گمنام

النساء ١١: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
۴۶٬۶۵۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱ دی ۱۳۹۹
افزودن جزییات آیه
(افزودن سال نزول)
(افزودن جزییات آیه)
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::يُوصِيکُم|يُوصِيکُمُ‌]] [[کلمه غیر ربط::يُوصِيکُم| ]] [[شامل این ریشه::کم‌| ]][[ریشه غیر ربط::کم‌| ]][[شامل این ریشه::وصى‌| ]][[ریشه غیر ربط::وصى‌| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهُ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::فِي|فِي‌]] [[شامل این ریشه::فى‌| ]][[شامل این کلمه::أَوْلاَدِکُم|أَوْلاَدِکُمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::أَوْلاَدِکُم| ]] [[شامل این ریشه::کم‌| ]][[ریشه غیر ربط::کم‌| ]][[شامل این ریشه::ولد| ]][[ریشه غیر ربط::ولد| ]][[شامل این کلمه::لِلذّکَر|لِلذَّکَرِ]] [[کلمه غیر ربط::لِلذّکَر| ]] [[شامل این ریشه::ذکر| ]][[ریشه غیر ربط::ذکر| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این کلمه::مِثْل|مِثْلُ‌]] [[کلمه غیر ربط::مِثْل| ]] [[شامل این ریشه::مثل‌| ]][[ریشه غیر ربط::مثل‌| ]][[شامل این کلمه::حَظّ|حَظِّ]] [[کلمه غیر ربط::حَظّ| ]] [[شامل این ریشه::حظظ| ]][[ریشه غیر ربط::حظظ| ]][[شامل این کلمه::الْأُنْثَيَيْن|الْأُنْثَيَيْنِ‌]] [[کلمه غیر ربط::الْأُنْثَيَيْن| ]] [[شامل این ریشه::انث‌| ]][[ریشه غیر ربط::انث‌| ]][[شامل این کلمه::فَإِن|فَإِنْ‌]] [[شامل این ریشه::ان‌| ]][[شامل این ریشه::ف‌| ]][[شامل این کلمه::کُن|کُنَ‌]] [[کلمه غیر ربط::کُن| ]] [[شامل این ریشه::کون‌| ]][[ریشه غیر ربط::کون‌| ]][[شامل این کلمه::نِسَاء|نِسَاءً]] [[کلمه غیر ربط::نِسَاء| ]] [[شامل این ریشه::نسو| ]][[ریشه غیر ربط::نسو| ]][[شامل این کلمه::فَوْق|فَوْقَ‌]] [[کلمه غیر ربط::فَوْق| ]] [[شامل این ریشه::فوق‌| ]][[ریشه غیر ربط::فوق‌| ]][[شامل این کلمه::اثْنَتَيْن|اثْنَتَيْنِ‌]] [[کلمه غیر ربط::اثْنَتَيْن| ]] [[شامل این ریشه::ثنى‌| ]][[ریشه غیر ربط::ثنى‌| ]][[شامل این کلمه::فَلَهُن|فَلَهُنَ‌]] [[کلمه غیر ربط::فَلَهُن| ]] [[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::هن‌| ]][[ریشه غیر ربط::هن‌| ]][[شامل این کلمه::ثُلُثَا|ثُلُثَا]] [[کلمه غیر ربط::ثُلُثَا| ]] [[شامل این ریشه::ثلث‌| ]][[ریشه غیر ربط::ثلث‌| ]][[شامل این کلمه::مَا|مَا]] [[شامل این ریشه::ما| ]][[شامل این کلمه::تَرَک|تَرَکَ‌]] [[کلمه غیر ربط::تَرَک| ]] [[شامل این ریشه::ترک‌| ]][[ریشه غیر ربط::ترک‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::إِن|إِنْ‌]] [[شامل این ریشه::ان‌| ]][[شامل این کلمه::کَانَت|کَانَتْ‌]] [[کلمه غیر ربط::کَانَت| ]] [[شامل این ریشه::کون‌| ]][[ریشه غیر ربط::کون‌| ]][[شامل این کلمه::وَاحِدَة|وَاحِدَةً]] [[کلمه غیر ربط::وَاحِدَة| ]] [[شامل این ریشه::وحد| ]][[ریشه غیر ربط::وحد| ]][[شامل این کلمه::فَلَهَا|فَلَهَا]] [[کلمه غیر ربط::فَلَهَا| ]] [[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ها| ]][[ریشه غیر ربط::ها| ]][[شامل این کلمه::النّصْف|النِّصْفُ‌]] [[کلمه غیر ربط::النّصْف| ]] [[شامل این ریشه::نصف‌| ]][[ریشه غیر ربط::نصف‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::لِأَبَوَيْه|لِأَبَوَيْهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::لِأَبَوَيْه| ]] [[شامل این ریشه::ابو| ]][[ریشه غیر ربط::ابو| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[ریشه غیر ربط::ه‌| ]][[شامل این کلمه::لِکُل|لِکُلِ‌]] [[کلمه غیر ربط::لِکُل| ]] [[شامل این ریشه::کلل‌| ]][[ریشه غیر ربط::کلل‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این کلمه::وَاحِد|وَاحِدٍ]] [[کلمه غیر ربط::وَاحِد| ]] [[شامل این ریشه::وحد| ]][[ریشه غیر ربط::وحد| ]][[شامل این کلمه::مِنْهُمَا|مِنْهُمَا]] [[کلمه غیر ربط::مِنْهُمَا| ]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[ریشه غیر ربط::من‌| ]][[شامل این ریشه::هما| ]][[ریشه غیر ربط::هما| ]][[شامل این کلمه::السّدُس|السُّدُسُ‌]] [[کلمه غیر ربط::السّدُس| ]] [[شامل این ریشه::سدس‌| ]][[ریشه غیر ربط::سدس‌| ]][[شامل این کلمه::مِمّا|مِمَّا]] [[شامل این ریشه::ما| ]][[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::تَرَک|تَرَکَ‌]] [[کلمه غیر ربط::تَرَک| ]] [[شامل این ریشه::ترک‌| ]][[ریشه غیر ربط::ترک‌| ]][[شامل این کلمه::إِن|إِنْ‌]] [[شامل این ریشه::ان‌| ]][[شامل این کلمه::کَان|کَانَ‌]] [[شامل این ریشه::کون‌| ]][[شامل این کلمه::لَه|لَهُ‌]] [[شامل این ریشه::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[شامل این کلمه::وَلَد|وَلَدٌ]] [[کلمه غیر ربط::وَلَد| ]] [[شامل این ریشه::ولد| ]][[ریشه غیر ربط::ولد| ]][[شامل این کلمه::فَإِن|فَإِنْ‌]] [[شامل این ریشه::ان‌| ]][[شامل این ریشه::ف‌| ]][[شامل این کلمه::لَم|لَمْ‌]] [[شامل این ریشه::لم‌| ]][[شامل این کلمه::يَکُن|يَکُنْ‌]] [[کلمه غیر ربط::يَکُن| ]] [[شامل این ریشه::کون‌| ]][[ریشه غیر ربط::کون‌| ]][[شامل این کلمه::لَه|لَهُ‌]] [[شامل این ریشه::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[شامل این کلمه::وَلَد|وَلَدٌ]] [[کلمه غیر ربط::وَلَد| ]] [[شامل این ریشه::ولد| ]][[ریشه غیر ربط::ولد| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::وَرِثَه|وَرِثَهُ‌]] [[کلمه غیر ربط::وَرِثَه| ]] [[شامل این ریشه::ارث‌| ]][[ریشه غیر ربط::ارث‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[ریشه غیر ربط::ه‌| ]][[شامل این ریشه::ورث‌| ]][[ریشه غیر ربط::ورث‌| ]][[شامل این کلمه::أَبَوَاه|أَبَوَاهُ‌]] [[کلمه غیر ربط::أَبَوَاه| ]] [[شامل این ریشه::ابو| ]][[ریشه غیر ربط::ابو| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[ریشه غیر ربط::ه‌| ]][[شامل این کلمه::فَلِأُمّه|فَلِأُمِّهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::فَلِأُمّه| ]] [[شامل این ریشه::امم‌| ]][[ریشه غیر ربط::امم‌| ]][[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[ریشه غیر ربط::ه‌| ]][[شامل این کلمه::الثّلُث|الثُّلُثُ‌]] [[کلمه غیر ربط::الثّلُث| ]] [[شامل این ریشه::ثلث‌| ]][[ریشه غیر ربط::ثلث‌| ]][[شامل این کلمه::فَإِن|فَإِنْ‌]] [[شامل این ریشه::ان‌| ]][[شامل این ریشه::ف‌| ]][[شامل این کلمه::کَان|کَانَ‌]] [[شامل این ریشه::کون‌| ]][[شامل این کلمه::لَه|لَهُ‌]] [[شامل این ریشه::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[شامل این کلمه::إِخْوَة|إِخْوَةٌ]] [[کلمه غیر ربط::إِخْوَة| ]] [[شامل این ریشه::اخو| ]][[ریشه غیر ربط::اخو| ]][[شامل این کلمه::فَلِأُمّه|فَلِأُمِّهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::فَلِأُمّه| ]] [[شامل این ریشه::امم‌| ]][[ریشه غیر ربط::امم‌| ]][[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[ریشه غیر ربط::ه‌| ]][[شامل این کلمه::السّدُس|السُّدُسُ‌]] [[کلمه غیر ربط::السّدُس| ]] [[شامل این ریشه::سدس‌| ]][[ریشه غیر ربط::سدس‌| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنْ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::بَعْد|بَعْدِ]] [[شامل این ریشه::بعد| ]][[شامل این کلمه::وَصِيّة|وَصِيَّةٍ]] [[کلمه غیر ربط::وَصِيّة| ]] [[شامل این ریشه::وصى‌| ]][[ریشه غیر ربط::وصى‌| ]][[شامل این کلمه::يُوصِي|يُوصِي‌]] [[کلمه