گمنام

البقرة ٧٤: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
۲۷٬۹۶۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱ دی ۱۳۹۹
افزودن جزییات آیه
(افزودن سال نزول)
(افزودن جزییات آیه)
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::ثُم|ثُمَ‌]] [[شامل این ریشه::ثم‌| ]][[شامل این کلمه::قَسَت|قَسَتْ‌]] [[کلمه غیر ربط::قَسَت| ]] [[شامل این ریشه::قسو| ]][[ریشه غیر ربط::قسو| ]][[شامل این کلمه::قُلُوبُکُم|قُلُوبُکُمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::قُلُوبُکُم| ]] [[شامل این ریشه::قلب‌| ]][[ریشه غیر ربط::قلب‌| ]][[شامل این ریشه::کم‌| ]][[ریشه غیر ربط::کم‌| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنْ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::بَعْد|بَعْدِ]] [[شامل این ریشه::بعد| ]][[شامل این کلمه::ذٰلِک|ذٰلِکَ‌]] [[شامل این ریشه::ذلک‌| ]][[شامل این کلمه::فَهِي|فَهِيَ‌]] [[کلمه غیر ربط::فَهِي| ]] [[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این ریشه::هى‌| ]][[ریشه غیر ربط::هى‌| ]][[شامل این کلمه::کَالْحِجَارَة|کَالْحِجَارَةِ]] [[کلمه غیر ربط::کَالْحِجَارَة| ]] [[شامل این ریشه::حجر| ]][[ریشه غیر ربط::حجر| ]][[شامل این ریشه::ک‌| ]][[ریشه غیر ربط::ک‌| ]][[شامل این کلمه::أَو|أَوْ]] [[شامل این ریشه::او| ]][[شامل این کلمه::أَشَدّ|أَشَدُّ]] [[کلمه غیر ربط::أَشَدّ| ]] [[شامل این ریشه::شدد| ]][[ریشه غیر ربط::شدد| ]][[شامل این کلمه::قَسْوَة|قَسْوَةً]] [[کلمه غیر ربط::قَسْوَة| ]] [[شامل این ریشه::قسو| ]][[ریشه غیر ربط::قسو| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::إِن|إِنَ‌]] [[شامل این ریشه::انن‌| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنَ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::الْحِجَارَة|الْحِجَارَةِ]] [[کلمه غیر ربط::الْحِجَارَة| ]] [[شامل این ریشه::حجر| ]][[ریشه غیر ربط::حجر| ]][[شامل این کلمه::لَمَا|لَمَا]] [[کلمه غیر ربط::لَمَا| ]] [[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ما| ]][[ریشه غیر ربط::ما| ]][[شامل این کلمه::يَتَفَجّر|يَتَفَجَّرُ]] [[کلمه غیر ربط::يَتَفَجّر| ]] [[شامل این ریشه::فجر| ]][[ریشه غیر ربط::فجر| ]][[شامل این کلمه::مِنْه|مِنْهُ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[شامل این کلمه::الْأَنْهَار|الْأَنْهَارُ]] [[کلمه غیر ربط::الْأَنْهَار| ]] [[شامل این ریشه::نهر| ]][[ریشه غیر ربط::نهر| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::إِن|إِنَ‌]] [[شامل این ریشه::انن‌| ]][[شامل این کلمه::مِنْهَا|مِنْهَا]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این ریشه::ها| ]][[شامل این کلمه::لَمَا|لَمَا]] [[کلمه غیر ربط::لَمَا| ]] [[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ما| ]][[ریشه غیر ربط::ما| ]][[شامل این کلمه::يَشّقّق|يَشَّقَّقُ‌]] [[کلمه غیر ربط::يَشّقّق| ]] [[شامل این ریشه::شقق‌| ]][[ریشه غیر ربط::شقق‌| ]][[شامل این کلمه::فَيَخْرُج|فَيَخْرُجُ‌]] [[کلمه غیر ربط::فَيَخْرُج| ]] [[شامل این ریشه::خرج‌| ]][[ریشه غیر ربط::خرج‌| ]][[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این کلمه::مِنْه|مِنْهُ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[شامل این کلمه::الْمَاء|الْمَاءُ]] [[کلمه غیر ربط::الْمَاء| ]] [[شامل این ریشه::موه‌| ]][[ریشه غیر ربط::موه‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::إِن|إِنَ‌]] [[شامل این ریشه::انن‌| ]][[شامل این کلمه::مِنْهَا|مِنْهَا]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این ریشه::ها| ]][[شامل این کلمه::لَمَا|لَمَا]] [[کلمه غیر ربط::لَمَا| ]] [[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ما| ]][[ریشه غیر ربط::ما| ]][[شامل این کلمه::يَهْبِط|يَهْبِطُ]] [[کلمه غیر ربط::يَهْبِط| ]] [[شامل این ریشه::هبط| ]][[ریشه غیر ربط::هبط| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنْ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::خَشْيَة|خَشْيَةِ]] [[کلمه غیر ربط::خَشْيَة| ]] [[شامل این ریشه::خشى‌| ]][[ریشه غیر ربط::خشى‌| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::مَا|مَا]] [[شامل این ریشه::ما| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهُ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::بِغَافِل|بِغَافِلٍ‌]] [[کلمه غیر ربط::بِغَافِل| ]] [[شامل این ریشه::ب‌| ]][[ریشه غیر ربط::ب‌| ]][[شامل این ریشه::غفل‌| ]][[ریشه غیر ربط::غفل‌| ]][[شامل این کلمه::عَمّا|عَمَّا]] [[شامل این ریشه::عن‌| ]][[شامل این ریشه::ما| ]][[شامل این کلمه::تَعْمَلُون|تَعْمَلُونَ‌]] [[کلمه غیر ربط::تَعْمَلُون| ]] [[شامل این ریشه::عمل‌| ]][[ریشه غیر ربط::عمل‌| ]]'''}}
