الفرقان ٧٠
ترجمه
الفرقان ٦٩ | آیه ٧٠ | الفرقان ٧١ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«یُبَدِّلُ اللهُ سَیِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ»: خداوند بدیهای ایشان را به نیکیها، و گناهانشان را به طاعات و عبادات تبدیل مینماید! کرم بین و لطف خداوندگار، گذشت او با گذشت انسانها، و مهر او با مهر انسانها تفاوت از زمین تا آسمان دارد.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
إِلاَّ مَنْ تَابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ... (۴) قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ... (۴)
إِنْ تَجْتَنِبُوا کَبَائِرَ مَا... (۱) وَ مَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِناً... (۱) إِنَ اللَّهَ لاَ يَغْفِرُ أَنْ... (۱) وَ مَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِناً... (۱) فَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ کِتَابَهُ... (۰)
تفسیر
- آيات ۶۳ - ۷۷، سوره فرقان
- صفات مؤ منين : تواضع و فروتنى ، و برخورد سالم درمقابل برخورد زشت و لغو جاهلان با ايشان
- رعايت اعتدال در انفاق : يكى از صفات مؤ منين
- معناى اينكه در وصف مؤ منان فرمود: ((لا يدعون مع الله الها آخر)) با توجه به عقيدهمشركان درباره عبادت خدا
- توجيه مخلد مرتكبين قتل ، زنا و ربا در عذاب
- وجوهى كه در معناى تبديل سيئات به حسنات (فاولئكيبدل الله سيئاتهم حسنات ) گفته شد.
- حسنه يا سيئه بودن عمل منوط به آثار عمل است وتبديل سيئات به حسنات نيز به معناى تبديل آثار است
- مراد از اينكه درباره مؤ منين فرمود: ((لا يشهدون الزورو اذا مروا باللغو مروا كراما))
- وصف ديگر عباد الرحمن : آيات خدا را كوركورانه و بدون معرفت و بصيرت نمى پذيرند
- معناى اينكه ايشان از خداوند مى خواهند: ((ما را براى متقين امام قرار بده ))
- معناى آيه شريفه : ((قل ما يعبوا بكم ربى لولا دعاوكم ...))
- بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات گذشته مربوط به اوصاف مؤ منين ، اسراف و اقتار،تبديل سيئات به حسنات و...)
نکات آیه
۱ - کسانى که مرتکب گناه شرک، آدم کشى و زنا شده اند، در صورتى که به توبه، ایمان و عمل صالح روى آورند، از عذاب و کیفر دوچندان و خوار کننده آن گناهان در امان خواهند بود. (و من یفعل ذلک ... یضعف له العذاب ... إلاّ من تاب و ءامن و عمل عملاًصلحًا) جمله «إلاّ من تاب...» استثنا از عموم مستفاد از «من» در «من یفعل...» است.
۲ - توبه، ایمان و عمل صالح، موجب مصونیت انسان گناه کار از عذاب و کیفر الهى است. (یضعف له العذاب ... إلاّ من تاب و ءامن و عمل عملاًصلحًا)
۳ - ایمان و عمل صالح، مظهر توبه راستین و شرط پذیرش آن از سوى خدا (إلاّ من تاب و ءامن و عمل عملاًصلحًا) ذکر ایمان و عمل صالح پس از توبه، مى تواند گویاى این حقیقت باشد که خداوند توبه را - که به معناى بازگشت از گناه است - در دفع عذاب کافى ندانسته است; بلکه ایمان و عمل صالح را از شرایط پذیرش توبه و مظهر آن دانسته است.
۴ - کسانى که مرتکب گناه شرک، آدم کشى و زنا شده اند، در صورتى که به توبه، ایمان و عمل صالح روى آورند، خداوند کردار بد آنان را از نامه عملشان محو کرده و به جاى آنها کردار نیک قرار مى دهد. (و من یفعل ذلک ... یضعف له العذاب ... إلاّ من تاب ... فأُولئک یبدّل اللّه سیّئاتهم حسنت) در این که مقصود از تبدیل «سیئات» به «حسنات» چیست؟ میان مفسران دو دیدگاه عمده وجود دارد: ۱- تبدیل خود اعمال بد به اعمال نیک; به گونه اى که در پرونده اعمال مؤمنان به جاى «سیئه»، «حسنه» نوشته شود. ۲- تبدیل آثار و پیامدهاى «سیئات» - که عقاب است - به آثار و پیامدهاى «حسنات» - که ثواب است - . گفتنى است برداشت فوق مبتنى بر دیدگاه نخست است.