غیر ربط::يُوصِي| ]] [[شامل این ریشه::وصى‌| ]][[ریشه غیر ربط::وصى‌| ]][[شامل این کلمه::بِهَا|بِهَا]] [[شامل این ریشه::ب‌| ]][[شامل این ریشه::ها| ]][[شامل این کلمه::أَو|أَوْ]] [[شامل این ریشه::او| ]][[شامل این کلمه::دَيْن|دَيْنٍ‌]] [[کلمه غیر ربط::دَيْن| ]] [[شامل این ریشه::دين‌| ]][[ریشه غیر ربط::دين‌| ]][[شامل این کلمه::آبَاؤُکُم|آبَاؤُکُمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::آبَاؤُکُم| ]] [[شامل این ریشه::ابو| ]][[ریشه غیر ربط::ابو| ]][[شامل این ریشه::کم‌| ]][[ریشه غیر ربط::کم‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::أَبْنَاؤُکُم|أَبْنَاؤُکُمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::أَبْنَاؤُکُم| ]] [[شامل این ریشه::بنو| ]][[ریشه غیر ربط::بنو| ]][[شامل این ریشه::کم‌| ]][[ریشه غیر ربط::کم‌| ]][[شامل این کلمه::لا|لاَ]] [[شامل این ریشه::لا| ]][[شامل این کلمه::تَدْرُون|تَدْرُونَ‌]] [[کلمه غیر ربط::تَدْرُون| ]] [[شامل این ریشه::درى‌| ]][[ریشه غیر ربط::درى‌| ]][[شامل این کلمه::أَيّهُم|أَيُّهُمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::أَيّهُم| ]] [[شامل این ریشه::ايى‌| ]][[ریشه غیر ربط::ايى‌| ]][[شامل این ریشه::هم‌| ]][[ریشه غیر ربط::هم‌| ]][[شامل این کلمه::أَقْرَب|أَقْرَبُ‌]] [[کلمه غیر ربط::أَقْرَب| ]] [[شامل این ریشه::قرب‌| ]][[ریشه غیر ربط::قرب‌| ]][[شامل این کلمه::لَکُم|لَکُمْ‌]] [[شامل این ریشه::کم‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[شامل این کلمه::نَفْعا|نَفْعاً]] [[کلمه غیر ربط::نَفْعا| ]] [[شامل این ریشه::نفع‌| ]][[ریشه غیر ربط::نفع‌| ]][[شامل این کلمه::فَرِيضَة|فَرِيضَةً]] [[کلمه غیر ربط::فَرِيضَة| ]] [[شامل این ریشه::فرض‌| ]][[ریشه غیر ربط::فرض‌| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنَ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::إِن|إِنَ‌]] [[شامل این ریشه::انن‌| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهَ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::کَان|کَانَ‌]] [[شامل این ریشه::کون‌| ]][[شامل این کلمه::عَلِيما|عَلِيماً]] [[کلمه غیر ربط::عَلِيما| ]] [[شامل این ریشه::علم‌| ]][[ریشه غیر ربط::علم‌| ]][[شامل این کلمه::حَکِيما|حَکِيماً]] [[کلمه غیر ربط::حَکِيما| ]] [[شامل این ریشه::حکم‌| ]][[ریشه غیر ربط::حکم‌| ]]'''}}
{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::يُوصِيکُم|يُوصِيکُمُ‌]] [[کلمه غیر ربط::يُوصِيکُم| ]] [[شامل این ریشه::کم‌| ]][[ریشه غیر ربط::کم‌| ]][[شامل این ریشه::وصى‌| ]][[ریشه غیر ربط::وصى‌| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهُ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::فِي|فِي‌]] [[شامل این ریشه::فى‌| ]][[شامل این کلمه::أَوْلاَدِکُم|أَوْلاَدِکُمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::أَوْلاَدِکُم| ]] [[شامل این ریشه::کم‌| ]][[ریشه غیر ربط::کم‌| ]][[شامل این ریشه::ولد| ]][[ریشه غیر ربط::ولد| ]][[شامل این کلمه::لِلذّکَر|لِلذَّکَرِ]] [[کلمه غیر ربط::لِلذّکَر| ]] [[شامل این ریشه::ذکر| ]][[ریشه غیر ربط::ذکر| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این کلمه::مِثْل|مِثْلُ‌]] [[کلمه غیر ربط::مِثْل| ]] [[شامل این ریشه::مثل‌| ]][[ریشه غیر ربط::مثل‌| ]][[شامل این کلمه::حَظّ|حَظِّ]] [[کلمه غیر ربط::حَظّ| ]] [[شامل این ریشه::حظظ| ]][[ریشه غیر ربط::حظظ| ]][[شامل این کلمه::الْأُنْثَيَيْن|الْأُنْثَيَيْنِ‌]] [[کلمه غیر ربط::الْأُنْثَيَيْن| ]] [[شامل این ریشه::انث‌| ]][[ریشه غیر ربط::انث‌| ]][[شامل این کلمه::فَإِن|فَإِنْ‌]] [[شامل این ریشه::ان‌| ]][[شامل این ریشه::ف‌| ]][[شامل این کلمه::کُن|کُنَ‌]] [[کلمه غیر ربط::کُن| ]] [[شامل این ریشه::کون‌| ]][[ریشه غیر ربط::کون‌| ]][[شامل این کلمه::نِسَاء|نِسَاءً]] [[کلمه غیر ربط::نِسَاء| ]] [[شامل این ریشه::نسو| ]][[ریشه غیر ربط::نسو| ]][[شامل این کلمه::فَوْق|فَوْقَ‌]] [[کلمه غیر ربط::فَوْق| ]] [[شامل این ریشه::فوق‌| ]][[ریشه غیر ربط::فوق‌| ]][[شامل این کلمه::اثْنَتَيْن|اثْنَتَيْنِ‌]] [[کلمه غیر ربط::اثْنَتَيْن| ]] [[شامل این ریشه::ثنى‌| ]][[ریشه غیر ربط::ثنى‌| ]][[شامل این کلمه::فَلَهُن|فَلَهُنَ‌]] [[کلمه غیر ربط::فَلَهُن| ]] [[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::هن‌| ]][[ریشه غیر ربط::هن‌| ]][[شامل این کلمه::ثُلُثَا|ثُلُثَا]] [[کلمه غیر ربط::ثُلُثَا| ]] [[شامل این ریشه::ثلث‌| ]][[ریشه غیر ربط::ثلث‌| ]][[شامل این کلمه::مَا|مَا]] [[شامل این ریشه::ما| ]][[شامل این کلمه::تَرَک|تَرَکَ‌]] [[کلمه غیر ربط::تَرَک| ]] [[شامل این ریشه::ترک‌| ]][[ریشه غیر ربط::ترک‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::إِن|إِنْ‌]] [[شامل این ریشه::ان‌| ]][[شامل این کلمه::کَانَت|کَانَتْ‌]] [[کلمه غیر ربط::کَانَت| ]] [[شامل این ریشه::کون‌| ]][[ریشه غیر ربط::کون‌| ]][[شامل این کلمه::وَاحِدَة|وَاحِدَةً]] [[کلمه غیر ربط::وَاحِدَة| ]] [[شامل این ریشه::وحد| ]][[ریشه غیر ربط::وحد| ]][[شامل این کلمه::فَلَهَا|فَلَهَا]] [[کلمه غیر ربط::فَلَهَا| ]] [[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ها| ]][[ریشه غیر ربط::ها| ]][[شامل این کلمه::النّصْف|النِّصْفُ‌]] [[کلمه غیر ربط::النّصْف| ]] [[شامل این ریشه::نصف‌| ]][[ریشه غیر ربط::نصف‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::لِأَبَوَيْه|لِأَبَوَيْهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::لِأَبَوَيْه| ]] [[شامل این ریشه::ابو| ]][[ریشه غیر ربط::ابو| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[ریشه غیر ربط::ه‌| ]][[شامل این کلمه::لِکُل|لِکُلِ‌]] [[کلمه غیر ربط::لِکُل| ]] [[شامل این ریشه::کلل‌| ]][[ریشه غیر ربط::کلل‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این کلمه::وَاحِد|وَاحِدٍ]] [[کلمه غیر ربط::وَاحِد| ]] [[شامل این ریشه::وحد| ]][[ریشه غیر ربط::وحد| ]][[شامل این کلمه::مِنْهُمَا|مِنْهُمَا]] [[کلمه غیر ربط::مِنْهُمَا| ]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[ریشه غیر ربط::من‌| ]][[شامل این ریشه::هما| ]][[ریشه غیر ربط::هما| ]][[شامل این کلمه::السّدُس|السُّدُسُ‌]] [[کلمه غیر ربط::السّدُس| ]] [[شامل این ریشه::سدس‌| ]][[ریشه غیر ربط::سدس‌| ]][[شامل این کلمه::مِمّا|مِمَّا]] [[شامل این ریشه::ما| ]][[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::تَرَک|تَرَکَ‌]] [[کلمه غیر ربط::تَرَک| ]] [[شامل این ریشه::ترک‌| ]][[ریشه غیر ربط::ترک‌| ]][[شامل این کلمه::إِن|إِنْ‌]] [[شامل این ریشه::ان‌| ]][[شامل این کلمه::کَان|کَانَ‌]] [[شامل این ریشه::کون‌| ]][[شامل این کلمه::لَه|لَهُ‌]] [[شامل این ریشه::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[شامل این کلمه::وَلَد|وَلَدٌ]] [[کلمه غیر ربط::وَلَد| ]] [[شامل این ریشه::ولد| ]][[ریشه غیر ربط::ولد| ]][[شامل این کلمه::فَإِن|فَإِنْ‌]] [[شامل این ریشه::ان‌| ]][[شامل این ریشه::ف‌| ]][[شامل این کلمه::لَم|لَمْ‌]] [[شامل این ریشه::لم‌| ]][[شامل این کلمه::يَکُن|يَکُنْ‌]] [[کلمه غیر ربط::يَکُن| ]] [[شامل این ریشه::کون‌| ]][[ریشه غیر ربط::کون‌| ]][[شامل این کلمه::لَه|لَهُ‌]] [[شامل این ریشه::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[شامل