{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::ثُم|ثُمَ‌]] [[شامل این ریشه::ثم‌| ]][[شامل این کلمه::قَسَت|قَسَتْ‌]] [[کلمه غیر ربط::قَسَت| ]] [[شامل این ریشه::قسو| ]][[ریشه غیر ربط::قسو| ]][[شامل این کلمه::قُلُوبُکُم|قُلُوبُکُمْ‌]] [[کلمه غیر ربط::قُلُوبُکُم| ]] [[شامل این ریشه::قلب‌| ]][[ریشه غیر ربط::قلب‌| ]][[شامل این ریشه::کم‌| ]][[ریشه غیر ربط::کم‌| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنْ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::بَعْد|بَعْدِ]] [[شامل این ریشه::بعد| ]][[شامل این کلمه::ذٰلِک|ذٰلِکَ‌]] [[شامل این ریشه::ذلک‌| ]][[شامل این کلمه::فَهِي|فَهِيَ‌]] [[کلمه غیر ربط::فَهِي| ]] [[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این ریشه::هى‌| ]][[ریشه غیر ربط::هى‌| ]][[شامل این کلمه::کَالْحِجَارَة|کَالْحِجَارَةِ]] [[کلمه غیر ربط::کَالْحِجَارَة| ]] [[شامل این ریشه::حجر| ]][[ریشه غیر ربط::حجر| ]][[شامل این ریشه::ک‌| ]][[ریشه غیر ربط::ک‌| ]][[شامل این کلمه::أَو|أَوْ]] [[شامل این ریشه::او| ]][[شامل این کلمه::أَشَدّ|أَشَدُّ]] [[کلمه غیر ربط::أَشَدّ| ]] [[شامل این ریشه::شدد| ]][[ریشه غیر ربط::شدد| ]][[شامل این کلمه::قَسْوَة|قَسْوَةً]] [[کلمه غیر ربط::قَسْوَة| ]] [[شامل این ریشه::قسو| ]][[ریشه غیر ربط::قسو| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::إِن|إِنَ‌]] [[شامل این ریشه::انن‌| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنَ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::الْحِجَارَة|الْحِجَارَةِ]] [[کلمه غیر ربط::الْحِجَارَة| ]] [[شامل این ریشه::حجر| ]][[ریشه غیر ربط::حجر| ]][[شامل این کلمه::لَمَا|لَمَا]] [[کلمه غیر ربط::لَمَا| ]] [[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ما| ]][[ریشه غیر ربط::ما| ]][[شامل این کلمه::يَتَفَجّر|يَتَفَجَّرُ]] [[کلمه غیر ربط::يَتَفَجّر| ]] [[شامل این ریشه::فجر| ]][[ریشه غیر ربط::فجر| ]][[شامل این کلمه::مِنْه|مِنْهُ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[شامل این کلمه::الْأَنْهَار|الْأَنْهَارُ]] [[کلمه غیر ربط::الْأَنْهَار| ]] [[شامل این ریشه::نهر| ]][[ریشه غیر ربط::نهر| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::إِن|إِنَ‌]] [[شامل این ریشه::انن‌| ]][[شامل این کلمه::مِنْهَا|مِنْهَا]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این ریشه::ها| ]][[شامل این کلمه::لَمَا|لَمَا]] [[کلمه غیر ربط::لَمَا| ]] [[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ما| ]][[ریشه غیر ربط::ما| ]][[شامل این کلمه::يَشّقّق|يَشَّقَّقُ‌]] [[کلمه غیر ربط::يَشّقّق| ]] [[شامل این ریشه::شقق‌| ]][[ریشه غیر ربط::شقق‌| ]][[شامل این کلمه::فَيَخْرُج|فَيَخْرُجُ‌]] [[کلمه غیر ربط::فَيَخْرُج| ]] [[شامل این ریشه::خرج‌| ]][[ریشه غیر ربط::خرج‌| ]][[شامل این ریشه::ف‌| ]][[ریشه غیر ربط::ف‌| ]][[شامل این کلمه::مِنْه|مِنْهُ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[شامل این کلمه::الْمَاء|الْمَاءُ]] [[کلمه غیر ربط::الْمَاء| ]] [[شامل این ریشه::موه‌| ]][[ریشه غیر ربط::موه‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::إِن|إِنَ‌]] [[شامل این ریشه::انن‌| ]][[شامل این کلمه::مِنْهَا|مِنْهَا]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این ریشه::ها| ]][[شامل این کلمه::لَمَا|لَمَا]] [[کلمه غیر ربط::لَمَا| ]] [[شامل این ریشه::ل‌| ]][[ریشه غیر ربط::ل‌| ]][[شامل این ریشه::ما| ]][[ریشه غیر ربط::ما| ]][[شامل این کلمه::يَهْبِط|يَهْبِطُ]] [[کلمه غیر ربط::يَهْبِط| ]] [[شامل این ریشه::هبط| ]][[ریشه غیر ربط::هبط| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنْ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::خَشْيَة|خَشْيَةِ]] [[کلمه غیر ربط::خَشْيَة| ]] [[شامل این ریشه::خشى‌| ]][[ریشه غیر ربط::خشى‌| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::مَا|مَا]] [[شامل این ریشه::ما| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهُ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::بِغَافِل|بِغَافِلٍ‌]] [[کلمه غیر ربط::بِغَافِل| ]] [[شامل این ریشه::ب‌| ]][[ریشه غیر ربط::ب‌| ]][[شامل این ریشه::غفل‌| ]][[ریشه غیر ربط::غفل‌| ]][[شامل این کلمه::عَمّا|عَمَّا]] [[شامل این ریشه::عن‌| ]][[شامل این ریشه::ما| ]][[شامل این کلمه::تَعْمَلُون|تَعْمَلُونَ‌]] [[کلمه غیر ربط::تَعْمَلُون| ]] [[شامل این ریشه::عمل‌| ]][[ریشه غیر ربط::عمل‌| ]]'''}}
 
{| class="ayeh-table mw-collapsible mw-collapsed"
 
  !کپی متن آیه
|-
|ثُمَ‌ قَسَتْ‌ قُلُوبُکُمْ‌ مِنْ‌ بَعْدِ ذٰلِکَ‌ فَهِيَ‌ کَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَ إِنَ‌ مِنَ‌ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ‌ الْأَنْهَارُ وَ إِنَ‌ مِنْهَا لَمَا يَشَّقَّقُ‌ فَيَخْرُجُ‌ مِنْهُ‌ الْمَاءُ وَ إِنَ‌ مِنْهَا لَمَا يَهْبِطُ مِنْ‌ خَشْيَةِ اللَّهِ‌ وَ مَا اللَّهُ‌ بِغَافِلٍ‌ عَمَّا تَعْمَلُونَ‌
|}
'''ترجمه '''
'''ترجمه '''
<tabber>
<tabber>
خط ۱۵: خط ۱۸:
|-|صادقی تهرانی=سپس دل‌هایتان پس از این (واقعه) سخت گردید، پس آنها همانند سنگ، یا سخت‌تر از آنند؛ حال آنکه بی‌چون از برخی سنگ‌ها همانا از (فوران آب نهفته در) آن، نهر‌های بسیاری به شدت روان می‌گردد؛ و به‌راستی برخی از آنها می‌شکافند؛ پس از آن آب خارج می‌شود؛ و بی‌چون برخی از آنها از بیم خدا فرو می‌ریزند. و خدا از آنچه می‌کنید غافل نیست.
