الأنعام ١٥٨: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
QRobot edit
(افزودن سال نزول) |
(QRobot edit) |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
<tabber> | <tabber> | ||
المیزان= | المیزان= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۷_بخش۴۳#link274 | آيات ۱۶۰ - ۱۵۸، سوره انعام]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۷_بخش۴۳#link274 | آيات ۱۶۰ - ۱۵۸، سوره انعام]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۷_بخش۴۳#link275 | مراد از آمدن خدا و آمدن بعض آيات خدا در آيه شريفه : (( هل ينظرون ... )) .]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۷_بخش۴۳#link275 | مراد از آمدن خدا و آمدن بعض آيات خدا در آيه شريفه : (( هل ينظرون ... )) .]] | ||
| خط ۳۹: | خط ۴۰: | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۷_بخش۴۳#link279 | (درباره آيات الهى قبل از قيامت ، تفرقه در دين و پاداش مضاعف حسنات .]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۷_بخش۴۳#link279 | (درباره آيات الهى قبل از قيامت ، تفرقه در دين و پاداش مضاعف حسنات .]] | ||
}} | |||
|-|نمونه= | |-|نمونه= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:نمونه جلد۶_بخش۴۵#link8 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۶_بخش۴۵#link8 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-| تفسیر نور= | |||
===تفسیر نور (محسن قرائتی)=== | |||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
هَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا أَنْ تَأْتِيَهُمُ الْمَلائِكَةُ أَوْ يَأْتِيَ رَبُّكَ أَوْ يَأْتِيَ بَعْضُ آياتِ رَبِّكَ يَوْمَ يَأْتِي بَعْضُ آياتِ رَبِّكَ لا يَنْفَعُ نَفْساً إِيمانُها لَمْ تَكُنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمانِها خَيْراً قُلِ انْتَظِرُوا إِنَّا مُنْتَظِرُونَ «158» | |||
آيا (با ديدن آن همه آيات و بينات و معجزات، باز هم) جز اين انتظار دارند كه فرشتگان نزد ايشان بيايند، يا خود پروردگارت بيايد، يا بعضى از آيات پروردگارت (نشانه‌هاى قيامت) بيايد؟! (مگر نمى‌دانند) روزى كه بعضى از نشانه‌هاى پروردگارت بيايد كسى كه پيش از آن ايمان نياورده يا در مدّت ايمان خود كار خيرى را كسب نكرده، ايمان آوردنش سودى ندهد. | |||
بگو: منتظر (قهر خدا) باشيد كه ما هم در انتظاريم. | |||
===نکته ها=== | |||
در آيه 92 سوره‌ى اسراء توقّعات نابجاى كفّار مطرح شده است كه مى‌گفتند: ما به تو ايمان نمى‌آوريم مگر آنكه آسمان را بر ما فروريزى، يا خدا و فرشتگان را نزد ما آورى. اين انتظارها در اين آيه رد شده است. | |||
===پیام ها=== | |||
1- كافران لجوج، با ديدن معجزات الهى هم تسليم نمى‌شوند. هَلْ يَنْظُرُونَ ... | |||
2- نتيجه‌ى طفره رفتن در ايمان، ناكامى است. «لا يَنْفَعُ نَفْساً إِيمانُها» | |||
3- ايمان و عمل، در شرايط آزاد و طبيعى، كارساز است، نه در حال اضطرار و ترس جان. «يَوْمَ يَأْتِي بَعْضُ آياتِ رَبِّكَ لا يَنْفَعُ» | |||
4- عمل صالح بدون ايمان سودبخش نيست. «أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمانِها خَيْراً» | |||
تفسير نور(10جلدى)، ج2، ص: 591 | |||
}} | |||
|-| | |||
اثنی عشری= | |||
