گمنام

الروم ٣٠: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
۳۴٬۹۸۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱ دی ۱۳۹۹
افزودن جزییات آیه
(افزودن سال نزول)
(افزودن جزییات آیه)
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::فَأَقِم|فَأَقِمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::فَأَقِم| ]] [[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این ریشه::قوم‌| ]][[ریشه غیر ربط::قوم‌| ]][[شامل این کلمه::وَجْهَک|وَجْهَکَ‌]] [[کلمه غیر ربط::وَجْهَک| ]] [[شامل این ریشه::ک‌| ]][[ریشه غیر ربط::ک‌| ]][[شامل این ریشه::وجه‌| ]][[ریشه غیر ربط::وجه‌| ]][[شامل این کلمه::لِلدّين|لِلدِّينِ‌]] [[کلمه غیر ربط::لِلدّين| ]] [[شامل این ریشه::دين‌| ]][[ریشه غیر ربط::دين‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این کلمه::حَنِيفا|حَنِيفاً]] [[کلمه غیر ربط::حَنِيفا| ]] [[شامل این ریشه::حنف‌| ]][[ریشه غیر ربط::حنف‌| ]][[شامل این کلمه::فِطْرَة|فِطْرَةَ]] [[کلمه غیر ربط::فِطْرَة| ]] [[شامل این ریشه::فطر| ]][[ریشه غیر ربط::فطر| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::الّتِي|الَّتِي‌]] [[کلمه غیر ربط::الّتِي| ]] [[شامل این ریشه::التى‌| ]][[ریشه غیر ربط::التى‌| ]][[شامل این کلمه::فَطَر|فَطَرَ]] [[کلمه غیر ربط::فَطَر| ]] [[شامل این ریشه::فطر| ]][[ریشه غیر ربط::فطر| ]][[شامل این کلمه::النّاس|النَّاسَ‌]] [[کلمه غیر ربط::النّاس| ]] [[شامل این ریشه::انس‌| ]][[ریشه غیر ربط::انس‌| ]][[شامل این کلمه::عَلَيْهَا|عَلَيْهَا]] [[کلمه غیر ربط::عَلَيْهَا| ]] [[شامل این ریشه::على‌| ]][[ریشه غیر ربط::على‌| ]][[شامل این ریشه::ها| ]][[ریشه غیر ربط::ها| ]][[شامل این کلمه::لا|لاَ]] [[شامل این ریشه::لا| ]][[شامل این کلمه::تَبْدِيل|تَبْدِيلَ‌]] [[کلمه غیر ربط::تَبْدِيل| ]] [[شامل این ریشه::بدل‌| ]][[ریشه غیر ربط::بدل‌| ]][[شامل این کلمه::لِخَلْق|لِخَلْقِ‌]] [[کلمه غیر ربط::لِخَلْق| ]] [[شامل این ریشه::خلق‌| ]][[ریشه غیر ربط::خلق‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::ذٰلِک|ذٰلِکَ‌]] [[شامل این ریشه::ذلک‌| ]][[شامل این کلمه::الدّين|الدِّينُ‌]] [[کلمه غیر ربط::الدّين| ]] [[شامل این ریشه::دين‌| ]][[ریشه غیر ربط::دين‌| ]][[شامل این کلمه::الْقَيّم|الْقَيِّمُ‌]] [[کلمه غیر ربط::الْقَيّم| ]] [[شامل این ریشه::قوم‌| ]][[ریشه غیر ربط::قوم‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::لٰکِن|لٰکِنَ‌]] [[شامل این ریشه::لکن‌| ]][[شامل این کلمه::أَکْثَر|أَکْثَرَ]] [[کلمه غیر ربط::أَکْثَر| ]] [[شامل این ریشه::کثر| ]][[ریشه غیر ربط::کثر| ]][[شامل این کلمه::النّاس|النَّاسِ‌]] [[کلمه غیر ربط::النّاس| ]] [[شامل این ریشه::انس‌| ]][[ریشه غیر ربط::انس‌| ]][[شامل این کلمه::لا|لاَ]] [[شامل این ریشه::لا| ]][[شامل این کلمه::يَعْلَمُون|يَعْلَمُونَ‌]] [[کلمه غیر ربط::يَعْلَمُون| ]] [[شامل این ریشه::علم‌| ]][[ریشه غیر ربط::علم‌| ]]'''}}
