الزخرف ٤٥

وَ اسْأَلْ‌ مَنْ‌ أَرْسَلْنَا مِنْ‌ قَبْلِکَ‌ مِنْ‌ رُسُلِنَا أَ جَعَلْنَا مِنْ‌ دُونِ‌ الرَّحْمٰنِ‌ آلِهَةً يُعْبَدُونَ‌

ترجمه

از رسولانی که پیش از تو فرستادیم بپرس: آیا غیر از خداوند رحمان معبودانی برای پرستش قرار دادیم؟!

|و از رسولان ما كه پيش از تو فرستاديم بپرس: آيا در برابر [خداى‌] رحمان خدايانى قرار داده‌ايم كه عبادت شوند

و از رسولان ما كه پيش از تو گسيل داشتيم جويا شو؛ آيا در برابر [خداى‌] رحمان، خدايانى كه مورد پرستش قرار گيرند مقرر داشته‌ايم؟

و از رسولانی که پیش از تو فرستادیم باز پرس (یعنی از سیرت آنها باز جو) که آیا ما جز خدای یکتای مهربان خدایان دیگری را معبود مردم قرار دادیم؟

و از پیامبرانی که پیش از تو فرستاده ایم بپرس که آیا به جای [خدایِ] رحمان معبودانی که پرستش شوند، قرار داده ایم؟!

از پيامبران ما كه پيش از تو فرستاده‌ايم بپرس: آيا جز خداى رحمان، ديگرى را براى پرستش آنها قرار داده بوديم؟

و از [پیروان‌] پیامبران ما، کسانی که پیش از تو فرستاده‌ایم بپرس، که آیا به جای خداوند رحمان، خدایانی را حکم کرده‌ایم که پرستیده شوند؟

و از پيامبران ما كه پيش از تو فرستاديم بپرس: آيا جز خداى رحمان خدايانى قرار داده‌ايم كه پرستيده شوند؟- يعنى همه پيامبران بر توحيد متفق و همصدا بوده‌اند-.

از (پیروان راستین) انبیای پیشین ما بپرس که آیا ما معبودهائی بجز خدا را برای پرستش شدن پدیدار کرده‌ایم؟

و از رسولان ما - که پیش از تو گسیل داشتیم - جویا شو (که) آیا در برابر (خدای) رحمان، خدایانی که مورد پرستش قرار گیرند مقرّر داشته‌ایم‌؟

و بپرس آن را که فرستادیم پیش از تو از فرستادگان خویش آیا قرار دادیم جز خدای مهربان خدایانی که پرستش شوند

الزخرف ٤٤	آیه ٤٥	الزخرف ٤٦
سوره : سوره الزخرف نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٥ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إِسْأَلْ مَنْ أَرْسَلْنَا ...»: از پیغمبرانی که پیش از تو فرستاده‌ایم بپرس. مراد پرسش از پیروان راستین پیغمبران و علماء فرزانه و پرهیزگار ادیان الهی است که در سوره آل‌عمران، آیه‌های و بدیشان اشاره شده است. یا این که مراد مطالعه کتابهای آسمانی پیشین و دقّت در شرائع پیغمبران راستین ایزد متعال است (نگا: المنتخب، المختصر). هدف آیه از مراجعه به پیروان مورد اطمینان پیعمبران پیشین یا بررسی کتابهای آسمانی، نفی مذهب شرک‌آلود مشرکان است؛ نه آرامش روح پیغمبر. چرا که پیغمبر در مسأله توحید چنان غرق بود و از شرک بیزار که نیازی به سؤال نداشت. برخی گفته‌اند که سؤال‌کننده شخص پیغمبر است و سؤال‌شدگان خود انبیای پیشین هستند. این موضوع در شب معراج تحقّق یافت، و یا تماس روحانی پیغمبر با ارواح سایر انبیاء در اوقات معمولی منظور است! مگر مشرکان معراج را قبول داشتند؟ و یا این که خود پیغمبر را فرستاده خدا می‌دانستند تا به تماس روحانی او قانع شوند؟!

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ لاَ يَأْمُرَکُمْ‌ أَنْ‌ تَتَّخِذُوا... (۰) وَ لَقَدْ بَعَثْنَا فِي‌ کُلِ‌ أُمَّةٍ... (۲) وَ مَا أَرْسَلْنَا مِنْ‌ قَبْلِکَ‌ مِنْ‌... (۵) وَ لَقَدْ بَعَثْنَا فِي‌ کُلِ‌ أُمَّةٍ... (۳)

بِسْمِ‌ اللَّهِ‌ الرَّحْمٰنِ‌... (۲) تِلْکَ‌ الْقُرَى‌ نَقُصُ‌ عَلَيْکَ‌... (۲) فَکَفَى‌ بِاللَّهِ‌ شَهِيداً بَيْنَنَا... (۱) وَ قَالُوا لَوْ شَاءَ الرَّحْمٰنُ‌ مَا... (۲)