۵ - کسانى که مرتکب گناه شرک، آدم کشى و زنا شده اند، در صورتى که به توبه، ایمان و عمل صالح روى آورند، خداوند آثار بدى هاى آنان (عقاب) را محو و به جاى آنها، آثار خوبى ها (ثواب) قرار مى دهد. (و من یفعل ذلک ... یضعف له العذاب ... إلاّ من تاب ... فأُولئک یبدّل اللّه سیّئاتهم حسنت)
۶ - توبه، ایمان و عمل صالح، موجب محو شدن گناهان و آثار آنها (عقاب) و جایگزین شدن نیکى ها و آثار آنها (ثواب) به جاى آن گناهان (إلاّ من تاب و ءامن و عمل عملاًصلحًا فأُولئک یبدّل اللّه سیّئاتهم حسنت)
۷ - توبه، ایمان و عمل صالح، موجب غفران رحمت و فضل خداوند است. (إلاّ من تاب و ءامن و عمل عملاًصلحًا فأُولئک یبدّل اللّه سیّئاتهم حسنت و کان اللّه غفورًا رحیمًا) تبدیل «حسنات» افرادى که داراى سه خصوصیت توبه، ایمان و عمل صالح باشند، حاکى از تفضل و رحمت خدا به چنین افرادى است و نیز گویاى این حقیقت است که آنچه موجب این تفضل و رحمت شده است، سه خصوصیت یاد شده مى باشد.
۸ - عمل صالح، مظهر ایمان راستین است. (و ءامن و عمل عملاًصلحًا)
۹ - خداوند، غفور (آمرزنده) و رحیم (مهربان) است. (و کان اللّه غفورًا رحیمًا)
۱۰ - تبدیل بدى هاى مردم توبه کار، مؤمن و نیکوکار به خوبى ها و جایگزین کردن ثواب به جاى عقاب آنان، برخاسته از غفران و مهربانى خداوند (إلاّ من تاب ... فأُولئک یبدّل اللّه سیّئاتهم حسنت و کان اللّه غفورًا رحیمًا) یادآورى دو صفت غفران و رحمت خداوند، پس از وعده تبدیل بدى هاى مؤمنان به خوبى ها، مى تواند گویاى حقیقت یاد شده باشد.
موضوعات مرتبط
- اسماء و صفات: رحیم ۹; غفور ۹
- ایمان: آثار ایمان ۱، ۲، ۴، ۵، ۶، ۷; اهمیت ایمان ۳; نشانه هاى ایمان راستین ۸
- توّابین: منشأ تبدیل گناه توّابین ۱۰
- توبه: آثار توبه ۱، ۲، ۴، ۵، ۶، ۷; شرایط قبولى توبه ۳; نشانه هاى توبه ۳
- خدا: آثار آمرزشهاى خدا ۱۰; آثار رحمت خدا ۱۰; زمینه فضل خدا ۷
- رحمت: زمینه رحمت ۷
- زناکار: توبه زناکار ۱، ۴، ۵
- سیئه: تبدیل سیئه به حسنه ۴، ۶، ۱۰
- عذاب: عذاب ذلت بار ۱; عذاب مضاعف ۱; عوامل مصونیت از عذاب ۱، ۲
- عمل صالح: آثار عمل صالح ۱، ۲، ۴، ۵، ۶، ۷; اهمیت عمل صالح ۳، ۸
- قاتل: توبه قاتل ۱، ۴ ، ۵
- کیفر: تبدیل کیفر به پاداش ۵، ۶; عوامل مصونیت از کیفر ۲
- گناه: عوامل محو گناه ۶
- مشرکان: توبه مشرکان ۱، ۴، ۵
- نامه عمل ۴: