تفسیر:المیزان جلد۱۴ بخش۴۳: تفاوت میان نسخه‌ها

==نخستين آيه نازله در باره جهاد و اذن قتال به مؤمنان ==

اين آيات، متضمن اذن مؤمنان به قتال با كفار است، و به طورى كه گفته اند: اولين آيه اى است كه درباره جهاد نازل شده.

چون مسلمانان مدت ها بود از رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» درخواست اجازه مى كردند كه با مشركان قتال كنند، و حضرت به ايشان مى فرمود: من مأمور به قتال نشده ام، و در اين باب هيچ دستورى نرسيده. و تا در مكه بود، همه روزه عده اى از مسلمانان نزدش مى آمدند كه يا كتك خورده بودند، و يا زخمى شده بودند و يا شكنجه ديده بودند، و در محضر آن جناب از وضع خود و ستم هايى كه از مشركان مكه و گردن كلفت هاى آنان مى ديدند، شكوه مى كردند.  

حضرت هم ايشان را تسليت داده، امر به صبر و انتظار فرج مى كرد، تا آن كه اين آيات نازل شد كه در آن ها فرمود: «أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتِلُون...»، ولى بعضى از مفسران گفته اند: اولين آيه اى كه درباره اذن به جهاد نازل شد، آيه «وَ قَاتِلُوا فِى سَبِيلِ اللّهِ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَكُم» بوده.

بعضى ديگر گفته اند: آيه «إنَّ اللّهَ اشتَرَى مِنَ المُؤمِنِينَ أنفُسَهُم وَ أموَالَهُم» بوده است.

ولى اعتبار عقلى اقتضا مى كند كه همين آيه سوره حج، اولين آن ها باشد. براى اين كه صريحا كلمه «اجازه» در آن آمده، و علاوه در آن زمينه چينى شده و مردم را بر جهاد تهييج، و دل ها را تقويت، و با وعده نصرت به طور اشاره و تصريح آنان را ثابت قدم نموده، و رفتارى را كه خدا با اقوام ستمگر گذشته نموده، يادآور شده است.

 

 

چون كه اولا كلام را با اين نكته كه خدا مولاى مؤمنان و مدافع ايشان است، افتتاح نموده، سپس به طور صريح اجازه قتال داده، و فرموده كه: شما تاكنون مظلوم بوديد، و قتال تنها راه حفظ اجتماع صالح از ظلم ستمگران است، و در اين جمله ايشان را به وصف صلاحيت ستوده، و آنان را شايسته و قابل براى تشكيل يك مجتمع دينى كه در آن اعمال صالح عملى مى شود، دانسته. آنگاه رفتار خداى را نسبت به اقوام ستمگر گذشته حكايت كرده، و وعده داده كه به زودى انتقام ايشان را از ستمگران معاصرشان خواهد گرفت، همان طور كه از گذشتگان گرفت.

==توضيح آيات مربوط به جهاد و قتال==