النمل ٣٧

ارْجِعْ‌ إِلَيْهِمْ‌ فَلَنَأْتِيَنَّهُمْ‌ بِجُنُودٍ لاَ قِبَلَ‌ لَهُمْ‌ بِهَا وَ لَنُخْرِجَنَّهُمْ‌ مِنْهَا أَذِلَّةً وَ هُمْ‌ صَاغِرُونَ‌

ترجمه

بسوی آنان بازگرد (و اعلام کن) با لشکریانی به سراغ آنان می‌آییم که قدرت مقابله با آن را نداشته باشند؛ و آنان را از آن (سرزمین آباد) با ذلّت و خواری بیرون می‌رانیم!»

|[اكنون‌] به سوى آنها بازگرد كه قطعا سپاهيانى برسرشان مى‌آوريم كه در برابر آنها تاب ايستادگى نداشته باشند و از آن ديار به خوارى و زبونى بيرونشان مى‌كنيم

به سوى آنان بازگرد كه قطعاً سپاهيانى بر [سر] ايشان مى‌آوريم كه در برابر آنها تاب ايستادگى نداشته باشند و از آن [ديار] به خوارى و زبونى بيرونشان مى‌كنيم.»

ای فرستاده بلقیسیان (با هدایا) به سوی آنان باز شو که ما با لشکری بی‌شمار که هیچ با آن مقاومت نتوانند کرد بر آنها خواهیم آمد و آنها را با ذلت و خواری از آن ملک بیرون می‌کنیم (مگر آنکه به دین توحید و خداپرستی بگروند).

به سوی آنان بازگرد که ما حتماً با سپاهیانی به سوی آنان خواهیم آمد که قدرت رویارویی با آن را ندارند، و آنان را در حالی که [در آن منطقه] حقیر و بی ارزش شده اند، با خواری و ذلت از آنجا بیرون می کنیم.

اكنون به نزدشان بازگرد. سپاهى بر سرشان مى‌كشيم كه هرگز طاقت آن را نداشته باشند. و به خوارى و خفت از آنجا بيرونشان مى‌كنيم.

به سوی آنان باز گرد [و بگو] به سر آنان لشکری آوریم که تاب پایداری در برابر آن را نداشته باشند و آنان را خوار و زبون از آنجا آواره کنیم‌

سوى آنان باز گرد كه هر آينه با سپاهى بديشان در آييم كه آنان را در برابر آن تاب و توان نباشد و همانا از آنجا به خوارى و سرافكندگى بيرونشان رانيم.

به سوی ایشان بازگرد (و بدیشان بگو که) ما با لشکرهائی به سراغ آنان می‌آئیم که قدرت مقابله‌ی با آنها را نداشته باشند، و ایشان را از آن (شهر و دیار سبا) به گونه‌ی خوار و زار در عین حقارت بیرون می‌رانیم.

«به سویشان بازگرد تا بی‌چون (و) بی‌گمان با سپاهیانی سویشان روان می‌شویم که در برابر آنان تاب ایستادگی نداشته باشند و بی‌امان از آن (دیار) همواره به خواری و بی‌مقداری بیرونشان می‌کنیم.»

بازگرد بسوی ایشان که همانا بیاریم ایشان را لشگرهائی که تاب نباشدشان بدانان و همانا برون رانیمشان از آن خوار حالی که ایشانند سرافکندگان‌

النمل ٣٦	آیه ٣٧	النمل ٣٨
سوره : سوره النمل نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٥ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إِرْجِعْ»: برگرد ای رئیس گروه اعزامی بلقیس! «قِبَلَ»: توانائی. تاب مقاومت. «صَاغِرُونَ»: (نگا: توبه / ، اعراف / و یوسف / ).

