؤولیت آور است. (لم تؤذوننى و قد تعلمون أنّى رسول اللّه إلیکم) برداشت یاد شده، با توجه به این است که موسى(ع) در نکوهش قوم خویش، به علم و آگاهى آنان استناد کرده است.

۷ - آزار دادن رسولان و برگزیدگان الهى، امرى بس زشت و ناپسند (لم تؤذوننى و قد تعلمون أنّى رسول اللّه إلیکم)

۸ - بنى اسرائیل، به رغم اندرزهاى موسى(ع)، از اذیت و آزار آن حضرت دست برنداشتند. (یقوم لم تؤذوننى ... فلمّا زاغوا) جمله «فلمّا زاغوا» بیانگر آن است که بنى اسرائیل، به جاى پذیرش نصیحت هاى موسى(ع)، بر اذیت هاى خویش نسبت به آن حضرت پاى فشردند.

۹ - بنى اسرائیل، بر اثر پافشارى بر آزاررسانى به موسى(ع)، از راه راست منحرف شدند. (لم تؤذوننى ... فلمّا زاغوا) «زیغ» به معناى میل و انحراف است.

۱۰ - آزاررسانى به پیامبران و برگزیدگان الهى، درپى دارنده انحراف از صراط مستقیم (لم تؤذوننى ... فلمّا زاغوا)

۱۱ - خداوند، دل هاى بنى اسرائیل را بر اثر انحراف آنان از حق، منحرف کرد. (فلمّا زاغوا أزاغ اللّه قلوبهم)

۱۲ - قلب آدمى، داراى تمایل فطرى به حق و حرکت در راه مستقیم است. (فلمّا زاغوا أزاغ اللّه قلوبهم) منحرف شدن قلب بر اثر گناه، موقوف بر آن است که پیش از آن متمایل به حق بوده و - به اصطلاح - مصداق «قلب سلیم» باشد.

۱۳ - عمل آدمى، موجب بروز تغییرات در قلب و فطرت او است. (فلمّا زاغوا أزاغ اللّه قلوبهم) جمله «أزاغ اللّه قلوبهم» جواب «لمّا زاغوا» است; یعنى، تا کسانى خود منحرف نشوند، خداوند دل هاى آنان را منحرف نمى کند.

۱۴ - هدایت انسان ها، در دست خداوند است. (و اللّه لایهدى القوم الفسقین)

۱۵ - آزار رسانان به موسى(ع)، مردمانى فاسق بودند. (لم تؤذوننى ... و اللّه لایهدى القوم الفسقین)

۱۶ - انسان هاى فاسق، داراى قلب هاى منحرف (أزاغ اللّه قلوبهم و اللّه لایهدى القوم الفسقین)

۱۷ - فاسقان، از هدایت الهى محروم اند. (و اللّه لایهدى القوم الفسقین)

۱۸ - اذیت و آزار رسولان و برگزیدگان الهى، مایه محروم شدن از هدایت او است. (لم تؤذوننى ... و اللّه لایهدى القوم الفسقین)

۱۹ - خداوند، مسلمانانِ صدراسلام را به عواقب و پیامدهاى آزاررسانى به پیامبراکرم(ص) هشدار داد. (و إذ قال موسى لقومه ... و اللّه لایهدى القوم الفسقین) با توجه به این که خطاب در این آیات، متوجه مسلمانان است; به نظر مى رسد یادآورى داستان موسى(ع) و اذیت هاى بنى اسرائیل نسبت به آن حضرت و پیامدهاى ناگوار آن، هشدارى به مسلمانان است.

۲۰ - ضعف و سستى برخى از مسلمانان صدراسلام در جنگ و جهاد، موجب آزار دیدن پیامبر(ص) گردید. (یأیّها الذین ءامنوا لم تقولون ... لم تؤذوننى و قد تعلمون أنّى رسول اللّه إلیکم) سخن در آیات پیشین، درباره کسانى است که شعار جهاد مى دهند ولى از شرکت در صفوف مجاهدان سر باز مى زنند و یا بر فرض شرکت، ضعف و سستى نشان مى دهند. به نظر مى رسد مطرح ساختن موضوع آزارهاى یهود به موسى(ع)، براى بیان این نکته باشد که ضعف و سستى در جهاد و تخلف از فرمان هاى پیامبر(ص) در جهاد، موجبات آزار رسول خدا(ص) را فراهم کرده و همان عواقبى را در پى خواهد داشت که براى قوم موسى در پى داشت.

موضوعات مرتبط

• اسلام: تاریخ صدر اسلام ۲۰
• انبیا: آثار اذیت انبیا ۱۰; انبیا ى بنى اسرائیل ۴
• انحراف: عوامل انحراف ۱۰
• انسان: فطریات انسان ۱۲
• بنى اسرائیل: آثار اذیتهاى بنى اسرائیل ۹; آثار انحراف بنى اسرائیل ۱۱; آثار لجاجت بنى اسرائیل ۹; اذیتهاى بنى اسرائیل ۱، ۲، ۵، ۸، ۱۵; تاریخ بنى اسرائیل ۲، ۴، ۵، ۸; علم بنى اسرائیل ۳، ۵; فاسقان بنى اسرائیل ۱۵; لجاجت بنى اسرائیل ۵، ۸; منشأ انحراف بنى اسرائیل ۹، ۱۱; موعظه ناپذیرى بنى اسرائیل ۸
• جهاد: آثار سستى در جهاد ۲۰
• حق طلبى: فطریت حق طلبى ۱۲
• خدا: انذارهاى خدا ۱۹; گمراهگرى خدا ۱۱; هدایتگرى خدا۱۴
• رسولان خدا: آثار اذیت رسولان خدا ۱۸; ناپسندى اذیت رسولان خدا ۷
• روح: عوامل مؤثر در روح ۱۳
• عبرت: عوامل عبرت ۱
• علم: آثار علم ۶
• عمل: آثار عمل ۱۳
• فاسقان: انحراف فاسقان ۱۶; صفات فاسقان ۱۶; قلب فاسقان ۱۶; محرومیت فاسقان ۱۷
• فطرت: عوامل مؤثر در فطرت ۱۳
• محمد(ص): آثار اذیت محمد(ص) ۱۹; زمینه اذیت محمد(ص) ۲۰
• مسؤولیت: عوامل مسؤولیت ۶
• مسلمانان: آثار سستى مسلمانان صدر اسلام ۲۰; انذار مسلمانان صدر اسلام ۱۹
• موسى(ع): اذیت موسى(ع) ۱، ۲، ۵، ۸، ۹، ۱۵; بى تأثیرى مواعظ موسى(ع)۸; حقانیت رسالت موسى(ع) ۳، ۵; عبرت از قصه موسى(ع)۱; قصه موسى(ع) ۲; مقامات موسى(ع) ۴; نبوت موسى(ع) ۴
• هدایت: عوامل محرومیت از هدایت ۱۸; محرومان از هدایت ۱۷; منشأ هدایت ۱۴