تفسیر:المیزان جلد۱۸ بخش۲۴: تفاوت میان نسخه‌ها

__TOC__

<span id='link205'><span>

==آيات ۱۵ - ۲۰ سوره احقاف ==

ترجمه آيات  

<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۳۰۵ </center>

<span id='link208'><span>

==توضيحى درباره قبول بهترين عمل ، در مقابل در گذشتن از سيئات ==

كلمه ((نتقبل (( متكلم مع الغير از مضارع باب تفعل است ، و تقبل همان معناى قبول را دارد، اما از آن بليغ ‌تر است . و مراد از ((احسن ما عملوا(( اطاعتهاى واجب و مستحب است ، چون اين طاعات است كه پذيرفته مى شود، اما مباحات هر چند هم داراى حسن باشد تقبل نمى پذيرد - صاحب مجمع البيان چنين گفته ، و تفسير خوبى است . مؤ يد آن اين است كه تقبل بهترين عمل را در مقابل بخشودگى گناهان قرار داده ، پس كانه گفته شده اعمال انسان دو جور است ، يا طاعات است ، يعنى واجبات و مستحبات ، كه بهترين اعمال او است كه ما آن را قبول مى كنيم ، و يا گناهان است كه از آن درمى گذريم ، و اما آن اعمالى كه طاعت و حسنه نيست نه مقبول است و نه غير مقبول .

<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۳۱۰ </center>

و جمله ((فى اصحاب الجنه (( متعلق است به جمله ((نتجاوز(( و معنايش اين است كه : ما از گناهان آنان نيز در جمله كسانى كه گناهانشان بخشوده مى شود و اهل بهشت مى شوند، درمى گذريم . در نتيجه جمله مزبور حال از ضمير عنهم خواهد بود.

((وعد الصدق الذى كانوا يوعدون (( - يعنى خداوند با اين كلام خود وعده شان مى دهد وعده اى صدق كه تاكنون به زبان انبياء و رسل وعده داده مى شدند. ممكن هم هست مراد اين باشد كه در قيامت با اين تقبل و تجاوز آن وعده صدقى كه در دنيا داده مى شدند منجر مى شود.

بعد از آنكه وضع انسان تائب و تسليم به خدا، و درخواست او براى خلوص و اخلاص و نيكى به والدين ، و اصلاح اولادش را ذكر كرد، در مقابل اين انسان ، انسان ديگرى را يادآور شده كه به خدا و رسولش و معاد، كفر مى ورزد؛ و چون پدر و مادرش او را به سوى ايمان دعوت نموده از معاد مى ترسانند عاق پدر و مادر مى شود.

پس اينكه فرمود: ((و الذى قال لوالديه اف لكما((، ظاهرش اين است كه مبتدائى است در معناى جمع كه خبرش جمله ((اولئك الذين (( است . و كلمه ((اف (( يك كلمه است ولى دو معنا را اظهار مى دارد، يكى خستگى و يكى هم خشم . و جمله ((اتعداننى ان اخرج (( استفهامى است توبيخى ، و معنايش اين است كه : آيا مرا تهديد مى كنى كه يك بار ديگر از قبرم بيرونم كنند، و براى پس دادن حساب حاضرم سازند، و خلاصه آيا مرا به معاد تهديد مى كنى ؟ در حالى كه ((و قد خلت القرون من قبلى (( امت هايى كه قبل از من بودند و هلاك شدند، احدى از آنان زنده و مبعوث نشد.

از اينجا روشن مى شود كه مراد آن پدر و مادر از اينكه گفتند ((ايمان بياور(( اين بوده كه به خدا و رسولش در آنچه رسول از ناحيه خدا آورده ايمان بياور. و اينكه گفت : ((ان وعد اللّه حق (( اين بوده كه فرزندشان به معاد ايمان بياورد، و نيز جمله قبلى را كه گفتند ايمان بياور تعليل كند و به فرزند مى فهماند اينكه گفتيم ايمان بياور به منظور انذار و تخويف بوده .

((فيقول ما هذا الا اساطير الاولين (( - اشاره با كلمه ((هذا(( به همان وعده و انذارى است كه پدر و مادرش كردند، و يا به همه آن دعوتهايى است كه نمودند. و معنايش اين است كه : اين انسان كه مورد بحث بود به والدين خود مى گويد: اين وعده هايى كه مى دهيد، و اين تهديدهايى كه مرا با آن مى ترسانيد، و يا همه اين دعوتهايى كه مى كنيد چيزى جز خرافات مردم وحشى قرون گذشته نيست .

در تفسير آيه ۲۵ سوره حم سجده مطالبى در باره اين جمله گذشت .

<span id='link209'><span>

==اشاره به اختلاف درجات مؤ منين نيكوكار و كافران بدكار متناسب با اختلاف نفوس واعمال هر يك ==

يعنى براى هر يك از نامبردگان كه عبارتند از مؤ منين نيكوكار، و كافران بدكار، منازل و مراتبى مختلف از نظر بلندى و پستى هست . آرى براى بهشت درجاتى و براى دوزخ هم دركاتى است .

و برگشت اين اختلاف به اختلافى است كه در نفوس آنان است ، هر چند كه نفوس در اعمال جلوه مى كند، و بدين جهت فرموده : ((براى آنان درجاتى است از آنچه كردند((، و معلوم مى شود درجات مال ايشان است ، و منشاء آن درجات اعمالشان است .

<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۳۱۲ </center>

و معناى توفيه و رساندن مردم به تمام و كمال اعمال اين است كه خدا عين اعمالشان را به خودشان برمى گرداند، پس بدين حساب آيه مورد بحث از آياتى خواهد بود كه بر تجسم اعمال دلالت مى كند. ولى بعضى از مفسرين كلمه ((اجور(( را در تقدير گرفته ، گفته اند معنايش اين است كه : تا خدا اجر آنان را تمام و كامل بدهد.

عرضه كردن آب بر حيوان يا براى حيوان به اين است كه آب را در جائى قرار دهى كه حيوان آن را ببيند، به طورى كه اگر خواست ، بتواند بنوشد. و عرضه كردن كالا براى فروش به اين است كه آن را در جايى قرار دهى كه مانعى براى معامله كردن آن وجود نداشته باشد.

[[رده:تفسیر المیزان]]