۱۴٬۰۱۵
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۱۳ بخش۱۳: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←پاسخ خداوند با قدرت مطلقه خود به استبعاد مشركين
| خط ۱۰۵: | خط ۱۰۵: | ||
==پاسخ خداوند با قدرت مطلقه خود به استبعاد مشركين == | ==پاسخ خداوند با قدرت مطلقه خود به استبعاد مشركين == | ||
«'''قُلْ كُونُوا حِجَارَةً أَوْ حَدِيداً * أَوْ خَلْقاً | «'''قُلْ كُونُوا حِجَارَةً أَوْ حَدِيداً * أَوْ خَلْقاً مِمَّا يَكبُرُ فى صُدُورِكمْ'''»: | ||
از | از آن جایى كه منكران معاد كلام خود را با تعبيرى غرورآميز چون «ءَإذَا كُنّا...» اداء كرده بودند، خداوند دستور داد تا با امر تسخيرى به ايشان بفرمايد: اگر سنگ يا آهن و يا هرچه بزرگتر از آن و دورتر از انسان شدن باشيد، باز هم خداوند شما را به صورت انسان در خواهد آورد. | ||
بنابراين، آيه شريفه، اشاره به اين است كه قدرت مطلقه الهى را تجديد خلقت هيچ چيزى به ستوه نمى آورد، چه استخوان هاى پوسيده و توتيا شده، و چه آهن و چه غير آن. | |||
و معنايش اين است كه به ايشان | و معنايش اين است كه: به ايشان بگو اگر از هر چيزى باشيد سخت تر از استخوان هاى پوسيده، مانند سنگ يا آهن و يا مخلوقى ديگر و در نتيجه استبعادتان چند برابر و از اين بيشتر باشد، خداوند به زودى شما را به خلقت اولتان برخواهد گردانيد، و مبعوثتان خواهد نمود. | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه :۱۶۰ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه :۱۶۰ </center> | ||
«'''فَسيَقُولُونَ مَن يُعِيدُنَا قُلِ الَّذِى فَطرَكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ'''»: | «'''فَسيَقُولُونَ مَن يُعِيدُنَا قُلِ الَّذِى فَطرَكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ'''»: | ||
يعنى وقتى از استبعادشان جواب | يعنى: وقتى از استبعادشان جواب دهى، آن وقت خواهند گفت: كيست كه ما را از صورت گرد و غبار دوباره به صورت انسان اولى در آورد؟ در پاسخ بگو: خداى سبحان، و آن وقت از ميان اوصاف خدا آن وصف را برايشان بيان كن، كه در از بين بردن استبعادشان مؤثرتر باشد و ديگر جایى براى آن باقى نگذارد، و آن وصف اين است كه: «خدا همان كسى است كه در مرتبه اول شما را خلق كرد، در حالى كه آن روز است خوان پوسيده هم نبوديد». | ||
پس اگر به جاى | پس اگر به جاى «بگو خدا»، فرمود: «بگو آن كس كه...»، براى اين بود كه با ذكر مثال امكان بعث را اثبات نموده، استبعاد منكران را از بين ببرد. | ||
«''' | «'''فَسيُنْغِضُونَ إِلَيْك رُءُوسَهُمْ وَ يَقُولُونَ مَتى هُوَ قُلْ عَسَى أَن يَكُونَ قَرِيباً'''»: | ||
راغب در مفردات مى گويد | راغب در مفردات مى گويد: «انغاض»، به اين معنا است كه كسى سر خود را با حالت غرور و خودخواهى در مقابل ديگرى تكان دهد. پس بنا به گفته راغب معنا چنين مى شود: | ||