این کلمه::وَلَد|وَلَدٌ]] [[کلمه غیر ربط::وَلَد| ]] [[شامل این ریشه::ولد| ]][[ریشه غیر ربط::ولد| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::وَرِثَه|وَرِثَهُ‌]] [[کلمه غیر ربط::وَرِثَه| ]] [[شامل این ریشه::ارث‌| ]][[ریشه غیر ربط::ارث‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[ریشه غیر ربط::ه‌| ]][[شامل این ریشه::ورث‌| ]][[ریشه غیر ربط::ورث‌| ]][[شامل این کلمه::أَبَوَاه|أَبَوَاهُ‌]] [[کلمه غیر ربط::أَبَوَاه| ]] [[شامل این ریشه::ابو| ]][[ریشه غیر ربط::ابو| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[ریشه غیر ربط::ه‌| ]][[شامل این کلمه::فَلِأُمّه|فَلِأُمِّهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::فَلِأُمّه| ]] [[شامل این ریشه::امم‌| ]][[ریشه غیر ربط::امم‌| ]][[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[ریشه غیر ربط::ه‌| ]][[شامل این کلمه::الثّلُث|الثُّلُثُ‌]] [[کلمه غیر ربط::الثّلُث| ]] [[شامل این ریشه::ثلث‌| ]][[ریشه غیر ربط::ثلث‌| ]][[شامل این کلمه::فَإِن|فَإِنْ‌]] [[شامل این ریشه::ان‌| ]][[شامل این ریشه::ف‌| ]][[شامل این کلمه::کَان|کَانَ‌]] [[شامل این ریشه::کون‌| ]][[شامل این کلمه::لَه|لَهُ‌]] [[شامل این ریشه::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[شامل این کلمه::إِخْوَة|إِخْوَةٌ]] [[کلمه غیر ربط::إِخْوَة| ]] [[شامل این ریشه::اخو| ]][[ریشه غیر ربط::اخو| ]][[شامل این کلمه::فَلِأُمّه|فَلِأُمِّهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::فَلِأُمّه| ]] [[شامل این ریشه::امم‌| ]][[ریشه غیر ربط::امم‌| ]][[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[ریشه غیر ربط::ه‌| ]][[شامل این کلمه::السّدُس|السُّدُسُ‌]] [[کلمه غیر ربط::السّدُس| ]] [[شامل این ریشه::سدس‌| ]][[ریشه غیر ربط::سدس‌| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنْ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::بَعْد|بَعْدِ]] [[شامل این ریشه::بعد| ]][[شامل این کلمه::وَصِيّة|وَصِيَّةٍ]] [[کلمه غیر ربط::وَصِيّة| ]] [[شامل این ریشه::وصى‌| ]][[ریشه غیر ربط::وصى‌| ]][[شامل این کلمه::يُوصِي|يُوصِي‌]] [[کلمه غیر ربط::يُوصِي| ]] [[شامل این ریشه::وصى‌| ]][[ریشه غیر ربط::وصى‌| ]][[شامل این کلمه::بِهَا|بِهَا]] [[شامل این ریشه::ب‌| ]][[شامل این ریشه::ها| ]][[شامل این کلمه::أَو|أَوْ]] [[شامل این ریشه::او| ]][[شامل این کلمه::دَيْن|دَيْنٍ‌]] [[کلمه غیر ربط::دَيْن| ]] [[شامل این ریشه::دين‌| ]][[ریشه غیر ربط::دين‌| ]][[شامل این کلمه::آبَاؤُکُم|آبَاؤُکُمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::آبَاؤُکُم| ]] [[شامل این ریشه::ابو| ]][[ریشه غیر ربط::ابو| ]][[شامل این ریشه::کم‌| ]][[ریشه غیر ربط::کم‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::أَبْنَاؤُکُم|أَبْنَاؤُکُمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::أَبْنَاؤُکُم| ]] [[شامل این ریشه::بنو| ]][[ریشه غیر ربط::بنو| ]][[شامل این ریشه::کم‌| ]][[ریشه غیر ربط::کم‌| ]][[شامل این کلمه::لا|لاَ]] [[شامل این ریشه::لا| ]][[شامل این کلمه::تَدْرُون|تَدْرُونَ‌]] [[کلمه غیر ربط::تَدْرُون| ]] [[شامل این ریشه::درى‌| ]][[ریشه غیر ربط::درى‌| ]][[شامل این کلمه::أَيّهُم|أَيُّهُمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::أَيّهُم| ]] [[شامل این ریشه::ايى‌| ]][[ریشه غیر ربط::ايى‌| ]][[شامل این ریشه::هم‌| ]][[ریشه غیر ربط::هم‌| ]][[شامل این کلمه::أَقْرَب|أَقْرَبُ‌]] [[کلمه غیر ربط::أَقْرَب| ]] [[شامل این ریشه::قرب‌| ]][[ریشه غیر ربط::قرب‌| ]][[شامل این کلمه::لَکُم|لَکُمْ‌]] [[شامل این ریشه::کم‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[شامل این کلمه::نَفْعا|نَفْعاً]] [[کلمه غیر ربط::نَفْعا| ]] [[شامل این ریشه::نفع‌| ]][[ریشه غیر ربط::نفع‌| ]][[شامل این کلمه::فَرِيضَة|فَرِيضَةً]] [[کلمه غیر ربط::فَرِيضَة| ]] [[شامل این ریشه::فرض‌| ]][[ریشه غیر ربط::فرض‌| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنَ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::إِن|إِنَ‌]] [[شامل این ریشه::انن‌| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهَ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::کَان|کَانَ‌]] [[شامل این ریشه::کون‌| ]][[شامل این کلمه::عَلِيما|عَلِيماً]] [[کلمه غیر ربط::عَلِيما| ]] [[شامل این ریشه::علم‌| ]][[ریشه غیر ربط::علم‌| ]][[شامل این کلمه::حَکِيما|حَکِيماً]] [[کلمه غیر ربط::حَکِيما| ]] [[شامل این ریشه::حکم‌| ]][[ریشه غیر ربط::حکم‌| ]]'''}}
 
{| class="ayeh-table mw-collapsible mw-collapsed"
 
  !کپی متن آیه
|-
|يُوصِيکُمُ‌ اللَّهُ‌ فِي‌ أَوْلاَدِکُمْ‌ لِلذَّکَرِ مِثْلُ‌ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ‌ فَإِنْ‌ کُنَ‌ نِسَاءً فَوْقَ‌ اثْنَتَيْنِ‌ فَلَهُنَ‌ ثُلُثَا مَا تَرَکَ‌ وَ إِنْ‌ کَانَتْ‌ وَاحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ‌ وَ لِأَبَوَيْهِ‌ لِکُلِ‌ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ‌ مِمَّا تَرَکَ‌ إِنْ‌ کَانَ‌ لَهُ‌ وَلَدٌ فَإِنْ‌ لَمْ‌ يَکُنْ‌ لَهُ‌ وَلَدٌ وَ وَرِثَهُ‌ أَبَوَاهُ‌ فَلِأُمِّهِ‌ الثُّلُثُ‌ فَإِنْ‌ کَانَ‌ لَهُ‌ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ‌ السُّدُسُ‌ مِنْ‌ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِي‌ بِهَا أَوْ دَيْنٍ‌ آبَاؤُکُمْ‌ وَ أَبْنَاؤُکُمْ‌ لاَ تَدْرُونَ‌ أَيُّهُمْ‌ أَقْرَبُ‌ لَکُمْ‌ نَفْعاً فَرِيضَةً مِنَ‌ اللَّهِ‌ إِنَ‌ اللَّهَ‌ کَانَ‌ عَلِيماً حَکِيماً
|}
'''ترجمه '''
'''ترجمه '''
<tabber>
<tabber>
خط ۱۵: خط ۱۸:
|-|صادقی تهرانی=خدا به شما درباره‌ی فرزندانتان (در زندگی و مرگتان) سفارش می‌کند: سهم پسر، چون سهم دو دختر است و اگر همه‌ی وارثان، دخترند (و) از دو تن بیشترند، سهم آنان دو سوم ماترک است و اگر تنها یکی باشد، نیمی از میراث از آنِ اوست، و برای هر یک از پدر و مادرش یک‌ششم از ماترک است، اگر فرزندی داشته باشد. پس اگر فرزندی نداشته و پدر و مادرش از او ارث بردند، برای مادرش یک‌سوم (و برای پدرش همان یک‌ششم) است. پس اگر (مورث) برادران یا خواهرانی داشته باشد، مادرش یک‌ششم می‌برد. (البته) همه‌ی اینها پس از انجام وصیّتی است -که او بدان سفارش می‌کند- یا دِینی (که هر دو باید استثنا شود). شما نمی‌دانید کدام‌یک از پدران و فرزندانتان برایتان سودمندترند، حال آنکه (این) فریضه‌ای است از جانب خدا. همواره خدا بسی دانای حکیم بوده است.
|-|صادقی تهرانی=خدا به شما درباره‌ی فرزندانتان (در زندگی و مرگتان) سفارش می‌کند: سهم پسر، چون سهم دو دختر است و اگر همه‌ی وارثان، دخترند (و) از دو تن بیشترند، سهم آنان دو سوم ماترک است و اگر تنها یکی باشد، نیمی از میراث از آنِ اوست، و برای هر یک از پدر و مادرش یک‌ششم از ماترک است، اگر فرزندی داشته باشد. پس اگر فرزندی نداشته و پدر و مادرش از او ارث بردند، برای مادرش یک‌سوم (و برای پدرش همان یک‌ششم) است. پس اگر (مورث) برادران یا خواهرانی داشته باشد، مادرش یک‌ششم می‌برد. (البته) همه‌ی اینها پس از انجام وصیّتی است -که او بدان سفارش می‌کند- یا دِینی (که هر دو باید استثنا شود). شما نمی‌دانید کدام‌یک از پدران و فرزندانتان برایتان سودمندترند، حال آنکه (این) فریضه‌ای است از جانب خدا. همواره خدا بسی دانای حکیم بوده است.