{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::فَأَقِم|فَأَقِمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::فَأَقِم| ]] [[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این ریشه::قوم‌| ]][[ریشه غیر ربط::قوم‌| ]][[شامل این کلمه::وَجْهَک|وَجْهَکَ‌]] [[کلمه غیر ربط::وَجْهَک| ]] [[شامل این ریشه::ک‌| ]][[ریشه غیر ربط::ک‌| ]][[شامل این ریشه::وجه‌| ]][[ریشه غیر ربط::وجه‌| ]][[شامل این کلمه::لِلدّين|لِلدِّينِ‌]] [[کلمه غیر ربط::لِلدّين| ]] [[شامل این ریشه::دين‌| ]][[ریشه غیر ربط::دين‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این کلمه::حَنِيفا|حَنِيفاً]] [[کلمه غیر ربط::حَنِيفا| ]] [[شامل این ریشه::حنف‌| ]][[ریشه غیر ربط::حنف‌| ]][[شامل این کلمه::فِطْرَة|فِطْرَةَ]] [[کلمه غیر ربط::فِطْرَة| ]] [[شامل این ریشه::فطر| ]][[ریشه غیر ربط::فطر| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::الّتِي|الَّتِي‌]] [[کلمه غیر ربط::الّتِي| ]] [[شامل این ریشه::التى‌| ]][[ریشه غیر ربط::التى‌| ]][[شامل این کلمه::فَطَر|فَطَرَ]] [[کلمه غیر ربط::فَطَر| ]] [[شامل این ریشه::فطر| ]][[ریشه غیر ربط::فطر| ]][[شامل این کلمه::النّاس|النَّاسَ‌]] [[کلمه غیر ربط::النّاس| ]] [[شامل این ریشه::انس‌| ]][[ریشه غیر ربط::انس‌| ]][[شامل این کلمه::عَلَيْهَا|عَلَيْهَا]] [[کلمه غیر ربط::عَلَيْهَا| ]] [[شامل این ریشه::على‌| ]][[ریشه غیر ربط::على‌| ]][[شامل این ریشه::ها| ]][[ریشه غیر ربط::ها| ]][[شامل این کلمه::لا|لاَ]] [[شامل این ریشه::لا| ]][[شامل این کلمه::تَبْدِيل|تَبْدِيلَ‌]] [[کلمه غیر ربط::تَبْدِيل| ]] [[شامل این ریشه::بدل‌| ]][[ریشه غیر ربط::بدل‌| ]][[شامل این کلمه::لِخَلْق|لِخَلْقِ‌]] [[کلمه غیر ربط::لِخَلْق| ]] [[شامل این ریشه::خلق‌| ]][[ریشه غیر ربط::خلق‌| ]][[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::ذٰلِک|ذٰلِکَ‌]] [[شامل این ریشه::ذلک‌| ]][[شامل این کلمه::الدّين|الدِّينُ‌]] [[کلمه غیر ربط::الدّين| ]] [[شامل این ریشه::دين‌| ]][[ریشه غیر ربط::دين‌| ]][[شامل این کلمه::الْقَيّم|الْقَيِّمُ‌]] [[کلمه غیر ربط::الْقَيّم| ]] [[شامل این ریشه::قوم‌| ]][[ریشه غیر ربط::قوم‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::لٰکِن|لٰکِنَ‌]] [[شامل این ریشه::لکن‌| ]][[شامل این کلمه::أَکْثَر|أَکْثَرَ]] [[کلمه غیر ربط::أَکْثَر| ]] [[شامل این ریشه::کثر| ]][[ریشه غیر ربط::کثر| ]][[شامل این کلمه::النّاس|النَّاسِ‌]] [[کلمه غیر ربط::النّاس| ]] [[شامل این ریشه::انس‌| ]][[ریشه غیر ربط::انس‌| ]][[شامل این کلمه::لا|لاَ]] [[شامل این ریشه::لا| ]][[شامل این کلمه::يَعْلَمُون|يَعْلَمُونَ‌]] [[کلمه غیر ربط::يَعْلَمُون| ]] [[شامل این ریشه::علم‌| ]][[ریشه غیر ربط::علم‌| ]]'''}}
 
{| class="ayeh-table mw-collapsible mw-collapsed"
 
  !کپی متن آیه
|-
|فَأَقِمْ‌ وَجْهَکَ‌ لِلدِّينِ‌ حَنِيفاً فِطْرَةَ اللَّهِ‌ الَّتِي‌ فَطَرَ النَّاسَ‌ عَلَيْهَا لاَ تَبْدِيلَ‌ لِخَلْقِ‌ اللَّهِ‌ ذٰلِکَ‌ الدِّينُ‌ الْقَيِّمُ‌ وَ لٰکِنَ‌ أَکْثَرَ النَّاسِ‌ لاَ يَعْلَمُونَ‌
|}
'''ترجمه '''
'''ترجمه '''
<tabber>
<tabber>
خط ۱۵: خط ۱۸:
|-|صادقی تهرانی=پس چهره‌ی (انسانی) خود را به حالِ رویگردانی از هر باطلی برای دین به پادار؛ فطرت و سرشت خداساخته(ای) را که مردم را بر پایه‌ی آن (استوار) ساخت. هرگز تبدیلی برای (این) آفریده‌ی (ویژه‌ی) خدا نیست. این (همان) دین پر ارزشِ استوارِ پای‌برجاست ولی بیشتر مردمان نمی‌دانند.
|-|صادقی تهرانی=پس چهره‌ی (انسانی) خود را به حالِ رویگردانی از هر باطلی برای دین به پادار؛ فطرت و سرشت خداساخته(ای) را که مردم را بر پایه‌ی آن (استوار) ساخت. هرگز تبدیلی برای (این) آفریده‌ی (ویژه‌ی) خدا نیست. این (همان) دین پر ارزشِ استوارِ پای‌برجاست ولی بیشتر مردمان نمی‌دانند.
|-|معزی=پس راست کن روی خود را بسوی دین یکتاپرست آفرینش خدائی که سرشت مردم را بر آن نیست دگرگون‌شدنی برای آفرینش خدا این است دین استوار و لیکن بیشتر مردم نمی‌دانند
|-|معزی=پس راست کن روی خود را بسوی دین یکتاپرست آفرینش خدائی که سرشت مردم را بر آن نیست دگرگون‌شدنی برای آفرینش خدا این است دین استوار و لیکن بیشتر مردم نمی‌دانند
|-|</tabber><br />
|-|english=<div id="qenag">So devote yourself to the religion of monotheism—the natural instinct Allah has instilled in mankind. There is no altering Allah’s creation. This is the true religion, but most people do not know.</div>
|-|</tabber>
<div class="audiotable">
<div id="quran_sound">ترتیل: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/parhizgar/030030.mp3"></sound></div>
<div id="trans_sound">ترجمه: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/makarem/030030.mp3"></sound></div>
</div>
{{آيه | سوره = سوره الروم | نزول = [[نازل شده در سال::9|٩ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::30|٣٠]] | قبلی = الروم ٢٩ | بعدی = الروم ٣١  | کلمه = [[تعداد کلمات::23|٢٣]] | حرف =  }}
{{آيه | سوره = سوره الروم | نزول = [[نازل شده در سال::9|٩ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::30|٣٠]] | قبلی = الروم ٢٩ | بعدی = الروم ٣١  | کلمه = [[تعداد کلمات::23|٢٣]] | حرف =  }}
===معنی کلمات و عبارات===
===معنی کلمات و عبارات===
خط ۳۳: خط ۴۱:
<tabber>
<tabber>
المیزان=
المیزان=
{{ نمایش فشرده تفسیر|
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۶_بخش۲۱#link160 | آيات ۲۷ - ۳۹، سوره روم]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۶_بخش۲۱#link160 | آيات ۲۷ - ۳۹، سوره روم]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۶_بخش۲۱#link161 | طرح يك اشكال و بيان وجوه مختلفى در پاسخ به آن]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۶_بخش۲۱#link161 | طرح يك اشكال و بيان وجوه مختلفى در پاسخ به آن]]
خط ۵۶: خط ۶۵:
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۶_بخش۲۳#link181 | ۴ - اسلام ((دين فطرت ))، ((دين خدا)) و ((سبيل الله )) است]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۶_بخش۲۳#link181 | ۴ - اسلام ((دين فطرت ))، ((دين خدا)) و ((سبيل الله )) است]]


}}
|-|نمونه=
|-|نمونه=
{{ نمایش فشرده تفسیر|
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۶_بخش۶۸#link186 | آيه ۳۰-۳۲]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۶_بخش۶۸#link186 | آيه ۳۰-۳۲]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۶_بخش۶۸#link187 | آيه و ترجمه]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۶_بخش۶۸#link187 | آيه و ترجمه]]
خط ۶۳: خط ۷۴:
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۶_بخش۶۸#link190 | ۱ - توحيد يك جاذبه نيرومند درونى]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۶_بخش۶۸#link190 | ۱ - توحيد يك جاذبه نيرومند درونى]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۶_بخش۶۸#link191 | ۲ - فطرت خداشناسى در احاديث اسلامى]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۶_بخش۶۸#link191 | ۲ - فطرت خداشناسى در احاديث اسلامى]]
}}
|-| تفسیر نور=
===تفسیر نور (محسن قرائتی)===
{{ نمایش فشرده تفسیر|
فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفاً فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْها لا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ «30»
پس با گرايش به حقّ به اين دين روى بياور، (اين) فطرت الهى است كه خداوند مردم را بر اساس آن آفريده است، براى آفرينش الهى دگرگونى نيست، اين است دين پايدار، ولى بيشتر مردم نمى‌دانند.
===نکته ها===
در آيات قبل خوانديم كه همه‌ى هستى در برابر خدا فروتن است، «كُلٌّ لَهُ قانِتُونَ» و آغاز و انجام هستى و مَثَل اعلى و عزّت و حكمت از اوست، و شرك چيزى جز خيال و ظلم نيست، اين آيه مى‌فرمايد: پس روى خود را خالصانه متوجّه دين كن.
فطرت در لغت به معناى خلقت و شكافتن پرده‌ى عدم و آفرينش يك موجود است. گويا
جلد 7 - صفحه 197
خداوند انسان را به گونه‌اى آفريده كه به حقّ تمايل دارد و از باطل بيزار است. درست همانند علاقه‌ى مادر به فرزند كه امرى تعليمى نيست، بلكه فطرى و غريزى است.
در روايات، جمله‌ى‌ «فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ»، به اقامه‌ى نماز و توجّه به قبله و اسلام، اخلاص و توحيد معنا شده است. «1»
===پیام ها===
1- رهبر دينى جامعه، بايد ابتدا حقّ گرايى كامل خود را تثبيت كند، بعد به ارشاد ديگران بپردازد. «فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ»
2- انسان ذاتاً دين‌گرا و طرفدار حقّ است. «لِلدِّينِ حَنِيفاً فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْها»
3- بر خلاف تصوّر گروهى كه مى‌گويند: انسان مثل ظرفى خالى است كه با آداب و رسوم و افكار حقّ يا باطل پر مى‌شود و نظام‌هاى سياسى و اقتصادى و اجتماعى به او رنگ مى‌دهند، خداوند شناخت حقّ و حقّ‌گرايى را به وديعت نهاده است. فِطْرَتَ اللَّهِ‌ ...
4- معناى فطرى بودن دين، بى نيازى از تلاش در راه اقامه‌ى آن نيست. فَأَقِمْ‌ ...
فِطْرَتَ اللَّهِ‌
5- انحراف، يك عارضه است؛ زيرا گرايش به دين حقّ، در نهاد هر انسانى نهفته است. «فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْها»
6- دين فطرى، ثابت و پايدار است. فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْها ... ذلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ‌
7- تكوين و تشريع با يكديگر هماهنگ است. فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْها ... ذلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ‌
8- حركت در مسير دين، حركت در مسير فطرت است. فَأَقِمْ‌ .... فِطْرَتَ اللَّهِ‌
9- امور فطرى انسان كم و زياد مى‌شود؛ امّا به كلّى محو نمى‌شود. «لا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ»
----
«1». تفسير راهنما.
جلد 7 - صفحه 198
10- گرايش‌هاى حقّ طلبانه‌اى كه در درون انسان نهفته شده، با تغيير مكان و زمان عوض نمى‌شود. «لا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ»
11- هر گونه گرايش سياسى، اقتصادى، اجتماعى، نژادى و اقليمى كه در درون انسان سرچشمه‌اى نداشته باشد، پايدار نيست. «ذلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ»
12- اسلام، تنها دين پايدار است. «ذلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ»
}}
|-|
اثنی عشری=
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)===
{{نمایش فشرده تفسیر|
فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفاً فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْها لا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ (30)
فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفاً: پس بپاى دار روى خود را براى دين حق در حالتى كه مايل باشى از همه اديان به دين اسلام، يعنى بر جاده دين اسلام استقامت نما و پايدارى كن و توجهات و عمل خود را خالص گردان براى خداوند سبحان.
تنبيه: آيه شريفه تمثيل است براى اقبال و ثبات بر دين اسلام و اهتمام و سعى بليغ نمودن به آن، زيرا هر كه به چيزى اهتمام نمايد با تمام توجه و نظر و جديت، روى مى‌آورد به آن؛ و خطاب گرچه به حضرت رسالت صلّى اللّه عليه و آله باشد، لكن مراد جميع مكلفانند. و در وجه خطاب به رسول، تفخيم و تعظيم شأن اوست، زيرا آن سرور بهتر و پيشواى امت باشد، يعنى بايد همه امت بر دين اسلام ثابت و راسخ شوند و به هيچ‌وجه از آن روى برنگردانند و تمام توجهات و
جلد 10 - صفحه 294
نظريات خود را مصروف به آن دارند.
فِطْرَتَ اللَّهِ‌: ملازم شويد خلقت خداى را كه دين اسلام است، يا بر شما باد به خلقت الهى كه دين اسلام مى‌باشد. الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْها: آنچنان فطرتى كه خلق فرمود مردمان را بر آن.
تنبيه: بزرگان در معنى آيه فرموده‌اند: بر پاى دار وجه خود را براى دين اسلام كه معرفت و توحيد خداوند است، آنچنان معرفتى كه خلق نموده است خداوند مردم را بر آن فطرت اصليه. و مراد به «فطرت اللّه» همان فطرت اصليه‌اى است كه خلق نمود خداوند عالم همه موجودات را بر نوعى و طبعى كه جبلّى همه آنهاست براى قبول نمودن دين خدا كه معرفت اللّه و دين اسلام باشد آفريد، كه اگر آنها را واگذارند به حالت خودشان هر آينه مفارقت اين طريقه حقه را نمى‌نمايند. و اينكه عدول مى‌كنند به جهت تقليد پدران و مادران و پيروى اهل ضلالت است.
علامه مجلسى (رحمه اللّه) در جلد دوم بحار فرموده: آنچه ظاهر مى‌شود از اخبار اينست كه: خداوند عالم قرار داده عقول خلق را بر توحيد و اقرار به صانع عالم در خلق در وقت ميثاق گرفتن از ايشان كه يوم «الست» باشد، پس قلوب جميع خلق مقرّ و معترفند به آنچه ذكر شد، و اگر انكار كنند، پس از روى عناد و تكبر و ضلال است‌ «1».
زراره از حضرت باقر عليه السّلام در معنى آيه روايت نموده كه «فطرهم اللّه على المعرفة» «2».
و حضرت رضا عليه السّلام روايت نموده از پدران گرام خود در آيه شريفه: هو لا اله الّا اللّه محمّد رسول اللّه و علىّ امير المؤمنين‌ «3».
و بالجمله جبلّت و طبيعت مخلوقات مجبول و مفطور است بر اذعان و اعتراف به صانع، و لذا حق تعالى فرموده كه اگر از كافران سؤال بنمائى كه‌
----
«1» بحار الانوار، ج 3، ص 277.
«2» تفسير نور الثقلين، ج 4، ص 182، روايت 56.
«3» تفسير قمى، ج 2، ص 155. (چ نجف 1387 هجرى)
جلد 10 - صفحه 295
كى آفريده است آسمانها و زمينها را، هر آينه گويند خدا آفريده است؛ و در مقام انكار و تعجب فرموده‌ «أَ فِي اللَّهِ شَكٌّ فاطِرِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‌؟!!» «1».
لا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ‌: (نهى است در صورت نفى) يعنى تبديل ندهيد دين خداى را كه براى شما مفطور و مخلوق گردانيده. 2- سزاوار نيست كه تبديل دهيد فطرتى كه خدا خلق فرموده. 3- آنكه هيچكس قادر نيست كه تغيير دهد و محو و محق گرداند فطرت اصليه الهيه را. 4- زمخشرى در كشاف گفته كه فطرت به معنى خلقت است به دليل «لا تبديل لخلق اللّه» يعنى حق تعالى خلق بندگان فرموده در حالتى كه قابل توحيد و دين اسلام و غير آن هستند، زيرا عقل و نظر صحيح ايجاب آن را نمايد كه اگر مردمان واگذاشته مى‌شدند به حال خود و فريب شياطين انسى و جنى را نمى‌خوردند، هر آينه غير دين اسلام را اختيار نمى‌كردند. 5- ابو مسلم گفته معنى آيه شريفه آنكه پيروى كنيد از دين، آن چيزى را كه دلالت مى‌كند بر آن فطرتى الهى كه آن ابتداى خلق اشياء و تركيب و تصوير آنهاست؛ بر وجهى كه دالّ است بر آنكه آنها را صانعى باشد قادر و عالم و حىّ و قديم و واحد و بى‌شبيه و نظير، هيچ تبديلى نيست مر خلقت خداى را در دلالت به اين معنى كه فطرت بر وجهى است كه دال است بر صانع حكيم و ممكن نيست كسى تبديل آن نمايد تا وجه استدلال باطل شود.
ذلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ‌: آن دينى و فطرتى كه بندگان مأمورند به اقامه و استقامت بر آن دينى است مستوى و مستقيم كه هيچ كجى و اعوجاجى در آن نيست. وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ‌: و لكن بيشتر مردمان نمى‌دانند استقامت آن را به سبب اعوجاج طبع و عدم تفكر و تدبر در آن.
تتمه: در مجمع البحرين حديث مشهور بين فريقين: كلّ مولود يولد على الفطرة حتّى يكون ابواه يهوّدانه و ينصّرانه و يمجّسانه‌ «2».
عوالى اللئالى- قال النّبىّ صلّى اللّه عليه و آله: كلّ مولود يولد على الفطرة
----
«1» سوره ابراهيم آيه 10.
«2» مجمع البحرين، ج 3، ص 438 ذيل ماده فطر، سفينة البحار، ج 2، ص 373.
جلد 10 - صفحه 296
حتّى يكون ابواه يهوّدانه و ينصّرانه‌ «1».
سيد مرتضى (رحمه اللّه) در كتاب «غرر و درر» اين حديث را ذكر و براى آن دو تأويل بيان فرموده:
اول- اينكه مراد از فطرت در اينجا «دين» و كلمه «على» به معنى «لام» است، پس معنى چنين شود كه: هر مولودى متولد شود براى دين و به جهت دين، تا اينكه پدر و مادرش او را يهودى و نصرانى نمايند.
دوم- آنكه مراد فطرت، خلقت باشد و كلمه على به معنى خود، پس معنى آنكه هر مولودى متولد شود بر خلقت داله بر وحدانيت الهى و بندگى او و ايمان به او، تا آنكه پدر و مادر او را يهودى و نصرانى نمايند، زيرا اولاد بيشتر اوقات نشو و نما كند بر مذهب پدران خود و الفت يابد به دين و كيش آنان. و غرض حديث شريف تنزيه ذات الهى است از گمراهى و كفر بندگان‌ «2».
}}
|-|
روان جاوید=
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)===
{{نمایش فشرده تفسیر|
وَ لَهُ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ كُلٌّ لَهُ قانِتُونَ «26» وَ هُوَ الَّذِي يَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ وَ هُوَ أَهْوَنُ عَلَيْهِ وَ لَهُ الْمَثَلُ الْأَعْلى‌ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ «27» ضَرَبَ لَكُمْ مَثَلاً مِنْ أَنْفُسِكُمْ هَلْ لَكُمْ مِنْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ مِنْ شُرَكاءَ فِي ما رَزَقْناكُمْ فَأَنْتُمْ فِيهِ سَواءٌ تَخافُونَهُمْ كَخِيفَتِكُمْ أَنْفُسَكُمْ كَذلِكَ نُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ «28» بَلِ اتَّبَعَ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَهْواءَهُمْ بِغَيْرِ عِلْمٍ فَمَنْ يَهْدِي مَنْ أَضَلَّ اللَّهُ وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرِينَ «29» فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفاً فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْها لا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ (30)
مُنِيبِينَ إِلَيْهِ وَ اتَّقُوهُ وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ لا تَكُونُوا مِنَ الْمُشْرِكِينَ (31) مِنَ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَ كانُوا شِيَعاً كُلُّ حِزْبٍ بِما لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ (32)
ترجمه‌
و مر او را است هر كس در آسمانها و زمين است همه او را فرمان برانند
و او است آنكه ميآفريند خلق را پس اعاده ميدهد آنرا و آن آسانتر است بر او و مر او را است صفت برتر در آسمانها و زمين و او است تواناى درست كار
زد براى شما مثلى از خودهاتان آيا براى شما از آنچه مالك شد دستهاتان شريكهائى است در آنچه روزى داديمتان پس شما باشيد در آن يكسان بترسيد از آنان مانند ترس شما از خودتان اين چنين تفصيل ميدهيم آيتها را براى گروهى كه تعقّل ميكنند
بلى پيروى كردند آنها كه ستم كردند خواهشهاى خودشان را بدون دانش پس كه هدايت ميكند آنرا كه گمراه كرد خدا و نيست براى آنها هيچ يارى كنندگانى‌
پس بپادار روى خود را براى دين حقّ با آنكه منحرف باشى از باطل و ملازم با آفرينش خدا كه آفريد مردم را ملازم با آن نيست تغييرى مر خلقت خدا را اين است دين مستقيم ولى بيشتر مردم نميدانند
با آنكه بازگشت كنندگان باشيد بسوى او و بترسيد از او و برپا داريد نماز را و نبوده باشيد از مشركان‌
از آنانكه متفرّق نمودند دينشان را و گشتند گروهها هر گروهى بآنچه نزد ايشان است شادمانند.
تفسير
تمام موجودات ارضيّه و سماويّه مملوك حقّند بملكيّت حقّه حقيقيّه و تخصيص عقلاء بذكر بمناسبت كلمه من براى مزيد اهتمام بشأن آنها است و تبعيّت ساير موجودات از ايشان و همه مطيع و فرمانبردار حقّند در حيات و ممات و بقاء و فناء و اعاده و احياء در دنيا و روز جزا و لذا او چنانچه خلق فرمود خلق را در ابتداء
----
جلد 4 صفحه 254
اعاده ميدهد آنها را بعد از فناء و زوال صورت جسميّه و اعاده آسان است براى خدا و آسانتر در نظر مردم از ابتدا براى او چون براى خودشان آسانتر است در صورتى كه ضمير عليه راجع بخدا باشد چنانچه ظاهر است و محتمل است راجع بخلق باشد و بنابراين مراد آنستكه اعاده آسانتر است براى خلق از ابتداء با اين وصف اقرار بابتداء خلق براى خدا دارند و اقرار بعود آن بقدرت او ندارند خلاصه آنكه يا بايد اهون را مجرّد از معناى تفضيل گرفت چنانچه احيانا استعمال ميشود يا تفضيل را بنظر خلق دانست براى خدا چنانچه فرموده‌اند يا براى خلق و افراد ضمير راجع بآنرا در عليه باعتبار لفظ دانست چنانچه عود شده بآن باين اعتبار در يعيده و اينمعناى اخير بدوا بنظر حقير رسيد و در هر حال نميتوان گفت اعاده براى خداوند آسانتر از ابتدا است چون براى او هر دو يكسانند در سهولت و آسانى و از براى او است هر صفت كمال شگفت‌آورى كه فوق آن متصوّر نيست و كسى بپايه آن نميرسد در آسمانها و زمين و در اخبار ائمّه هدى و بعضى از زيارات مأثوره به اين معنى و بوجود مبارك امير المؤمنين و ائمّه معصومين عليهم السّلام تفسير و تعبير شده و او است خداوند ارجمند تواناى درست كارى كه تمام افعالش بر وفق حكمت و مصلحت است و براى توضيح قبح شريك قرار دادن براى خداوند حق تعالى مثلى