الأعراف ٢٣: تفاوت میان نسخهها
از الکتاب
QRobot edit
(افزودن سال نزول) |
(QRobot edit) |
||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
<tabber> | <tabber> | ||
المیزان= | المیزان= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۸_بخش۲#link12 | آيات ۱۰ - ۲۵، سوره اعراف]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۸_بخش۲#link12 | آيات ۱۰ - ۲۵، سوره اعراف]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۸_بخش۲#link13 | معناى تمكين انسان در زمين در جمله : (( و لقد مكناكم فى الارض ))]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۸_بخش۲#link13 | معناى تمكين انسان در زمين در جمله : (( و لقد مكناكم فى الارض ))]] | ||
خط ۷۶: | خط ۷۷: | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۸_بخش۷#link58 | بررسى گفتگوى ابليس با پيامبران الهى]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۸_بخش۷#link58 | بررسى گفتگوى ابليس با پيامبران الهى]] | ||
}} | |||
|-|نمونه= | |-|نمونه= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:نمونه جلد۶_بخش۴۹#link20 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۶_بخش۴۹#link20 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-| تفسیر نور= | |||
===تفسیر نور (محسن قرائتی)=== | |||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
قالا رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ «23» | |||
(آدم و حوّا) گفتند: پروردگارا! ما بر خويشتن ستم كرديم و اگر ما را نبخشايى و رحم نكنى، قطعاً از زيانكاران خواهيم بود. | |||
===نکته ها=== | |||
شيطان و آدم هر دو نافرمانى كردند؛ امّا شيطان نسبت به نافرمانى خود (ترك سجده)، به عدل و حكمت الهى اعتراض و استكبار كرد و برترى نژاد خود را مطرح ساخت و پشيمان هم نشد؛ امّا حضرت آدم و حوّا، به كار خلاف خود اعتراف كردند و از خداوند تقاضاى | |||
جلد 3 - صفحه 41 | |||
بخشايش كردند. «1» | |||
===پیام ها=== | |||
1- در برابر ستمهايى كه به خود روا مىداريم بايد از خداوند استمداد جوييم و آنها را جبران كنيم. قالا رَبَّنا ظَلَمْنا ... | |||
2- آدم و حوّا، هم در تخلّف شريك بودند، هم در جبران گذشته و عذرخواهى. | |||
«ذاقَا، قالا رَبَّنا» | |||
3- هرگونه خلافى، ظلم به خويشتن است، چون مخالفت با فرمان خدا مخالفت با تكامل و سعادت واقعى خود است. «ظَلَمْنا أَنْفُسَنا» | |||
4- از آداب دعا و استغفار، ابتدا اعتراف به گناه است. «قالا رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا» | |||
5- نخستين خواستهى بشر از خدا، تقاضاى عفو ورحمت بود. «وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا» | |||
6- مهمترين مسأله براى گناهكار، مغفرت الهى است، سپس درخواستهاى ديگر. «إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا» | |||
7- عنايت و لطف و مهربانى خدا، جلوى خسارت ابدى را مىگيرد. إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا ... لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ | |||
}} | |||
|-| | |||
اثنی عشری= | |||
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
قالا رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ «23» | |||
