النبإ ٩
ترجمه
| النبإ ٨ | آیه ٩ | النبإ ١٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«سُبَاتاً»: آرامش و آسایش (نگا: فرقان / ). بعضی آن را به معنی مرگ گرفته‌اند (نگا: جزء عمّ محمّد عبده، أضواءالبیان). به این اعتبار که خدا هر شب و هر روز، نمونه‌ای آشکار از مردن و زنده شدن را به انسانها نشان می‌دهد. خواب مردمان مرگ آنان، و بیدار شدن ایشان رستاخیزشان است (نگا: زمر / ).
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۶، سوره نباء
- بيان محتواى كلى سوره مباركه نباء
- بيان اينكه مقصود از ((نباء عظيم )) قيامت و((تسائل )) از آن در بين مشركين بوده است (عم يتسائلون ...)
- مراد از اختلاف مشركين درباره معاد
- بيان احتجاج و استدلال بر ثبوت بعث و جزا، مستفاد از آيات : ((المنجعل الارض مهادا...))
- معناى اينكه فرمود: ((كوه ها را ميخ قرار داديم )) و ((ازواج خلقتان كرديم ،
- معناى اينكه فرمود ((خوابتان را سبات قرار داده ايم و شب را لباس و روز را معاش قرارداديم .
- (رواياتى در بيان برخى آيات گذشته )
نکات آیه
۱ - خواب، پایان دهنده کار و تلاش روزمرّه انسان و زمینه آرامش و راحتى او است. (و جعلنا نومکم سباتًا) «سباتاً» ; یعنى، از حرکت باز ایستادن (لسان العرب از زجاج) و معناى اصلى آن، راحت است. (مصباح)
۲ - خواب، از نعمت هاى خداوند براى انسان ها است. (و جعلنا نومکم سباتًا)
۳ - تلاش بىوقفه و بدون استراحت، ناهنجار و برخلاف طبیعت خدادادى انسان است. (و جعلنا نومکم سباتًا) جمله «و جعلنا ...» در مقام امتنان است. توصیف نعمت خواب به این که «کار و تلاشِ انسان را قطع مى کند»، بیانگر این است که خداوند از او، تلاش بى استراحت نخواسته است.
۴ - خواب براى انسان، نوعى مرگ است. (و جعلنا نومکم سباتًا) فعل «سُبِتَ» علاوه بر معناى «بى هوش شد»، به معناى «مُرد» نیز استعمال مى شود (مصباح). بنابراین، احتمال مى رود که «سبات» به معناى مرگ باشد.
۵ - قدرت خداوند بر ایجاد حالت خواب در انسان، دلیل امکان معاد است. (عمّ یتساءلون ... و جعلنا نومکم سباتًا)
۶ - مرگ و معاد انسان، شبیه خواب و بیدارى است. (و جعلنا نومکم سباتًا) یاد کردن از خواب در میان آیاتى که به منظور رفع استبعاد از معاد مطرح شده; ممکن است به جهت تشابهى باشد که بین خواب و مرگ و نیز بیدارى و معاد وجود دارد.
موضوعات مرتبط
- آرامش: زمینه آرامش ۱
- انسان: طبع انسان ۳
- تشبیهات قرآن: تشبیه به بیدارى ۶; تشبیه به خواب ۶; تشبیه به مرگ ۴; تشبیه خواب ۴
- تلاش: افراط در تلاش ۳
- خدا: قدرت خدا ۵; نعمتهاى خدا ۲
- خواب: منشأ خواب ۵; نقش خواب ۱
- قرآن: تشبیهات قرآن ۴، ۶
- مرگ: حقیقت مرگ ۶
- معاد: حقیقت معاد ۶; دلایل معاد ۵
- نعمت: نعمت خواب ۲
