۱۴٬۰۶۶
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۱۶ بخش۱۵: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←بحث روايتى: (رواياتى در ذيل بعضى آيات گذشته)
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۵۸: | خط ۱۵۸: | ||
كلمۀ «رَجفَة»، به طورى كه راغب گفته، به معناى اضطراب و لرزش خيلى سخت است. و كلمۀ «جَاثِمِين» از مادۀ «جثم» است، و «جثم» و همچنين «جثوم» در مكان، به معناى نشستن در آن، و يا زانو نهادن بر آن است. و اين تعبير، كنايه است از مرگ و معناى آيه، اين است كه: اهل «مَديَن»، شعيب را تكذيب كردند. پس زلزله سختى ايشان را گرفت، و صبح، همه در خانه هايشان مُرده بودند، و ديگر از جاى خود حركت نكردند. | كلمۀ «رَجفَة»، به طورى كه راغب گفته، به معناى اضطراب و لرزش خيلى سخت است. و كلمۀ «جَاثِمِين» از مادۀ «جثم» است، و «جثم» و همچنين «جثوم» در مكان، به معناى نشستن در آن، و يا زانو نهادن بر آن است. و اين تعبير، كنايه است از مرگ و معناى آيه، اين است كه: اهل «مَديَن»، شعيب را تكذيب كردند. پس زلزله سختى ايشان را گرفت، و صبح، همه در خانه هايشان مُرده بودند، و ديگر از جاى خود حركت نكردند. | ||
قرآن كريم، در جاى ديگر، درباره داستان مَديَن فرموده: «وَ أخَذَتِ الَّذِينَ ظَلَمُوا | قرآن كريم، در جاى ديگر، درباره داستان مَديَن فرموده: «وَ أخَذَتِ الَّذِينَ ظَلَمُوا الصَّيحَةُ فَأصبَحُوا فِى دِيَارِهِم جَاثِمِين» - و نيز فرموده: «فَإن أعرَضُوا فَقُل أنذَرتُكُم صَاعِقَةً مِثلَ صَاعِقَةِ عَادٍ وَ ثَمُودَ»، و از اين آيات بر مى آيد كه اهل مدين، هم دچار صاعقه شدند و هم زلزله. | ||
«'''وَ عَاداً وَ ثَمُودَا وَ قَد تَّبَينَ لَكُم مِّن مَّسكنِاهِمْ ...'''»: | «'''وَ عَاداً وَ ثَمُودَا وَ قَد تَّبَينَ لَكُم مِّن مَّسكنِاهِمْ ...'''»: | ||
| خط ۱۷۸: | خط ۱۷۸: | ||
«'''فَكُلاًّ أَخَذْنَا بِذَنبِهِ ...'''»: | «'''فَكُلاًّ أَخَذْنَا بِذَنبِهِ ...'''»: | ||
يعنى: هر يك از امت هاى نامبرده را به جرم گناهى كه داشتند، گرفتيم. اين اجمال قضيه است. آن وقت شروع مى كند به تفصيل آن، و مى فرمايد: | يعنى: هر يك از امت هاى نامبرده را به جرم گناهى كه داشتند، گرفتيم. اين اجمال قضيه است. آن وقت شروع مى كند به تفصيل آن، و مى فرمايد: | ||
«'''فَمِنهُم مَن أرسَلنَا عَلَيهِ حَاصِباً'''» - بعضى ها را «حاصبى» بر او فرستاديم، و «حاصب»، به معناى سنگ است. بعضى هم گفته اند: به معناى بادى است كه سنگريره ببارد، و بنا به معناى اول، جمله مورد بحث با قوم لوط منطبق مى شود، و بنابر معناى دوم، با قوم عاد. | |||
«'''وَ مِنهُم مَن أخَذَتهُ الصَّيحَةُ'''» - بعضى از آن ها را صيحه گرفت، و اين قوم ثمود، و قوم شعيب است. | «'''وَ مِنهُم مَن أخَذَتهُ الصَّيحَةُ'''» - بعضى از آن ها را صيحه گرفت، و اين قوم ثمود، و قوم شعيب است. | ||
| خط ۱۹۳: | خط ۱۹۵: | ||
==بحث روايتى: (رواياتى در ذيل بعضى آيات گذشته) == | ==بحث روايتى: (رواياتى در ذيل بعضى آيات گذشته) == | ||