|-|معزی=دستور دهد شما را خدا در باره فرزندان شما که برای نرینه است مانند بهره دو مادینه پس اگر زنانی باشند بیش از دو تن برای ایشان است دو ثُلث آنچه بازگذارده و اگر یک آن باشد پس برای او است نیم و برای پدر و مادرش هر کدام از آنان است شش یک از آنچه بازگذارده اگر وی را فرزندی باشد و اگر وی را فرزندی نباشد و ارث برد از او پدر و مادرش پس برای مادرش سه یک است و اگر وی را برادرانی باشند پس مادرش را شش یک است پس از وصیّتی که کرده باشد یا وامی پدران شما و فرزندان شما ندانید کدامین نزدیکترند به شما در سودمندی بایسته است از خدا همانا خداوند است دانای حکیم‌
|-|معزی=دستور دهد شما را خدا در باره فرزندان شما که برای نرینه است مانند بهره دو مادینه پس اگر زنانی باشند بیش از دو تن برای ایشان است دو ثُلث آنچه بازگذارده و اگر یک آن باشد پس برای او است نیم و برای پدر و مادرش هر کدام از آنان است شش یک از آنچه بازگذارده اگر وی را فرزندی باشد و اگر وی را فرزندی نباشد و ارث برد از او پدر و مادرش پس برای مادرش سه یک است و اگر وی را برادرانی باشند پس مادرش را شش یک است پس از وصیّتی که کرده باشد یا وامی پدران شما و فرزندان شما ندانید کدامین نزدیکترند به شما در سودمندی بایسته است از خدا همانا خداوند است دانای حکیم‌
|-|</tabber><br />
|-|english=<div id="qenag">Allah instructs you regarding your children: The male receives the equivalent of the share of two females. If they are daughters, more than two, they get two-thirds of what he leaves. If there is only one, she gets one-half. As for the parents, each gets one-sixth of what he leaves, if he had children. If he had no children, and his parents inherit from him, his mother gets one-third. If he has siblings, his mother gets one-sixth. After fulfilling any bequest and paying off debts. Your parents and your children—you do not know which are closer to you in welfare. This is Allah's Law. Allah is Knowing and Judicious.</div>
|-|</tabber>
<div class="audiotable">
<div id="quran_sound">ترتیل: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/parhizgar/004011.mp3"></sound></div>
<div id="trans_sound">ترجمه: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/makarem/004011.mp3"></sound></div>
</div>
{{آيه | سوره = سوره النساء | نزول = [[نازل شده در سال::20|٨ هجرت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::11|١١]] | قبلی = النساء ١٠ | بعدی = النساء ١٢  | کلمه = [[تعداد کلمات::75|٧٥]] | حرف =  }}
{{آيه | سوره = سوره النساء | نزول = [[نازل شده در سال::20|٨ هجرت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::11|١١]] | قبلی = النساء ١٠ | بعدی = النساء ١٢  | کلمه = [[تعداد کلمات::75|٧٥]] | حرف =  }}
===معنی کلمات و عبارات===
===معنی کلمات و عبارات===
خط ۲۹: خط ۳۷:
[[البقرة ١٠٢ | وَ اتَّبَعُوا مَا تَتْلُو الشَّيَاطِينُ‌...]] (۸)   
[[البقرة ١٠٢ | وَ اتَّبَعُوا مَا تَتْلُو الشَّيَاطِينُ‌...]] (۸)   
</div>
</div>
== نزول ==
'''محل نزول:'''
این آیه همچون دیگر آیات سوره نساء در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. <ref> طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ‌۳، ص ۳.</ref>
'''شأن نزول:'''<ref> محمدباقر محقق،‌ نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه، ص ۱۸۴.</ref>
«شیخ طوسى» گوید: سدى و ابن عباس گويند: سبب نزول آيه چنين بود كه مردم زنان و دختران و پسران صغار را از ارث محروم مى كردند و جز به كسانى كه شمشير زن بوده و به كارزار جنگ مى پرداختند. به ديگران ارث نمى دادند و اين آيه نازل گرديد و كيفيت ارث را آشكار ساخت.
محمد بن المنكدر از جابر نقل نمايد كه گفت: مريض بودم و رسول خدا صلى الله عليه و آله از من عيادت فرمود و آب بر روى من پاشيد و من به هوش آمدم و گفتم: يا رسول الله درباره مال خود چكار كنم، سپس اين آيه نازل گرديد.<ref> صاحبان صحاح ستة اهل سنت و جماعت نيز روايت جابر را نقل نموده اند، صاحب مجمع البيان گويد: محمد بن المنكدر از جابر روايت كند كه گفت: مريض شدم پيامبر با ابوبكر از من عيادت كردند و من در حالت بيهوشى بودم رسول خدا صلی الله علیه و آله آب طلب كرد و وضو ساخت. سپس مقدارى از آب را بر روى من پاشيد من به هوش آمدم و گفتم: يا رسول الله درباره مال خود چكار كنم. پيامبر سكوت اختيار فرمود: سپس آيه مواريث درباره من نازل گرديد، برخى گويند: درباره عبد الرحمن برادر حسّان شاعر نازل شده كه وفات يافته بود و يك زن و پنج برادر وارث او بودند. وراث مزبور مال را به ارث بردند و به زوجه عبدالرحمن چيزى ندادند. زن عبدالرحمن شكايت نزد رسول خدا صلى الله عليه و آله برد و آيه مواريث نازل گرديد. چنان كه سدى روايت نموده و صاحب جامع البيان نيز از سدى نقل نموده است.</ref><ref> صاحب روض الجنان از عطا نقل كند كه سعيد بن الربيع النقيب را در غزوه احد كشتند و يك زن و دو دختر و يك برادر داشت. برادر همه اموال او را به ارث برد و چيزى به زن و دختران او نداد. زن سعد شكايت نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله برد و اين آيه نازل گرديد، احمد و ابوداود و ترمذى و حاكم موضوع سعد بن الربيع را از جابر روايت كرده اند.</ref>


== تفسیر ==
== تفسیر ==
<tabber>
<tabber>
المیزان=
المیزان=
{{ نمایش فشرده تفسیر|
*[[تفسیر:المیزان جلد۴_بخش۱۵#link1 | تفسیر آیات]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۴_بخش۱۵#link1 | تفسیر آیات]]
}}
|-|نمونه=
|-|نمونه=
{{ نمایش فشرده تفسیر|
*[[تفسیر:نمونه جلد۳_بخش۶۵#link229 | تفسیر آیات]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۳_بخش۶۵#link229 | تفسیر آیات]]
}}
|-| تفسیر نور=
===تفسیر نور (محسن قرائتی)===
{{ نمایش فشرده تفسیر|
يُوصِيكُمُ اللَّهُ فِي أَوْلادِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ فَإِنْ كُنَّ نِساءً فَوْقَ اثْنَتَيْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثا ما تَرَكَ وَ إِنْ كانَتْ واحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ وَ لِأَبَوَيْهِ لِكُلِّ واحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَكَ إِنْ كانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ وَلَدٌ وَ وَرِثَهُ أَبَواهُ فَلِأُمِّهِ الثُّلُثُ فَإِنْ كانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ السُّدُسُ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِي بِها أَوْ دَيْنٍ آباؤُكُمْ وَ أَبْناؤُكُمْ لا تَدْرُونَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعاً فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلِيماً حَكِيماً «11»
جلد 2 - صفحه 28
خداوند درباره (ارث) فرزندانتان به شما سفارش مى‌كند، براى پسر مانند سهم دو دختر است، پس اگر وارثان از جنس زن و بيش از دو نفر باشند، دو سوم ميراث، سهم آنان است و اگر يكى باشد، نصف ميراث از آنِ اوست. و براى هر يك از پدر و مادرِ (ميّت)، يك ششم ميراث است، اگر ميّت، فرزندى داشته باشد. امّا اگر فرزندى نداشته و پدر ومادر، تنها وارث او باشند، مادر يك سوم مى‌برد (و باقى براى پدر است) و اگر متوفّى برادرانى داشته باشد، مادرش يك ششم مى‌برد. (البتّه تقسيم ارث) پس از عمل به وصيّتى است كه او (متوفّى) سفارش كرده يا پرداخت بدهى اوست. شما نمى‌دانيد پدران و پسرانتان، كداميك برايتان سودمندترند. اين احكام، از سوى خدا واجب شده است، همانا خداوند دانا و حكيم است.
===نکته ها===
گرچه دريافتى ارث زن نصف مرد است، ولى بهره‌گيرى‌اش دو برابر مرد است. فرض كنيد مقدار موجودى 30 سهم باشد كه دختر 10 و پسر 20 سهم مى‌برد، ولى دختر به خاطر آنكه تعهّدى ندارد، سهم خود را پس‌انداز مى‌كند و براى مخارج زندگى از سهم پسر كه 20 سهم بود بهره‌مند مى‌شود. پس نياز خود را از سهم مرد تأمين كرده و سهم خود را ذخيره دارد.
بنابراين دختر در گرفتن نصف مى‌گيرد، ولى در بهره‌گيرى كاملًا تأمين است.
در حديثى از امام جواد عليه السلام آمده است: هيچگونه هزينه فردى واجتماعى بر عهده زن نيست، علاوه بر آنكه هنگام ازدواج مهريه مى‌گيرد، ولى مرد هم مهريه مى‌دهد، هم خرج زن را عهده‌دار است. زن بى‌هيچ مسئوليّتى سهم ارث دريافت مى‌كند وحقّ پس‌انداز دارد ولى در بهره‌گيرى، از همان سهم مرد بهره مى‌گيرد. «1»
احكام ارث، در تورات نيز بيان شده‌ «2» و در انجيل آمده است كه مسيح گفت: من نيامده‌ام تا احكام تورات را تغيير دهم.
عرب جاهلى، زنان و كودكان را از ارث محروم مى‌كرد، ولى اسلام براى هريك از فرزند و
----
«1». تفسير نورالثقلين.
«2». تورات، سِفر اعداد، باب 27، آيه 8- 11.
جلد 2 - صفحه 29
همسر، متناسب با نيازهاى آنان سهم الارث قرار داد.
