گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۳ بخش۱۵: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۵: خط ۳۵:
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۱۸۲ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۱۸۲ </center>
<span id='link121'><span>
<span id='link121'><span>
==سنت الهى در اقوام گذشته: دعوت به حق، به سعادت رساندن مؤمنان و عذاب منكران و طاغيان ==
==سنّت الهى در اقوام گذشته: دعوت به حق، به سعادت رساندن مؤمنان و عذاب منكران و طاغيان ==
مفسرين در اينكه آيه مورد بحث به چه وجهى متصل به آيه قبلى است گفته اند: كه اين آيه موعظه اى است كه همان مشركين را بعد از بيان توحيد ومعاد از عذاب خدا انذار مى كند، و از حوادث قبل از روز بعث پاره اى را كه دليل بر عظمت خداى سبحان است خاطر نشان مى سازد، تا مؤيد مطالب قبل باشد.
مفسران، در اين كه آيه مورد بحث به چه وجهى متصل به آيه قبلى است، گفته اند كه:  


ولى ظاهرا اين آيه معطوف ومربوط به جلوتر از آيات مورد بحث است ، يعنى آيه شانزدهم كه مى فرمود: ((واذا اردنا ان نهلك قرية امرنا مترفيها...(( چون آيات اين سوره همواره بعضى به بعضى نظر داشته و عطف مى شود، وغرض عمومى از سراپاى اين سوره ، بيان سنتى است كه خداى تعالى در اقوام وملل داشته كه نخست ايشان را به سوى حق دعوت مى كرده ، آنگاه يك عده را كه پذيراى دعوتش گشته واطاعت كرده اند سعادتمند، وديگران را كه از در استكبار مخالفت وطغيان نمودند عقوبت مى نموده است.  
اين آيه، موعظه اى است كه همان مشركان را بعد از بيان توحيد و معاد از عذاب خدا انذار مى كند، و از حوادث قبل از روز بعث، پاره اى را كه دليل بر عظمت خداى سبحان است، خاطرنشان مى سازد، تا مؤيد مطالب قبل باشد.


و بنابراين مراد از هلاك در اين آيه همان تدمير به عذاب استيصال در آن آيه است چنانچه از ابى مسلم مفسر هم نقل شده ومراد از عذاب شديد عذاب آسان تر است از قبيل عذاب قحطى يا گرانى كه باعث جلاى وطن ويا خرابى عمارتهاى آن قريه شده ، ويا بلاها ومحنت ديگر است.
ولى ظاهرا اين آيه معطوف و مربوط به جلوتر از آيات مورد بحث است. يعنى آيه شانزدهم كه مى فرمود: «وَ إذَا أرَدنَا أن نُهلِكَ قَريَةً أمَرنَا مُترَفِيهَا...». چون آيات اين سوره، همواره بعضى به بعضى نظر داشته و عطف مى شود، و غرض عمومى از سراپاى اين سوره، بيان سنتى است كه خداى تعالى، در اقوام و ملل داشته كه نخست، ايشان را به سوى حق دعوت مى كرده، آنگاه يك عده را كه پذيراى دعوتش گشته و اطاعت كرده اند، سعادتمند، و ديگران را كه از درِ استكبار، مخالفت و طغيان نمودند، عقوبت مى نموده است.  


در نتيجه آيه شريفه به اين معنا اشاره دارد كه قريه هاى نامبرده به زودى يكى پس از ديگرى به خاطر فساد اهلش وفسق فاسقانش ويران مى گردد، واين خود بنا به اشاره اى كه در ذيل آيه دارد به قضاى خداى سبحان است.
و بنابراين، مراد از «هلاك» در اين آيه، همان تدمير به عذاب استيصال در آن آيه است. چنانچه از ابى مسلم، مفسّر هم نقل شده، و مراد از «عذاب شديد»، عذاب آسانتر است، از قبيل عذاب قحطى يا گرانى كه باعث جلاى وطن و يا خرابى عمارت هاى آن قريه شده، و يا بلاها و محنت ديگر است.


با اين بيان وجه اتصال آيه بعدى (وما منعنا...) به اين آيه روشن مى شود ومعنا چنين مى شود كه:
در نتيجه، آيه شريفه به اين معنا اشاره دارد كه قريه هاى نامبرده، به زودى يكى پس از ديگرى، به خاطر فساد اهلش و فسق فاسقانش ويران مى گردد. و اين، خود بنا به اشاره اى كه در ذيل آيه دارد، به قضاى خداى سبحان است.