|-|صادقی تهرانی=سپس دل‌هایتان پس از این (واقعه) سخت گردید، پس آنها همانند سنگ، یا سخت‌تر از آنند؛ حال آنکه بی‌چون از برخی سنگ‌ها همانا از (فوران آب نهفته در) آن، نهر‌های بسیاری به شدت روان می‌گردد؛ و به‌راستی برخی از آنها می‌شکافند؛ پس از آن آب خارج می‌شود؛ و بی‌چون برخی از آنها از بیم خدا فرو می‌ریزند. و خدا از آنچه می‌کنید غافل نیست.
|-|معزی=سپس سخت شد دلهای شما پس از آن که مانند سنگ است یا سنگین‌تر و همانا از سنگها است آنچه روان گردد از آن جویها و از آنها است آنچه بشکافد پس برون آید از آن آب و از آنها است آنچه فرودآید از ترس خدا و نیست خدا غافل از آنچه می‌کنید
|-|معزی=سپس سخت شد دلهای شما پس از آن که مانند سنگ است یا سنگین‌تر و همانا از سنگها است آنچه روان گردد از آن جویها و از آنها است آنچه بشکافد پس برون آید از آن آب و از آنها است آنچه فرودآید از ترس خدا و نیست خدا غافل از آنچه می‌کنید
|-|</tabber><br />
|-|english=<div id="qenag">Then after that your hearts hardened. They were as rocks, or even harder. For there are some rocks from which rivers gush out, and others that splinter and water comes out from them, and others that sink in awe of Allah. Allah is not unaware of what you do.</div>
|-|</tabber>
<div class="audiotable">
<div id="quran_sound">ترتیل: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/parhizgar/002074.mp3"></sound></div>
<div id="trans_sound">ترجمه: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/makarem/002074.mp3"></sound></div>
</div>
{{آيه | سوره = سوره البقرة | نزول = [[نازل شده در سال::17|٥ هجرت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::74|٧٤]] | قبلی = البقرة ٧٣ | بعدی = البقرة ٧٥  | کلمه = [[تعداد کلمات::41|٤١]] | حرف =  }}
{{آيه | سوره = سوره البقرة | نزول = [[نازل شده در سال::17|٥ هجرت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::74|٧٤]] | قبلی = البقرة ٧٣ | بعدی = البقرة ٧٥  | کلمه = [[تعداد کلمات::41|٤١]] | حرف =  }}
===معنی کلمات و عبارات===
===معنی کلمات و عبارات===
خط ۳۳: خط ۴۱:
<tabber>
<tabber>
المیزان=
المیزان=
{{ نمایش فشرده تفسیر|
*[[تفسیر:المیزان جلد۱_بخش۲۵#link319 | آيات ۶۳ ۷۴ بقره]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱_بخش۲۵#link319 | آيات ۶۳ ۷۴ بقره]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱_بخش۲۵#link320 | برداشتن كوه بمنظور اكراه مردم نبوده]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱_بخش۲۵#link320 | برداشتن كوه بمنظور اكراه مردم نبوده]]
خط ۴۸: خط ۵۷:
*[[تفسیر:المیزان جلد۱_بخش۲۷#link332 | در زندگى اجتماعى ، انسان ناچار از تقليد است]]
*[[تفسیر:المیزان جلد۱_بخش۲۷#link332 | در زندگى اجتماعى ، انسان ناچار از تقليد است]]


}}
|-|نمونه=
|-|نمونه=
{{ نمایش فشرده تفسیر|
*[[تفسیر:نمونه جلد۱_بخش۷۲#link279 | آيه ۶۷ - ۷۴]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱_بخش۷۲#link279 | آيه ۶۷ - ۷۴]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱_بخش۷۲#link280 | آيه و ترجمه]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱_بخش۷۲#link280 | آيه و ترجمه]]
خط ۵۸: خط ۶۹:
*[[تفسیر:نمونه جلد۱_بخش۷۲#link286 | ۳ انگيزه قتل چه بود؟]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱_بخش۷۲#link286 | ۳ انگيزه قتل چه بود؟]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱_بخش۷۲#link287 | ۴ نكات آموزنده اين داستان]]
*[[تفسیر:نمونه جلد۱_بخش۷۲#link287 | ۴ نكات آموزنده اين داستان]]
}}
|-| تفسیر نور=
===تفسیر نور (محسن قرائتی)===
{{ نمایش فشرده تفسیر|
«74» ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ فَهِيَ كَالْحِجارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَ إِنَّ مِنَ الْحِجارَةِ لَما يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهارُ وَ إِنَّ مِنْها لَما يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْماءُ وَ إِنَّ مِنْها لَما يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ‌
سپس دلهاى شما بعد از اين جريان سخت شد، همچون سنگ يا سخت‌تر! چرا كه از پاره‌اى سنگ‌ها، نهرها شكافته (وجارى) مى‌شود وپاره‌اى از آنها، شكاف برمى‌دارد و آب از آن تراوش مى‌كند، و بعضى از سنگ‌ها از خوف خدا (از فراز كوه) به زير مى‌افتد. (امّا دلهاى شما هيچ متأثّر نمى‌شود) و خداوند از اعمال شما غافل نيست.
