الحج ٥٢

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۵:۰۶ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن سال نزول)


ترجمه

هیچ پیامبری را پیش از تو نفرستادیم مگر اینکه هرگاه آرزو می‌کرد (و طرحی برای پیشبرد اهداف الهی خود می‌ریخت)، شیطان القائاتی در آن می‌کرد؛ امّا خداوند القائات شیطان را از میان می‌برد، سپس آیات خود را استحکام می‌بخشید؛ و خداوند علیم و حکیم است.

|و پيش از تو نيز هيچ رسول و پيامبرى را نفرستاديم جز اين كه هرگاه آرزو مى‌كرد [و طرحى براى اهداف رسالت خود مى‌ريخت‌] شيطان در خواسته او القاى [شبهه و يأس‌] مى‌كرد، [اما] خدا آنچه را شيطان القا مى‌كرد محو مى‌گردانيد، سپس خدا آيات خود را استوار مى‌ساخت.
و پيش از تو [نيز] هيچ رسول و پيامبرى را نفرستاديم جز اينكه هر گاه چيزى تلاوت مى‌نمود، شيطان در تلاوتش القاىِ [شبهه‌] مى‌كرد. پس خدا آنچه را شيطان القا مى‌كرد محو مى‌گردانيد، سپس خدا آيات خود را استوار مى‌ساخت، و خدا داناى حكيم است.
و ما پیش از تو هیچ رسول و پیمبری نفرستادیم جز آنکه چون آیاتی (برای هدایت خلق) تلاوت کرد شیطان (جن و انس) در آن آیات الهی القاء دسیسه کرد، آن گاه خدا آنچه شیطان القاء می‌کند محو و نابود می‌سازد سپس آیات خود را محکم و استوار می‌گرداند، و خدا دانا (به حقایق امور) و درستکار (در نظام عالم) است.
و پیش از تو هیچ رسول و پیامبری را نفرستادیم مگر آنکه هرگاه آرزو می کرد [اهداف پاک و سعادت بخش خود را برای نجات مردم از کفر و شرک پیاده کند] شیطان [برای بازداشتن مردم از پذیرش حق] در برابر آرزویش شبهه و وسوسه می انداخت، ولی خدا آنچه را شیطان [از وسوسه ها و شبهه ها می اندازد] می زداید و محو می کند، سپس آیاتش را محکم و استوار می سازد؛ و خدا دانا و حکیم است.
ما پيش از تو هيچ رسول يا نبيى را نفرستاديم مگر آنكه چون به خواندن آيات مشغول شد شيطان در سخن او چيزى افكند. و خدا آنچه را كه شيطان افكنده بود نسخ كرد، سپس آيات خويش را استوارى بخشيد. و خدا دانا و حكيم است.
و پیش از تو هیچ رسول یا نبی نفرستادیم مگر آنکه چون قرائت [وحی را] آغاز کرد، شیطان در خواندن او اخلال می‌کرد، آنگاه خداوند اثر القای شیطان را می‌زداید، و سپس آیات خویش را استوار می‌دارد و خداوند دانای فرزانه است‌
و پيش از تو هيچ فرستاده و پيامبرى نفرستاديم مگر آنكه چون [آيات را] برمى‌خواند- يا آرزوى گرويدن مردم و كاميابى در رسالت خويش مى‌داشت- شيطان در خواندن او- يا در آرزوى او- چيزى مى‌افكند پس خدا آنچه را شيطان بيفكند از ميان مى‌برد و آنگاه آيات خويش را استوار مى‌كند، و خدا دانا و استواركار است،
ما پیش از تو رسولی و نبیی را نفرستاده‌ایم، مگر این که هنگامی که (آن رسول یا نبی آیات و احکام خدا را برای مردم) تلاوت کرده است اهریمن (با ایجاد وساوس و اباطیل در دل شنوندگان سست ایمان، و با پخش یاوه‌سرائی توسّط ذرّیّه و دارودسته‌ی خود) در تلاوت او القاء (شبهه) نموده است (و گاهی پیغمبران را شاعر، و زمانی ساحر، و وقتی ناقل افسانه‌ها و خرافات پیشینیان جلوه‌گر ساخته است). امّا خداوند آنچه را که شیطان القاء نموده است (توسّط تبلیغ و تبیین پیغمبران و دعوت و زحمت شبانه‌روزی پیروان ایشان در همه جا و همه آن) از میان برداشته است (و شبهات و ترّهات اهریمنان انس و جان را از صفحه‌ی دل مردمان زدوده است) و سپس آیات خود را (در برابر سخنان ناروا و دلائل نابه‌جای نیرنگ‌بازان بی‌مایه و دسیسه‌بازان بی‌پایه) پایدار و استوار داشته است، زیرا که خدا بس آگاه (از کردار و گفتار و پندار شیطان و شیطان صفتان بوده و همه‌ی کارهایش از روی فلسفه و) دارای حکمت است (و لذا اهریمن و پیروان او را همیشه مهلت داده است تا به دسایس و وساوس خود بپردازند).
و (ما) پیش از تو هیچ رسول و فرستاده‌ی برجسته‌ای را نفرستادیم جز اینکه هر گاه آرزو(ی هدایت مکلفان را) می‌کرد، شیطان در آرزویش القا(ی شبهه) می‌نمود. پس خدا آنچه را شیطان القا می‌نماید محو می‌کند، سپس خدا آیات خود را استوار می‌دارد. و خدا بس دانای حکیم است.
و نفرستادیم پیش از تو فرستاده‌ای و نه پیمبری مگر هر گاه آرزو می‌کرد می‌افکند شیطان در آرزوی او پس برمی‌انداخت خدا آنچه را شیطان می‌افکند سپس استوار می‌ساخت خدا آیتهای خویش را و خدا است دانای حکیم‌