تفسیر

• آيات ۱۵ - ۴۴، سوره نمل
• نبوت و علم انبياء عليه السّلام اكتسابى نيست و از ديگران به ارث نمى برند
• مقصود از ((منطق الطير)) در سخن سليمان عليه السّلام ((علمنا منطق الطير...))
• بيان اينكه مراد از منطق طير در قرآن معناى ظاهرى آن نيست
• طوايف مخصوص از جن و انس و طير لشكريان سليمان عليه السّلام بوده اند
• عبور سليمان و لشكر او بر فراز وادى مورچه گان
• عدم منافات علم سليمان عليه السّلام به منطق الطير با فهميدن كلام مورچه
• سليمان عليه السّلام در دعاى خود، الهام شكر نعمت ، انجام عمل صالح و نيز صلاح ذاتى و نفسانى را مى طلبد
• ذكاتى كه در دعاى سليمان عليه السّلام مورد توجه است
• بيان آيات مربوط به داستان سليمان عليه السّلام و هدهد و ملكه سباء و...
• حكايت ملكه سبا و قوم او از زبان هدهد
• معناى ((خب ء)) و مفاد آيه : ((الا يسجدوا لله الذى يخرج الخب ء فى السموات و الارض...))
• و حجتى كه عليه پرستش آفتاب متضمن است
• واكنش سليمان عليه السّلام درباره اخبار هدهد
• توضيح سخن ملكه بعد از ديدن نامه سليمان عليه السّلام : ((قالت يا ايها الملوا انىالقى الى كتاب ...))
• اشكالات توجيه مفسرين كريم بودن نامه سليمان را
• تفسير مضمون نامه سليمان عليه السّلام به ملكه سبا
• مشاوره ملكه با قوم خود درباره جنگ يا تسليم
• راءى ملكه سبا پس از مشورت با قوم خود
• سبائيان براى سليمان هديه مى فرستند و او هديه آنان را رد مى كند
• تهديد سليمان عليه السّلام خطاب به رئيس هيت اعزامى سبا
• درخواست احضار تخت ملكه توسط سليمان عليه السّلام
• آورده شدن تخت بلقيس به وسيله كسى كه ((عنده علم من الكتاب ))
• اختلاف مفسرين در علم الكتاب و اسم اعظم احضار كننده عرش
• معناى ((ارتداد طرف )) و نقل سخن ديگران درباره آن و مخاطب به آن
• احضار تخت بلقيس اظهار معجزه اى با هر از آيات نبوت سليمان عليه السّلام است
• ورود ملكه به دربار سليمان عليه السّلام و ايمان آوردنش به رب العالمين
• گفتارى پيرامون داستان سليمان (عليه السّلام )
• ۲ - آياتى كه آن جناب را مى ستايد
• ۳ - سليمان (عليه السّلام ) در عهد عتيق
• ۴ رواياتى كه در اين داستان وارد شده
• احتجاج حضرت زهرا سلام الله عليها به آيه ((وورث سليمان داود)) عليه ابوبكر درمسئله غصب فدك
• اشاره به وجوهى درباره آوردن تخت بلقيس ((قبل ان يرتد اليك طرفك ))
• آصف بن برخيا وصى سليمان و حجت پس از او بوده است

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - رد هدیه ملکه سبا از سوى سلیمان(ع) و فرمان وى مبنى بر بازگشت سفیر به سوى بلقیس با پیام جنگ (ارجع إلیهم فلنأتینّهم بجنود) سیاق آیات نشانگر این نکته است که سلیمان(ع) هدیه را نپذیرفت و به آنان برگرداند.

۲ - تهدید أکید سلیمان(ع) مبنى بر فرستادن سپاهى گران، پرتوان و بى هماورد به سوى مشرکان سبا (فلنأتینّهم بجنود لاقبل لهم بها) جمله «لا قبل لهم بها» صفت «جنود» است; یعنى، سپاهى چنان عظیم که ایشان را توان رویارویى با آن نباشد.

۳ - هشدار سلیمان(ع) به دربار سبا درباره پى آمدهاى ناگوار جنگ (تبعید، آوارگى، ذلت و خوارى) (و لنخرجنّهم منها أذلّة و هم صغرون) «أذلة» جمع «ذلیل» و حال براى ضمیر «هم» است; یعنى، آنان را از آن سرزمین همراه با ذلت و خوارى اخراج خواهیم کرد. عبارت «هم صاغرون» به تقدیر «هم صاغرون فیها» است; یعنى، و در آن سرزمین، بیگانه، حقیر و آواره خواهند بود.

۴ - ارتش سلیمان(ع)، بسیار توانمند و شکست ناپذیر (فلنأتینّهم بجنود لاقبل لهم بها)

۵ - سلیمان در تلاش مدام، براى به تسلیم واداشتن دربار سبا، قبل از وقوع جنگ (فلنأتینّهم بجنود ... و هم صغرون) لحن شدید و تهدیدآمیز سلیمان(ع)، نشانگر آن است که وى تلاش مى کرده تا کار به جنگ و خونریزى نینجامد; چه این که اگر او صرفاً مصمم بر جنگ بود، هشدارهاى قبلى خلاف منطق جنگ به شمار مى آمد.

۶ - ضرورت مبارزه قاطع و بدون کمترین تعلل با حاکمیت شرک و مشرکان (فلنأتینّهم بجنود ... و هم صغرون) از سیاق آیات استفاده مى شود که هدف اصلى سلیمان، مبارزه با حاکمیت شرک و مشرکان بوده است. به همین خاطر هدیه آنها را نمى پذیرد و قاطعانه اعلام جنگ مى کند و حاکمان مشرک را به تبعید، آوارگى، ذلت و خوارى تهدید مى نماید. روش سلیمان(ع) به عنوان پیامبر الهى، الگویى است که باید از آن سرمشق گرفت.

موضوعات مرتبط

• آوارگى: تهدید به آوارگى ۳
• جنگ: تهدید به جنگ ۱، ۲، ۳
• ذلت: تهدید به ذلت ۳
• سلیمان(ع): اوامر سلیمان(ع) ۱; تلاش سلیمان(ع) ۵; تهدیدهاى سلیمان(ع) ۱، ۲، ۳; روش برخورد سلیمان(ع) ۵; عظمت سپاه سلیمان(ع) ۲; قدرت سپاه سلیمان(ع) ۴; قصه سلیمان(ع) ۱، ۲ ، ۵
• شرک: اهمیت شرک ستیزى ۶
• قوم سبأ: تهدید اشراف قوم سبأ ۲، ۳
• مشرکان: اهمیت مبارزه با مشرکان ۶
• ملکه سبأ: تلاش براى تسلیم ملکه سبأ ۵; تهدید ملکه سبأ ۱، ۳; رد هدیه ملکه سبأ ۱