===نکته ها===
آيات قبل، بسيارى از الطاف الهى درباره بنى‌اسرائيل، از قبيل: رهايى از شرّ فرعون، شكافته شدن دريا، قبول توبه آنان از گوساله‌پرستى، نزول بهترين غذاها، سايه‌بان قرار دادن ابرها و رهبرى معصوم را يادآور شد و در نهايت، ماجراى قتل نفس وچگونگى كشف‌
جلد 1 - صفحه 141
قاتل با يك روش اعجازآميز را بازگو كرد. خداوند در اين آيه مى‌فرمايد: به جهت بى‌توجّهى شما به اين همه نشانه و آيه كه از روى لجاجت وكينه بود، دلهاى شما را قساوت فراگرفت و سنگدل شديد و اى‌بسا كه دلهايتان از سنگ نيز سخت‌تر شد.
سنگ‌ها، مراحل مختلفى دارند:
الف: خرد مى‌شوند، از آنها نهرها جارى شده وانسان‌ها را سيراب مى‌كنند. «يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهارُ»
ب: انفجار ندارند، ولى حدّاقل خود و اطراف خود را تر مى‌كنند. «فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْماءُ»
ج: از خشيت الهى، سقوط و سجود دارند. «يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ»
===پیام ها===
1- قساوت و سنگدلى، مرض روحى سختى است كه به جهت لجاجت‌هاى پى‌درپى، براى انسان پيدا مى‌شود. «ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ»
2- مشاهده‌ى آيات و الطاف الهى، در افراد لجوج به جاى تقويت ايمان، موجب قساوت قلب مى‌گردد. «1» «قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ»
3- كارى نكنيم كه نسل ما، شرمنده رفتار ما شود. نياكان سنگدل شدند، ولى خداوند به نسل آنان مى‌گويد: «قَسَتْ قُلُوبُكُمْ»
4- علم، به تنهايى نورانيّت نمى‌آورد. بعد از ديدن آن همه معجزه، باز سنگدل شدند. «قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ»
5- قساوت، مراحلى دارد. «كَالْحِجارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً»
6- با ساده‌ترين تشبيه، عميق‌ترين معارف را مى‌توان بيان كرد. «كَالْحِجارَةِ»
7- انتقادات بايد مستند باشد. قرآن كه مى‌فرمايد: دلهاى بعضى از سنگ سفت‌تر است، دليل آن را كه جارى شدن آب از كنار سنگ است، بيان مى‌دارد. «و انّ‌
----
«1». همچنان كه قرآن، براى مؤمنان مايه‌ى شفا ورحمت و براى ظالمان، موجب زيان و خسارت است. اسراء، 82.
باران كه در لطافت طبعش، خلاف نيست‌
در باغ، لاله رويد و در شوره‌زار، خَس‌
جلد 1 - صفحه 142
مِنَ الْحِجارَةِ لَما يَتَفَجَّرُ ...»
8- جمادات، مرحله‌اى از شعور را دارا هستند. زيرا خوف و خشيت دارند. «وَ إِنَّ مِنْها لَما يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ» «1»
9- داروى قساوت، توجّه به علم خداوند است. «كَالْحِجارَةِ ... وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ»
10- سنگدلى، در رفتار ما مؤثّر است. «قَسَتْ قُلُوبُكُمْ ... عَمَّا تَعْمَلُونَ»
11- خداوند به همه‌ى كارهاى ما آگاه است. «وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ»
}}
|-|
اثنی عشری=
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)===
{{نمایش فشرده تفسیر|
ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ فَهِيَ كَالْحِجارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَ إِنَّ مِنَ الْحِجارَةِ لَما يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهارُ وَ إِنَّ مِنْها لَما يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْماءُ وَ إِنَّ مِنْها لَما يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ (74)
تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 176
ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ‌: پس سخت و شديد شد قلبهاى شما بعد از مشاهده آن آيات باهره و معجزات ظاهره، كه هيچ تأثير ننمود در ايمان و اعتقادات شما. فَهِيَ كَالْحِجارَةِ: پس آن دلهاى شما مانند سنگ است در سختى و درشتى، كه متأثر نشود؛ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً: يا شديدتر و سخت‌تر از سنگ.
بعد از آن در بيان سخت‌تر بودن قلوب مى‌فرمايد: وَ إِنَّ مِنَ الْحِجارَةِ لَما يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهارُ: و بدرستى كه بعضى از سنگها هر آينه روان مى‌گردد و جارى مى‌شود از آن جويهاى بزرگ، وَ إِنَّ مِنْها لَما يَشَّقَّقُ‌: و به تحقيق بعضى از سنگها مى‌شكافد، فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْماءُ: پس خارج مى‌شود از آن آب خوردن.
نكته: در بيان حجاره تكرار نيست، زيرا اوّلى عين جاريه است و دومى نابعه، يا اولى سنگ كوهها و دومى سنگ حضرت موسى عليه السلام، يا اولى جريان چشمه است خود بخود بدون عمل دست، و دومى جريان است به معاونت دست.
