تفسیر:المیزان جلد۱۳ بخش۳۴: تفاوت میان نسخه‌ها

وَ اضرِب لهَُم مَّثَلاً رَّجُلَينِ جَعَلْنَا لاَحَدِهِمَا جَنَّتَينِ مِنْ أَعْنَبٍ وَ حَفَفْنَهُمَا بِنَخْلٍ وَ جَعَلْنَا بَيْنهُمَا زَرْعاً(۳۲)

كلْتَا الجَْنَّتَينِ ءَاتَت أُكلَهَا وَ لَمْ تَظلِم مِّنْهُ شيْئاً وَ فَجَّرْنَا خِلَلَهُمَا نهَراً(۳۳)

وَ كانَ لَهُ ثَمَرٌ فَقَالَ لِصحِبِهِ وَ هُوَ يحَاوِرُهُ أَنَا أَكْثرُ مِنك مَالاً وَ أَعَزُّ نَفَراً(۳۴)

وَ مَا أَظنُّ الساعَةَ قَائمَةً وَ لَئن رُّدِدت إِلى رَبى لاَجِدَنَّ خَيراً مِّنْهَا مُنقَلَباً(۳۶)

قَالَ لَهُ صاحِبُهُ وَ هُوَ يحَاوِرُهُ أَ كَفَرْت بِالَّذِى خَلَقَك مِن تُرَابٍ ثمَّ مِن نُّطفَةٍ ثمَّ سوَّاك رَجُلاً(۳۷)

لَّكِنَّا هُوَ اللَّهُ رَبى وَ لاأُشرِك بِرَبى أَحَداً(۳۸)

وَ لَوْ لاإِذْ دَخَلْت جَنَّتَك قُلْت مَا شاءَ اللَّهُ لاقُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ إِن تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنك مَالاً وَ وَلَداً(۳۹)

فَعَسى رَبى أَن يُؤْتِينِ خَيراً مِّن جَنَّتِك وَ يُرْسِلَ عَلَيهَا حُسبَاناً مِّنَ السمَاءِ فَتُصبِحَ صعِيداً زَلَقاً(۴۰)

وَ أُحِيط بِثَمَرِهِ فَأَصبَحَ يُقَلِّب كَفَّيْهِ عَلى مَا أَنفَقَ فِيهَا وَ هِىَ خَاوِيَةٌ عَلى عُرُوشهَا وَ يَقُولُ يَلَيْتَنى لَمْ أُشرِك بِرَبى أَحَداً(۴۲)

هُنَالِك الْوَلَيَةُ للَّهِ الحَْقِّ هُوَ خَيرٌ ثَوَاباً وَ خَيرٌ عُقْباً(۴۴)

وَ اضرِب لهَُم مَّثَلَ الحَْيَوةِ الدُّنْيَا كَمَاءٍ أَنزَلْنَهُ مِنَ السمَاءِ فَاخْتَلَط بِهِ نَبَات الاَرْضِ فَأَصبَحَ هَشِيماً تَذْرُوهُ الرِّيَحُ وَ كانَ اللَّهُ عَلى كلِّ شىْءٍ مُّقْتَدِراً(۴۵)

الْمَالُ وَ الْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَوةِ الدُّنْيَا وَ الْبَقِيَت الصلِحَت خَيرٌ عِندَ رَبِّك ثَوَاباً وَ خَيرٌ أَمَلاً(۴۶)

براى ايشان مثلى بزن: دو مرد كه يكى را دوباغ داده بوديم از تاكها وآن را به نخلها احاطه كرده بوديم و ميان آن زرع كرده بوديم (۳۲)

هر دو باغ ميوه خويش را مى داد وبه هيچ وجه نقصان نمى يافت ، وميان باغها نهرى بشكافتيم (۳۳)

و ميوه ها داشت پس به رفيق خود كه با وى گفتگومى كرد گفت : من از جهت مال از توبيشتر وبه عده از تو نيرومند ترم (۳۴)

و به باغ خود شد در حالى كه ستمگر به نفس خويش بود گفت گمان ندارم كه هيچ وقت اين باغ نابود شود (۳۵)

گمان ندارم رستاخيز به پا شود، واگر به سوى پروردگارم برند سوگند كه در آنجا نيز بهتر از اين خواهم يافت (۳۶)

رفيقش كه با او گفتگو مى كرد گفت : مگر به آنكه تو را از خاك آفريد و آنگاه از نطفه و سپس به صورت مردى بپرداخت كافر شده اى (۳۷)

ولى او خداى يكتا و پروردگار من است و هيچ كس را با پروردگار خود شريك نمى كنم (۳۸)

چرا وقتى به باغ خويش در آمدى نگفتى هر چه خدا خواهد همان شود كه نيرويى جز به تاءييد خدا نيست ، اگر مرا بينى كه به مال وفرزند از تو كمترم (۳۹)

باشد كه پروردگارم بهتر از باغ توبه من دهد، وبه باغ تواز آسمان صاعقه ها فرستد كه زمين باير شود (۴۰)

يا آب آن به اعماق فرورود كه جستن آن ديگر نتوانى (۴۱)

و ميوه هاى آن نابود گشت و بنا كرد دو دست خويش به حسرت آن مالى كه در آن خرج كرده بود زير و رومى كرد كه تاكها بر جفته ها سقوط كرده بود، و مى گفت اى كاش هيچ كس را با پروردگار خويش شريك نپنداشته بودم(۴۲)

و او را غير خدا گروهى نباشد كه يارى اش كنند، ويارى خويش كردن نتواند (۴۳)

در آنجا يارى كردن خاص خداى حق است كه پاداش او بهتر و سرانجام دادن او نيكتر است (۴۴)

براى آنها زندگى اين دنيا را مثل بزن ، چون آبى است كه از آسمان نازل كرده ايم و به وسيله آن گياهان زمين پيوسته شود، آنگاه خشك گردد و بادها آن را پراكنده كند، و خدا به همه چيز توانات است (۴۵)

مال و فرزندان زيور زندگى اين دنيا است و كارهاى شايسته نزد پروردگارت ماندنى و داراى پاداشى بهتر و اميد آن بيشتر است (۴۶)

اين آيات متضمن دو مثل است كه حقيقت ملكيت آدمى را نسبت به آنچه در زندگى دنيا از اموال واولاد - كه زخارف زندگى اند و زينت هاى فريب دهنده وسريع الزوال اند وآدمى را از ياد پروردگارش غافل و مشغول مى سازند، و واهمه اورا تا حدى مجذوب خود مى سازد كه به جاى خدا به آنها ركون واعتماد مى كند وبه خيالش مى قبولاند كه راستى مالك آنها است - بيان مى كند، ومى فهماند كه اين فكر جز وهم و خيال چيز ديگرى نيست ، به شهادت اينكه وقتى بلايى از ناحيه خداى سبحان آمد همه را به باد فنا گرفته براى انسان چيزى جز خاطره اى كه بعد از بيدارى از عالم رؤ يا به ياد مى ماند، وجز آرزوهاى كاذب باقى نمى گذارد.

پس برگشت اين آيات به توضيح همان حقيقتى است كه خداى سبحان در آيه ((انا جعلنا ما على الارض زينة لها... صعيدا جرزا(( بدان اشاره مى كند.