در | در كافى، به سند خود، از ابى عمرو زبيرى، از امام صادق «عليه السلام» روايت كرده كه در حديثى كه در آن، معانى كفر را بيان كرده، مى فرمايد: وجه پنجم از كفر، «كفر برائت» است، و آن، كفرى است كه در آيه: «وَ قَالَ إنَّمَا اتَّخَذتُم مِن دُونِ اللهِ أوثَاناً مَوَدَّةَ بَينِكُم فِى الحَيَوةِ الدُّنيَا ثُمَّ يَومَ القِيَامَةِ يَكفُرُ بَعضُكُم بِبَعضٍ وَ يَلعَنُ بَعضُكُم بَعضاً» بدان اشاره شده است، كه معنايش «يَتَبَرَّءُ بَعضُكُم مِن بَعضٍ: بيزارى مى جوييد يكى از ديگرى» مى باشد. - تا آخر حديث. | ||
مؤلف: اين معنا در كتاب توحيد، از على «عليه السلام»، در حديثى طولانى كه به سؤالات اشخاصى درباره تعارض آيات قرآنى پاسخ داده، آمده و فرموده: اين كفر كه در اين آيه هست، به معناى بيزارى جستن است. مى خواهد بفرمايد: بعضى از بعضى ديگر بيزارى مى جوييد. | |||
و نظير اين آيه، در سوره «ابراهيم» است كه در حكايت كلام ابليس مى فرمايد: «إنِّى كَفَرتُ بِمَا أشرَكتُمُونِ مِن قَبلُ: من به آنچه قبلا مرا در آن شركت مى داديد، كافرم»، يعنى بيزارم. و نيز، در حكايت گفتار ابراهيم مى فرمايد: «كَفَرنَا بِكُم». يعنى تبرى مى جوييم از شما. | |||
<span id='link113'><span> | <span id='link113'><span> | ||
و در الدر المنثور است كه ابن | و در الدر المنثور است كه ابن مردويه، از جابر روايت كرده كه گفت: رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» از خذف - يعنى ريگ و يا هسته خرما را بين دو سبابه نهادن، و آن را به سوى چيزى پرتاب كردن - نهى فرمود، و به آيه: «وَ تَأتُونَ فِى نَادَيكُمُ المُنكَرَ» استشهاد فرمود. | ||
مؤلف : اين | مؤلف: اين معنا، از عده اى از صاحبان كتب حديث، از أمّ هانى، دختر ابى طالب «عليه السلام» نيز روايت شده، و عبارت آن، چنين است كه گفت: از رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم»، معناى جمله «وَ تَأتُونَ فِى نَادَيكُمُ المُنكَرَ» را پرسيدم. فرمود: رسمشان اين بود كه بر سرِ راه مى نشستند، و به سوى عابران، ریگ مى انداختند، و عابران را مسخره مى كردند. | ||
و در | و در كافى، به سند خود، از ابى زيد حمّاد، از امام صادق «عليه السلام» روايت كرده كه در ضمن حديث نزول ملائكه بر ابراهيم، و بشارت دادن وى فرمود: ابراهيم به ملائكه گفت: براى چه آمده ايد؟ گفتند: براى هلاك ساختن قوم لوط. پرسيد: حتى اگر صد نفر مؤمن در میان آنان باشد، باز هلاکشان می کنید؟ | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۱۹۰ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۱۹۰ </center> | ||
جبرئيل گفت: نه. پرسيد: اگر پنجاه نفر باشد، چطور؟ گفت: نه. پرسيد: اگر سى نفر باشد، چطور؟ گفت: نه. | |||
پرسيد: اگر بيست نفر باشد، چطور؟ گفت: نه. پرسيد: اگر ده نفر باشد؟ گفت: نه. پرسيد اگر پنج نفر باشد؟ گفت: نه. پرسيد: اگر يك نفر باشد؟ گفت: نه. ابراهيم، اين جا اتخاذ سند كرد و گفت: لوط در بين آنان است؟ | |||
گفتند: ما از هر كس بهتر مى دانيم كه در آن جا چه كسانى هستند، و او و اهلش را نجات خواهيم داد، مگر همسرش را كه از باقى ماندگان در قريه است. | |||
حسن بن على | حسن بن على «عليهما السلام» فرموده: من از كلام ابراهيم، غير اين را نمى فهمم كه او مى خواسته قوم را از عذاب نجات دهد، همچنان كه قرآن در اين باره فرموده: «يُجَادِلُنَا فِى قَومِ لُوطٍ: ابراهيم بر سرِ قوم لوط، با ما مجادله مى كرد». | ||