وَ إِنَّ مِنْها لَما يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ‌: و به درستى كه برخى ديگر از سنگها هر آينه آن سنگهائى است كه فرود آيد و از بلندى به پستى ميل كند، از جهت ترس خداى تعالى. حاصل آنكه سنگ متأثر و منفعل مى‌شود، به اين وجه كه بعضى از آن منشق شود و آب از آن نابع، و انهار از آن متفجّر مى‌گردد، و برخى از آن در اعلاى كوه متزلزل شود به جهت عظمت فرمان الهى؛ چنانچه كوه طور از سطوت سبحانى از هم پاشيد. لكن قلوب يهود اصلا متأثر نمى‌گردد. وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ‌: و نيست خدا غافل و بى‌خبر از آنچه به جا مى‌آوريد، بلكه عالم است به تمام افعال شما، و به سبب آن به عذاب اليم و عقاب عظيم معاقب خواهد نمود. اين فرمايش تهديد و تخويف بزرگى است به جهت قساوت قلب و متأثر نشدن به آيات الهى.
تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 177
تبصره: آيه شريفه اشعار است به آنكه قلب انسانى كه داراى قوّه مدركه و فهم مورد تأثر و تألم است؛ و به سبب ظلمت گمراهى و كدرت معاصى، قساوت آن به مرتبه‌اى رسد مانند سنگ كه فاقد است شعور و ادراك را، بلكه از آن مرتبه هم تجاوز نموده شديدتر و سخت‌تر از سنگ شود؛ زيرا مراتب سه گانه در سنگ يافت شود كه هر يك آثار تأثر است: 1- تأثر ضعيف- بعض سنگها آب از آن تراوش كند و نهرى از آن جاى شود. 2- تأثر قوى- بعضى از سنگها آب از آن منفجر و فوران نمايد كه قنات‌ها از آن حاصل گردد. 3- تأثر اقوى- بعضى سنگها ممكن است به سبب امر عظيمى متزلزل و فرود آيد؛ چنانچه كوه طور به ظهور سطوت و عظمت الهيه متزلزل و از هم پاشيد.
بنابراين اهل قرآن را لازم است كه نهايت مواظبت را نسبت به قلوب خود بنمايند، و از آنچه موجب قساوت قلب است، از خوردن حرام؛ و بجا آوردن محرمات، و تكاهل در واجبات، و طول امل، و بدى عمل، و غير آن اجتناب نمايند؛ زيرا عاقبت آن وخيم است؛ چنانچه مشاهده مى‌شود در عده بسيارى از ابناء زمان با ادعاى انتساب به قرآن، بطورى قساوت قلب آنها را فراگرفته، مانند سنگ بلكه از سنگ هم سخت‌تر گرديده، كه هر چه آيات عظمت سبحانى بر آنها تلاوت شود، ابدا تأثير عملى و تغيير حالى براى آنها حاصل نشود، و اين باعث دورى از رحمت الهى است.
در كتاب كافى از جمله مناجات حق تعالى بموسى عليه السلام فرمايد:
يا موسى لا تطوّل فى الدّنيا املك فيقسو قلبك و القاسى القلب منّى بعيد «1».
(خطاب ارشادى است) يعنى: اى موسى دراز نشود در دنيا آرزوى تو، پس قساوت يابد قلب تو، و كسى كه قلب او قساوت داشته باشد، از قرب من دور است.
----
«1» اصول كافى، كتاب الايمان و الكفر، باب القسوه، حديث اوّل (جلد 2 صفحه 329)
تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 178
}}
|-|
روان جاوید=
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)===
{{نمایش فشرده تفسیر|
ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ فَهِيَ كَالْحِجارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَ إِنَّ مِنَ الْحِجارَةِ لَما يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهارُ وَ إِنَّ مِنْها لَما يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْماءُ وَ إِنَّ مِنْها لَما يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ (74)
ترجمه‌
پس سخت شد دلهاى شما بعد از اين پس آنها مانند سنگها هستند يا سخت‌تر و همانا بعضى سنگها هر آينه چيزى است كه جارى ميشود از آن نهرها و همانا بعضى از آنها هر آينه چيزى است كه شكافته ميشود پس بيرون مى‌آيد از آن آب و همانا بعضى از آنها هر آينه چيزى است كه فرود مى‌آيد از ترس خدا و نيست خداوند غافل از آنچه بجا مى‌آوريد.
تفسير
پس غليظ و خشك شد و باز ماند از خير و رحمت دلهاى شما گروه يهود بعد از آنكه واضح شد آيات باهرات در زمان حضرت موسى (ع) و معجزات ظاهرات كه مشاهده نموديد آنها را در زمان محمد (ص) پس دلهاى شما مانند سنگهاى خشك است كه بهيچ وجه رطوبتى ندارد در آنكه از شما فايده و خيرى بكسى نميرسد نه حق اللّه را از نقود و مواشى خودتان ادا مينمائيد و نه صدقات مستحبه و اكرامات لازمه را ملتزم ميباشيد و نه مهمان دارى ميكنيد و نه از درمانده دستگيرى مينمائيد و نه آداب انسانيت و معاشرت را بجا مى‌آوريد يا آنكه دلهاى شما فرقه يهود از سنگ سختتر است اولا بطور ابهام فرمود مانند سنگ است ثانيا بيان فرمود از سنگ هم سخت‌تر است تا وقع آن در قلوب زيادتر باشد و بعضى گفته‌اند بمناسبت درجات قساوت قلوب آنها است و بعضى كلمه او را بمعنى بل گرفته‌اند يعنى بلكه سخت‌تر است چون بعضى سنگها بقدرى پر بركتند كه نهرها از آن جارى ميشود كه مزارع از آنها مشروب ميشود و
----
جلد 1 صفحه 114
عامه خلق از آنها استفاده مينمايند و بعضى از سنگها آب كمى از آن ترشح مينمايد كه اگر تشنه باو برسد سيرآب ميشود و شما هيچ خير نداريد نه كم و نه زياد و بعضى سنگها قبول ولايت را نموده‌اند كه اگر آنها را باسم خداوند و خمسه اطهار قسم بدهند و بخوانند سرازير ميشوند و خضوع ميكنند در مقابل ايشان و بعضى گفته اند فرود آمدن سنگها از كوه‌ها بدون سبب ظاهرى از ترس خدا است چون تمام موجودات بحسب درجات خودشان ادراك و وظيفه دارند و اين سجود آنها است و خدا غافل از اعمال بندگان نيست بلكه عالم است و هر كس را بر طبق حكمت و عدالت بپاداش عمل خود ميرساند.
