تفسیر:المیزان جلد۱۶ بخش۳۷: تفاوت میان نسخهها
از الکتاب
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
پس چنين نيست كه صرف همسرى رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم»، اجر عظيم داشته باشد، و خدا براى هر كس كه همسر آن جناب شود، كرامتى و حرمتى قائل باشد، بلكه كرامت و احترام براى همسرى توأم با احسان و تقوا است. و به همين جهت است كه مى بينيم وقتى براى بار دوم، علوّ مقام ايشان را ذكر مى كند، آن را مقيد به «تقوا» نموده و مى فرمايد: «لَستُنَّ كَأحَدٍ مِنَ النِّسَاءِ إنِ اتَّقَيتُنَّ». | پس چنين نيست كه صرف همسرى رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم»، اجر عظيم داشته باشد، و خدا براى هر كس كه همسر آن جناب شود، كرامتى و حرمتى قائل باشد، بلكه كرامت و احترام براى همسرى توأم با احسان و تقوا است. و به همين جهت است كه مى بينيم وقتى براى بار دوم، علوّ مقام ايشان را ذكر مى كند، آن را مقيد به «تقوا» نموده و مى فرمايد: «لَستُنَّ كَأحَدٍ مِنَ النِّسَاءِ إنِ اتَّقَيتُنَّ». | ||
و اين تقييد، نظير تقييدى است كه نسبت به كرامت اصحاب رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» كرده، و فرموده: «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللهِ وَ الَّذِينَ مَعَهُ أشِدَّاءُ عَلَى | و اين تقييد، نظير تقييدى است كه نسبت به كرامت اصحاب رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» كرده، و فرموده: «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللهِ وَ الَّذِينَ مَعَهُ أشِدَّاءُ عَلَى الكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَينَهُم تَرَاهُم رُكَّعاً سُجَّداً... وَعَدَ اللهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنهُم مَغفِرَةً وَ أجراً عَظِيماً». | ||
پس معلوم مى شود همه كسانى كه صحابى رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» بودند، مشمول اين وعده نيستند، بلكه تنها شامل آن عده است كه «ايمان» و «عمل صالح» داشته اند. (پس اگر از يك نفر صحابى، انحراف و گناه و ظلمى سر زده باشد، ما نمى توانيم صحبت با رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» را، كفارۀ آن حساب كنيم). | پس معلوم مى شود همه كسانى كه صحابى رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» بودند، مشمول اين وعده نيستند، بلكه تنها شامل آن عده است كه «ايمان» و «عمل صالح» داشته اند. (پس اگر از يك نفر صحابى، انحراف و گناه و ظلمى سر زده باشد، ما نمى توانيم صحبت با رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» را، كفارۀ آن حساب كنيم). | ||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
«'''فَتَعَالَينَ أُمَتِّعْكُنَّ وَ أُسرِّحْكُنَّ سرَاحاً جَمِيلاً'''»: | «'''فَتَعَالَينَ أُمَتِّعْكُنَّ وَ أُسرِّحْكُنَّ سرَاحاً جَمِيلاً'''»: | ||
در كشاف گفته : | در كشاف گفته: كلمۀ «تَعَال» در اصل، براى اين وضع شده كه هر وقت در مكانى بلند قرار داشتى، و خواستى كسى را كه در مكانى پايين تر قرار دارد، صدا بزنى و بگويى «بيا»، اين كلمه را به كار ببرى، وليكن در اثر كثرت استعمال، كار آن به جايى رسيده كه در همه جا استعمال مى شود. چه مكان بلند، و چه پست. | ||
و | |||
در اين | و معناى كلمۀ «تَعَالَين»، آمدن با پا نيست، بلكه روى آوردن به كارى است. (در فارسى هم مى گوييم: بياييد فلان كار را انجام دهيم). يعنى: بياييد با اراده و اختيارتان، يكى از دو پيشنهادم را عملى كنيد. نه اين كه با پاى خود بياييد، همچنان كه مى گوييم: «فلانى دارد مى آيد تا با من مخاصمه كند». و يا «فلانى رفت در باره من حرف بزند». و يا «برخاست تا مرا تهديد كند»، كه در اين موارد، هيچ يك از كلمات «مى آيد»، «رفت» و «برخاست»، به معناى لغوى خود استعمال نشده، بلكه همه آن ها كنايه است. | ||
و «تمتيع»، عبارت است از اين كه وقتى يكى از ايشان را طلاق مى دهد، مالى به او بدهد كه با آن زندگى كند. و كلمه «تَسرِيح»، به معناى رها كردن است. و «سَرَاح جَمِيل»، به اين معنا است كه بدون خصومت و مشاجره و بد و بيراه گفتن، او را طلاق دهد. | |||
در اين آيه، شريفه بحث هايى از نظر فقه هست، كه مفسران آن را ايراد كرده اند، وليكن حق مطلب اين است كه احكامى كه در اين آيه آمده، شخصى است، و مربوط به شخص رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» است، و هيچ دليلى از جهت لفظ در آيه نيست كه دلالت كند بر اين كه شامل غير از آن جناب نيز هست. و تفصيل همين مطلب در كتب فقهى آمده. | |||
«'''و ان كنتن تردن الله و رسوله و الدار الاخره'''» - در سابق گذشت كه مقابله بين اين جمله و جمله ((ان كنتن تردن الحيوه الدنيا و زينتها...((، هر يك از دو كلام را مقيد مى كند به مخالف آن ديگرى ، | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۴۵۹ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۴۵۹ </center> | ||
و نبودن آن ، و در نتيجه معناى جمله مورد بحث چنين مى شود (و اگر طاعت خدا و رسول ، و سعادت خانه آخرت را اختيار كرديد، و به همين جهت در مقابل تنگى و سختى زندگى صبر كرديد، و نيز محروميت از زينت زندگى دنيا را تحمل نموديد، چنين و چنان مى شود) كه به طورى كه ديديد مقيد شد، به مخالف مضمون جمله ديگر، و در عين حال كنايه است از اينكه در همسرى رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) باقى بمانند و در برابر تنگى معيشت صبر كنند، چون اگر جز اين بود، صحيح نبود كه قيد احسان را هم در آن اجر موعود شرط كند، و اين خود روشن است | و نبودن آن ، و در نتيجه معناى جمله مورد بحث چنين مى شود (و اگر طاعت خدا و رسول ، و سعادت خانه آخرت را اختيار كرديد، و به همين جهت در مقابل تنگى و سختى زندگى صبر كرديد، و نيز محروميت از زينت زندگى دنيا را تحمل نموديد، چنين و چنان مى شود) كه به طورى كه ديديد مقيد شد، به مخالف مضمون جمله ديگر، و در عين حال كنايه است از اينكه در همسرى رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) باقى بمانند و در برابر تنگى معيشت صبر كنند، چون اگر جز اين بود، صحيح نبود كه قيد احسان را هم در آن اجر موعود شرط كند، و اين خود روشن است |