گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۵ بخش۳۱: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۶۱: خط ۶۱:
«'''وَ قِيلَ لِلنَّاسِ هَلْ أَنتُم مُجْتَمِعُونَ * لَعَلَّنَا نَتَّبِعُ السَّحَرَةَ إِن كانُوا هُمُ الْغَالِبِينَ'''»:
«'''وَ قِيلَ لِلنَّاسِ هَلْ أَنتُم مُجْتَمِعُونَ * لَعَلَّنَا نَتَّبِعُ السَّحَرَةَ إِن كانُوا هُمُ الْغَالِبِينَ'''»:


استفهام در اين جا، براى تحريك مردم و تشويق به جمع شدن در آن روز است. زمخشرى در «كشاف»، درباره اين آيه گفتارى دارد كه حاصلش اين است كه:  
استفهام در اين جا، براى تحريك مردم و تشويق به جمع شدن در آن روز است. زمخشرى در «كشاف»، درباره اين آيه گفتارى دارد كه حاصلش اين است كه:
مراد از «اتباع و پيروى ساحران»، پيروى از دين ايشان است. چون ساحران به طورى كه از سياق آيات بعدى بر مى آيد، علنى فرعون را مى پرستيدند، و مرادشان اين بوده كه موسى را پيروى نكنند. نه اين كه علاقمند به پيروى ساحران بوده باشند. چيزى كه هست، صريحا نگفتند پيروى موسى را نكنيد، بلكه به طور كنايه گفتند شايد ساحران را پيروى كنيد، تا به اين وسيله، ساحران را در اهتمام و جديت در بردن مسابقه، تشويق كرده باشند.
مراد از «اتباع و پيروى ساحران»، پيروى از دين ايشان است. چون ساحران به طورى كه از سياق آيات بعدى بر مى آيد، علنى فرعون را مى پرستيدند، و مرادشان اين بوده كه موسى را پيروى نكنند. نه اين كه علاقمند به پيروى ساحران بوده باشند.  
 
چيزى كه هست، صريحا نگفتند پيروى موسى را نكنيد، بلكه به طور كنايه گفتند شايد ساحران را پيروى كنيد، تا به اين وسيله، ساحران را در اهتمام و جديت در بردن مسابقه، تشويق كرده باشند.


«'''فَلَمَّا جَاءَ السَّحَرَةُ قَالُوا لِفِرْعَوْنَ أَئنَّ لَنَا لاَجْراً إِن كُنَّا نحْنُ الْغَالِبِينَ * قَالَ نَعَمْ وَ إِنَّكُمْ إِذاً لَّمِنَ الْمُقَرَّبِينَ'''»:
«'''فَلَمَّا جَاءَ السَّحَرَةُ قَالُوا لِفِرْعَوْنَ أَئنَّ لَنَا لاَجْراً إِن كُنَّا نحْنُ الْغَالِبِينَ * قَالَ نَعَمْ وَ إِنَّكُمْ إِذاً لَّمِنَ الْمُقَرَّبِينَ'''»:
خط ۷۲: خط ۷۵:
«'''قَالَ لهَُم مُّوسى أَلْقُوا مَا أَنتُم مُّلْقُونَ * فَأَلْقَوْا حِبَالهَُمْ وَ عِصِيَّهُمْ وَ قَالُوا بِعِزَّةِ فِرْعَوْنَ إِنَّا لَنَحْنُ الْغَالِبُونَ * فَأَلْقَى مُوسى عَصاهُ فَإِذَا هِىَ تَلْقَف مَا يَأْفِكُونَ'''»:
«'''قَالَ لهَُم مُّوسى أَلْقُوا مَا أَنتُم مُّلْقُونَ * فَأَلْقَوْا حِبَالهَُمْ وَ عِصِيَّهُمْ وَ قَالُوا بِعِزَّةِ فِرْعَوْنَ إِنَّا لَنَحْنُ الْغَالِبُونَ * فَأَلْقَى مُوسى عَصاهُ فَإِذَا هِىَ تَلْقَف مَا يَأْفِكُونَ'''»:


كلمۀ «حبال»، جمع «حبل» است، كه به معناى طناب است. و كلمۀ «عِصِىّ»، جمع «عصا» است، و «تَلقَفُ»، از مصدر «لقف» است، كه به معناى بلعيدن به سرعت است. و «يأفِكُون» از «إفك» است، كه به معناى برگرداندن هر چيزى است از وجهه اصلى اش، و نشاندادن آن بر خلاف آنچه كه هست. و اگر «سحر» را «إفك» خواند، به همين جهت است كه «سحر»، هر چيزى را از صورت واقعى اش بر مى گرداند و صورتى خيالى به آن مى دهد، و چون معناى آيات روشن است، مى گذريم.
كلمۀ «حبال»، جمع «حبل» است، كه به معناى طناب است. و كلمۀ «عِصِىّ»، جمع «عصا» است، و «تَلقَفُ»، از مصدر «لقف» است، كه به معناى بلعيدن به سرعت است. و «يأفِكُون» از «إفك» است، كه به معناى برگرداندن هر چيزى است از وجهه اصلى اش، و نشاندادن آن بر خلاف آنچه كه هست.  
 
و اگر «سحر» را «إفك» خواند، به همين جهت است كه «سحر»، هر چيزى را از صورت واقعى اش بر مى گرداند و صورتى خيالى به آن مى دهد، و چون معناى آيات روشن است، مى گذريم.


«'''فَأُلْقِىَ السَّحَرَةُ ساجِدِينَ * قَالُوا آمَنَّا بِرَبّ الْعَالَمِينَ * رَبّ مُوسى وَ هَارُونَ'''»:
«'''فَأُلْقِىَ السَّحَرَةُ ساجِدِينَ * قَالُوا آمَنَّا بِرَبّ الْعَالَمِينَ * رَبّ مُوسى وَ هَارُونَ'''»:
۱۳٬۷۷۸

ویرایش