زده كه مردم با مراجعه بحال خودشان متوجّه بآن شوند از اينقرار كه شما مردم آزاد كه بندگانى داريد و آنها مملوك شمايند آيا ميشود آنها در اموالى كه خدا بشما داده شريك شما باشند و مانند شما در آنها تصرّف نمايند و همه مساوى باشيد با يكديگر با آنكه در حقيقت آن اموال مال شما نيست بلكه مال خدا است ولى اختيار آن را بشما واگذار فرموده و يا ممكن است شما از بندگانتان بترسيد و ملاحظه كنيد در تصرّف خودتان در آن اموال بهمان نحو كه از خودتان ميترسيد و ملاحظه ميكنيد البتّه نميشود و ممكن نيست كه شما آنها را شريك و مساوى با خودتان در تصرّف بدانيد و همان ملاحظه‌اى كه از شركاء آزاد خودتان داريد از آنها داشته باشيد پس چگونه مملوك خدا را براى او شريك قرار ميدهيد باين خوبى و وضوح بيان ميكند خدا ادلّه نفى شرك و قبح آن طريقه را براى كسانيكه تعقّل و
----
جلد 4 صفحه 255
تأمّل ميكنند در درك حقائق و حلّ مشكلات ولى كسانيكه براى خدا شريك قرار دادند اهل اين معانى نيستند بلكه اين ستم كاران بخويش و خلق از روى بى‌علمى و بى دانشى و بدون دليل پيروى دلخواه و هواى نفس خودشان را نمودند و از تعقّل و تأمّل دور شدند خدا هم آنها را بحال خودشان واگذار فرمود و در وادى ضلالت حيرانند و كسى نمى‌تواند آنها را هدايت نمايد چون گوش بحرف حساب نميدهند و دستگيرى براى آنها در دنيا و آخرت نيست و نخواهد بود پس بايد پيغمبر اكرم بكلّى از آنها اعراض فرمايد و متوجّه بخدا و دين حقّ باشد و مستقيم و ثابت در ابلاغ آن و منحرف از هر طريقه و مسلك باطل و معبود و مسجود زائل و ملازم باشد با فطرت اصلى و خلقت پاك الهى كه بر آن اصل و نهاد خلق فرموده خدا خلايق را و قابل تغيير و تبديل نيست و آن اين دين مبين قويم مستقيم اسلام است ولى بيشتر مردم نميدانند حقّيّت و موافق با فطرت بودن آنرا و مسلمانان نيز بايد در تبعيّت از پيغمبر خودشان ثابت باشند با آنكه علاقه خودشان را از غير حقّ قطع نموده و پى در پى بحقّ پيوندند و مكرّر باو رجوع نمايند و از خدا بترسند و نماز مقرّر را بپا دارند و از گروه مشركين نباشند و از جمله كسانيكه متفرّق و جدا شدند در دين با يكديگر نباشند كه فرقه فرقه شدند و هر فرقه‌اى پيرو و تابع امامى يا پرستش و ستايش كننده معبودى باشند و راضى و خوشنود بمسلك و مرام و معبود و امام خود گردند و از سايرين تبرّى جويند و بعضى فارقوا بجاى فرّقوا قرائت نموده‌اند يعنى ترك نمودند و اينكه منيبين حال از أقم واقع شده با آنكه آن داراى ضمير مفرد و اين كلمه جمع است باعتبار مراد و تبعيّت امّت از پيغمبر اكرم است چنانچه فرموده يا ايّها النّبى اذا طلّقتم النّساء و در ذيل آيه سوّم قمّى ره فرموده سبب نزول آن اين بود كه عرب در تلبيه بدستور حضرت ابراهيم عمل مينمودند و ميگفتند لبّيك اللّهمّ لبّيك لبّيك لا شريك لك لبّيك انّ الحمد و النّعمة لك و الملك لا شريك لك پس شيطان بصورت پير مردى در آمد و بآنها گفت اين تلبيه پدران شما نيست گفتند آن چگونه بوده گفت آنها ميگفتند لبّيك اللّهمّ لبّيك لا شريك لك الّا شريك هو لك پس قريش متنفّر شدند از آن گفتار و شيطان گفت صبر كنيد تا سخن من تمام شود گفتند بگو گفت الّا شريك هو لك تملكه و ما
----
جلد 4 صفحه 256
يملك آيا نمى‌بينيد كه او مالك شريك و آنچه او مالك است ميباشد پس مردم راضى شدند بآن و قريش بالخصوص باين نحو تلبيه مينمودند و چون پيغمبر صلّى اللّه عليه و اله و سلّم مبعوث شد آن تلبيه را منع نمود و فرمود اين شرك است و اين آيه نازل شد كه دلالت دارد بر آنكه شما كه راضى نيستيد كسى با شما در املاكتان شريك باشد چگونه راضى ميشويد براى خدا در املاكش شريك قرار دهيد و در بعضى از روايات معتبره فأقم وجهك للدّين به ثبات در ولايت و توجّه بقبله در نماز و عدم التفات بيمين و شمال و نفى عبادت اوثان تفسير شده و دين فطرى را بتوحيد خدا در روز الست و اخذ ميثاق از بنى آدم بر آن و بر رسالت ختمى مرتبت و ولايت امير المؤمنين عليه السّلام مبيّن فرموده‌اند و كلمه من در من انفسكم ظاهرا ابتدائيّه و در ممّا ملكت تبعيضيّه و در من شركاء زائده و استفهام انكارى است.
}}
|-|
اطیب البیان=
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)===
{{نمایش فشرده تفسیر|
فَأَقِم‌ وَجهَك‌َ لِلدِّين‌ِ حَنِيفاً فِطرَت‌َ اللّه‌ِ الَّتِي‌ فَطَرَ النّاس‌َ عَلَيها لا تَبدِيل‌َ لِخَلق‌ِ اللّه‌ِ ذلِك‌َ الدِّين‌ُ القَيِّم‌ُ وَ لكِن‌َّ أَكثَرَ النّاس‌ِ لا يَعلَمُون‌َ (30)
‌پس‌ ‌بر‌ پايدار صورت‌ ‌خود‌ ‌را‌ ‌از‌ ‌براي‌ ديني‌ ‌که‌ حنيف‌، پاك‌ و پاكيزه‌ و خالي‌ ‌از‌ ‌هر‌ عيب‌ و نقصي‌ ‌است‌ ‌که‌ خداوند فطرت‌ جميع‌ ناس‌ ‌را‌ ‌بر‌ ‌او‌ قرار داده‌ و خلق‌ فرموده‌، تغيير پذير نيست‌ ‌در‌ امر خلقت‌ الهي‌، ‌اينکه‌ ‌است‌ دين‌ ‌بر‌ پا و ثابت‌ و لكن‌ اكثر ناس‌ نميدانند.
