البقرة ١٢٩
ترجمه
البقرة ١٢٨ | آیه ١٢٩ | البقرة ١٣٠ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«إِبْعَثْ»: برانگیز. بفرست. «یَتْلُو»: بخواند. در رسمالخطّ قرآنی، الف زائدی در آخر دارد. «آیَاتِ»: مراد آیههای قرآنی است. «الْکِتَابَ»: قرآن. خطّ و کتابت (نگا: آلعمران / ، جمعه / . «الْحِکْمَةَ»: معرفت اسرار اشیاء. حکمت، بر هر نوع گفتار و کرداری اطلاق میشود که صواب بدان تحقّق پذیرد. انجام هر کاری در جای خود و نهادن هر چیزی به جای خود. اسرار احکام دینی و شناخت مقاصد شریعت. «یُزَکِّیهِمْ»: آنان را از معاصی و اخلاق نکوهیده پاک میدارد. «الْعَزِیزُ»: چیره شکستناپذیر.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۲۵ ۱۲۹ بقره
- خداوند دعاى حضرت ابراهيم (ع ) را مستجاب مى كند
- خداوند در استجابت دعايش خرق عادت نمى كند
- درخواست و دعاى ابراهيم عليه السلام (اجعلنا مسلمين لك ) و اشكالى كه به ذهن مى رسد
- اسلامى ابراهيم و اسماعيل (ع ) از خدا خواستند غير اسلام به معناىمتداول آنست
- نظرى دقيق تر در مسئله مورد بحث
- مراد از ((ارنا مناسكنا و تب علينا))
- طرح يك سؤ ال در مورد معناى اسلام ، مناسك و توبه درباره حضرت ابراهيم (ع )
- اسلامى كه ابراهيم و اسماعيل (ع ) براى ذريه شان درخواست نمودند اسلام واقعى بود
- بحث روايتى (شامل رواياتى در ذيل آيات گذشته مربوط به هجرت ابراهيم به مكه وبناى كعبه و دعاى ابراهيم ...)
- قسمتى از حكايت ابراهيم و اسماعيل عليهم السلام بروايت ابن عباس
- داستان حضرت ابراهيم (ع ) از زبان امام صادق (ع )
- بررسى اخبارى كه به امور خارق العاده درباره كعبه و حجرالاسود و سنگ مقام اشارهدارند
- نمونه هايى از كلام خداوند كه دلالت دارد آنچه موجود است از ناحيه اونازل شده است
- استدلال آنها كه به كلى منكر اين دسته روايات شده اند
- پاسخ به منكرين و معترضين و بيان اينكه اينها دچاراشكال بزرگترى شده اند
- رد يا اثبات حقايق معنوى در شاءن علوم طبيعى و اجتماعى نيست
- معارف دينى به طور مستقيم هيچ ربطى به طبيعيات و اجتماعيات ندارند
- اينگونه بيانات الهى و ظواهر دينى پرده هائى است كه بر روى اسرارى انداخته شده
- امت محمّد (ص ) چه كسانى هستند؟
- معناى كلمه ((امت )) از نظر عموميت و وسعت تابع مورداستعمال ، يا اراده گوينده است
- بحث علمى
- سرگذشت ابراهيم (ع ) يك دوره كامل از سير عبوديت را در بردارد
- درباره حج و اشاره به اسرار و حكمت آن
- عباداتى كه توسط انبياء تشريع شده تمثال هائى از سير عبودى آنان است
نکات آیه
۱ - بعثت پیامبرى از نسل اسماعیل، از دعاها و درخواستهاى ابراهیم و اسماعیل (ع) به هنگام بناى کعبه (و من ذریتنا أمة مسلمة لک ... ربنا وابعث فیهم رسولا منهم) ضمیر در «فیهم» و «منهم» محتمل است به «أمة مسلمة» در آیه قبل برگردد و نیز محتمل است به «أهله» در آیه ۱۲۶ بازگردانده شود. برداشت فوق بر اساس احتمال اول است; یعنى، «ربنا وابعث فى ذریتنا المسلمة رسولا منهم». دعاى مشترک ابراهیم و اسماعیل گویاى این است که: پیامبر مورد نظر ابراهیم نیز فردى از نسل اسماعیل است نه از نسل دیگر فرزندانش.
۲ - تلاوت آیات الهى، تعلیم کتاب آسمانى، آموزش حکمت (معارف و احکام دین و ...) و پاکسازى نسل ابراهیم و اسماعیل(ع) از آلودگیها و ناخالصیها، از ویژگیهاى پیامبرى که ابراهیم و اسماعیل (ع) خواستار بعثت او بودند. (ربنا وابعث فیهم رسولا منهم یتلوا علیهم ءایتک و یعلمهم الکتب و الحکمة و یزکّیهم)
۳ - محمّد(ص) پیامبرى که ابراهیم و اسماعیل(ع) خواستار بعثت آن حضرت از میان نسلشان بودند. (ربنا وابعث فیهم رسولا منهم ... یزکّیهم) به گفته همه مفسّران، مراد از «رسولا» پیامبر عظیم الشأن اسلام، حضرت محمّد(ص) است.
