تفسیر:المیزان جلد۱۵ بخش۱۰: تفاوت میان نسخه‌ها

__TOC__

وَ يَدْرَؤُا عَنهَا الْعَذَاب أَن تَشهَدَ...إِن كانَ مِنَ الصدِقِينَ

كلمه «'''درء'''» به معناى دفع است و مراد از «'''عذاب '''» همان حد زنا است ، و معناى آيه اين است كه اگر زن همان پنج شهادتى را كه مرد داد عليه او اداء كند، حد زنا از وى بر داشته مى شود و شهادتهاى چهارگانه زن اين است كه بگويد: خدا را شاهد مى گيرم كه اين مرد از دروغگويان است ، و در نوبت پنجم اضافه كند كه «'''لعنت خدا بر من باد اگر اين مرد از راستگويان باشد'''» و به اين سوگند دو طرفى در فقه اسلام لعان مى گويند، كه مانند طلاق مايه انفصال زن و شوهر است .

جواب كلمه لولا در اين آيه حذف شده و قيودى كه در فعل شرط اخذ شده آن جواب را مى فهماند، چون معناى آيه اين است كه اگر فضل خدا و رحمتش نبود و اگر توبه و حكمتش نمى بود، هر آينه بر سرتان مى آمد آنچه كه فضل و رحمت و حكمت و توبه خدا از شما دور كرد. پس به طورى كه قيود ماخوذ در شرط مى فهماند، تقدير آيه چنين است «'''لولا ما انعم الله عليكم من نعمة الّذين و توبة لمذنبيكم و تشريعه الشرايع لنظم امور حياتكم ، لزمتكم الشقوة ، و اهلكتكم المعصية و الخطيئة و اختل نظام حياتكم بالجهالة '''» يعنى اگر نعمت دين و توبه بر گنهكارانتان و تشريع شرايع براى نظم امور زندگيتان را خدا بر شما ارزانى نمى داشت ، هرگز از شقاوت رهايى نداشتيد، و هميشه به معصيت و خطا دچار بوديد، و به خاطر جهالت ، نظام امورتان مختل مى گشت ، (خدا داناتر است ).

<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۵ صفحه : ۱۱۹ </center>

<span id='link84'><span>

==آيات ۱۱ - ۲۶، سوره نور ==

يَوْمَ تَشهَدُ عَلَيهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَ أَيْدِيهِمْ وَ أَرْجُلُهُم بِمَا كانُوا يَعْمَلُونَ(۲۴)

<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۵ صفحه : ۱۲۶ </center>

ترجمه آيات

استفاده شود و همچنين از آيات اين داستان كه مى رساند مطلب در ميان مسلمانان شهرت يافت ، و سر و صدا به راه انداخت و اشارات ديگرى كه در آيات هست اين معنا فهميده مى شود.

و از آيات بر مى آيد كه به بعضى از خانواده رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) نسبت فحشاء دادند و نسبت دهندگان چند نفر بوده و داستان را در ميان مردم منتشر كرده و دست به دست گردانده اند، و نيز به دست مى آيد كه بعضى از منافقين يا بيماردلان در اشاعه اين داستان كمك كرده اند، چون به طور كلى اشاعه فحشاء در ميان مؤ منين را دوست مى داشتند، و لذا خدا اين آيات را نازل كرده ، و از رسول خدا(صلى اللّه عليه و آله ) دفاع فرمود.

كلمه «'''افك '''» - به طورى كه راغب گفته - به معناى مطلق دروغ است ، و معنايش در اصل ، هر چيزى است كه از وجهه اصلى اش ‍ منحرف شود، وجهه اى كه بايد داراى آن باشد، مانند اعتقاد منحرف از حق به سوى باطل و عمل منحرف از صحت و پسنديدگى به سوى قباحت و زشتى ، و كلام بر گشته از صدق به سوى كذب و در كلام خداى تعالى در همه اين معانى و موارد استعمال شده .

و نيز راغب مى گويد: كلمه «'''عصبه '''» به معناى جماعت دست به دست هم داده و متعصب است . و بعضى ديگر گفته اند: در عدد ده تا چهل استعمال مى شود.

<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۵ صفحه :۱۳۰ </center>

صورتى درست است كه خطاب در آيه متوجه خصوص متهمين باشد، و خواننده محترم در نظر دارد كه گفتيم چنين نيست .

مفسرين كلمه «'''كبره '''» را به معناى معظم تهمت معنا كرده اند، و ضمير آن را به تهمت بر گردانده و گفته اند: معنايش اين است : كسى كه معظم اين افك و مسؤ وليت بيشتر آن را گردن گرفته باشد و از ميان تهمت زنندگان از همه بيشتر آن را در ميان مردم اشاعه داده باشد عذابى عظيم خواهد داشت .

توبيخ كسانى كه وقتى اتهام دروغ (افك ) را شنيدند آن را رد و تكذيب نكردند و بدون تحقيق و علم آن را شايع ساختند.

اين آيه توبيخ كسانى است كه وقتى داستان افك را شنيدند آن را رد ننمودند، و متهمين را اجل از چنين اتهامى ندانسته و نگفتند كه اين صرفا افترايى است آشكار.

جمله «'''ظنّ المؤ منون و المؤ منات بانفسهم '''» از باب به كار بردن اسم ظاهر در جاى ضمير است ، و اصل آن «'''و لو لا ظننتم بانفسكم '''» بوده و اگر اينطور نفرمود و آن طور فرمود براى اين بود كه بر علت حكم دلالت كند و بفهماند كه صفت ايمان طبعا مؤ من را از فحشاء و منكرات عملى و زبانى رادع و مانع است پس كسى كه متصف به ايمان است بايد به افراد ديگرى كه چون او متصف به ايمان هستند ظن خير داشته باشد، و درباره آنان بدون علم سخنى نگويد، زيرا همه اهل ايمان هم چون شخص واحدى هستند كه متصف به ايمان و لوازم و آثار آن است .

مى فرمايد: وقتى مدعى ، شاهد نياورد، نزد خدا - شرعا - محكوم است به دروغگويى .

[[رده:تفسیر المیزان]]