اخبار بسياري‌ داريم‌ ‌در‌ تفسير فطرة باسلام‌ و بتوحيد و بمعرفت‌ و برسالت‌ ‌رسول‌ و ولايه‌ و تمام‌ اينها بيان‌ مصاديق‌ ‌است‌ و ‌ما بپردازيم‌ ‌به‌ تفسير:
فَأَقِم‌ وَجهَك‌َ اقامه‌ وجه‌، توجه‌ ‌است‌.
لِلدِّين‌ِ حَنِيفاً توجه‌ بدين‌ حفظ دين‌ ‌است‌، و نگاه‌داري‌ ‌از‌ آفات‌ و مضرات‌ ‌به‌ بيان‌ عقائد و اخلاق‌ و احكام‌ شرع‌ و عمل‌ ‌بر‌ طبق‌ ‌آن‌، و دفع‌ دشمنان‌ دين‌ چه‌ مشركين‌ و كفار و ضالين‌ و مضلين‌ باشند چه‌ فساق‌ و فجار و ظلمه‌ ‌ يا ‌ ‌به‌ جهاد ‌ يا ‌ باجراء حدود ‌ يا ‌ بمواعظ و نصايح‌ ‌ يا ‌ بكشتن‌ و كشته‌ شدن‌.
ترويج‌ دين‌ بهر چه‌ زمان‌ اقتضاء كند ||  گاهي‌ ‌به‌ كشته‌ گشتن‌ و گاهي‌ ‌به‌ كشتن‌ ‌است‌
و ‌اينکه‌ خطاب‌ ‌اگر‌ چه‌ متوجه‌ پيغمبر ‌است‌ و لكن‌ وظيفه‌ تمام‌ مسلمين‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌هم‌ ‌خود‌ ‌را‌ نگاه‌ دارند، قدمي‌ ‌بر‌ خلاف‌ دين‌ ‌بر‌ ندارند، ‌هم‌ ديگران‌ ‌را‌ ‌حتي‌ المقدور دلالت‌ كنند و ‌اينکه‌ دين‌
جلد 14 - صفحه 384
مقدس‌ اسلام‌ حنيف‌ ‌است‌، تمام‌ عين‌ صلاح‌ و موافق‌ ‌با‌ حكمت‌ و مصلحت‌ و خالي‌ ‌از‌ فساد و عيب‌ و نقص‌ ‌است‌ ‌که‌ ملت‌ ابراهيم‌ ‌است‌.
فِطرَت‌َ اللّه‌ِ الَّتِي‌ فَطَرَ النّاس‌َ عَلَيها ‌که‌ اصلا خلقت‌ جن‌ و انس‌ ‌براي‌ ‌اينکه‌ ‌بود‌ وَ ما خَلَقت‌ُ الجِن‌َّ وَ الإِنس‌َ إِلّا لِيَعبُدُون‌ِ (سوره‌ ذاريات‌ ‌آيه‌ 56) و ‌در‌ عالم‌ ذر ‌از‌ تمام‌ اقرار گرفت‌ وَ إِذ أَخَذَ رَبُّك‌َ مِن‌ بَنِي‌ آدَم‌َ مِن‌ ظُهُورِهِم‌ ذُرِّيَّتَهُم‌ وَ أَشهَدَهُم‌ عَلي‌ أَنفُسِهِم‌ أَ لَست‌ُ بِرَبِّكُم‌ قالُوا بَلي‌ الايه‌ (سوره‌ اعراف‌ ‌آيه‌ 172) و ‌از‌ تمام‌ انبياء عهد و ميثاق‌ گرفت‌ وَ إِذ أَخَذَ اللّه‌ُ مِيثاق‌َ النَّبِيِّين‌َ لَما آتَيتُكُم‌ مِن‌ كِتاب‌ٍ وَ حِكمَةٍ ثُم‌َّ جاءَكُم‌ رَسُول‌ٌ مُصَدِّق‌ٌ لِما مَعَكُم‌ لَتُؤمِنُن‌َّ بِه‌ِ وَ لَتَنصُرُنَّه‌ُ قال‌َ أَ أَقرَرتُم‌ وَ أَخَذتُم‌ عَلي‌ ذلِكُم‌ إِصرِي‌ قالُوا أَقرَرنا، قال‌َ فَاشهَدُوا وَ أَنَا مَعَكُم‌ مِن‌َ الشّاهِدِين‌َ (سوره‌ آل‌ عمران‌ ‌آيه‌ 81) و ‌از‌ حضرت‌ رسالت‌ ‌است‌ فرمود
«‌کل‌ مولود يولد ‌علي‌ الفطرة ‌حتي‌ ‌يکون‌ ابواه‌ هما الذان‌ يهودانه‌ و ينصرانه‌ و يمجسانه‌».
لا تَبدِيل‌َ لِخَلق‌ِ اللّه‌ِ تغيير پذير نيست‌.
ذلِك‌َ الدِّين‌ُ القَيِّم‌ُ دين‌ ثابت‌ پا ‌بر‌ جا ‌تا‌ دامنه‌ قيامت‌.
وَ لكِن‌َّ أَكثَرَ النّاس‌ِ لا يَعلَمُون‌َ ‌در‌ كفر و شرك‌ و ضلالت‌ افتادند.
}}
|-|
برگزیده تفسیر نمونه=
===برگزیده تفسیر نمونه===
{{نمایش فشرده تفسیر|
]
(آیه 30)- تا اینجا بحثهای فراوانی پیرامون توحید و خدا شناسی از طریق مشاهده نظام آفرینش داشته‌ایم.
و به دنبال آن در این آیه سخن از توحید فطری است یعنی همان مسأله را از طریق درون و مشاهده باطنی و درک ضروری وجدانی تعقیب کرده، می‌فرماید:
«پس روی (دل) خود را متوجه آیین پاک و خالص پروردگار کن»! (فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفاً).