و چون حجت خود را به گوششان برسانى | و چون حجت خود را به گوششان برسانى و قدرت خداى را بر هر چيز و همچنين بر خلقت اولشان يادآورى كنى، تازه سرهاشان را از باب مسخره كردن تكان خواهند داد و خواهند گفت: اين قيامت كى است؟! بگو شايد نزديك باشد. چون امرى است كه بر همه پوشيده است و راهى به سوى علم بدان نيست و از غيب هایى است كه جز خدا كسى نمى داند، وليكن اوصافش معلوم است. چون خداوند آن اوصاف را بيان كرده، و لذا در آيه بعدى به جاى آن كه وقت قيامت را بيان كند، اوصاف آن را بيان مى فرمايد و چنين ادامه مى دهد: «يَومَ يَدعُوكُم فَتَستَجِيبُونَ بِحَمدِهِ...». | ||
«'''يَوْمَ يَدْعُوكُمْ فَتَستَجِيبُونَ بحَمْدِهِ وَ تَظنُّونَ إِن لَّبِثْتُمْ | «'''يَوْمَ يَدْعُوكُمْ فَتَستَجِيبُونَ بحَمْدِهِ وَ تَظنُّونَ إِن لَّبِثْتُمْ إِلّا قَلِيلاً'''»: | ||
كلمۀ «يَوم» از اين نظر منصوب است كه ظرف و مفعول، قيد فعلى است كه در تقدير است، و تقديرش «وَ تُبعَثُونَ يَومَ فُلان» است، و مقصود از دعوت در اين آيه، آن نداى غيبى است كه همه را زنده مى كند، و استجابت خلق هم همان قبول دعوت الهى و زنده شدن است، و اين كه فرمود: «بِحَمدِهِ» حال است از فاعل «تَستَجِيبُونَ». يعنى استجابت مى كنيد در حالى كه سرگرم حمد خدایيد، و زنده شدن و دوباره به وجود آمدن را فعل نيكى از خدا مى دانيد. فعلى كه فاعلش بايد حمد و ثنا شود. زيرا آن روز، روزى است كه حقايق برايتان مكشوف مى شود، و روشن مى گردد كه در حكمت الهى، واجب بود مردم دوباره زنده شوند و پاداش و كيفر خود را ببينند و خلاصه زندگى دوم بعد از زندگى اول ضرورى بود. | |||
و | و اين كه فرمود: «وَ تَظُنُّونَ إن لَبِثتُم إلّا قَلِيلاً»، معنايش اين است كه: آن روز گمان مى كنيد كه در قبرها بيشتر از اندك زمانى نمانده ايد، و خلاصه روز قيامت را نسبت به روز مُردن، خيلى نزديك مى بينيد. خداوند هم ايشان را در اين پندار تصديق كرده است، هر چند در آيات ديگر، پندار ايشان را نسبت به مدتى كه خود تخمين زده اند، خطا شمرد، و فرموده: | ||
و | «قَالَ إن لَبِثتُم إلّا قَلِيلاً لَو أنَّكُم كُنتُم تَعلَمُونَ». و نيز فرموده: «وَ يَومَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُقسِمُ المُجرِمُونَ مَا لَبِثُوا غَيرَ سَاعَةٍ كَذَلِكَ كَانُوا يُؤفَكُونَ وَ قَالَ الَّذِينَ أُوتُوا العِلمَ وَ الإيمَانَ لَقَد لَبِثتُم فِى كِتَابِ اللّهِ إلَى يَومِ البَعثِ فَهَذَا يَومُ البَعثِ». | ||
و همچنين | و اين كه فرمود: «وَ تَظُنُّونَ إن لَبِثُتم إلّا قَلِيلاً»، هم تعريض به كفار است كه روز قيامت را بعيد مى شمردند، و آن را استهزاء مى كردند. و هم تأييد جمله قبل است كه مى فرمود: «قُل عَسَى أن يَكُونَ قَرِيباً». يعنى: ما امروز اظهار اميد مى كرديم كه قيامت نزديك باشد، شما هم به زودى آن را نزديك مى شماريد. | ||
و همچنين جملۀ «فَتَستَجِيبُونَ بِحَمدِهِ»، تعريض بر مشركان و كفار است، كه شما از آمدن قيامت تعجب مى كرديد، و آن را به باد مسخره مى گرفتيد، ولى به زودى، آمدنش را حمد و ثنا خواهيد كرد. | |||
<span id='link109'><span> | <span id='link109'><span> | ||