«اين مردم نيز مانند اهل همان قريه ها مستعد براى فساد وآماده تكذيب آيات خدا هستند، آياتى كه به دنبال تكذيبش هلاك ونابودى در پى دارد، چيزى كه هست اگر از آن قسم آيات خود را كه بر آن اقوام فرستاديم وبه خاطر تكذيبشان هلاكشان كرديم به اين مردم هم بفرستيم همان اهلاك وتدمير كه بر سر آنها آمد ومنقرضشان كرد بر سر اينان نيز آمده واينان را به آنان ملحق خواهد كرد، آن وقت بساط دنيا برچيده خواهد شد وچون نمى خواهيم بر چينيم لذا تا مدتى مهلتشان داديم ، ولى سرانجام اينان را نيز گرفتار مى كنيم ، وچنين نيست كه اينان استثناء شوند».
با اين بيان، وجه اتصال آيه بعدى «وَ مَا مَنَعنَا...»، به اين آيه روشن مى شود و معنا چنين مى شود كه:


و اين همان معنائى است كه آيه ((ولكلّ امّة رسول (( وآيات بعد از آن ، بدان اشاره مى كند.
«اين مردم نيز، مانند اهل همان قريه ها مستعد براى فساد و آماده تكذيب آيات خدا هستند. آياتى كه به دنبال تكذيبش هلاك و نابودى در پى دارد. چيزى كه هست، اگر از آن قسم آيات خود را كه بر آن اقوام فرستاديم و به خاطر تكذيبشان هلاكشان كرديم، به اين مردم هم بفرستيم، همان اهلاك و تدمير كه بر سر آن ها آمد و منقرضشان كرد، بر سرِ اينان نيز آمده و اينان را به آنان ملحق خواهد كرد. آن وقت بساط دنيا برچيده خواهد شد و چون نمى خواهيم بر چينيم، لذا تا مدتى مهلتشان داديم. ولى سرانجام اينان را نيز گرفتار مى كنيم، و چنين نيست كه اينان استثناء شوند».
 
و اين همان معنایى است كه آيه «وَ لِكُلِّ أُمَّةٍ رَسُولٌ»  و آيات بعد از آن، بدان اشاره مى كند.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۱۸۳ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۱۸۳ </center>
بعضى از مفسرين گفته اند: مراد از ((قرى (( در آيه شريفه ، قريه هاى كافرنشين است واگر بگوئيم مراد عموم قريه ها است ، با سياق آيه نمى سازد، ليكن اين ادعائى است بدون دليل .
بعضى از مفسران گفته اند: مراد از «قُرَى» در آيه شريفه، قريه هاى كافرنشين است، و اگر بگویيم مراد عموم قريه ها است، با سياق آيه نمى سازد، ليكن اين ادعایى است بدون دليل.
<span id='link122'><span>
<span id='link122'><span>
==كتاب (لوح محفوظ) و بحث مفسرين پيرامون آن ==
==كتاب (لوح محفوظ) و بحث مفسرين پيرامون آن ==
و اين كه فرمود: ((كان ذلك فى الكتاب مسطورا(( معنايش اين است كه اهلاك قرى وتعذيب آنها به عذاب شديد قبلا در كتاب نوشته شده ، يعنى سرنوشتى است حتمى ، از اينجا معلوم مى شود كه ((مراد(( از كتاب لوح محفوظ است كه قرآن تمامى حوادث را نوشته شده در آن دانسته ودر باره اش فرموده: ((و كل شى ء احصيناه فى امام مبين (( و نيز فرموده «و ما يعزب عن ربّك من مثقال ذرّة فى الارض و لا فى السّماء و لا اصغر من ذلك و لا اكبر الا فى كتاب مبين».
و اين كه فرمود: ((كان ذلك فى الكتاب مسطورا(( معنايش اين است كه اهلاك قرى وتعذيب آنها به عذاب شديد قبلا در كتاب نوشته شده ، يعنى سرنوشتى است حتمى ، از اينجا معلوم مى شود كه ((مراد(( از كتاب لوح محفوظ است كه قرآن تمامى حوادث را نوشته شده در آن دانسته ودر باره اش فرموده: ((و كل شى ء احصيناه فى امام مبين (( و نيز فرموده «و ما يعزب عن ربّك من مثقال ذرّة فى الارض و لا فى السّماء و لا اصغر من ذلك و لا اكبر الا فى كتاب مبين».
۱۳٬۷۸۶

ویرایش