رسيدن ارث به فرزند، انگيزه‌ى فعّاليت بيشتر است. اگر انسان بداند كه اموالش به فرزندش نمى‌رسد، چندان تحرّك از خود نشان نمى‌دهد. در فرانسه، هنگامى كه قانون ارث لغو شد، فعّاليت‌هاى اقتصادى ضعيف شد.
بيشتر بودن سهم فرزندان متوفّى از والدين او شايد براى آن است كه والدين، سال‌هاى پايانى عمر را مى‌گذرانند ونياز كمترى دارند. اگر متوفّى برادر نداشت، سهم مادر يك سوم، و اگر داشت يك ششم، و باقى براى پدر است. شايد بدان جهت كه مخارج برادران متوفّى معمولًا به عهده‌ى پدر است، نه مادر.
امام صادق عليه السلام فرمود: پرداخت بدهى ميّت برانجام وصيّت او مقدّم است‌ «1» چنانكه اگر وصيّت او خلاف شرع باشد نبايد عملى شود. «2»
شخصى از اينكه زنش دختر زاييده بود، نگران بود. امام صادق عليه السلام اين قسمت از آيه را براى او تلاوت فرمود كه: «لا تَدْرُونَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعاً» «3»
===پیام ها===
1- اسلام، آيين فطرت است. آن گونه كه وجود فرزند، تداوم وجود والدين است و خصوصيّات و صفات جسمى و روحى آنان به فرزند منتقل مى‌شود، اموال هم بايد به فرزندان منتقل گردد. «يُوصِيكُمُ اللَّهُ فِي أَوْلادِكُمْ»
2- وصيّت كه حقّ خود انسان است، بر حقوق وارثان مقدّم است. «مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ»
3- حقوق مردم، بر حق وارثان و بستگان مقدّم است. «مِنْ بَعْدِ ... دَيْنٍ»
4- در تفاوت سهم ارثِ بستگان، حكمت‌هايى نهفته است كه ما نمى‌دانيم. سهم ارث، بر اساس مصالح واقعى بشر استوار است، هرچند خود انسان بى‌توجّه باشد. «لا تَدْرُونَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعاً»
----
«1». تفسير نورالثقلين.
«2». بحار، ج 100، ص 201 وتفسير قمّى.
«3». تفسير نورالثقلين.
جلد 2 - صفحه 30
5- علم و حكمت، دو شرط ضرورى براى قانونگذارى است. احكام ارث، بر اساس علم و حكمت الهى است. «فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ‌ ... عَلِيماً حَكِيماً»
}}
|-|
اثنی عشری=
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)===
{{نمایش فشرده تفسیر|
يُوصِيكُمُ اللَّهُ فِي أَوْلادِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ فَإِنْ كُنَّ نِساءً فَوْقَ اثْنَتَيْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثا ما تَرَكَ وَ إِنْ كانَتْ واحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ وَ لِأَبَوَيْهِ لِكُلِّ واحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَكَ إِنْ كانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ وَلَدٌ وَ وَرِثَهُ أَبَواهُ فَلِأُمِّهِ الثُّلُثُ فَإِنْ كانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ السُّدُسُ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِي بِها أَوْ دَيْنٍ آباؤُكُمْ وَ أَبْناؤُكُمْ لا تَدْرُونَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعاً فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلِيماً حَكِيماً «11»
----
«1» البرهان، جلد 2، صفحه 396- حديث 8، با اختلاف، به نقل از امام صادق و امام كاظم عليهما السلام.
«2» البرهان، جلد 1، صفحه 396، حديث 9، با اندكى تفاوت.
تفسير اثنا عشرى، ج‌2، ص: 365
بعد از آن در بيان سهم هر يك از پسر و دختر مى‌فرمايد:
يُوصِيكُمُ اللَّهُ فِي أَوْلادِكُمْ‌: امر فرمايد خداى تعالى در كار فرزندان شما و مقادير سهام ايشان، يا فرض مى‌سازد به حكم خود در باره فرزندان شما سهام ميراث را به اين وجه كه: لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ‌: از براى مردان است مانند بهره دو زن، يعنى سهم مردى مثل سهم دو زن باشد. هرگاه صنف مذكر و مؤنث با هم باشند، پس نصيب مرد ضعف بهره زن باشد.
شأن نزول: جابر بن عبد اللّه روايت كند كه اين آيه در حق من نازل شد، در وقتى كه، مريض بودم و حضرت رسالت صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به عيادت تشريف فرما شد، و من غش كرده بودم. قدرى آب بروى من پاشيد، به هوش آمدم. عرض كردم: يا رسول اللّه چه ميفرمائى در قسمت تركه من؟ حضرت هيچ نفرمود، چون برخاست، اين آيه نازل شد كه نصيب هر مردى از ورثه، ضعف نصيب زن است.
ايضاح: فخر رازى در تفسير كبير، بيان علت تزايد ميراث مرد را بر زن به چند وجه ذكر نموده. اول آنكه: خرج زن، اقلّ، و مخارج مرد، اكثر؛ زيرا نفقه زن با مرد است. و هر كه خرجش اكثر باشد، پس او به مال، احوج خواهد بود.
دوم: مرد اكمل است از زن در خلقت و عقل و مناصب دينيه، مثل صلاحيت قضاوت و امامت و در تعداد شهادت، و لذا واجب است عقلا انعام بر او زايد باشد، به خلاف زن. سوم: اينكه: زن قليلة العقل و كثيرة الشهوة است، چنانچه فرموده‌اند: شهوت زن به درجه زائد بر مرد است. پس به سبب اضافه مال كثير، فساد عظيم حاصل شود.
فَإِنْ كُنَّ نِساءً: پس اگر بوده باشند اولاد ميّت يا مولودات او، زنان خالص كه‌
تفسير اثنا عشرى، ج‌2، ص: 366
با ايشان مردى نبود، فَوْقَ اثْنَتَيْنِ‌: زياده بر دو، يعنى زنانى كه زايد باشند بر دو، فَلَهُنَّ ثُلُثا ما تَرَكَ‌: پس ايشان راست دو قسمت از ثلث آنچه متوفى گذاشته، وَ إِنْ كانَتْ واحِدَةً: و اگر باشد مولود، يك دختر، فَلَهَا النِّصْفُ‌: پس مر او راست نصفى از تركه متوفى.
صاحب انوار گفته: در دو دختر اختلاف است. از ابن عباس نقل شده كه:
حكم آن، حكم واحده است، زيرا ثلثين براى فوق اثنين مقرر فرموده. و نزد اكثر، حكم فوق اثنتين ملحوظ است، زيرا حقّ تعالى بيان فرموده: لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ‌، يعنى ثلثان، و اين مقتضى آنست كه فرض اثنتين ثلثان باشد.
چون اين موهم است كه زياد كردن نصيب به زيادتى عدد باشد، براى رفع اين توهم فرمود: فَإِنْ كُنَّ نِساءً فَوْقَ اثْنَتَيْنِ‌. و مؤيد اين است كه بنت واحده، هر گاه مستحق ثلث باشد، با برادر، پس سزاوار آنست كه با اخت خود مستحق مثل آن باشد. و ديگر آنكه قرابت بنتين بيشتر از اختين است، و فرض اختين ثلثين است بقوله: فَلَهُمَا الثُّلُثانِ مِمَّا تَرَكَ‌. پس بنتين به طريق اولى باشد.
وَ لِأَبَوَيْهِ لِكُلِّ واحِدٍ مِنْهُمَا: و از براى پدر و مادر ميّت، هر يكى از ايشان راست، السُّدُسُ مِمَّا تَرَكَ‌: حصه شش يك از آنچه گذاشته فرزند متوفى، إِنْ كانَ لَهُ وَلَدٌ: پس اگر باشد آن فرزندى، خواه پسر و خواه دختر، فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ وَلَدٌ: پس اگر نباشد آن فرزند مرده را اولادى، وَ وَرِثَهُ أَبَواهُ‌: و ميراث برند از او پدر و مادر او، فَلِأُمِّهِ الثُّلُثُ‌: پس مادرش را ثلث از مال او باشد. چون حصر وراثت نمود و نصيب ام را تعيين فرمود معلوم شد كه باقى نصيب متعلق به پدر باشد. فكأنه قال: فلها ما ترك اثلاثا. و بعد از بيان سهم ابوين بر تفصيل مذكور، ذكر حجب ام را فرمايد كه: فَإِنْ كانَ لَهُ إِخْوَةٌ: پس اگر باشد براى متوفى، برادران پدر و مادرى يا بعض پدرى و بعض مادرى، فَلِأُمِّهِ السُّدُسُ‌: پس مادر ميّت را شش يك باشد از تركه، يعنى برادر، ردّ ثلث مادر مى‌كند به سدس، اگرچه ميراث نمى‌برند؛ زيرا در مرتبه ثانيه‌اند. و مراد به اخوه، عددى است كه اخوه از آن مفهوم گردد، بدون اعتبار ثلث، خواه آنكه آن‌
تفسير اثنا عشرى، ج‌2، ص: 367
عدد از اخوين باشد يا از اخوه، يا از اخوات. پس دو برادر يا يك برادر و دو خواهر و زياده، حاجب باشند. و تفصيل آن عنقريب بيايد ان شاء اللّه تعالى. و اين نصيبها كه به جهت وراثت جماعت مذكوره مفروض شده، در صورتى به ايشان مى‌رسد، مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِي بِها: بعد از وصيتى كه وصيت كرده مى‌شوند بدان. و بنا به قرائت چهار نفر از قراء، معلوم قرائت شده، يعنى بعد از آنكه وصيت نموده باشد به آن، أَوْ دَيْنٍ‌. يا بعد از اداى دين كه در ذمه مورث باشد.