}}
|-|
اطیب البیان=
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)===
{{نمایش فشرده تفسیر|
ثُم‌َّ قَسَت‌ قُلُوبُكُم‌ مِن‌ بَعدِ ذلِك‌َ فَهِي‌َ كَالحِجارَةِ أَو أَشَدُّ قَسوَةً وَ إِن‌َّ مِن‌َ الحِجارَةِ لَما يَتَفَجَّرُ مِنه‌ُ الأَنهارُ وَ إِن‌َّ مِنها لَما يَشَّقَّق‌ُ فَيَخرُج‌ُ مِنه‌ُ الماءُ وَ إِن‌َّ مِنها لَما يَهبِطُ مِن‌ خَشيَةِ اللّه‌ِ وَ مَا اللّه‌ُ بِغافِل‌ٍ عَمّا تَعمَلُون‌َ (74)
(سپس‌ دلهاي‌ ‌شما‌ سخت‌ شد ‌بعد‌ ‌از‌ همه‌ ‌اينکه‌ آياتي‌ ‌که‌ ‌شما‌ مشاهده‌ نموديد ‌پس‌ ‌آن‌ دلها مانند سنگ‌ ‌ يا ‌ سخت‌ تر ‌از‌ سنگ‌ گرديد زيرا ‌از‌ ‌آن‌ سنگها بهري‌ ‌بود‌ ‌که‌ ‌از‌ ‌آن‌ آب‌ بدر آيد و ‌از‌ ‌آنها‌ بعضي‌ ‌بود‌ ‌که‌ شكافته‌ شود و ‌از‌ ‌آن‌ چشمه‌ها جاري‌ گردد و ‌از‌ ‌آنها‌ پاره ‌بود‌ ‌که‌ ‌از‌ ترس‌ ‌خدا‌ فرو ريزد و خداوند ‌از‌ آنچه‌ ‌شما‌ ميكنيد غافل‌ نيست‌.
قساوت‌ قلب‌ كنايه‌ ‌از‌ عدم‌ تأثير آيات‌ و معجزات‌ باهرات‌ و مواعظ و ادلّه‌ و براهين‌ عقلي‌ ‌در‌ نفوس‌ ‌آنها‌ ‌است‌ بواسطه‌ عناد و عصبيت‌ و توغل‌ ‌در‌ ماديت‌ و ساير امراض‌ روحي‌ ‌که‌ ‌در‌ آنان‌ رسوخ‌ نموده‌ چنانچه‌ ‌در‌ ذيل‌ ‌آيه‌ شريفه‌:
جلد 2 - صفحه 61
فِي‌ قُلُوبِهِم‌ مَرَض‌ٌ بيان‌ نموديم‌«1» و ‌هر‌ گاه‌ ‌در‌ حالات‌ يهود ‌از‌ زمان‌ حضرت‌ موسي‌ «ع‌» ‌تا‌ ‌اينکه‌ زمان‌ بررسي‌ كنيد مي‌فهميد ‌که‌ هيچ‌ طائفه‌ بقدر اينها قساوت‌ نداشته‌ ‌که‌ ‌حتي‌ نسبت‌ بزن‌ و فرزند ‌خود‌ ترحم‌ نمي‌نمايند و البته‌ دلهاي‌ اينان‌ ‌از‌ سنگ‌ خارا سخت‌تر ‌است‌.
مِن‌ بَعدِ ذلِك‌َ ‌يعني‌ ‌از‌ ‌بعد‌ ‌آن‌ همه‌ آيات‌ و معجزات‌ ‌که‌ مشاهده‌ نمودند أَو أَشَدُّ قَسوَةً ‌او‌ بمعني‌ بل‌ و ‌براي‌ اضراب‌ ‌است‌ ‌يعني‌ بلكه‌ ‌از‌ سنگ‌ سخت‌ترند سپس‌ بيان‌ سخت‌تر بودن‌ دلهاي‌ آنان‌ ‌را‌ ‌از‌ سنگ‌ ميفرمايد ‌به‌ اينكه‌ بعضي‌ ‌از‌ سنگها هست‌ ‌که‌ نهرها ‌از‌ ‌آنها‌ جاري‌ ميشود و بعضي‌ ‌از‌ ‌آنها‌ ‌در‌ اثر زلزله‌ ‌در‌ كوه‌ها شكافته‌ و چشمه‌هاي‌ آب‌ ‌از‌ ‌آنها‌ بيرون‌ ميآيد و بعضي‌ ‌از‌ ‌آنها‌ ‌از‌ ترس‌ ‌خدا‌ فرو ميريزند و ‌در‌ جمله‌ إِن‌َّ مِنها لَما يَهبِطُ مِن‌ خَشيَةِ اللّه‌ِ مفسرين‌ وجوهي‌ ‌در‌ تأويل‌ ‌آن‌ گفته‌اند و همه‌ ‌آنها‌ مبتني‌ ‌بر‌ ‌اينکه‌ اصل‌ ‌است‌ ‌که‌ حجارة و سنگ‌ مورد خوف‌ و خشيت‌ قرار نميگيرد لكن‌ مقتضاي‌ بسياري‌ ‌از‌ آيات‌ و اخبار متواتره‌ بتواتر اجمالي‌ ‌اينکه‌ ‌است‌ ‌که‌ جميع‌ موجودات‌ عالم‌ علوي‌ و سفلي‌ و جمادات‌ و نباتات‌ و حيوانات‌ ‌در‌ حدّ ‌خود‌ شعور و ادراك‌ و معرفت‌ بخدا و انبياء و اولياء دارند مانند ‌آيه‌ شريفه‌ وَ إِن‌ مِن‌ شَي‌ءٍ إِلّا يُسَبِّح‌ُ بِحَمدِه‌ِ وَ لكِن‌ لا تَفقَهُون‌َ تَسبِيحَهُم‌«2» و ‌آيه‌ شريفه‌:
وَ يُسَبِّح‌ُ الرَّعدُ بِحَمدِه‌ِ وَ المَلائِكَةُ مِن‌ خِيفَتِه‌ِ«3» و ‌آيه‌ وَ النَّجم‌ُ وَ الشَّجَرُ يَسجُدان‌ِ«4» و ‌غير‌ اينها ‌از‌ آيات‌ ديگر.
