المائدة ٨٦

وَ الَّذِينَ‌ کَفَرُوا وَ کَذَّبُوا بِآيَاتِنَا أُولٰئِکَ‌ أَصْحَابُ‌ الْجَحِيمِ‌

ترجمه

و کسانی که کافر شدند و آیات ما را تکذیب کردند، همانها اهل دوزخند.

و كسانى كه كافر شدند و آيات ما را دروغ پنداشتند آنان دوزخى‌اند

و كسانى كه كفر ورزيدند و آيات ما را دروغ پنداشتند، آنان همدم آتشند.

و آنان که کافر شدند و تکذیب آیات ما نمودند ایشان اهل جهنّمند.

و آنان که کافر شدند و آیات ما را تکذیب کردند، اهل آتش اند.

و آنان كه كفر ورزيدند و آيات ما را تكذيب كردند اهل جهنمند.

و کسانی که کفرورزیدند و آیات ما را دروغ انگاشتند، دوزخی‌اند

و كسانى كه كافر شدند و آيات ما را دروغ انگاشتند آنها دوزخيانند.

و کسانی که کافر شوند و آیات ما را تکذیب کنند، آنان دوزخیانند.

و کسانی که کفر ورزیدند و با آیات ما (همان‌ها و ما را) تکذیب کردند، آنان همدمان آتشند.

و آنان که کفر ورزیدند و دروغ پنداشتند آیتهای ما را آنانند یاران دوزخ‌

المائدة ٨٥	آیه ٨٦	المائدة ٨٧
سوره : سوره المائدة نزول : ٧ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٩ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَصْحَابُ الْجَحِیمِ»: یاران دوزخ. دوزخیان.

تفسیر

---

• آيات ۸۶ - ۶۸، سوره مائده
• نكته درباره جمله : ((لستم على شى ء)) در آيه شريفه :((قل يا اهل الكتاب لستم على شى ء...))
• يهود و نصارا فاقد پايگاهى قابل اعتماد براى اقامه دين هستند
• اسم و لقب هيچ اثرى در سعادت آدمى ندارد و فقط ايمان به خدا و روز جزا وعمل صالح مايه سعادت است
• چون يهود براى خود برترى مى پنداشتند كور و كر شدند (از دين حق و شنيدن پند عاجزگشتند)
• بطلان و نامعقول بودن سخن نصارا كه گفته اند: ((ان الله ثالث ثلثة ))
• چگونگى اعتقاد به تثليث در ميان عوام نصارا
• احتجاج بر نفى الوهيت مسيح (ع ) و نيز نفى الوهيت ما در مسيح (بنابر يكاحتمال در معناى آيه )
• استدلال بروجوب عبادت خداى سبحان و عبادت نكردن هر چه جز او
• نكاتى كه در استدلال و احتجاج فوق در آيه شريفه وجود دارد
• نكته اينكه در جمله : ((مالا يملك لكم ضرا ولا نفعا)) و جملات مشابه آن ((ضر))قبل از ((نفع )) آورده شده است
• معناى علو و بيات جايگاه (غدير) نزد قديم يهود
• غلو اهل كتاب كه از آن نهى شده اند اين بوده كه انبياء و احبار و راهبان خود را تا مقامربوبيت بالا مى برده اند
• اعتقاد به پدرى و پسرى از اقوام بت پرست به مسيحيت راه يافته است
• علت اينكه نصارا نزديك ترين ملت ها به مسلمين از جهت دوستى معرفى شده اند
• وجود علماء و پارسايان بسيار در ميان نصارا و استكبار نور زيدن آنها علت انس بيشترآنان با مسلمين بوده است
• چند روايت در مورد اقوامى كه به شكل خوك و ميمون مسخ شدند
• رواياتى درباره امر به معروف و نهى از منكر و تعليم احكام الهى
• رواياتى در ذيل آيه : ((ذلك بان منهم قسيسين ...)) ونزول آن در شاءن نصاراى حبشه و داستان نجاشى
• قرآن كريم وحدت عدديه را از پروردگار جل وعلا نفى مى كند
• چون خداى تعالى مالك تمامى كمالات و اصيل در هر كمالى است ، اتصاف او به وحدت وكثرت عدديه محال است
• نفى وحدت عددى در سوره توحيد
• وحدت خداوند سبحان در توحيدى كه نصارا معتقدند و حدت عددى است كه قرآن منكر آن است
• (شرح و تفسير سخنانى از اميرالمؤ منين (ع ) درباره توحيد خداى سبحان ، نفى وحدتعددى و نفى حد از ذات اقدس الهى و...)
• شرح كلماتى از خطبه اميرالمؤ منين در نهج البلاغه درباره توحيد و صفات الهى
• خطبه ديگرى از كلام نورانى اميرالمؤ منين (ع ) در نهج البلاغه
• خطبه نورانى ديگرى از نهج البلاغه و شرح آن
• كلام گوهربار ديگرى از مولا اميرالمؤ منين (ع ) در توحيد و صفات خداوند
• خطبه ديگرى از اميرالمؤ منين (ع ) درباره توحيد الهى از كتاب احتجاج طبرسى
• فرمايش رسول خدا (ص ) درباره معناى توحيد بروايت اميرالمؤ منين (ع )
• (درباره اعتقاد به ودت عددى خداوند و رد آن در سخنان امام على (ع ))