قالا رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا: عرض كردند آدم و حوا اى پروردگار، ما ستم نموديم به نفسهاى خود به نقص ثوابى كه مترتب مىشد بر فعل مندوب و نقصان عوايد و فوايد و عيش واسع، به سبب اكل شجره منهيه كه مباح الاصل بود. وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ: و اگر عفو و تجاوز نفرمائى از ما به تفضل رحمت و كرم خود با عطا و اعاده آنچه فوت كرديم، هر آينه باشيم از زيانكاران به نقصان ثواب. | |||
تنبيه: بنابر مذهب حقّه اماميه، توبه آدم بر ترك اولى بوده، چه ترك اولى | |||
---- | |||
جلد 4 صفحه 35 | |||
نسبت به انبيا مانند گناه، و توبه از آن براى عود ثواب جايز است؛ و لذا فرمودهاند: حسنات الابرار سيّئات المقرّبين. و دلايل قطعيه عقليه و نقليه بر عصمت انبيا از گناه مطلقا بسيار است از جمله: | |||
1- اگر صادر شود از پيغمبر گناه، لازم آيد اجتماع ضدين، وجوب متابعت و مخالفت او. اما اول: اجماع و آيه: قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ. و چون ثابت شود در حق پيغمبر ما صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ثابت گردد در حق باقى انبيا به جهت عدم قائل بالفرق. اما ثانى: بدليل آنكه متابعت عاصى حرام است. | |||
2- اگر پيغمبر عاصى باشد، هر آينه از ظالمين خواهد بود؛ و حال آنكه حق تعالى فرموده: لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ. «1» فخر رازى گويد: مراد به اين عمد يا عهد نبوت يا عهد امامت است؛ اگر اولى باشد، ثابت شود مطلوب؛ و اگر ثانى باشد ايضا همچنين؛ زيرا هر نبى لابد امام و مقتدا باشد، پس آيه بر هر تقدير دلالت دارد كه نبى گناهكار نخواهد بود. | |||
3- اگر نبى معصيت نمايد، لازم آيد منع و زجر و انكار او به جهت عموم ادله امر به معروف و نهى از منكر، و لكن حرام است به جهت استلزام ايذائى كه حرام است به اجماع و به دليل آيه: إِنَّ الَّذِينَ يُؤْذُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ. «2» 4- خداى تعالى حكايت فرموده از ابليس: فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ إِلَّا عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ. «3» پس اگر نبى عصيان نمايد، هر آينه از مغوين شيطان و مخرجين از مخلصين خواهند بود؛ با آن كه انبيا از مخلصينند به جهت اجماع و آيه: وَ اذْكُرْ عِبادَنا إِبْراهِيمَ وَ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ أُولِي الْأَيْدِي وَ الْأَبْصارِ إِنَّا أَخْلَصْناهُمْ بِخالِصَةٍ ذِكْرَى الدَّارِ وَ إِنَّهُمْ عِنْدَنا لَمِنَ الْمُصْطَفَيْنَ الْأَخْيارِ. «4» و چون ثابت شود وجوب عصمت در بعض، ثابت گردد در كل به | |||
---- | |||
«1» سوره بقره، آيه 124. | |||
«2» سوره احزاب، آيه 57. | |||
«3» سوره ص، آيه 82 و 83. | |||
«4» سوره ص، آيات 45 تا 47. | |||
---- | |||
جلد 4 صفحه 36 | |||
جهت عدم قائل به فرق. | |||
تذكره: ظلم به معنى نقص و ستم؛ و در اصل، وضع شىء است در غير موضوع، و متعلق خواهد. و آن: يا نفس خود ظالم باشد مانند ترك نفعى از خود، به عبارت ديگر ترك مندوب و ترك اولى. و يا متعلق غير؛ و آن غير، يا خالق باشد مثل شرك به خداى تعالى به اقسامه، و يا مخلوق مثل ضرب و قتل ناحق و تعديات. پس ظلم نسبت به انبياء، ترك اولى است؛ چه به ترك مندوب نقص ثواب آنها مىشود. و به ترك مندوب فاعل مكروه گردد. و از آن توبه جايز است و اين قانون كليّه است نزد جمهور اماميه. و شيخ أبو الفتوح رازى رحمه اللّه همين را پسند فرمود. | |||
}} | |||
|-| | |||
روان جاوید= | |||
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
قالا رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ «23» | |||