الحج ٥١ آیه ٥٢ الحج ٥٣
سوره : سوره الحج
نزول : ١٠ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٣٠
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«رَسُولٍ»: پیغمبری که شرع جدید و برنامه ویژه‌ای را با خود بیاورد. «نَبِیٍّ»: پیغمبری که شرع جدید و برنامه ویژه‌ای را با خود نیاورد، و بلکه تنها عهده‌دار تبلیغ و تقریر شرع و برنامه پیغمبران پیشین باشد، مانند انبیاء بنی‌اسرائیلی که در فاصله بین موسی و عیسی زیسته‌اند. «تَمَنّی»: قرائت و تلاوت کرده است. آرزو کرده است و دوست داشته است. «أُمْنِیَّةِ»: قرائت و تلاوت. امید و آرزو. اگر واژه (تمنّی) به معنی (خوانده است) و (أُمْنِیَّة) به معنی (خواندن) در نظر گرفته شود معنی آیه چنان است که گذشت. ولی اگر (تمنّی) به معنی (آرزو کرده است) و (أُمْنِیَّة) به معنی (آرزو) باشد، معنی آیه چنین می‌شود: ما پیش از تو رسولی و نبی‌ای را نفرستاده‌ایم، مگر این که هنگامی که (آن رسول یا نبی) آرزو کرده است (و تلاش نموده است که دعوتش در بین مردم با سرعت موفّق و هرچه زودتر همه‌جا گستر شود) شیطان (انس و جنّ، مشکلات و موانعی در سر راه دعوت او با شایعه‌پراکنیها و یاوه‌سرائیها) پدید آورده است. امّا خداوند آنچه را که شیطان پدید آورده است (توسّط تبلیغ و تبیین پیغمبران و دعوت و زحمت شبانه‌روزی پیروان ایشان ... «یَنسَخُ اللهُ»: از میان برمی‌دارد و باطل می‌گرداند (نگا: انبیاء / ). «یُحْکِمُ»: محکم و استوار و ثابت و پایدار می‌دارد (نگا: رعد / ). «أَلْقی، یُلْقی»: مراد از القاء شیطان در آیه، ایجاد موانع در راه دعوت پیغمبران و بازداشتن مردم از پذیرش آئین آسمانی ایشان با دسائس و وساوس و شبهات است و بس (نگا: انعام / فصّلت / ، شعراء / و . امّا این که شیطان الفاظ و جملاتی را بر زبان پیغمبران و به ویژه رسول اکرم جاری و داخل در کتابهای آسمانی و از جمله قرآن کند، مخالف نصّ صریح آیات متعدّد قرآن است که بیانگر عدم سلطه شیطان بر مؤمنان - چه رسد بر پیغمبران - است (نگا: ابراهیم / ، حجر / ، نحل / و اسراء / ). مگر نه این است که قرآن در حفظ و پناه یزدان است و جز وحی آسمانی سخنی در آن نیست؟ (نگا: حجر / فصّلت / ، نجم / و .