بعد از آن براى تأكيد امر قسمت بر سبيل تفاوت، يا مؤكد تنفيذ وصيت، بيان جمله معترضه فرمايد: آباؤُكُمْ وَ أَبْناؤُكُمْ‌: پدران شما و پسران شما، لا تَدْرُونَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعاً: نمى‌دانيد شما كدام از ايشان نزديكتر است مر شما را به نفع رسانيدن، يعنى شما نمى‌دانيد از اصول و فروع ورثه كيست كه نفع او به شما بيشتر رسد در دين و دنيا به شفقت، و در آخرت به شفاعت. پس تفضيل بعضى نمايد در اعطاى ميراث، و حرمان برخى ديگر از آنها. و چون حقّ تعالى به احوال وارث و مورث داناست، قطع كرد سهام مواريث را و فرض گردانيد، فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ‌: فريضه‌اى كه ثابت است از جانب الهى، إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلِيماً حَكِيماً: بدرستى كه خداى تعالى عالم است به مراتب و مصالح هر يك از ورثه، حكم كننده است در تقدير سهام آنها. يا عليم است به اشياء قبل از خلق، و حكيم است در آنچه مقدر فرمايد از آن.
در كنز العرفان ذكر نموده كه در آيه چند حكم است: اول: آيه دال است بر اجتماع اولاد و ابوين در ميراث، پس هر دو در مرتبه واحده، و هر يك ميراث برند با صاحب خود، و بالانفراد، مستحق همه ميراث است. دوم: واحده اناث را نصف ميراث، او نساء را فوق اثنتين باشد، يعنى ثلثان. و اينكه ذكر اثنتين ننموده، براى اختلاف است. نزد ابن عباس، نصف ميراث و ديگران، حكم مافوق، يعنى ثلثان و اين احقّ است. سيم: ولد ولد، قائم است مقام ولد، و ميراث برد. چهارم: هر يك از ابوين در حين اجتماع يا انفراد سدس است.
تفسير اثنا عشرى، ج‌2، ص: 368
پنجم: با عدم ولد ولد ولد، ام را ثلث مال است.
}}
|-|
روان جاوید=
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)===
{{نمایش فشرده تفسیر|
يُوصِيكُمُ اللَّهُ فِي أَوْلادِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ فَإِنْ كُنَّ نِساءً فَوْقَ اثْنَتَيْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثا ما تَرَكَ وَ إِنْ كانَتْ واحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ وَ لِأَبَوَيْهِ لِكُلِّ واحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَكَ إِنْ كانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ وَلَدٌ وَ وَرِثَهُ أَبَواهُ فَلِأُمِّهِ الثُّلُثُ فَإِنْ كانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ السُّدُسُ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِي بِها أَوْ دَيْنٍ آباؤُكُمْ وَ أَبْناؤُكُمْ لا تَدْرُونَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعاً فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلِيماً حَكِيماً «11»
ترجمه‌
دستور ميدهد بشما خدا در اولادتان از براى پسر مانند بهره دو دختر پس اگر باشند آنها زنان دو ببالا پس از براى آنها است دو سوم آنچه را گذارده است و اگر باشد يكى پس از براى او است نصف و از براى پدر و مادر ميت براى هر يك از آنها شش يك است از آنچه گذارده است اگر باشد مر او را فرزندى پس اگر نباشد مر او را فرزندى و ميراث برنداز او پدر و مادرش پس، براى مادر او است سه يك پس اگر باشد مر او را برادران مر مادر او را است شش يك بعد از وصيتى كه وصيت ميكند بآن يا دينى پدران شما و پسران شما نميدانيد كدامشان نزديك‌ترند بشما از جهت سود حكمى است از خدا همانا خدا باشد داناى درستكار.
تفسير
وصيت الهى امر و عهد و فرض و حكم و دستور است كه نسبت بميراث داده شده كه اگر پسر و دختر هر دو باشند بايد پسر دو برابر دختر ببرد و علت آنرا در كافى از حضرت رضا (ع) نقل نموده كه زنان بالاخره شوهر مينمايند و مخارج آنها بعهده مردان است و در فقيه از حضرت صادق (ع) نقل نموده كه اين در مقابل مهريه است كه براى آنها فرض شده است و در آندو كتاب از آنحضرت نقل شده كه علت آنستكه بر زن جهاد و نفقه و ديه نيست و بعضى امور ديگر را نيز بيان فرموده‌اند و اگر اولاد منحصر در دختران باشند و از دو ببالا باشد دو ثلث بايد ببرند از متروكات‌
----
جلد 2 صفحه 22
ميت و اگر يك دختر باشد ميراث او نصف مال است و عبارت فوق اثنتين كه در كلام الهى واقع شده است گاهى در كلام عرب اراده ميشود از آن معنى زياده از دو و گاهى اراده ميشود معنى دو ببالا و در اين مقام قرينه حاليه كه بودن متكلم در مقام تقسيم و حصر اقسام است و قرينه مقاليه كه بيان سهم يك دختر است دلالت دارد بر آنكه مراد معنى دوم است چون اگر معنى اول اراده شده باشد لازم آيد كه ميراث دو دختر ذكر نشده باشد و اين منافات با مقام دارد و چون سهم يك دختر بيان شده معلوم ميشود فريضه دو قسم بيشتر نيست يا يك دختر است كه نصف است يا از دو ببالا است كه دو ثلث است و در نفحات و غيرها چون از براى كلمه فوق اثنتين معنى ديگرى جز معنى اول تصور ننموده‌اند ناچار شده‌اند كه براى استفاده حكم ميراث دو دختر از آيه شريفه وجوهى نقل نمايند كه انصاف آنستكه هيچ يك از آنها خالى از تكلف نيست علاوه بر آنكه چون مقام تقسيم مقتضى ذكر اقسام است و تركش منافى با غرض و مخل به بلاغت است مناسب است اقسام در آيه تصريح و بيان شود نه آنكه احاله باستنباط فرمايند و معنى اول اگر چه با ترجمه تحت لفظى انسب است لكن معنى دوم هم متعارف است خصوص در اين قبيل مقامات بطوريكه اگر بفارسى در مقام تقسيم بگويند اگر يك دختر باشد بايد نصف ببرد و اگر زياده بر دو باشد بايد دو ثلث ببرند و قسم ديگرى را بيان نكنند فهميده ميشود و ببالا اراده شده با آنكه فوق در كلام عرب بمعنى زياده نيست بلكه بمعنى برترى است و در بلوغ هم استعمال ميشود لذا حقير بناى ترجمه را بر معنى دوم قرار دادم كه صريح در مراد است و از براى پدر و مادر ميت هر يك شش يك مال است اگر ميت اولاد داشته باشد خواه يكى خواه متعدد خواه پسر خواه دختر و اگر اولاد نداشته باشد و وارث منحصر بپدر و مادر باشد مادر ثلث ميبرد و معلوم است كه دو ثلث ديگر از آن پدر است و اگر ميت دو برادر يا زيادتر داشته باشد مادر شش يك ميبرد و دو خواهر بمنزله يك برادر است پس اگر ميت يك برادر و دو خواهر داشته باشد يا زيادتر مادر شش يك ميبرد و باقى از آن پدر است و همچنين اگر چهار خواهر يا زيادتر داشته باشد كه در تمام اين صورت‌ها با آنكه آنها ارث نميبرند مانع از ارث مادر ميشوند در صورتى كه ميت پدر داشته باشد ولى اگر وارث منحصر بمادر باشد آنها مانع نيستند و بايد برادران يا خواهران ابوينى يا
----
جلد 2 صفحه 23
ابى باشند ولى اگر امى باشند مانع نيستند آنچه تاكنون توضيحا و قيدا عرض شده بر طبق روايات معتبره است كه در كافى و تهذيب و غيرهما نقل نموده‌اند و اين براى ارفاق بحال پدر است كه عيال‌وار است و مخارج برادران و خواهران ميت با او است ولى اين حكمت حكم است نه علت آن لذا اگر برادران و خواهران ميت مستغنى از كمك پدر باشند باز حكم باقى است و مانعيت برقرار است اين سهام وقتى معين ميشود كه دين و مالى را كه ميت وصيت بر آن نموده است خارج شده است و لفظ او براى ترتيب نيست بلكه براى ترديد است و اگر هم دين باشد هم وصيت دين مقدم است و اينكه وصيت در آيه مقدم شده است براى آنستكه وصيت تصرف ميت است در مال خود بعد از وفات و ورثه اموال مورث را بعد از وفات از آن خود ميدانند و او را متصرف در اموال خود ميبينند لذا عمل بوصيت براى آنها شاق است و براى اين خداوند اهتمام بذكر آن فرموده و مقدم بر دين داشته تا بملاحظه اهتمام الهى بحكم تن در دهند و بوصيت عمل نمايند و در مجمع از امير المؤمنين (ع) روايت نموده كه حكم فرمود پيغمبر (ص) بدين قبل از وصيت و يوصى بصيغه مجهول نيز قرائت شده است پدران و پسران شما نميدانند كه كداميك اقرب و اولى هستند بميراث و انتفاع از قبل شما تا خداوند اختيار تقسيم اموال شما را بآنها واگذار نمايد ولى خداوند ميداند كه كداميك اقرب و اولى هستند بارث و ميزان آن لذا فرض فرموده است فريضه ارث را از قبل خود از براى هر كس بقدريكه سزاوار بوده است و شما بايد بدستور و حكم الهى راضى باشيد و تخلف ننمائيد و كم و زياد نكنيد همانا خداوند عالم بمصالح و رتبه هر يك از ورثه است و دستوراتش در باب تعيين سهام و تنفيذ وصيت و تقديم آن و دين بر حق وارث مطابق با حكمت و مصلحت وارث و مورث است‌
}}
|-|
اطیب البیان=
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)===
{{نمایش فشرده تفسیر|
يُوصِيكُم‌ُ اللّه‌ُ فِي‌ أَولادِكُم‌ لِلذَّكَرِ مِثل‌ُ حَظِّ الأُنثَيَين‌ِ فَإِن‌ كُن‌َّ نِساءً فَوق‌َ اثنَتَين‌ِ فَلَهُن‌َّ ثُلُثا ما تَرَك‌َ وَ إِن‌ كانَت‌ واحِدَةً فَلَهَا النِّصف‌ُ وَ لِأَبَوَيه‌ِ لِكُل‌ِّ واحِدٍ مِنهُمَا السُّدُس‌ُ مِمّا تَرَك‌َ إِن‌ كان‌َ لَه‌ُ وَلَدٌ فَإِن‌ لَم‌ يَكُن‌ لَه‌ُ وَلَدٌ وَ وَرِثَه‌ُ أَبَواه‌ُ فَلِأُمِّه‌ِ الثُّلُث‌ُ فَإِن‌ كان‌َ لَه‌ُ إِخوَةٌ فَلِأُمِّه‌ِ السُّدُس‌ُ مِن‌ بَعدِ وَصِيَّةٍ يُوصِي‌ بِها أَو دَين‌ٍ آباؤُكُم‌ وَ أَبناؤُكُم‌ لا تَدرُون‌َ أَيُّهُم‌ أَقرَب‌ُ لَكُم‌ نَفعاً فَرِيضَةً مِن‌َ اللّه‌ِ إِن‌َّ اللّه‌َ كان‌َ عَلِيماً حَكِيماً «11»
بدرستي‌ ‌که‌ خداوند سفارش‌ ميفرمايد ‌در‌ باب‌ ميراث‌ ‌که‌ پسر دو برابر دختر ارث‌ ميبرد و ‌اگر‌ وارث‌ دختر ‌باشد‌ بدون‌ پسر ‌اگر‌ دو دختر و بيشتر باشند دو ثلث‌ مال‌ ‌را‌ ميبرند و ‌اگر‌ يك‌ دختر ‌است‌ نصف‌ ميبرد و ‌از‌ ‌براي‌ پدر و مادر ‌در‌ صورتي‌ ‌که‌ اولاد ‌هم‌ باشند ‌هر‌ كدام‌ يك‌ سدس‌ (يك‌ ششم‌) (مال‌ ‌را‌ ميبرند و ‌اگر‌ نباشند و وارث‌ منحصر بپدر و مادر ‌باشد‌ مادر يك‌ سوم‌ ميبرد ‌اگر‌ ميت‌ برادر نداشته‌ ‌باشد‌ و ‌اگر‌ داشته‌ ‌باشد‌ مادر يك‌ ششم‌ ميبرد و بقيه‌ راجع‌ بپدر ‌است‌ و ‌اينکه‌ ميراث‌ ‌بعد‌ ‌از‌ آنست‌ ‌که‌ وصيت‌ و دين‌ ميت‌ خارج‌ شود ‌شما‌ نميدانيد ‌که‌ پدران‌ و مادران‌ و اولاد كدام‌ يك‌ نزديكترند بشما ‌در‌ نفع‌ ميراث‌ و ‌اينکه‌ سفارش‌ الهي‌ فريضه‌ و واجب‌ ‌است‌ ‌از‌ طرف‌ الهي‌ درست‌ ‌است‌ خداوند عالم‌ و حكيم‌ ‌است‌.