و اخبار عرض‌ ولايت‌ ‌بر‌ كوه‌ها و نهرها و آسمانها و حيوانات‌ و اخبار تأثر ‌آنها‌ ‌در‌ شهادت‌ حضرت‌ سيد الشهداء ‌عليه‌ السّلام‌ و اخبار آمدن‌ حيوانات‌ و عرض‌ حاجت‌ ‌آنها‌ نزد ائمه‌ «ع‌» و قصه‌ هدهد و قضيه‌ مورچه‌ ‌در‌ سوره‌ نمل‌ و شهادت‌ سوسمار برسالت‌
----
1‌-‌ مجلد اول‌ ص‌ 363
2‌-‌ سوره‌ اسراء ‌آيه‌ 46
3‌-‌ سوره‌ الرعد ‌آيه‌ 13
4‌-‌ سوره‌ الرحمن‌ ‌آيه‌ 6
جلد 2 - صفحه 62
حضرت‌ نبي‌ اكرم‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ و تسبيح‌ سنگ‌ ريزه‌ ‌در‌ دست‌ مبارك‌ ‌آن‌ حضرت‌ و قضاياي‌ بسيار ديگر ‌که‌ ‌در‌ كتاب‌ مدينة المعاجز و ‌غير‌ ‌آن‌ ‌در‌ باب‌ معجزات‌ نبي‌ اكرم‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ و ائمه‌ «ع‌» نقل‌ نموده‌اند.
مولوي‌ گويد:
جمله‌ ذرّات‌ پيدا و نهان‌ ||  ‌با‌ تو ميگويند روزان‌ و شبان‌
‌ما سميعيم‌ و بصيريم‌ و هشيم‌ ||  ‌با‌ ‌شما‌ نامحرمان‌ ‌ما خامشيم‌
نطق‌ آب‌ و نطق‌ خاك‌ و نطق‌ گل‌ ||  هست‌ محسوس‌ حواس‌ اهل‌ دل‌
}}
|-|
برگزیده تفسیر نمونه=
===برگزیده تفسیر نمونه===
{{نمایش فشرده تفسیر|
اشاره
(آیه 74)- در این آیه به مسأله قساوت و سنگدلی بنی اسرائیل پرداخته می‌گوید: «بعد از این ماجراها و دیدن این گونه آیات و معجزات و عدم تسلیم در برابر آنها دلهای شما سخت شد همچون سنگ یا سختتر» (ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُکُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِکَ فَهِیَ کَالْحِجارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً).
چرا که «پاره‌ای از سنگها می‌شکافد و از آن نهرها جاری می‌شود» (وَ إِنَّ مِنَ الْحِجارَةِ لَما یَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهارُ).
یا لا اقل «بعضی از آنها شکاف می‌خورد و قطرات آب از آن تراوش می‌نماید» (وَ إِنَّ مِنْها لَما یَشَّقَّقُ فَیَخْرُجُ مِنْهُ الْماءُ).
و گاه «پاره‌ای از آنها (از فراز کوه) از خوف خدا فرو می‌افتد» (وَ إِنَّ مِنْها لَما یَهْبِطُ مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ).
اما دلهای شما از این سنگها نیز سخت‌تر است، نه چشمه عواطف و علمی از آن می‌جوشد و نه قطرات محبتی از آن تراوش می‌کند، و نه هرگز از خوف خدا می‌طپد.
و در آخرین جمله می‌فرماید: «خداوند از آنچه انجام می‌دهید غافل نیست» (وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ).
و این تهدیدی است سر بسته برای این جمعیّت بنی اسرائیل و تمام کسانی که خط آنها را ادامه می‌دهند.
ج1، ص90
نکات آموزنده این داستان
این داستان عجیب، علاوه بر این که دلیل بر قدرت بی‌پایان پروردگار بر همه چیز است، دلیلی بر مسأله معاد نیز می‌باشد.
از این گذشته این داستان به ما درس می‌دهد که سختگیر نباشیم تا خدا بر ما سخت نگیرد به علاوه انتخاب گاو برای کشتن شاید برای این بوده که بقایای فکر گوساله پرستی و بت‌پرستی را از مغز آنها بیرون براند.
