گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۸ بخش۳: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۱۴۲: خط ۱۴۲:
<span id='link27'><span>
<span id='link27'><span>


==نكاتى كه از اين آيه شريفه استفاده مى شود ==
==نكاتى كه از آيه: «شَرَعَ لَکُم مِنَ الدّین...» استفاده مى شود ==
۱ سياق آيه بدان جهت كه سياق منت نهادن است - مخصوصا با در نظر داشتن ذيل آن ، و نيز با در نظر داشتن آيه بعد از آن - اين معنا را افاده مى كند كه شريعت محمدى جامع همه شريعتهاى گذشته است . و خواننده عزيز خيال نكند كه جامع بودن اين شريعت با آيه ((لكل جعلنا منكم شرعه و منهاجا(( منافات دارد، چون خاص بودن يك شريعت با جامعيت آن منافات ندارد.
* از این آیه شریفه، چند نکته استفاده می شود:
۲ شرايع الهى و آن اديانى كه مستند به وحى هستند تنها همين شرايع مذكور در آيه اند، يعنى شريعت نوح و ابراهيم و موسى و عيسى و محمد (صلوات اللّه عليهم )، چون اگر شريعت ديگرى مى بود بايد در اين مقام كه مقام بيان جامعيت شريعت اسلام است نام برده مى شد.
 
و لازمه اين نكته آن است كه اولا قبل از نوح شريعتى يعنى قوانين حاكمه اى در جوامع بشرى آن روز وجود نداشته تا در رفع اختلافات اجتماعى كه پيش مى آمده به كار رود. و ما در تفسير آيه ((كان الناس امه واحده فبعث اللّه النبيين ...(( مقدارى در اين باره صحبت كرديم .
۱ - سياق آيه بدان جهت كه سياق منت نهادن است - مخصوصا با در نظر داشتن ذيل آن، و نيز با در نظر داشتن آيه بعد از آن - اين معنا را افاده مى كند كه: شريعت محمّدى، جامع همه شريعت هاى گذشته است. و خواننده عزيز خيال نكند كه جامع بودن اين شريعت با آيه «لِكُلٍّ جَعَلنَا مِنكُم شِرعَةً وَ مِنهَاجاً» منافات دارد. چون خاص بودن يك شريعت، با جامعيت آن منافات ندارد.
و ثانيا انبيايى كه بعد از نوح (عليه السلام ) و تا زمان ابراهيم (عليه السلام ) مبعوث شدند، همه پيرو شريعت نوح بوده اند، و انبيايى كه بعد از ابراهيم و قبل از موسى مبعوث شده بودند، تابع و پيرو شريعت ابراهيم بودند، و انبياء بعد از موسى و قبل از عيسى پيرو شريعت موسى ، و انبياء بعد از عيسى تابع شريعت آن جناب بوده اند.
 
۲ - شرايع الهى و آن اديانى كه مستند به وحى هستند، تنها همين شرايع مذكور در آيه اند. يعنى شريعت نوح و ابراهيم و موسى و عيسى و محمّد «صلوات اللّه عليهم». چون اگر شريعت ديگرى مى بود، بايد در اين مقام - كه مقام بيان جامعيت شريعت اسلام است - نام برده مى شد.
 
و لازمه اين نكته آن است كه: اولاً قبل از نوح، شريعتى يعنى قوانين حاكمه اى در جوامع بشرى آن روز وجود نداشته، تا در رفع اختلافات اجتماعى كه پيش مى آمده، به كار رود. و ما در تفسير آيه «كَانَ النّاسُ أُمّةً وَاحِدَة فَبَعَثَ اللّهُ النّبِيّين...»، مقدارى در اين باره صحبت كرديم.
 