چرا که «این فطرتی است که خداوند انسانها را بر آن آفریده، دگرگونی در آفرینش خدا نیست» (فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْها لا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ). و از نخستین روزی که انسان قدم به عالم هستی می‌گذارد این نور الهی در درون جان او شعله‌ور است.
«این است دین و آیین محکم و استوار» (ذلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ).
«ولی اکثر مردم نمی‌دانند» (وَ لکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لا یَعْلَمُونَ).
«دین حنیف» یعنی دینی که از تمام کجیها و از انحراف و خرافات و گمراهیها به سوی راستی و درستی متمایل شده است.
}}


|-|تسنیم=
|-|تسنیم=
{{ نمایش فشرده تفسیر|
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]]
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]]
|-|نور=
}}
*[[تفسیر:نور  | تفسیر آیات]]
 
|-|</tabber>
|-|</tabber>


خط ۱۶۸: خط ۴۰۵:
[[رده:بقاى ادیان آسمانى]][[رده:جاودانگى اسلام]][[رده:حنیف بودن اسلام]][[رده:دعوت به اسلام]][[رده:فطریت اسلام]][[رده:جهل اکثریت]][[رده:تفاوت انسان ها]][[رده:خلقت انسان]][[رده:فطرت انسان]][[رده:فطریات انسان]][[رده:تکوین و تشریع]][[رده:فطریت توحید]][[رده:افعال خدا]][[رده:دعوتهاى خدا]][[رده:سنتهاى خدا]][[رده:دین حنیف]][[رده:فطریت دین]][[رده:ذکر آیات خدا]][[رده:تغییرناپذیرى فطرت]][[رده:حنیفیت فطرت]][[رده:عمومیت فطرت]][[رده:ملازمت با فطرت]][[رده:نقش فطرت]][[رده:توجه به قبله]][[رده:اهمیت گرایش به دین]][[رده:عوامل گرایش به دین]][[رده:گرایش به دین]][[رده:دعوت از محمد]][[رده:اصرار مشرکان بر گمراهى]][[رده:اعراض از مشرکان]][[رده:جهل اکثریت مشرکان]][[رده:تغییرناپذیرى موجودات]][[رده:آداب نماز]][[رده:منشأ هدایت]]
[[رده:بقاى ادیان آسمانى]][[رده:جاودانگى اسلام]][[رده:حنیف بودن اسلام]][[رده:دعوت به اسلام]][[رده:فطریت اسلام]][[رده:جهل اکثریت]][[رده:تفاوت انسان ها]][[رده:خلقت انسان]][[رده:فطرت انسان]][[رده:فطریات انسان]][[رده:تکوین و تشریع]][[رده:فطریت توحید]][[رده:افعال خدا]][[رده:دعوتهاى خدا]][[رده:سنتهاى خدا]][[رده:دین حنیف]][[رده:فطریت دین]][[رده:ذکر آیات خدا]][[رده:تغییرناپذیرى فطرت]][[رده:حنیفیت فطرت]][[رده:عمومیت فطرت]][[رده:ملازمت با فطرت]][[رده:نقش فطرت]][[رده:توجه به قبله]][[رده:اهمیت گرایش به دین]][[رده:عوامل گرایش به دین]][[رده:گرایش به دین]][[رده:دعوت از محمد]][[رده:اصرار مشرکان بر گمراهى]][[رده:اعراض از مشرکان]][[رده:جهل اکثریت مشرکان]][[رده:تغییرناپذیرى موجودات]][[رده:آداب نماز]][[رده:منشأ هدایت]]
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره الروم ]]
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره الروم ]]
{{#seo:
|title=آیه 30 سوره روم
|title_mode=replace
|keywords=آیه 30 سوره روم,روم 30,فَأَقِمْ‌ وَجْهَکَ‌ لِلدِّينِ‌ حَنِيفاً فِطْرَةَ اللَّهِ‌ الَّتِي‌ فَطَرَ النَّاسَ‌ عَلَيْهَا لاَ تَبْدِيلَ‌ لِخَلْقِ‌ اللَّهِ‌ ذٰلِکَ‌ الدِّينُ‌ الْقَيِّمُ‌ وَ لٰکِنَ‌ أَکْثَرَ النَّاسِ‌ لاَ يَعْلَمُونَ‌,بقاى ادیان آسمانى,جاودانگى اسلام,حنیف بودن اسلام,دعوت به اسلام,فطریت اسلام,جهل اکثریت,تفاوت انسان ها,خلقت انسان,فطرت انسان,فطریات انسان,تکوین و تشریع,فطریت توحید,افعال خدا,دعوتهاى خدا,سنتهاى خدا,دین حنیف,فطریت دین,ذکر آیات خدا,تغییرناپذیرى فطرت,حنیفیت فطرت,عمومیت فطرت,ملازمت با فطرت,نقش فطرت,توجه به قبله,اهمیت گرایش به دین,عوامل گرایش به دین,گرایش به دین,دعوت از محمد,اصرار مشرکان بر گمراهى,اعراض از مشرکان,جهل اکثریت مشرکان,تغییرناپذیرى موجودات,آداب نماز,منشأ هدایت,آیات قرآن سوره الروم
|description=فَأَقِمْ‌ وَجْهَکَ‌ لِلدِّينِ‌ حَنِيفاً فِطْرَةَ اللَّهِ‌ الَّتِي‌ فَطَرَ النَّاسَ‌ عَلَيْهَا لاَ تَبْدِيلَ‌ لِخَلْقِ‌ اللَّهِ‌ ذٰلِکَ‌ الدِّينُ‌ الْقَيِّمُ‌ وَ لٰکِنَ‌ أَکْثَرَ النَّاسِ‌ لاَ يَعْلَمُونَ‌
|image=Wiki_Logo.png
|image_alt=الکتاب
|site_name=الکتاب
}}
کاربر ناشناس