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
هَلْ يَنْظُرُونَ إِلاَّ أَنْ تَأْتِيَهُمُ الْمَلائِكَةُ أَوْ يَأْتِيَ رَبُّكَ أَوْ يَأْتِيَ بَعْضُ آياتِ رَبِّكَ يَوْمَ يَأْتِي بَعْضُ آياتِ رَبِّكَ لا يَنْفَعُ نَفْساً إِيمانُها لَمْ تَكُنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمانِها خَيْراً قُلِ انْتَظِرُوا إِنَّا مُنْتَظِرُونَ (158) | |||
بعد از آن تهديد و وعيد معرضين قرآن را فرمايد: | |||
هَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا أَنْ تَأْتِيَهُمُ الْمَلائِكَةُ: آيا انتظار مى‌برند اهل مكه؟!!. | |||
استفهام در مقام نهى است، يعنى چون ما آنچه اسباب لطف بود از قدرت و تمكين و استطاعت و نصب ادله و ازاحه علت به ايشان عطا نموديم و آنها منقاد نشدند، پس منتظر نيستند بعد از تكذيب قرآن و پيغمبر مگر آنكه بيايند ملائكه به | |||
تفسير اثنا عشرى، ج3، ص: 414 | |||
ايشان براى قبض ارواح يا نازل شوند ملائكه عذاب بديشان. اگرچه اهل مكه منتظر اين نبودند، اما چون حال آنها مشابه حال منتظران عذاب بود، لذا تشبيه آنها نمود به كسانى كه منتظر ملائكه موت و عذاب باشند أَوْ يَأْتِيَ رَبُّكَ: يا آنكه بيامد امر محالى كه آمدن پروردگار تو باشد، يا بيايد امر خداى توبه عذاب خسف يا قتل، يا همه آيات او كه آيات قيامت بسيار است، از جمله وقايع عظيمه آن خروج دجال و دابة الارض و خسف و نزول عيسى عليه السّلام و ظهور مهدى آل محمّد عجل اللّه فرجه و پديد آمدن يأجوج و مأجوج و طلوع آفتاب از مغرب، همه آيات پروردگار توأند أَوْ يَأْتِيَ بَعْضُ آياتِ رَبِّكَ: يا بيايد بعض آيات پروردگار تو. به قول اكثر مفسران طلوع شمس باشد از مغرب و آن شب كه صبح آفتاب از مغرب برآيد دراز باشد به حدى كه طول آن را متهجدان و متعبدان دريابند، كه چون از اعمال تهجد فارغ شوند. انتظار صبح كشند صبح نشود، به شك افتند. ثانيا اعمال را استيناف كنند پس از ختم، اثر صبح ظاهر نشود، دريابند كه كار عظيم از خلوتخانه غيب به عرصه ظهور آيد، به تضرع و زارى و توبه و استغفار مشغول تا صبح آفتاب از افق غربى برآيد بدون نور، و همه خلق مشاهده كنند و به ظهور اين آيه عظيم، غيب عين شود و عين عيان گردد، و ايمان برهانى اضطرارى شود. يَوْمَ يَأْتِي بَعْضُ آياتِ رَبِّكَ: روزى كه بيايد برخى از آيات مذكوره پروردگار تو لا يَنْفَعُ نَفْساً إِيمانُها: فايده ندهد هيچ نفسى را ايمان او لَمْ تَكُنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ: نمى‌باشد آن نفس كه ايمان آورده باشد پيش از اين زمان و حال ايمان آورد أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمانِها خَيْراً: يا نبوده كه كسب كرده باشد در ايمان خود خيرى كه عمل صالحه باشد، يعنى آن هنگام نفع ندهد هيچ نفسى را كه قبل از ظهور آيات ايمان نياورده و كسب خير ننموده. در معالم- فرمايد: ايمان كافر و توبه فاسق در آن روز مقبول نيست. و مؤيد اين است آنچه در حديث آمده كه توبه منقطع نشود تا وقتى كه آفتاب از مغرب طلوع كند و در آن وقت تمام خلق ايمان آرند، لكن سودى ندارد، قُلِ انْتَظِرُوا إِنَّا مُنْتَظِرُونَ: بگو اى پيغمبر صلى اللّه عليه و آله به معاندان، انتظار بريد آيات سه‌گانه را كه ما نيز منتظريم آن را و چون ظاهر گردد، فوزما را باشد، و ويل شما را. پس واى بر | |||
تفسير اثنا عشرى، ج3، ص: 415 | |||
حال شما و خوشا به حال ما باشد. | |||