---

• تفسیر آیات

تفسیر نور (محسن قرائتی)

---

وَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا أُولئِكَ أَصْحابُ الْجَحِيمِ «86»

و كسانى كه كافر شدند و آيات ما را تكذيب كردند، آنان اهل دوزخند.

نکته ها

كسانى كه پس از فهميدن حقّ، شجاعانه وصريح وبا صداقت به آن اقرار كنند و از جوّ وهم كيشان نهراسند، از بهترين نيكوكارانند. چون هم به خود نيكى كرده و خويشتن را از عذاب‌

جلد 2 - صفحه 359

دوزخ رهانده‌اند، هم با اقرارشان، راه را براى ديگران گشوده‌اند.

پیام ها

1- بعد از شناخت حقّ، «مِمَّا عَرَفُوا» هيچ عذرى براى ردّ آن نيست. وَ ما لَنا ...

2- هم نشينى با صالحان، آرمانى مقدّس است. «مَعَ الْقَوْمِ الصَّالِحِينَ»

3- نشانه‌ى آرزوى صحيح، ايمان و اقدام عملى است. وَ ما لَنا لا نُؤْمِنُ‌ ... وَ نَطْمَعُ‌

4- ايمان به خداوند، از ايمان به وحى جدا نيست. «نُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما جاءَنا مِنَ الْحَقِّ»

5- پاداش ايمان، بهشت است. «أَنْ يُدْخِلَنا رَبُّنا مَعَ الْقَوْمِ الصَّالِحِينَ» (بنابر اينكه مفعول محذوف در «يُدْخِلَنا» كلمه «الجنة» باشد)

6- يكى از راه‌هاى كمال، بازگشت به وجدان خويش وسؤال از خود است. وَ ما لَنا ... فَأَثابَهُمُ اللَّهُ بِما قالُوا در آيه ديگر مى‌خوانيم: وَ ما لِيَ لا أَعْبُدُ الَّذِي فَطَرَنِي‌ ... «1»

7- اقرار زبانى به توحيد، رسالت پيامبر و حقّانيّت قرآن، امرى ضرورى است.

فَأَثابَهُمُ اللَّهُ بِما قالُوا ...

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

---

وَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا أُولئِكَ أَصْحابُ الْجَحِيمِ (86)

تفسير اثنا عشرى، ج‌3، ص: 164

بعد از بيان مدح و وعد مؤمنان اهل كتاب، بيان وعيد كفار را فرمايد:

وَ الَّذِينَ كَفَرُوا: و آن كسانى كه كافر شدند به خدا و رسول او. وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا: و تكذيب كردند آيات ما را أُولئِكَ أَصْحابُ الْجَحِيمِ‌: آن گروه منكرين و مكذبين، ملازمان آتش جهنم‌اند.

نكته- عطف تكذيب آيات بر كفر با آنكه تكذيب نوعى از كفر و مندرج است در آن، به جهت آنست كه مقصود، بيان حال مكذبان، و ذكر آنها در معرض مصدقات آيات براى جمع ميان ترغيب و ترهيب است.

تبصره- آيه شريفه صريح است بر آنكه كفر به تمام اقسامه و تكذيب آيات الهى، موجب مصاحبت نار جحيم خواهد بود، و كفر بر سه قسم است: كفر قلبى؛ كفر فعلى؛ كفر قولى.

كفر قلبى: آنست كه در قلب اعتقاد به خدا و رسول و ما جاء به النبى نداشته باشد، اين كفر مقابل اسلام و مخلد در جهنم است با تقصير.

كفر فعلى: آنست كه فعلى را بجا بياورد كه باعث استخفاف دين و ايمان باشد، مثل اينكه العياذ باللّه قرآن را پاره كند يا به قاذورات اندازد، اين هم نجس و مخلد در جهنم است.

