۱۵٬۹۷۷
ویرایش
| خط ۱۴۳: | خط ۱۴۳: | ||
<span id='link241'><span> | <span id='link241'><span> | ||
==جلوه اى از حال | ==جلوه اى از حال مشركان، در روز قيامت == | ||
«'''وَ لَوْ تَرَى إِذِ الْمُجْرِمُونَ | «'''وَ لَوْ تَرَى إِذِ الْمُجْرِمُونَ نَاكِسُوا رُءُوسِهِمْ عِندَ رَبِّهِمْ رَبَّنَا أَبْصرْنَا وَ سمِعْنَا فَارْجِعْنَا نَعْمَلْ صَالِحاً إِنَّا مُوقِنُونَ'''»: | ||
«نكس رُؤُوس»، به معناى سر به پايين انداختن است. و مراد از «مجرمان» - به قرينه ذيل آيه - خصوص منكران معاد است. و به همين جهت، «لام» در آن، خالى از معناى عهد نيست. در نتيجه، اين معنا را به آيه مى دهد كه: اگر ببينى مجرمان مذكور و معهود را، كه منكر معاد بودند و مى گفتند: «ءَإذَا ضَلَلنَا فِى الأرضِ...»، چگونه سر به پايين انداخته اند. | |||
و اگر از قيامت تعبير كرد به | و اگر از قيامت تعبير كرد به «عِندَ رَبِّهِم: نزد پروردگارشان»، به اين منظور است كه در مقابل جملۀ قبلى، يعنى جملۀ «بَل هُم بِلِقَاءِ رَبِّهِم كَافِرُون» قرار گيرد، و چنين معنا دهد: همان هايى كه به لقاى پروردگارشان كافر بودند، در موقفى از لقاى پروردگارشان قرار خواهند گرفت، كه ديگر نتوانند لقاء را انكار كنند. | ||
و | و اين كه مى گويند: «پروردگارا! ديديم و شنيديم، پس ما را برگردان كه عمل صالح كنيم، زيرا داراى ايمان و يقين شده ايم»، به خاطر اين است كه در آن روز، «حق» برايشان آشكارا گشته، و اين معنا منكشف مى شود كه نجات، تنها در «ايمان» و «عمل صالح» است، ايمان برايشان حاصل شده، درخواست رجوع مى كنند تا عمل صالح را نيز تأمين نمايند، تا سبب نجاتشان كه گفتيم دو جزء است، تمام و كامل بشود. | ||
و معناى | و معناى آيه، اين است كه: چه مى شد كه همين مجرمان منكر لقاءالله را مى ديدى، كه چگونه سرها نزد پروردگارشان به زير افكنده و در موقفى از لقاء الله قرار گرفته اند، كه موقف خوارى و ذلت و پشيمانى است، مى گويند: پروردگارا! با دو چشم خود ديديم و با دو گوشمان حق را شنيديم و تسليم شديم، پس ما را برگردان تا عمل صالح هم انجام بدهيم، چون يقين برايمان حاصل شد. | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۳۷۹ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۳۷۹ </center> | ||
و | و خلاصۀ معنا اين است كه: تو امروز آنان را مى بينى كه منكر لقاى خدايند، اگر فردايشان را ببينى، خواهى ديد كه خوارى و ذلت از هر سو احاطه شان كرده و سرها از شرم به زير افكنده اند، و به آنچه امروز منكرش هستند، اعتراف مى كنند، و درخواست مى نمايند كه بدين جا برگردند، ولى هرگز برنخواهند گشت. | ||
<span id='link242'><span> | <span id='link242'><span> | ||
==اشاره به قضاى الهى در امر هدايت و ضلالت انسانها == | ==اشاره به قضاى الهى در امر هدايت و ضلالت انسانها == | ||
«'''وَ لَوْ شِئْنَا لاَتَيْنَا كلَّ نَفْسٍ هُدَاهَا ... وَ النَّاسِ أَجْمَعِينَ'''»: | «'''وَ لَوْ شِئْنَا لاَتَيْنَا كلَّ نَفْسٍ هُدَاهَا ... وَ النَّاسِ أَجْمَعِينَ'''»: | ||
ویرایش