}}


|-|تسنیم=
|-|تسنیم=
{{ نمایش فشرده تفسیر|
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]]
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]]
|-|نور=
}}
*[[تفسیر:نور  | تفسیر آیات]]
 
|-|</tabber>
|-|</tabber>


خط ۱۴۳: خط ۳۵۰:
[[رده:جوشش آب از سنگ]][[رده:عمل انسان]][[رده:مراتب انحطاط انسان]][[رده:ارائه آیات به بنى اسرائیل]][[رده:بنى اسرائیل گناهکار]][[رده:بهانه جویى بنى اسرائیل]][[رده:تهدید بنى اسرائیل]][[رده:عصیان بنى اسرائیل]][[رده:قساوت قلب بنى اسرائیل]][[رده:لجاجت بنى اسرائیل]][[رده:آثار بهانه جویى]][[رده:تشبیه به صخره]][[رده:آثار حکمت]][[رده:جایگاه حکمت]][[رده:تهدیدهاى خدا]][[رده:علم خدا]][[رده:کیفرهاى خدا]][[رده:آثار خشیت]][[رده:خشیت از خدا]][[رده:اعراض از دین]][[رده:جایگاه دین]][[رده:سقوط سنگ ها]][[رده:شکافتن سنگ]][[رده:موانع شناخت]][[رده:خداشناسى طبیعت]][[رده:خشیت طبیعت]][[رده:شعور طبیعت]][[رده:منشأ تحولات در طبیعت]][[رده:آثار عصیان]][[رده:آثار علم]][[رده:جایگاه علم]][[رده:کیفر عمل ناپسند]][[رده:تشبیهات قرآن]][[رده:آثار قساوت قلب]][[رده:خشیت قلب]][[رده:عوامل قساوت قلب]][[رده:مراتب قساوت قلب]][[رده:نشانه هاى قساوت قلب]][[رده:نشانه هاى قلب سلیم]][[رده:نقش قلب]][[رده:موجبات کیفر]][[رده:کیفر گناهکاران]][[رده:هشدار به گناهکاران]][[رده:آثار لجاجت]]
[[رده:جوشش آب از سنگ]][[رده:عمل انسان]][[رده:مراتب انحطاط انسان]][[رده:ارائه آیات به بنى اسرائیل]][[رده:بنى اسرائیل گناهکار]][[رده:بهانه جویى بنى اسرائیل]][[رده:تهدید بنى اسرائیل]][[رده:عصیان بنى اسرائیل]][[رده:قساوت قلب بنى اسرائیل]][[رده:لجاجت بنى اسرائیل]][[رده:آثار بهانه جویى]][[رده:تشبیه به صخره]][[رده:آثار حکمت]][[رده:جایگاه حکمت]][[رده:تهدیدهاى خدا]][[رده:علم خدا]][[رده:کیفرهاى خدا]][[رده:آثار خشیت]][[رده:خشیت از خدا]][[رده:اعراض از دین]][[رده:جایگاه دین]][[رده:سقوط سنگ ها]][[رده:شکافتن سنگ]][[رده:موانع شناخت]][[رده:خداشناسى طبیعت]][[رده:خشیت طبیعت]][[رده:شعور طبیعت]][[رده:منشأ تحولات در طبیعت]][[رده:آثار عصیان]][[رده:آثار علم]][[رده:جایگاه علم]][[رده:کیفر عمل ناپسند]][[رده:تشبیهات قرآن]][[رده:آثار قساوت قلب]][[رده:خشیت قلب]][[رده:عوامل قساوت قلب]][[رده:مراتب قساوت قلب]][[رده:نشانه هاى قساوت قلب]][[رده:نشانه هاى قلب سلیم]][[رده:نقش قلب]][[رده:موجبات کیفر]][[رده:کیفر گناهکاران]][[رده:هشدار به گناهکاران]][[رده:آثار لجاجت]]
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره البقرة ]]
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره البقرة ]]
{{#seo:
|title=آیه 74 سوره بقره
|title_mode=replace
|keywords=آیه 74 سوره بقره,بقره 74,ثُمَ‌ قَسَتْ‌ قُلُوبُکُمْ‌ مِنْ‌ بَعْدِ ذٰلِکَ‌ فَهِيَ‌ کَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَ إِنَ‌ مِنَ‌ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ‌ الْأَنْهَارُ وَ إِنَ‌ مِنْهَا لَمَا يَشَّقَّقُ‌ فَيَخْرُجُ‌ مِنْهُ‌ الْمَاءُ وَ إِنَ‌ مِنْهَا لَمَا يَهْبِطُ مِنْ‌ خَشْيَةِ اللَّهِ‌ وَ مَا اللَّهُ‌ بِغَافِلٍ‌ عَمَّا تَعْمَلُونَ‌,جوشش آب از سنگ,عمل انسان,مراتب انحطاط انسان,ارائه آیات به بنى اسرائیل,بنى اسرائیل گناهکار,بهانه جویى بنى اسرائیل,تهدید بنى اسرائیل,عصیان بنى اسرائیل,قساوت قلب بنى اسرائیل,لجاجت بنى اسرائیل,آثار بهانه جویى,تشبیه به صخره,آثار حکمت,جایگاه حکمت,تهدیدهاى خدا,علم خدا,کیفرهاى خدا,آثار خشیت,خشیت از خدا,اعراض از دین,جایگاه دین,سقوط سنگ ها,شکافتن سنگ,موانع شناخت,خداشناسى طبیعت,خشیت طبیعت,شعور طبیعت,منشأ تحولات در طبیعت,آثار عصیان,آثار علم,جایگاه علم,کیفر عمل ناپسند,تشبیهات قرآن,آثار قساوت قلب,خشیت قلب,عوامل قساوت قلب,مراتب قساوت قلب,نشانه هاى قساوت قلب,نشانه هاى قلب سلیم,نقش قلب,موجبات کیفر,کیفر گناهکاران,هشدار به گناهکاران,آثار لجاجت,آیات قرآن سوره البقرة
|description=ثُمَ‌ قَسَتْ‌ قُلُوبُکُمْ‌ مِنْ‌ بَعْدِ ذٰلِکَ‌ فَهِيَ‌ کَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَ إِنَ‌ مِنَ‌ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ‌ الْأَنْهَارُ وَ إِنَ‌ مِنْهَا لَمَا يَشَّقَّقُ‌ فَيَخْرُجُ‌ مِنْهُ‌ الْمَاءُ وَ إِنَ‌ مِنْهَا لَمَا يَهْبِطُ مِنْ‌ خَشْيَةِ اللَّهِ‌ وَ مَا اللَّهُ‌ بِغَافِلٍ‌ عَمَّا تَعْمَلُونَ‌
|image=Wiki_Logo.png
|image_alt=الکتاب
|site_name=الکتاب
}}
کاربر ناشناس