ترجمه | |||
گفتند پروردگار ما ستم كرديم بر خودهامان و اگر نيامرزى ما را و رحم نكنى بر ما هر آينه باشيم البتّه از زيانكاران. | |||
تفسير | |||
معذرت از ترك اولى است كه از آن بملاحظه مقامشان تعبير بظلم شده است چون حسنات الابرار سيّئات المقرّبين و اوّل طلب آمرزش نمودند پس از آن طلب مزيد فضل و رحمت و تدارك زيان وارد بر خودشان را از ثواب اطاعت تا زيان كار نباشند .. | |||
}} | |||
|-| | |||
اطیب البیان= | |||
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
قالا رَبَّنا ظَلَمنا أَنفُسَنا وَ إِن لَم تَغفِر لَنا وَ تَرحَمنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الخاسِرِينَ «23» | |||
گفتند آدم و حوي پروردگار ما ظلم كرديم ما بجان خود و اگر ما را نيامرزي و ترحم نفرمايي ما ميباشيم از زيانكاران. | |||
قالا رَبَّنا ظَلَمنا أَنفُسَنا اشاره بچند آيه قبل است که فرمود لا تَقرَبا هذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونا مِنَ الظّالِمِينَ و مراد ظلم بنفس است که از فيوضات بهشت و نعم الهيه محروم شدند و مرتكب ترك اولي شدند و از مثل آدمي که مسجود و معلم ملائكه شد و عالم بعلم اسماء توقع نبود که بر خلاف صلاح سيّما در منظر ملائكه خود را كوچك كند لذا طلب مغفرت و رحمت كردند و گفتند وَ إِن لَم تَغفِر لَنا وَ تَرحَمنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الخاسِرِينَ و جمله و ترحمنا عطف بتغفر لنا است مدخول لم است يعني و لم ترحمنا، و مراد از خسران همان ممنوع شدن از فيوضات و انحطاط رتبه در ارتكاب ترك اولي است، و مراد از غفران نه غفران از ذنب است | |||
جلد 7 - صفحه 295 | |||
بلكه گذشت از اينکه خطاء است که محروم نشوند از بهشت و نعم آن و مراد از رحمت بهمان درجه باشند و تنزل نكنند. | |||
ان قلت- خداوند که غفار الذنوب است حتي مشرك و كافر اگر توبه كرد پذيرفته ميشود چرا از آدم و حوي پذيرفته نشد. | |||
قلت- خداوند قبول فرمود نه تنزل رتبه پيدا كرد و نه مورد مؤاخذه شد و سرّ خروج از بهشت همان بود که گفتيم که احتياج بمدفوع داشتند و مناسب با بهشت نبود و فرداي قيامت اينکه دو نفر را با مليونها از ذريه آنها از انبياء و اوصياء و اولياء و مقربان از صلحاء و اتقياء و ابرار و اخيار و مؤمنين حتي عصات از مؤمنين را خداوند داخل بهشت ميفرمايد که ابد الاباد متنعم باشند حتي از ملائكه بالاتر و مخلد در بهشت باشند از آنچه شيطان فريب داده که أَن تَكُونا مَلَكَينِ أَو تَكُونا مِنَ الخالِدِينَ بالاتر و بهتر باشد جعلنا اللّه معهم. | |||
}} | |||
|-| | |||
برگزیده تفسیر نمونه= | |||
===برگزیده تفسیر نمونه=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
(آیه 23)- بازگشت آدم به سوی خدا! سر انجام هنگامی که آدم و حوّا، به نقشه شیطانی ابلیس واقف شدند و نتیجه کار خلاف خود را دیدند به فکر جبران گذشته افتادند و نخستین گام را اعتراف به ظلم و ستم بر خویشتن، در پیشگاه خدا قرار دادند و «گفتند: پروردگار! ما بر خویشتن ستم کردیم» (قالا رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا). | |||
«و اگر ما را نیامرزی و رحمت خود را شامل حال ما نکنی، از زیانکاران خواهیم بود» (وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَکُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِینَ). | |||
}} | |||
|-|تسنیم= | |-|تسنیم= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|</tabber> | |-|</tabber> | ||