تفسیر

• آيات ۲۶ - ۴۵ سوره زخرف
• معناى سخن ابراهيم (ع ) به پدر و قومش : ((انى براء مما تعبدون الا الذى فطرنىفانه سيهدين ))
• وجوهى كه درباره معناى آيه : ((و جعلها كلمة باقية فى عقبه لعلهم يرجعون )) گفته شده
• سخن مشركين كه در ردّ قرآن گفتند چرا بر يكى از بزرگان و توانگراننازل نشده و جواب به آنها با بيان اينكه روزى هاى مادى و معنوى را خداى تعالى تقسيممى كند
• پاسخ به گفتار مشركين مكه
• رزق دنيا به مشيت خداوند است و اختيار آن بدست انسان
• تقسيم معشيت و بيان علل انقسام آن در مجمع انسانى
• مقصود از اينكه فرمود: اگر مردم امت واحده نمى شدند، سقف خانه كافران را از نقره مىكرديم و...
• وصف حال كور دلان روى گردان از ذكر خدا، كه قرين شيطانى دارند و در عين ضلالتخود را راه يافته مى پندارند
• بيزارى جستن كافر كور دل از قرين شيطانى خود در قيامت
• وجوه مختلف در معناى جمله ((و لن ينفعكم اليوم اذ ظلتم انكم فى العذاب مشتركون )) كهخطاب به كفار و قرين هاى شيطانى آنها است
• اقوال مفسرين درباره مقصود از اينكه خطاب به پيامبر اكرم (ص ) فرمود: ((واسئل من ارسلنا من قبلك اجعلنا من دون الرحمن آلهه يعبدون ))
• توضيحى درباره روايتى كه جمله ((و جعلها كلمة باقية فى عقبه )) را به امامت ذريهابراهيم (ع ) تفسير كرده اند
• روايتى در ذيل آيه : ((و قالوا لا نزل هنا القرآن علىرجل من القريتين عظيم ))
• رواياتى ديگر در ذيل برخى آيات گذشته

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - تمامى پیامبران و ادیان آسمانى، مبلغ توحید و مخالف شرک و چندگانه پرستى بوده اند. (وسئل من أرسلنا من قبلک من رسلنا ... ءالهة یعبدون)

۲ - دعوت پیامبر(ص)، استمرار خط توحیدى پیامبران پیشین است. (و سئل من أرسلنا من قبلک من رسلنا أجعلنا من دون الرحمن ءالهة یعبدون) آیه شریفه در مقام بیان این نکته است که دعوت توحیدى پیامبر(ص)، امرى بى سابقه نیست، بلکه پیامبران و ادیان آسمانى گذشته نیز همین پیام را تبلیغ مى کردند.

۳ - «توحید» محور مشترک مسلمانان با پیروان دیگر ادیان آسمانى است. (و سئل من أرسلنا ... ءالهة یعبدون) برداشت یاد شده بدین احتمال است که مراد از «و سئل من أرسلنا» پرسش از امت هاى پیامبران گذشته باشد. در این صورت استفاده مى شود که پیروان ادیان آسمانى گذشته، خویشتن را یکتاپرست مى دانند و در نتیجه مى توان گفت توحید قدر مشترک تمامى ادیان است.

۴ - موقعیت ممتاز و برجسته اهل کتاب در جامعه عرب عصر بعثت (و سئل من أرسلنا من قبلک من رسلنا) حَکَم قرار دادن اهل کتاب درباره شرک و توحید، نشانى از موقعیت برجسته آنان دارد.

۵ - هم آوایى و هماهنگى ادیان آسمانى در دعوت به توحید، از نشانه هاى صدق مکتب توحیدى اسلام (و سئل من أرسلنا)

۶ - خداوندِ داراى رحمت گسترده و مطلق، تنها موجود شایسته پرستش است. (أجعلنا من دون الرحمن ءالهة یعبدون)

موضوعات مرتبط

• ادیان آسمانى: شرک ستیزى ادیان آسمانى ۱; هماهنگى پیروان ادیان آسمانى ۳; هماهنگى ادیان آسمانى ۱، ۵
• اسلام: نشانه هاى حقانیت اسلام ۵
• الوهیت: ملاک الوهیت ۶
• انبیا: توحید انبیا ۲; شرک ستیزى انبیا ۱; هماهنگى انبیا ۱، ۲
• اهل کتاب: اهل کتاب مقارن بعثت ۴; تاریخ اهل کتاب ۴; موقعیت اجتماعى اهل کتاب ۴
• توحید: توحید در ادیان آسمانى ۵; مبلغان توحید ۱
• محمد(ص): دعوتهاى محمد(ص) ۲
• مسلمانان: توحید مسلمانان ۳
• معبودراستین: رحمانیت معبودراستین ۶