كفر قولى: آنست كه انكار يكى از ضروريات دين را نمايد، قائل آن، كافر و با تقصير مخلد در جهنم است.

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

---

وَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا أُولئِكَ أَصْحابُ الْجَحِيمِ (86)

ترجمه‌

و آنانكه كافر شدند و تكذيب نمودند آيت‌هاى ما را آنگروه اهل دوزخند.

بيان‌

تهديد بعد از بشارت مناسب و مؤثر است ..

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

---

وَ الَّذِين‌َ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا أُولئِك‌َ أَصحاب‌ُ الجَحِيم‌ِ (86)

و كساني‌ ‌که‌ كافر شدند و آيات‌ ‌ما ‌را‌ منكر شدند و دروغ‌ پنداشتند اينها اصحاب‌ جحيم‌ هستند.

وَ الَّذِين‌َ كَفَرُوا جميع‌ طبقات‌ كفار ‌را‌ شامل‌ ميشود ‌از‌ طبيعي‌ منكر مبدء و طبقات‌ مشركين‌، عبده‌ اوثان‌ و شمس‌ و قمر و كواكب‌ و بقر و شجر و نار و يهود و نصاري‌ و مجوس‌ و كساني‌ ‌که‌ ‌در‌ حكم‌ كافر هستند ‌از‌ مخالفين‌ و معاندين‌ و غلات‌ و خوارج‌ و نواصب‌ لكن‌ ‌از‌ روي‌ تقصير و مسامحه‌ نه‌ ‌از‌ راه‌ قصور و عدم‌ قدرت‌ ‌بر‌ معرفت‌.

وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا آيات‌ الهيه‌ اعم‌ ‌است‌ ‌از‌ آيات‌ قرآنيه‌ و انبياء و ائمه‌ اطهار (ع‌) و احكام‌ الهيه‌ ‌حتي‌ ممكن‌ ‌است‌ بگوئيم‌ علماء اعلام‌ ‌آنها‌ ‌هم‌ آيات‌ الهيه‌ هستند أُولئِك‌َ أَصحاب‌ُ الجَحِيم‌ِ مصاحبت‌ ‌با‌ جحيم‌ دليل‌ ‌بر‌ خلود ‌است‌ ‌که‌ هميشه‌ ‌با‌ ‌او‌ هستند، و جحيم‌ يكي‌ ‌از‌ اسامي‌ جهنم‌ ‌است‌ و ممكن‌ ‌است‌ يكي‌ ‌از‌ طبقات‌ ‌آن‌ ‌باشد‌ مثل‌ سقر و ساير طبقات‌.

453

برگزیده تفسیر نمونه

---

---

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- دوزخ جایگاه کفرپیشگان و تکذیب کنندگان آیات خداوند (و الذین کفروا و کذبوا بایتنا أولئک اصحب الجحیم)

۲- مشرکان و یهودیان، مردمانى کفر پیشه و تکذیب کننده آیات الهى (و الذین کفروا و کذبوا بایتنا) با توجه به آیات گذشته معلوم مى شود مصداق بارز از «الذین کفروا و کذبوا ...» مشرکان و یهودیان منکر قرآن و رسالت پیامبر (ص) مى باشد.

۳- دوزخ جایگاه مشرکان و یهودیان مستکبر و حق ناپذیر (و الذین کفروا و کذبوا بایتنا أولئک اصحب الجحیم)

۴- قرآن و پیامبر (ص) دو مصداق بزرگ از آیات الهى (کفروا و کذبوا بایتنا) به قرینه آیات قبل مصداق مورد نظر براى «آیاتنا» قرآن و پیامبر (ص) مى باشد.

۵- استکبار از ریشه هاى کفر و عامل تکذیب آیات الهى (و انهم لایستکبرون ... و الذین کفروا و کذبوا بایتنا)

موضوعات مرتبط

• آیات خدا:۴ عوامل تکذیب آیات خدا ۴ ۵
• استکبار: منشأ استکبار ۵
• قرآن: نقش قرآن ۴
• کافران:۲ در جهنّم ۱
• کفر: آثار کفر ۵
• محمّد (ص): نقش محمّد (ص) ۴
• مشرکان: کفر مشرکان ۲ ; مشرکان در جهنّم ۳
• مکذّبان: آیات خدا ۱، ۲ ; مکذّبان در جهنّم ۱
• یهود: کفر یهود ۲ ; یهود حق ناپذیر ۳ ; یهود در جهنّم ۳ ; یهود مستکبر ۳