تفسیر:المیزان جلد۱۹ بخش۴۲: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
دوم اين كه بگوييم: منظور از آن، تنها زمين خود ما است، كه داراى هفت طبقه است، كه (چون طبقات پياز) روی هم قرار دارند، و به تمام كره احاطه دارند، و ساده ترين طبقاتش، همين طبقه اولى است كه ما روى آن قرار داريم. | دوم اين كه بگوييم: منظور از آن، تنها زمين خود ما است، كه داراى هفت طبقه است، كه (چون طبقات پياز) روی هم قرار دارند، و به تمام كره احاطه دارند، و ساده ترين طبقاتش، همين طبقه اولى است كه ما روى آن قرار داريم. | ||
سوم اين كه بگوييم: منظور از زمين هاى هفتگانه، اقليم ها و قسمت هاى هفتگانۀ روى زمين است، | سوم اين كه بگوييم: منظور از زمين هاى هفتگانه، اقليم ها و قسمت هاى هفتگانۀ روى زمين است، كه (علماى جغرافى قديم) بسيط زمين را به هفت قسمت (و يا قاره) تقسيم كرده اند. | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۵۴۷ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۵۴۷ </center> | ||
اين چند وجه، وجوهى است كه هر يك طرفدارانى دارد، و چه بسا با مراجعه به مطالبى كه در تفسير سوره «حم سجده» گذشت، بتوان به احتمال چهارم دست يافت. | اين چند وجه، وجوهى است كه هر يك طرفدارانى دارد، و چه بسا با مراجعه به مطالبى كه در تفسير سوره «حم سجده» گذشت، بتوان به احتمال چهارم دست يافت. | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۶: | ||
و چه بسا گفته باشند كه مراد از جمله: «وَ مِنَ الأرضِ مِثلَهُنّ»، اين است كه خداى تعالى، از زمين چيزى خلق كرده، مثل آسمان هاى هفتگانه، و آن عبارت است از انسان، كه موجودى است مركب از ماده زمينى و روحى آسمانى، كه در آن روح، نمونه هايى از ملكوت آسمانى است. | و چه بسا گفته باشند كه مراد از جمله: «وَ مِنَ الأرضِ مِثلَهُنّ»، اين است كه خداى تعالى، از زمين چيزى خلق كرده، مثل آسمان هاى هفتگانه، و آن عبارت است از انسان، كه موجودى است مركب از ماده زمينى و روحى آسمانى، كه در آن روح، نمونه هايى از ملكوت آسمانى است. | ||
و از ظاهر جمله «يَتَنَزّلُ الأمر بَينَهُنّ»، بر مى آيد كه ضمير در آن، به كلمۀ «سَمَاوات» و «ارض»، هر دو بر مى گردد. و منظور از كلمۀ «امر»، همان امر الهى است كه آيه شريفه | و از ظاهر جمله «يَتَنَزّلُ الأمر بَينَهُنّ»، بر مى آيد كه ضمير در آن، به كلمۀ «سَمَاوات» و «ارض»، هر دو بر مى گردد. و منظور از كلمۀ «امر»، همان امر الهى است كه آيه شريفه «إنّمَا أمرُهُ إذَا أرَادَ شَيئاً أن يَقُولَ لَهُ كُن فَيَكُونُ» تفسيرش كرده، مى فرمايد: | ||
«إنّمَا أمرُهُ إذَا أرَادَ شَيئاً أن يَقُولَ لَهُ كُن فَيَكُونُ» تفسيرش كرده، مى فرمايد: | |||
امر خدا، همان كلمه ايجاد است، و آن وقت منظور از تَنزّل امر بين آسمان ها و زمين، شروع كردن به نزول از مصدر امر به طرف آسمان هاست كه از يكى به سوى ديگرى نازل مى شود تا به عالَم ارضى برسد، تا آنچه خداى عزّوجلّ اراده كرده، تكوّن يابد. چه اعيان موجودات و چه آثار و چه ارزاق و چه مرگ و زندگى و چه عزت و ذلت و چه غير اين ها، همچنان كه در جاى ديگر قرآن آمده: «وَ أوحَى فِى كُلّ سَمَاءٍ أمرَهَا». و نيز فرموده: «يُدَبّرُ الأمرَ مِنَ السِمَاءِ إلَى الأرضِ ثُمّ يَعرُجُ إلَيهِ فِى يَومٍ كَانَ مِقدَارُهُ ألفَ سَنَةٍ مِمّا تَعُدّونَ». | امر خدا، همان