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

نکات آیه

۱ - پیامبران الهى دو دسته اند: رسول و نبى (و ما أرسلنا من قبلک من رسول و لانبىّ إلاّ إذا تمنّى ألقى الشیطن فى أُمنیّته) «تمنّى» (مصدر «تمنّى») هر گاه به کتاب و مانند آن اضافه شود، به معناى تلاوت و قرائت است. «تمنّى الکتاب»; یعنى، نوشته را خواند(مختار الصحاح). مفعول «تمنّى» در آیه بالا، حذف شده است و تقدیر آن به قرینه جمله «ثمّ یحکم اللّه آیاته»، «إذا تمنّى آیاتنا» مى باشد. «إلقاء» (مصدر «ألقى») هرگاه با «فى» به کار رود، به معناى وضع و نهادن مى آید. بنابراین معناى جمله فوق چنین مى شود: ما هیچ رسول و پیامبرى را پیش از تو نفرستادیم، مگر این که هرگاه آیات ما را خواند، شیطان در تلاوت او شبهه اى انداخت.

۲ - فضیلت و برترى مقام رسالت بر نبوت (و ما أرسلنا من قبلک من رسول و لانبىّ) با توجه به تقدیم «رسول» بر «نبى»، مطلب فوق به دست مى آید.

۳ - تلاوت آیات الهى براى مردم، شیوه تبلیغ رسولان و پیامبران (و ما أرسلنا من قبلک من رسول و لانبىّ إلاّ إذا تمنّى ... فى أُمنیّته)

۴ - شبهه آفرینى شیطان به هنگام تلاوت آیات الهى توسط پیامبران براى مردم (و ما أرسلنا من قبلک من رسول و لانبىّ إلاّ إذا تمنّى ألقى الشیطن فى أُمنیّته)

۵ - شیطان، موجودى اغواگر و گمراه کننده (إلاّ إذا تمنّى ألقى الشیطن فى أُمنیّته)

۶ - زدوده شدن شبهات شیطانى از آیات تلاوت شده توسط پیامبران و استوار گشتن آن به اراده خداوند (فینسخ اللّه ما یلقى الشیطن ثمّ یحکم اللّه ءایته) «نسخ» (مصدر «ینسخ») به معناى ازاله، ابطال و زدودن است. «ما» (مفعول «ینسخ») کنایه از شبهاتى است که شیطان به هنگام تلاوت آیات الهى توسط پیامبران، در آنها مى نهاد. «إحکام» نیز به معناى استوار کردن است. بنابراین معناى جمله فوق چنین مى شود: آن گاه خداوند شبهات شیطانى را مى زدود و آیات خود را پس از سست و لرزان شدن با آن شبهات، محکم و استوار مى ساخت.

۷ - شبهه آفرینى شیطان به هنگام تلاوت آیات قرآن توسط پیامبر اسلام(ص) براى مردم (و ما أرسلنا ... ألقى الشیطن فى أُمنیّته)

۸ - آزاد گذاشتن شیطان براى ایجاد شبهه پیرامون آیات وحى از یک سو و زدودن شبهه و تثبیت آیات از سوى دیگر، جلوه اى از علم و حکمت خداوند (ألقى الشیطن ... و اللّه علیم حکیم)

۹ - خداوند، علیم (دانا) و حکیم (سنجیده کار) است. (و اللّه علیم حکیم)

موضوعات مرتبط

  • آیات خدا: تلاوت آیات خدا ۳، ۴
  • اسماء و صفات: حکیم ۹; علیم ۹
  • انبیا :۱ تبلیغ انبیا ۴; روش تبلیغ انبیا ۳
  • خدا: آثار اراده خدا ۶; نشانه هاى حکمت خدا ۸; نشانه هاى علم خدا ۸
  • رسالت: فضیلت مقام رسالت ۲
  • رسولان خدا :۱ روش تبلیغ رسولان خدا ۳
  • شیطان: آزادى شیطان ۸; اضلال شیطان ۵; اغواگرى شیطان ۵، ۷، ۸; شبهه افکنى شیطان ۴، ۷، ۸
  • قرآن: اتقاق قرآن ۶; رفع شبهه از قرآن ۶، ۸; شبهه افکنى در قرآن ۸
  • محمد(ص): شیطان هنگام تلاوت قرآن محمد(ص) ۷
  • نبوت: فضیلت مقام نبوت ۲

منابع