۴ - دعا براى نیل فرزندان به فراگیرى معالم و احکام الهى و تربیت دینى امرى نیکو و شایسته است. (ربنا وابعث فیهم رسولا ... و یزکّیهم)
۵ - ذریه و نسلى که از تعالیم دینى برخوردار بوده و از آلودگیها پیراسته باشند، براى نیاکانشان ارزشمند و امتیاز آفرین هستند. (ربنا وابعث فیهم رسولا منهم ... و یزکّیهم)
۶ - بعثت پیامبران و انتخاب ایشان از میان خود مردم و از جنس آنان، از نعمتهاى الهى است. (ربنا وابعث فیهم رسولا منهم)
۷ - تلاوت آیات خدا، تعلیم کتاب آسمانى، آموزش حکمت و پاکسازى مردم از آلودگیها، از وظایف پیامبران و از اهداف بعثت ایشان است. (یتلوا علیهم ءایتک و یعلمهم الکتب و الحکمة و یزکّیهم)
۸ - رسیدن امتها به مقام تسلیم در گرو بعثت پیامبران; آموزش کتاب آسمانى و معارف و احکام دینى و پاک شدن از آلودگیهاست. (من ذریتنا أمة مسلمة لک ... ربنا وابعث فیهم رسولا منهم یتلوا ... یزکّیهم) به نظر مى رسد درخواست ابراهیم (ع) و اسماعیل(ع) براى بعثت پیامبرى از میان ذریه آنها درپى درخواست تشکیل «امت مسلمه» بدین جهت باشد که: بعثت و هدفهاى آن، از ضروریات بنیادى براى تشکیل «امت مسلمه» است.
۹ - آموزش کتاب آسمانى; یادگیرى حکمت، احکام و معارف الهى و زدودن آلودگیها و ناپاکیها از خویشتن، داراى جایگاهى رفیع و ارجمند در دیدگاه پیامبران الهى (ربنا وابعث فیهم رسولا منهم یتلوا ... یزکّیهم)
۱۰ - خداوند، یگانه عزیز (پیروز شکست ناپذیر) و یگانه حکیم (کاردانى که امور را محکم و متقن بنا مى کند) است. (إنک أنت العزیز الحکیم)
۱۱ - بعثت پیامبران، پرتوى از عزّت و حکمت خداوند است. (ربنا وابعث فیهم رسولا ... إنک أنت العزیز الحکیم)
۱۲ - ستایش خداوند در پایان دعا، از آداب دعاست. (ربنا وابعث ... إنک أنت العزیز الحکیم)
۱۳ - ستایش خداوند، مؤثر در اجابت دعا به درگاه اوست. (ربنا وابعث فیهم ... إنک أنت العزیز الحکیم)
روایات و احادیث
۱۴ - رسول خدا(ص) فرمود: «انا دعوة ابراهیم قال و هو یرفع القواعد من البیت ربنا و ابعث فیهم رسولا منهم ... »[۱] من اجابت شده دعاى ابراهیم(ع) هستم. ابراهیم در حالى که پایه هاى خانه کعبه را بالا مى برد، گفت: پروردگارا! در میان آنان پیامبرى از خودشان مبعوث کن ... ».
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: تلاوت آیات خدا ۲، ۷
- ابراهیم(ع): تزکیه نسل ابراهیم(ع) ۲; خواسته هاى ابراهیم(ع) ۱، ۲، ۳; دعاى ابراهیم(ع) ۱، ۱۴; نسل ابراهیم(ع) ۳
- ارزشها: ۵، ۹ ملاک ارزشها ۵
- اسماعیل (ع): تزکیه نسل اسماعیل (ع) ۲; خواسته هاى اسماعیل (ع) ۱، ۲، ۳; دعاى اسماعیل (ع) ۱; نسل اسماعیل (ع) ۱، ۳
- اسماء و صفات: حکیم ۱۰; عزیز ۱۰
- امتها: انقیاد امتها ۸
- انبیا: آثار بعثت انبیا ۸; اهداف انبیا ۷; بشر بودن انبیا ۶; بعثت انبیا ۱۱; بینش انبیا ۹; پیامبر درخواستى ابراهیم(ع) ۱، ۲، ۳; پیامبر درخواستى اسماعیل (ع) ۱، ۲، ۳; نعمت انبیا ۶
- تزکیه: آثار تزکیه ۸; ارزش تزکیه ۹
- تسلیم: وصول به مقام تسلیم ۸
- حکمت: ارزش تعلیم حکمت ۹; تعلیم حکمت ۲، ۷
- حمد: حمد خدا ۱۲، ۱۳
- خدا: اختصاصات خدا ۱۰; مظاهر حکمت خدا ۱۱; مظاهر عزّت خدا ۱۱; نعمتهاى خدا ۶
- دعا: آداب دعا ۱۲; حمد در دعا ۱۲، ۱۳; زمینه اجابت دعا ۱۳
- دین: آثار تعلیم دین ۸; ارزش تعلیم دین ۹; تعلیم دین ۲، ۴
- عمل: عمل پسندیده ۴
- فرزند: تربیت فرزند ۴; تعلیم فرزند ۴; دعا براى فرزند ۴
- کتاب آسمانى: آثار تعلیم کتاب آسمانى ۸; ارزش تعلیم کتاب آسمانى ۹; تعلیم کتاب آسمانى ۲، ۷
- کعبه: بناى کعبه ۱
- محمّد(ص): محمّد(ص) از نسل ابراهیم (ع) ۳; محمّد(ص) از نسل اسماعیل (ع) ۳; مقامات محمّد(ص) ۱۴; نبوت محمّد(ص) ۱۴; نیاکان محمّد(ص) ۳
- مردم: تزکیه مردم ۷
- نسل: ارزش نسل صالح ۵; ارزش نسل مؤمن ۵; نسل با ارزش ۵
منابع
- ↑ الدر المنثور، ج ۱، ص ۳۳۴.