و ثانياً، انبيايى كه بعد از نوح «عليه السلام» و تا زمان ابراهيم «عليه السلام» مبعوث شدند، همه پيروِ شريعت نوح بوده اند، و انبيايى كه بعد از ابراهيم و قبل از موسى مبعوث شده بودند، تابع و پيرو شريعت ابراهيم بودند، و انبياء بعد از موسى و قبل از عيسى، پيروِ شريعت موسى، و انبياء بعد از عيسى، تابع شريعت آن جناب بوده اند.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۳۹ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۳۹ </center>
۳ اينكه انبياء صاحبان شريعت كه قرآن كريم ايشان را ((اولواالعزم (( خوانده ، تنها همين پنج نفرند، چون اگر پيغمبر ((اولواالعزم (( ديگرى مى بود بايد در اين مقام كه مقام مقايسه شريعت اسلام با ساير شرايع است نامش برده مى شد، پس اين پنج تن بزرگان انبياء هستند، و آيه شريفه ((و اذ اخذنا من النبيين ميثاقهم و منك و من نوح و ابراهيم و موسى و عيسى بن مريم (( نيز مؤ يد اين استفاده هايى است كه ما از آيه مورد بحث كرديم .
۳ - اين كه انبياء صاحبان شريعت كه قرآن كريم ايشان را «اُولواالعَزم» خوانده، تنها همين پنج نفرند. چون اگر پيغمبرِ «اُولوا العَزم» ديگرى مى بود، بايد در اين مقام - كه مقام مقايسه شريعت اسلام با ساير شرايع است - نامش برده مى شد. پس اين پنج تن، بزرگان انبياء هستند، و آيه شريفه «وَ إذ أخَذنَا مِنَ النّبِيّينَ مِيثَاقَهُم وَ مِنكَ وَ مِن نُوحٍ وَ إبرَاهِيمَ وَ مُوسَى وَ عِيسَى بن مَريَم» نيز، مؤيّد اين استفاده هايى است كه ما از آيه مورد بحث كرديم.
((ان اقيموا الدين و لا تتفرقوا(( - كلمه ((اءن (( در اين جمله تفسيرى است . و معناى ((اقامه دين (( حفظ آن است به اينكه پيروى اش كنند و به احكامش عمل نمايند، و الف و لام در كلمه ((الدين (( الف و لام عهد است ، يعنى آنچه به همه انبياء نامبرده وصيت و وحى كرده بوديم اين بود كه اين دينى كه براى شما تشريع شده پيروى كنيد، و در آن تفرقه ننماييد، و وحدت آن را حفظ نموده ، در آن اختلاف نكنيد.
 
«'''أن أقِيمُوا الدّين وَ لا تَتَفَرّقُوا'''» - كلمه «أن» در اين جمله تفسيرى است. و معناى «اقامه دين»، حفظ آن است به اين كه پيروى اش كنند و به احكامش عمل نمايند. و الف و لام در كلمه «الدين»، الف و لام عهد است. يعنى آنچه به همه انبياء نامبرده وصيت و وحى كرده بوديم، اين بود كه اين دينى كه براى شما تشريع شده، پيروى كنيد و در آن تفرقه ننماييد، و وحدت آن را حفظ نموده، در آن اختلاف نكنيد.
<span id='link28'><span>
<span id='link28'><span>
==مقصود از اقامه دين و تفرقه نكردن در آن با توجه به اينكه بعضى شرايع احكامىمخصوص به خود داشته اند. ==
==مقصود از اقامه دين و تفرقه نكردن در آن با توجه به اينكه بعضى شرايع احكامىمخصوص به خود داشته اند. ==
بعد از آنكه تشريع دين براى نامبردگان به معناى اين بود كه همه را به پيروى و عمل به دين دعوت كند، و اينكه در آن اختلاف نكنند، در جمله مورد بحث همين را به اقامه دين تفسير نموده ، و اينكه در دين خدا متفرق نشوند. در نتيجه حاصل معناى جمله اين مى شود: بر همه مردم واجب است دين خدا را به طور كامل به پا دارند، و در انجام اين وظيفه تبعيض قائل نشوند، كه پاره اى از احكام دين را به پا بدارند، و پاره اى را رها كنند. و اقامه كردن دين عبارت است از اينكه به تمامى آنچه كه خدا نازل كرده و عمل بدان را واجب نموده ايمان بياورند.
بعد از آنكه تشريع دين براى نامبردگان به معناى اين بود كه همه را به پيروى و عمل به دين دعوت كند، و اينكه در آن اختلاف نكنند، در جمله مورد بحث همين را به اقامه دين تفسير نموده ، و اينكه در دين خدا متفرق نشوند. در نتيجه حاصل معناى جمله اين مى شود: بر همه مردم واجب است دين خدا را به طور كامل به پا دارند، و در انجام اين وظيفه تبعيض قائل نشوند، كه پاره اى از احكام دين را به پا بدارند، و پاره اى را رها كنند. و اقامه كردن دين عبارت است از اينكه به تمامى آنچه كه خدا نازل كرده و عمل بدان را واجب نموده ايمان بياورند.
۱۳٬۷۸۶

ویرایش