‌اينکه‌ ‌آيه‌ شريفه‌ مشتمل‌ ‌بر‌ سه‌ جمله‌ ‌است‌:
(جمله‌ اول‌)
‌در‌ ميراث‌ طبقه‌ اول‌ ‌است‌ ‌که‌ پدر و مادر و اولاد ذكور و اناث‌ ‌است‌ و ميراث‌ ‌آنها‌ دو قسم‌ ‌است‌: يك‌ قسمت‌ بالفرض‌ ‌است‌ و يك‌ قسمت‌ بالنصيب‌ و تفصيل‌ ‌آن‌ ‌اينکه‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌اگر‌ ميت‌ ‌هم‌ پدر و مادر و ‌هم‌ اولاد ذكور و اناث‌ دارد، پدر و مادر ‌هر‌ يك‌ سدس‌ ‌که‌ يك‌ ششم‌ مال‌ ‌است‌ ميبرند چنانچه‌ ‌اگر‌ پدر ‌باشد‌ و مادر نباشد ‌ يا ‌ بعكس‌
جلد 5 - صفحه 24
يك‌ سدس‌ ‌خود‌ ‌را‌ ميبرد بالفرض‌ و بقيه‌ تركه‌ ‌بين‌ اولاد ذكور و اناث‌ تقسيم‌ ميشود پسر دو برابر دختر و ‌اينکه‌ بالنصيب‌ ‌است‌، و ‌اگر‌ پدر و مادر و فقط اولاد اناث‌ باشند ابوين‌ همان‌ بالفرض‌ ميبرند و دختر ‌اگر‌ يك‌ دختر ‌است‌ نصف‌ ميبرد بالفرض‌ و ‌در‌ ‌اينکه‌ صورت‌ يك‌ سدس‌ تركه‌ زياد ميآيد ‌آن‌ ‌را‌ بايد پنج‌ قسمت‌ كرد يك‌ پدر و يك‌ مادر و سه‌ دختر بالنصيب‌ ميبرند ‌ما زاد ‌از‌ آنچه‌ بالفرض‌ برده‌، و ‌اگر‌ بيش‌ ‌از‌ يك‌ دختر ‌است‌ ‌ يا ‌ دو دختر ‌ يا ‌ زيادتر ‌که‌ مراد ‌از‌ (فوق‌ اثنتين‌) ‌است‌ ‌يعني‌ دو ببالا، دخترها دو ثلث‌ ميبرند ‌بين‌ ‌آنها‌ بالسويه‌ تقسيم‌ ميشود و چيزي‌ ‌از‌ تركه‌ باقي‌ نميماند و تماما بالفرض‌ ‌است‌.
بلي‌ ‌اگر‌ پدر تنها ‌ يا ‌ مادر تنها باشند يك‌ سدس‌ زياد ميآيد، ‌اگر‌ بيش‌ ‌از‌ يك‌ دختر باشند و يك‌ ثلث‌ ‌اگر‌ يك‌ دختر ‌باشد‌ و ‌اينکه‌ ‌ما زاد ‌را‌ ‌بين‌ پدر ‌ يا ‌ مادر و دختران‌ نسبت‌ بآنچه‌ برده‌اند تقسيم‌ ميشود بالنصيب‌ ‌در‌ صورت‌ اول‌ ‌که‌ بيش‌ ‌از‌ يك‌ دختر ‌است‌ تخميس‌ ميشود يك‌ خمس‌ بپدر ‌ يا ‌ مادر ميرسد و بقيه‌ بدختران‌، و ‌اگر‌ يك‌ دختر ‌است‌ تربيع‌ ميشود يك‌ ربع‌ پدر ‌ يا ‌ مادر و سه‌ ربع‌ دختر تماما بالنصيب‌.
و ‌اگر‌ وارث‌ منحصر بپدر و مادر ‌است‌ و ميت‌ اولاد ندارد ‌اگر‌ برادر و خواهر ‌هم‌ ندارد يك‌ ثلث‌ مادر ميبرد بالفرض‌ و دو ثلث‌ ديگر پدر بالنصيب‌، و ‌اگر‌ برادرها و خواهرها دارد، ‌اگر‌ دو برادر هستند ‌ يا ‌ يك‌ برادر و دو خواهر ‌که‌ صدق‌ اخوة بكند ‌که‌ مراد ‌از‌ جمع‌ بنص‌ اخبار و فتواي‌ اصحاب‌ دو ببالا ‌است‌ حاجب‌ ميشوند و همچنين‌ چهار خواهر ‌که‌ بجاي‌ دو برادر هستند مادر يك‌ سدس‌ بيش‌ نميبرد بالفرض‌ و پنج‌ سدس‌ ديگر پدر بالنصيب‌ ميبرد.
و ‌اگر‌ وارث‌ منحصر باولاد ‌است‌ و پدر و مادر ندارد، ‌اگر‌ اولاد منحصر بذكور ‌ يا ‌ منحصر باناث‌ هستند ‌بين‌ ‌آنها‌ بالسويه‌ تقسيم‌ ميشود، و ‌اگر‌ ذكور و اناث‌ هستند ذكور دو برابر اناث‌ ميبرند ‌يعني‌ ‌هر‌ پسري‌ دو برابر دختر ميبرد و ‌در‌ ذكور تنها
جلد 5 - صفحه 25
‌ يا ‌ ذكور و اناث‌ تماما بالنصيب‌ ‌است‌، و اما اناث‌ تنها ‌اگر‌ يك‌ دختر ‌است‌ نصف‌ تركه‌ ‌را‌ بالفرض‌ و نصف‌ ديگر ‌را‌ بالنصيب‌، و ‌اگر‌ بيش‌ ‌از‌ يك‌ دختر هستند دو ثلث‌ بالفرض‌ و يك‌ ثلث‌ بالنصيب‌.
و تمام‌ ‌اينکه‌ فروض‌ ‌در‌ صورتيست‌ ‌که‌ زوج‌ ‌ يا ‌ زوجه‌ نباشند و الا ‌اگر‌ ميت‌ اولاد ندارد زوج‌ نصف‌ تركه‌ ‌را‌ ميبرد و ‌اگر‌ اولاد دارد چه‌ ‌از‌ ‌اينکه‌ زوج‌ ‌ يا ‌ زوج‌ سابق‌ زوج‌ ربع‌ ميبرد و ‌اگر‌ زوجه‌ ‌باشد‌ ‌اگر‌ زوج‌ اولاد ندارد ربع‌ و ‌اگر‌ دارد ثمن‌ ميبرد چنانچه‌ بيايد
(جمله‌ دوم‌)
ارث‌ مطلقا ‌بعد‌ ‌از‌ وصيت‌ و دين‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌اگر‌ ميت‌ مديون‌ ‌است‌ ‌ يا ‌ بطلبكارها ‌با‌ بخمس‌ سادات‌ و سهم‌ امام‌ ‌ يا ‌ بزكاة فقراء ‌ يا ‌ بمظالم‌ عباد ‌ يا ‌ بنذر و عهد و قسم‌ ‌ يا ‌ بكفارات‌ ‌ يا ‌ بحج‌ بيت‌ اللّه‌ بايد اول‌ ديون‌ ‌را‌ خارج‌ كرد، ‌اگر‌ بقيه‌ دارد ارث‌ ‌است‌، و همچنين‌ ‌اگر‌ وصيت‌ كرده‌ بايد اول‌ وصيت‌ ‌را‌ خارج‌ كرد و بقيه‌ ارث‌ ‌است‌.
