تفسیر:المیزان جلد۱۳ بخش۳۸: تفاوت میان نسخه‌ها

==بحثى تاريخى در دو فصل: ==

خداى سبحان به موسى وحى كرد كه در سرزمينى بندهاى دارد كه داراى علمى است كه وى آن را ندارد، و اگر به طرف مجمع البحرين برود اورا در آنجا خواهد ديد به اين نشانه كه هر جا ماهى زنده - ويا گم - شد همانجا اورا خواهد يافت.

موسى (عليه السلام ) تصميم گرفت كه آن عالم را ببيند، وچيزى از علوم اورا فرا گيرد، لاجرم به رفيقش اطلاع داده به اتفاق به طرف مجمع البحرين حركت كردند وبا خود يك عدد ماهى مرده برداشته به راه افتادند تا بدانجا رسيدند وچون خسته شده بودند بر روى تخته سنگى كه بر لب آب قرار داشت نشستند تا لحظه اى بياسايند و چون فكرشان مشغول بود از ماهى غفلت نموده فراموشش كردند.

از سوى ديگر ماهى زنده شد وخود را به آب انداخت - ويا مرده اش به آب افتاد - رفيق موسى با اينكه آن را ديد فراموش كرد كه به موسى خبر دهد، از آنجا برخاسته به راه خود ادامه دادند تا آنكه از مجمع البحرين گذشتند وچون بار ديگر خسته شدند موسى به اوگفت غذايمان را بياور كه در اين سفر سخت كوفته شديم . در آنجا رفيق موسى به ياد ماهى و آنچه كه از داستان آن ديده بود افتاد، ودر پاسخش گفت: آنجا كه روى تخته سنگ نشسته بوديم ماهى را ديدم كه زنده شد وبه دريا افتاد وشنا كرد تا ناپديد گشت، من خواستم به توبگويم ولى شيطان از يادم برد - و يا ماهى را فراموش كردم در نزد صخره پس به دريا افتاد و رفت.

موسى گفت : اين همان است كه ما، در طلبش بوديم وآن تخته سنگ همان نشانى ما است پس بايد بدانجا برگرديم. بى درنگ از همان راه كه رفته بودند برگشتند، و بنده اى از بندگان خدا را كه خدا رحمتى از ناحيه خودش و علمى لدنى به اوداده بود بيافتند. موسى خود را بر او عرضه كرد ودرخواست نمود تا اورا متابعت كند و او چيزى از علم ورشدى كه خدايش ارزانى داشته به وى تعليم دهد.  

آن مرد عالم گفت : تو نمى توانى با من باشى وآنچه از من وكارهايم مشاهده كنى تحمل نمايى ، چون تاويل و حقيقت معناى كارهايم را نمى دانى، و چگونه تحمل توانى كرد بر چيزى كه احاطه علمى بدان ندارى؟ موسى قول داد كه هر چه ديد صبر كند و ان شاء الله در هيچ امرى نافرمانيش نكند. عالم بنا گذاشت كه خواهش اورا بپذيرد، وآنگاه گفت پس اگر مرا پيروى كردى بايد كه از من از هيچ چيزى سؤال نكنى، تا خودم در باره آنچه مى كنم آغاز به توضيح و تشريح كنم.