كلمه ايجاد است، و آن وقت منظور از تَنزّل امر بين آسمان ها و زمين، شروع كردن به نزول از مصدر امر به طرف آسمان هاست كه از يكى به سوى ديگرى نازل مى شود تا به عالَم ارضى برسد، تا آنچه خداى عزّوجلّ اراده كرده، تكوّن يابد. چه اعيان موجودات و چه آثار و چه ارزاق و چه مرگ و زندگى و چه عزت و ذلت و چه غير اين ها، همچنان كه در جاى ديگر قرآن آمده: «وَ أوحَى فِى كُلّ سَمَاءٍ أمرَهَا». و نيز فرموده: «يُدَبّرُ الأمرَ مِنَ السِمَاءِ إلَى الأرضِ ثُمّ يَعرُجُ إلَيهِ فِى يَومٍ كَانَ مِقدَارُهُ ألفَ سَنَةٍ مِمّا تَعُدّونَ». | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۲: | ||
بعضى از مفسران گفته اند: مراد از «امر» دستورات شرعى است، كه ملائكۀ وحى آن ها را از آسمان به سوى رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» وحى مى كنند. چون رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» در زمين قرار داشت، ليكن اين مفسران، آيه را بدون هيچ دليلى تخصيص زده اند و كلمۀ «امر» را منحصر در اوامر تشريعى نموده اند. علاوه براين، ذيل آيه شريفه كه مى فرمايد: «لِتَعلَمُوا أنّ اللّه ...» با اين تخصيص نمى سازد. | بعضى از مفسران گفته اند: مراد از «امر» دستورات شرعى است، كه ملائكۀ وحى آن ها را از آسمان به سوى رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» وحى مى كنند. چون رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» در زمين قرار داشت، ليكن اين مفسران، آيه را بدون هيچ دليلى تخصيص زده اند و كلمۀ «امر» را منحصر در اوامر تشريعى نموده اند. علاوه براين، ذيل آيه شريفه كه مى فرمايد: «لِتَعلَمُوا أنّ اللّه ...» با اين تخصيص نمى سازد. | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۵۴۸ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۵۴۸ </center> | ||
«'''إنّ اللّه عَلى كُلّ شَئٍ قَدِير وَ أنّ اللّه قَد أحَاطَ بِكُلّ شَئٍ عِلماً'''» - اين قسمت از آيه، يكى از نتائج مترتب بر خلقت آسمان هاى هفتگانه و از زمين مثل آن را ذكر مى كند، و در آن، خلقت و امر به خداى تعالى نسبت داده شده و مخصوص آن جناب شده است. و همين طور هم هست. چون هيچ متفكرى كه در مسأله خلقت غور كند، در اين معنا شكى برايش باقى نمى ماند كه قدرت خداى تعالى، شامل هر چيز و علمش | «'''إنّ اللّه عَلى كُلّ شَئٍ قَدِير وَ أنّ اللّه قَد أحَاطَ بِكُلّ شَئٍ عِلماً'''» - اين قسمت از آيه، يكى از نتائج مترتب بر خلقت آسمان هاى هفتگانه و از زمين مثل آن را ذكر مى كند، و در آن، خلقت و امر به خداى تعالى نسبت داده شده و مخصوص آن جناب شده است. و همين طور هم هست. چون هيچ متفكرى كه در مسأله خلقت غور كند، در اين معنا شكى برايش باقى نمى ماند كه قدرت خداى تعالى، شامل هر چيز و علمش محيط به هر چیز است. | ||
پس بر چنين كسى، يعنى بر همه خردمندان مؤمن واجب است كه از مخالفت امر او بپرهيزند. چون سنت اين خداى قدير عليم بر اين جارى شده كه مطيعان اوامرش را پاداش، و اهل عتو و استكبار را مجازات فرمايد، همچنان كه خودش درباره اين سنت فرموده: «وَ كَذَلِكَ أخذُ رَبّكَ إذَا أخَذَ القُرى وَ هِىَ ظَالِمَةٌ إنّ أخذَهُ ألِيمٌ شَدِيدٌ». | |||
==بحث روایتی (روایتی درباره خلقت آسمان ها و زمین)== | ==بحث روایتی (روایتی درباره خلقت آسمان ها و زمین)== | ||