و وصيت‌ زائد ‌بر‌ ثلث‌ نميتواند كند مگر باجازه‌ ورثه‌ چنانچه‌ گذشت‌، و ‌اگر‌ دين‌ و وصيت‌ ‌هر‌ دو ‌است‌ ‌اگر‌ تركه‌ تكافؤ ميكند بهر دو عمل‌ بايد كرد و الا دين‌ مقدم‌ ‌است‌ ‌بر‌ وصيت‌ و ‌لو‌ ‌در‌ ‌آيه‌ ذكر وصيت‌ مقدم‌ ‌شده‌، لكن‌ ‌در‌ مقام‌ ترتيب‌ نيست‌ و ‌اگر‌ تركه‌ كمتر ‌از‌ ديون‌ ‌است‌ بايد تقسيط كرد ‌هر‌ مقدار ‌که‌ ميشود و ‌اگر‌ ميت‌ اشتغال‌ ذمه‌ بنماز و روزه‌ دارد اختلاف‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌از‌ اصل‌ خارج‌ ميشود ‌ يا ‌ نه‌ ‌در‌ صورتي‌ ‌که‌ پسر بزرگتر نداشته‌ ‌باشد‌ و الا ‌بر‌ پسر بزرگتر ‌است‌ ‌در‌ مقابل‌ حبوه‌ ‌که‌ مخصوص‌ ‌او‌ ‌است‌ و ساير ورثه‌ حق‌ ندارند.
(جمله‌ سوم‌)
‌در‌ ذيل‌ ‌آيه‌ شريفه‌ آباؤُكُم‌ وَ أَبناؤُكُم‌ ‌تا‌ آخر ‌آيه‌ ‌در‌ مقام‌ دفع‌ توهم‌ ‌است‌ ‌که‌ خيال‌ نكنيد ‌در‌ موضوع‌ ارث‌ پدر و مادر ‌ يا ‌ اولاد بعضي‌ مقدم‌ ‌بر‌ بعضي‌ باشند اينها ‌در‌ ‌اينکه‌ طبقه‌ مساوي‌ هستند ‌از‌ حيث‌ ارث‌ بلي‌ ‌در‌ ‌غير‌ ‌اينکه‌ موارد البته‌ پدر مقدم‌
جلد 5 - صفحه 26
‌است‌ ‌بر‌ اولاد مثل‌ تجهيزات‌ ميت‌ و ‌غير‌ ‌آن‌، ‌شما‌ نميدانيد خداوند عالم‌ ‌است‌ و حكيم‌ آنچه‌ بفرمايد و آنچه‌ بكند ‌از‌ روي‌ حكمت‌ و مصلحت‌ ‌است‌.
}}
|-|
برگزیده تفسیر نمونه=
===برگزیده تفسیر نمونه===
{{نمایش فشرده تفسیر|
}}
|-|تسنیم=
|-|تسنیم=
{{ نمایش فشرده تفسیر|
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]]
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]]
|-|نور=
}}
*[[تفسیر:نور  | تفسیر آیات]]
 
|-|</tabber>
|-|</tabber>


خط ۱۹۰: خط ۴۱۳:
[[رده:تشریع احکام]][[رده:فلسفه احکام]][[رده:مصالح احکام]][[رده:احکام ارث]][[رده:تقسیم ارث]][[رده:حاجب ارث]][[رده:سهام ارث]][[رده:طبقات ارث]][[رده:فلسفه احکام ارث]][[رده:حکیم]][[رده:علیم]][[رده:جهل انسان]][[رده:احکام بدهى]][[رده:ارث برادر]][[رده:سهم ارث برادر]][[رده:ارث پدر]][[رده:سهم ارث پدر]][[رده:سهم ارث پسر]][[رده:آثار جهل]][[رده:اوامر خدا]][[رده:حکمت خدا]][[رده:علم خدا]][[رده:سهم ارث دختر]][[رده:احکام زن]][[رده:سهم ارث زن]][[رده:ارث فرزند]][[رده:ارزش فرزند]][[رده:حکمت در قانونگذارى]][[رده:شرایط قانونگذارى]][[رده:علم در قانونگذارى]][[رده:ارث مادر]][[رده:سهم ارث مادر]][[رده:شرایط مالکیت]][[رده:عوامل مالکیت]][[رده:سهم ارث مرد]][[رده:بدهى میت]][[رده:نظام حقوقى]][[رده:ارزش والدین]][[رده:احکام وصیت]][[رده:وصیت به بدهى]]
[[رده:تشریع احکام]][[رده:فلسفه احکام]][[رده:مصالح احکام]][[رده:احکام ارث]][[رده:تقسیم ارث]][[رده:حاجب ارث]][[رده:سهام ارث]][[رده:طبقات ارث]][[رده:فلسفه احکام ارث]][[رده:حکیم]][[رده:علیم]][[رده:جهل انسان]][[رده:احکام بدهى]][[رده:ارث برادر]][[رده:سهم ارث برادر]][[رده:ارث پدر]][[رده:سهم ارث پدر]][[رده:سهم ارث پسر]][[رده:آثار جهل]][[رده:اوامر خدا]][[رده:حکمت خدا]][[رده:علم خدا]][[رده:سهم ارث دختر]][[رده:احکام زن]][[رده:سهم ارث زن]][[رده:ارث فرزند]][[رده:ارزش فرزند]][[رده:حکمت در قانونگذارى]][[رده:شرایط قانونگذارى]][[رده:علم در قانونگذارى]][[رده:ارث مادر]][[رده:سهم ارث مادر]][[رده:شرایط مالکیت]][[رده:عوامل مالکیت]][[رده:سهم ارث مرد]][[رده:بدهى میت]][[رده:نظام حقوقى]][[رده:ارزش والدین]][[رده:احکام وصیت]][[رده:وصیت به بدهى]]
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره النساء ]]
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره النساء ]]
{{#seo:
|title=آیه 11 سوره نساء
|title_mode=replace
|keywords=آیه 11 سوره نساء,نساء 11,يُوصِيکُمُ‌ اللَّهُ‌ فِي‌ أَوْلاَدِکُمْ‌ لِلذَّکَرِ مِثْلُ‌ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ‌ فَإِنْ‌ کُنَ‌ نِسَاءً فَوْقَ‌ اثْنَتَيْنِ‌ فَلَهُنَ‌ ثُلُثَا مَا تَرَکَ‌ وَ إِنْ‌ کَانَتْ‌ وَاحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ‌ وَ لِأَبَوَيْهِ‌ لِکُلِ‌ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ‌ مِمَّا تَرَکَ‌ إِنْ‌ کَانَ‌ لَهُ‌ وَلَدٌ فَإِنْ‌ لَمْ‌ يَکُنْ‌ لَهُ‌ وَلَدٌ وَ وَرِثَهُ‌ أَبَوَاهُ‌ فَلِأُمِّهِ‌ الثُّلُثُ‌ فَإِنْ‌ کَانَ‌ لَهُ‌ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ‌ السُّدُسُ‌ مِنْ‌ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِي‌ بِهَا أَوْ دَيْنٍ‌ آبَاؤُکُمْ‌ وَ أَبْنَاؤُکُمْ‌ لاَ تَدْرُونَ‌ أَيُّهُمْ‌ أَقْرَبُ‌ لَکُمْ‌ نَفْعاً فَرِيضَةً مِنَ‌ اللَّهِ‌ إِنَ‌ اللَّهَ‌ کَانَ‌ عَلِيماً حَکِيماً,تشریع احکام,فلسفه احکام,مصالح احکام,احکام ارث,تقسیم ارث,حاجب ارث,سهام ارث,طبقات ارث,فلسفه احکام ارث,حکیم,علیم,جهل انسان,احکام بدهى,ارث برادر,سهم ارث برادر,ارث پدر,سهم ارث پدر,سهم ارث پسر,آثار جهل,اوامر خدا,حکمت خدا,علم خدا,سهم ارث دختر,احکام زن,سهم ارث زن,ارث فرزند,ارزش فرزند,حکمت در قانونگذارى,شرایط قانونگذارى,علم در قانونگذارى,ارث مادر,سهم ارث مادر,شرایط مالکیت,عوامل مالکیت,سهم ارث مرد,بدهى میت,نظام حقوقى,ارزش والدین,احکام وصیت,وصیت به بدهى,آیات قرآن سوره النساء
|description=يُوصِيکُمُ‌ اللَّهُ‌ فِي‌ أَوْلاَدِکُمْ‌ لِلذَّکَرِ مِثْلُ‌ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ‌ فَإِنْ‌ کُنَ‌ نِسَاءً فَوْقَ‌ اثْنَتَيْنِ‌ فَلَهُنَ‌ ثُلُثَا مَا تَرَکَ‌ وَ إِنْ‌ کَانَتْ‌ وَاحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ‌ وَ لِأَبَوَيْهِ‌ لِکُلِ‌ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ‌ مِمَّا تَرَکَ‌ إِنْ‌ کَانَ‌ لَهُ‌ وَلَدٌ فَإِنْ‌ لَمْ‌ يَکُنْ‌ لَهُ‌ وَلَدٌ وَ وَرِثَهُ‌ أَبَوَاهُ‌ فَلِأُمِّهِ‌ الثُّلُثُ‌ فَإِنْ‌ کَانَ‌ لَهُ‌ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ‌ السُّدُسُ‌ مِنْ‌ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِي‌ بِهَا أَوْ دَيْنٍ‌ آبَاؤُکُمْ‌ وَ أَبْنَاؤُکُمْ‌ لاَ تَدْرُونَ‌ أَيُّهُمْ‌ أَقْرَبُ‌ لَکُمْ‌ نَفْعاً فَرِيضَةً مِنَ‌ اللَّهِ‌ إِنَ‌ اللَّهَ‌ کَانَ‌ عَلِيماً حَکِيماً
|image=Wiki_Logo.png
|image_alt=الکتاب
|site_name=الکتاب
}}
کاربر ناشناس