تنبيه- در اين آيه احاديث بسيار وارد شده: | |||
1- در خصال- از حضرت باقر عليه السّلام فرمايد: پس زمانى كه طلوع كند آفتاب از مغرب، ايمان آورند تمام مردم در آن روز، پس نفع ندهد هيچ نفسى را ايمان. «1» 2- عياشى- از حضرت باقر عليه السّلام و صادق عليه السّلام در آيه «يَوْمَ يَأْتِي بَعْضُ آياتِ رَبِّكَ» فرمود: اين آيات، طلوع شمس از مغرب و خروج دابّه و دجال است. مرد مصرّ است، و عمل نكند بر ايمان. پس مى‌آيد آيات و نفع ندهد ايمان او. «2» 3- اكمال الدين- از آن حضرت مروى است در اين آيه فرمود: يعنى خروج قائم منتظر عجل اللّه فرجه است. «3» 4- فرمود: مراد به آيات ائمه، و آيه منتظره قائم عليه السّلام است پس در آن روز ايمان هيچ نفسى فايده ندهد. « «4»» 5- حضرت امير المؤمنين عليه السّلام در حديث دجال فرمايد: « «5»» آگاه باشيد بعد از اين طامه كبرى است. گفتند: طامه چيست؟ فرمود: خروج دابّة الارض از جانب صفا، با اوست خاتم سليمان و عصاى موسى، مى‌گذارد خاتم را به پيشانى مؤمن، منطبع شود: «اين مؤمن حقّ است»، و مى‌گذارد عصا را بر روى كافر، مكتوب شود: «اين كافر واقعى است»، حتى اينكه مؤمن ندا كند ويل براى تو اى كافر، و كافر ندا كند خوشا به حال تو اى مؤمن، دوست داشتم كه بوده باشم مثل تو و فائز مى‌شدم فوز عظيم را. پس بلند كند دابّة سر خود را و مى‌بيند آنچه ميان آسمان و زمين است به اذن خدا جل جلاله، و آن وقتى باشد كه طلوع نمايد آفتاب از مغرب، پس رفع گردد توبه و قبول نمى‌شود و بلند نشود عملى و | |||
---- | |||
«1» خصال صدوق، باب الخمسه، صفحه 274، حديث 18 (روايت از امام صادق (ع) است) | |||
«2» تفسير عياشى، جلد اوّل، صفحه 384، حديث 128. | |||
(3 و 4 و 5) اكمال الدين، صفحه 336 حديث 8 و صفحه 527 حديث اوّل از باب 47. | |||
تفسير اثنا عشرى، ج3، ص: 416 | |||
نفع ندهد كسى را ايمانى كه قبل از آن روز ايمان نياورده باشد. صعصعه راوى حديث تفسير نموده طلوع شمس از مغرب را به خروج حضرت قائم عجل اللّه فرجه. | |||
}} | |||
|-| | |||
روان جاوید= | |||
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
هَلْ يَنْظُرُونَ إِلاَّ أَنْ تَأْتِيَهُمُ الْمَلائِكَةُ أَوْ يَأْتِيَ رَبُّكَ أَوْ يَأْتِيَ بَعْضُ آياتِ رَبِّكَ يَوْمَ يَأْتِي بَعْضُ آياتِ رَبِّكَ لا يَنْفَعُ نَفْساً إِيمانُها لَمْ تَكُنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمانِها خَيْراً قُلِ انْتَظِرُوا إِنَّا مُنْتَظِرُونَ (158) | |||
ترجمه | |||
آيا انتظار ميبرند مگر آنكه آيد آنها را ملائكه يا بيايد پروردگار تو يا بيايد بعضى از آيات پروردگار تو روز كه بيايد بعضى آيات پروردگار تو نفع نميدهد كسى را ايمان او كه نبوده است آنكه ايمان آورده باشد از پيش يا كسب كرده باشد در ايمانش خيرى را بگو منتظر باشيد بدرستيكه ما منتظرانيم. | |||
تفسير | |||
خداوند بعد از اتمام حجت بر كفار بر سبيل انكار ميفرمايد آيا باز آنها منتظر چيزى هستند در قبول اسلام و احكام آن جز آنكه ملائكه بصورت اصليّه بر آنها نازل شوند و شهادت بر نبوت تو دهند يا خداوند بيايد و آنها مشاهده نمايند او را اين دو كه محال است يا آنكه منتظرند ظهور بعضى از آيات الهى را كه پس از آنها ديگر ايمان كسى بحالش فايده ندارد چون ايمان نافع ايمانى است كه قبل از ظهور آن آيات باشد | |||
---- | |||
جلد 2 صفحه 402 | |||
