المؤمنون ١٠٢
ترجمه
| المؤمنون ١٠١ | آیه ١٠٢ | المؤمنون ١٠٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«ثَقُلَتْ»: سنگین شود. مراد رجحان کفّه حسنات بر سیّئات، و ارزشمندی اعمال و اقوال انسان است در پیشگاه خدا. «مَوَازِین»: جمع مَوزون، برکشیده‌ها و سنجیده‌ها. مراد کردار و گفتار و پندار دنیوی انسان است. یا جمع میزان، به معنی ترازوی اعمال است (نگا: اعراف / انبیاء / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۹۹ - ۱۱۸، سوره مومنون
- وصف حال مشركين در حال رويارو شدن با مرگ و تمناى بازگشت نمودن و عدم اجابت آن(قال ربّ ارجعون ...)
- معناى ((برزخ )) و مراد از: ((و من ورائهم برزخ الى يوم يبعثون ))
- مقصود از اينكه در قيامت حسب و نسبى در بين نيست و كسى ازحال ديگرى نمى پرسد
- توضيح اينكه اهل عذاب در مقام اعتراف و تقاضاى برگشت مى گويند: ((ربّنا غلبت علينا شقوتنا...))
- جواب رد خداوند به توبه و تقاضاى دوزخيان
- اشاره به برهانى براى مساءله بعث با بيان منزه بودن خداى ملك حق از انجام كار بيهوده و عبث .
- بحث روايتى
- پاره اى از روايات مربوط به برزخ و احوال آن
- در قيامت هر حسب و نسبى منقطع است جز حسب و نسب رسول اللّه (ص )
- روايتى ديگرى درباره بهشت و دوزخ و ساكنان آنها
نکات آیه
۱ - سنگینى کفه ترازوى اعمال خود انسان، تنها عامل مؤثر در سرنوشت وى در قیامت (فمن ثقلت موزینه فأُولئک هم المفلحون)
۲ - تنها عقاید درست و اعمال صالح، داراى وزن و مقدار در قیامت (فمن ثقلت موزینه فأُولئک هم المفلحون) با توجه به این که فلاح و رستگارى در نتیجه ایمان و عمل صالح به دست مى آید و در این آیه، تنها کسانى رستگار دانسته شده اند که از میزانى سنگین برخوردار باشند، برداشت بالا استفاده مى شود.
۳ - وجود معیارها و میزان هاى متعدد در قیامت، براى سنجش اعمال انسان ها (فمن ثقلت موزینه) «موازین» جمع «میزان» است. به کارگیرى جمع، بیانگر این معنا است که هر نوع عمل فرد، داراى میزان مخصوصى مى باشد.
۴ - هر نوع عمل انسان، داراى معیار و میزانى مخصوص در قیامت (فمن ثقلت موزینه)
۵ - رستگارى و سعادت جاودانى، تنها از آنِ دارندگان اعمال صالح و گران وزن (فمن ثقلت موزینه فأُولئک هم المفلحون)
۶ - «عن أبى عبداللّه(ع ) (فى قوله تعالى): «فمن ثقلت موازینه» قال: فمن رحج عمله...; از امام صادق(ع) روایت شده است که درمعناى قول خداى تعالى «فمن ثقلت موازینه» فرمود: کسى که عمل او سنگین و با ارزش باشد...». ۱- احتجاج طبرسى، ج ۲، ص ۹۸- ; بحارالأنوار، ج ۷، ص ۲۴۸، ح ۳.
موضوعات مرتبط
- رستگاران ۵:
- رستگارى : عوامل رستگارى ۵
- سرنوشت : عوامل مؤثر در سرنوشت اخروى ۱
- صالحان: رستگارى صالحان ۵
- عقیده: آثار اخروى عقیده ۲
- عمل: آثار اخروى عمل ۱، ۴; حسابرسى اخروى عمل ۳; سنگینى عمل ۶
- عمل صالح: آثار اخروى عمل صالح ۲; آثار عمل صالح ۵
- قیامت: حسابرسى در قیامت ۳، ۶; سنگینى میزان در قیامت ۱; میزان در قیامت ۲، ۳، ۴; ویژگیهاى قیامت ۴