و در حال آن ايمان شخص كسب خير و سعادتى كرده باشد پس اگر ايمان بعد باشد يا قبل باشد و در آن حال كسب خير نشده باشد نافع نيست و آن آيات از قبيل مرگ و عذاب و علائم قيامت است كه حق را بديهى مينمايد و تكليف را ساقط ميكند و اختيار مبدّل باضطرار ميشود اينهم كه لغو است با اينحال بآنها بگو منتظر چنين روزى باشيد كه معلوم شود بر شما نتيجه كفر و طغيانتان چنانچه ما هم منتظريم كه ظاهر شود ثمره اسلام و ايمانمان و در احتجاج از امير المؤمنين (ع) نقل نموده كه خداوند در اين آيه پيغمبر خود را مخاطب ساخته كه بمشركان و منافقان بفرمايد كه آيا منتظريد ملائكه بر شما نازل شوند و آنها را مشاهده كنيد يا بيايد پروردگار و بعضى آيات او كه مراد امر او و عذاب است در دنيا چنانچه بر امم سابقه نازل شد و در توحيد قريب باين مضمون را از آنحضرت نقل نموده است و عياشى ره از يكى از صادقين عليهما السلام نقل نموده است در تفسير جمله او كسبت فى ايمانها خيرا كه مؤمن گناه كار حائل ميشود ما بين او و ايمانش كثرت سيئات و قلت حسناتش پس كسب نميكند در ايمانش خير را و بعضى گفته‌اند مراد نفى خير از ايمان ظاهرى است كه از روى خلوص نباشد و الا ايمان اگر مقرون بعمل صالح هم نباشد بى فائده نيست و بالاخره موجب نجات از آتش است مگر آنكه كثرت معاصى موجب سلب ايمان در خاتمه امر شود و در كافى از حضرت صادق (ع) روايت نموده است كه مراد از من قبل ميثاق است و مراد از كسب خير اقرار بانبياء و اوصياء و بالخصوص امير المؤمنين (ع) است و ايمان بدون نفع آنستكه زائل و سلب شود و در چند روايت بعض آيات تفسير بطلوع آفتاب از مغرب شده است و در چند روايت بخروج دجّال و ظهور امام زمان كه معلوم است مراد همان انكشاف كلى و ظهور حق بنحو اكمل است كه در آنحال ديگر ايمان مفيد و عمل قبول و توبه پذيرفته نيست و اللّه اعلم .. | |||
}} | |||
|-| | |||
اطیب البیان= | |||
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
هَل يَنظُرُون‌َ إِلاّ أَن تَأتِيَهُم‌ُ المَلائِكَةُ أَو يَأتِي‌َ رَبُّكَ أَو يَأتِي‌َ بَعض‌ُ آياتِ رَبِّكَ يَوم‌َ يَأتِي بَعض‌ُ آياتِ رَبِّكَ لا يَنفَع‌ُ نَفساً إِيمانُها لَم تَكُن آمَنَت مِن قَبل‌ُ أَو كَسَبَت فِي إِيمانِها خَيراً قُلِ انتَظِرُوا إِنّا مُنتَظِرُون‌َ (158) | |||
آيا نظر دارند و انتظار دارند مگر اينكه بيايند آنها را ملائكه يا بيايد پروردگار تو يا بيايد پاره‌اي از آيات پروردگار تو روزي که ميآيد پاره‌اي از آيات پروردگار تو نفع نمي‌بخشد ايمان نفسي که تا كنون ايمان نياورده باشد يا كسب خيري در ايمان خود نكرده باشد بگو انتظار داشته باشيد محققا ما هم انتظار داريم اينکه آيه شريفه يكي از مشكلات آيات است لذا مفسرين تصرفات و تأويلاتي در آن كرده‌اند مثلا اتيان ملائكه را بملائكه قابضات ارواح يا ملكين در قبر يا ملائكه عذاب در قيامت حمل كرده‌اند و اتيان پروردگار را باتيان امر پروردگار يا عذاب او و امثال اينها و اتيان بعض آيات را بمثل ردّ شمس و طلوع از مغرب يا كنده شدن كوه و شكاف دريا و امثال اينها حمل كرده‌اند و اينکه تمحلات و تصرفات با اينكه تفسير برأي است خلاف ظاهر بلكه نص‌ّ آيه شريفه است و ما مطابق ظاهر آيه با شواهدي که از قرآن در موارد ديگر داريم بيان ميكنيم انشاء اللّه تعالي. | |||
جلد 7 - صفحه 254 | |||
هَل يَنظُرُون‌َ نظر دارند يعني توقع دارند و تقاضا ميكنند و انتظار دارند إِلّا أَن تَأتِيَهُم‌ُ المَلائِكَةُ که ملائكه بر آنها بيايند يا رسول ملائكه باشند يا با رسول ملائكه باشند تا ما ايمان بياوريم چنانچه هر دو قسمت را در آيات ديگر تقاضا كردند وَ قالُوا لَو لا أُنزِل‌َ عَلَيه‌ِ مَلَك‌ٌ وَ لَو أَنزَلنا مَلَكاً لَقُضِي‌َ الأَمرُ ثُم‌َّ لا يُنظَرُون‌َ وَ لَو جَعَلناه‌ُ مَلَكاً لَجَعَلناه‌ُ رَجُلًا وَ لَلَبَسنا عَلَيهِم ما يَلبِسُون‌َ انعام آيه 8 و 9 فَلَو لا أُلقِي‌َ عَلَيه‌ِ أَسوِرَةٌ مِن ذَهَب‌ٍ أَو جاءَ مَعَه‌ُ المَلائِكَةُ مُقتَرِنِين‌َ زخرف آيه 53 تقاضاي فرعون أَو يَأتِي‌َ رَبُّكَ بسياري از مذاهب باطله مثل يهود و نصاري و مجوس بلكه فرقه ضالّه از مسلمين قائل بتجسم هستند و از براي خدا شكل و مكان و جسم و نزول و عروج معتقد هستند اينکه تورات رائج مزخرف را برداريد در بعد از طوفان نوح ميگويد خدا با ملائكه آمدند در شهر بابل و فرمود بملائكه تبلبل السنتهم در موضوع آدم خدا آمد در بهشت براي تفرج و آدم و حوّي در عقب درخت مخفي شدند که آنها را نبيند و خدا از سر شب تا بصبح با يعقوب كشتي گرفت و نصاري قائل بتثليث شدند و عيسي رفت پهلوي دست پدرش نشست، مجوس قائل بيزدان و اهرمن شدند يزدان خدا عرق كرد و از عرق او اهرمن شيطان پيدا شد، مجسمه مسلمين ميگويند فرداي قيامت ميآيد بر تخت خود مي‌نشيند و مؤمنين او را ميبينند قرآن در مورد بني اسرائيل ميفرمايد وَ إِذ قُلتُم يا مُوسي لَن نُؤمِن‌َ لَك‌َ حَتّي نَرَي اللّه‌َ جَهرَةً بقره آيه 52، پس همچه توقعي از مشركين بعيد نيست که بگويند خداي تو بيايد بما بگويد بتو ايمان آوريم. | |||
أَو يَأتِي‌َ بَعض‌ُ آياتِ رَبِّكَ بقرينه جمله بعد مراد آثار عذاب است که اگر ما مشاهده كرديم بتو ايمان ميآوريم و جواب آنها اينست که پس از آثار عذاب ديگر ايمان فائده‌اي ندارد چنانچه بفرعون گفتند حَتّي إِذا أَدرَكَه‌ُ الغَرَق‌ُ قال‌َ آمَنت‌ُ أَنَّه‌ُ لا إِله‌َ إِلَّا الَّذِي آمَنَت بِه‌ِ بَنُوا إِسرائِيل‌َ وَ أَنَا مِن‌َ المُسلِمِين‌َ آلآن‌َ وَ قَد عَصَيت‌َ قَبل‌ُ | |||
جلد 7 - صفحه 255 | |||
وَ كُنت‌َ مِن‌َ المُفسِدِين‌َ يونس آيه 90 و 91، لذا در جواب اينکه جمله اخير ميفرمايد يَوم‌َ يَأتِي بَعض‌ُ آياتِ رَبِّكَ لا يَنفَع‌ُ نَفساً إِيمانُها لَم تَكُن آمَنَت مِن قَبل‌ُ چنانچه بعد از معاينه ديگر جاي توبه نيست وَ لَيسَت‌ِ التَّوبَةُ لِلَّذِين‌َ يَعمَلُون‌َ السَّيِّئات‌ِ حَتّي إِذا حَضَرَ أَحَدَهُم‌ُ المَوت‌ُ قال‌َ إِنِّي تُبت‌ُ الآن‌َ نساء آيه 22، و اشاره باين موضوع دارد جمله أَو كَسَبَت فِي إِيمانِها خَيراً پس مفاد اينکه دو جمله اينست که پس از آثار عذاب نه ايمان فائده دارد و نه توبه از معاصي قبول ميشود چنانچه ميفرمايد إِنَّمَا التَّوبَةُ عَلَي اللّه‌ِ لِلَّذِين‌َ يَعمَلُون‌َ السُّوءَ بِجَهالَةٍ ثُم‌َّ يَتُوبُون‌َ مِن قَرِيب‌ٍ نساء آيه 21 قُلِ انتَظِرُوا إِنّا مُنتَظِرُون‌َ بگو شما انتظار عذاب داشته باشيد ما هم انتظار داريم مشاهده كنيم كيفر شما را«1» هذا ما عندنا و اللّه العالم بحقائق كلامه. | |||
}} | |||
|-| | |||
برگزیده تفسیر نمونه= | |||
===برگزیده تفسیر نمونه=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
}} | |||
|-|تسنیم= | |-|تسنیم= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|</tabber> | |-|</tabber> | ||
