تفسیر:المیزان جلد۱۹ بخش۳۱: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۱۱۳: خط ۱۱۳:
پس اين كه در آيه «يَا أيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إذَا جَاءَكُمُ المُؤمِنَاتُ مُهَاجِرَاتٍ»، زنان را قبل از امتحان و پى بردن به ايمانشان مؤمنات خوانده، از اين جهت بوده كه خود آنان، به اسلام و ايمان تظاهر مى كردند.
پس اين كه در آيه «يَا أيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إذَا جَاءَكُمُ المُؤمِنَاتُ مُهَاجِرَاتٍ»، زنان را قبل از امتحان و پى بردن به ايمانشان مؤمنات خوانده، از اين جهت بوده كه خود آنان، به اسلام و ايمان تظاهر مى كردند.


«'''فَامتَحِنُوهُنَّ '''» - یعنی ايمان آن زنان را بيازماييد، يا افرادى به ايمان آنان شهادت دهند، و يا خودشان سوگند ياد كنند، به طورى كه يقين و يا اطمينان پيدا كنيد كه به راستى ايمان آورده اند. و در اين كه فرمود: «للُّه أعلَمُ بِإيمَانِهِنَّ»، اشاره است به اين كه شما مسلمانان نمى توانيد به واقعيت امور علم پيدا كنيد. چنين علمى، خاصّ خداى تعالى است، و اما شما كافى است كه علم عادى به دست آوريد. و در جملۀ «فَإن عَلِمتُمُوهُنَّ فَلَا تَرجِعُوهُنَّ إلَى الكُفَّار» مى توانست بفرمايد: «فَإن عَلِمتُمُوهُنَّ صَادِقَات»، ولى چنين نفرمود، بلكه صفت ايمان را دوباره ذكر كرد، و فرمود: «اگر ديديد مؤمنند» و اين، براى آن است كه به علت حكم اشاره نموده، فهمانده باشد اين كه گفتيم چنين زنانى را نزد خود نگه داريد، براى ايمان آنان است. چون ايمان باعث انقطاع عُلقۀ زوجيت بين زن مؤمن و مرد كافر است.
«'''فَامتَحِنُوهُنَّ '''» - یعنی ايمان آن زنان را بيازماييد، يا افرادى به ايمان آنان شهادت دهند، و يا خودشان سوگند ياد كنند، به طورى كه يقين و يا اطمينان پيدا كنيد كه به راستى ايمان آورده اند. و در اين كه فرمود: «اللُّه أعلَمُ بِإيمَانِهِنَّ»، اشاره است به اين كه شما مسلمانان نمى توانيد به واقعيت امور علم پيدا كنيد. چنين علمى، خاصّ خداى تعالى است، و اما شما كافى است كه علم عادى به دست آوريد. و در جملۀ «فَإن عَلِمتُمُوهُنَّ فَلَا تَرجِعُوهُنَّ إلَى الكُفَّار» مى توانست بفرمايد: «فَإن عَلِمتُمُوهُنَّ صَادِقَات»، ولى چنين نفرمود، بلكه صفت ايمان را دوباره ذكر كرد، و فرمود: «اگر ديديد مؤمنند» و اين، براى آن است كه به علت حكم اشاره نموده، فهمانده باشد اين كه گفتيم چنين زنانى را نزد خود نگه داريد، براى ايمان آنان است. چون ايمان باعث انقطاع عُلقۀ زوجيت بين زن مؤمن و مرد كافر است.


و دو جملۀ «لَاهُنَّ حِلٌّ لَهُم» و «وَ لَا هُم يَحِلُّونَ لَهُنَّ»، مجموعا كنايه است از همان انقطاع رابطۀ همسرى، نه اين كه بخواهد حرمت زنان مؤمن بر مردان كافر و به عكس را توجيه كند.
و دو جملۀ «لَاهُنَّ حِلٌّ لَهُم» و «وَ لَا هُم يَحِلُّونَ لَهُنَّ»، مجموعا كنايه است از همان انقطاع رابطۀ همسرى، نه اين كه بخواهد حرمت زنان مؤمن بر مردان كافر و به عكس را توجيه كند.
خط ۱۲۱: خط ۱۲۱:
«'''وَ لَا جُنَاحَ عَلَيكُم أن تَنكِحُوهُنَّ إذَا آتَيتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ '''» - كلمۀ «اجر» در اين آيه، به معناى مهريه است. مى فرمايد: وقتى مهريه آن زنان را به همسران كافرشان داديد، ديگر مانعى براى ازدواج شما با آن زنان باقى نمى ماند.
«'''وَ لَا جُنَاحَ عَلَيكُم أن تَنكِحُوهُنَّ إذَا آتَيتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ '''» - كلمۀ «اجر» در اين آيه، به معناى مهريه است. مى فرمايد: وقتى مهريه آن زنان را به همسران كافرشان داديد، ديگر مانعى براى ازدواج شما با آن زنان باقى نمى ماند.


«'''وَ لَا تُمسِكُوا بِعِصَمِ الكَوَافِر'''» - كلمۀ «عِصَم»، جمع «عصمت» است، كه به معناى عقد و ازدواج دائمى است، و بدين جهت آن را «عصمت» ناميده اند كه زن را حفظ و ناموسش را نگهدارى مى كند. و «امساك عصمت»، به معناى اين است كه در صورت كافر بودن زن، باز هم عقد ازدواج او را ابقاء دارند. پس به حكم اين جمله، مردان مسلمان بايد در اولين روزى كه به اسلام در مى آيند، زنان كافر خود را رها كنند. چه اين كه زنان مشرك باشند، و يا يهود و يا نصارا و يا مجوس. در سابق، يعنى در تفسير آيه شريفه «وَ لَا تَنكِحُوا المُشرِكَاتِ حَتّى يُؤمِنَّ». و نيز در تفسير آيه شريفه: «وَ المُحصَنَاتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الكِتَابَ مِن قَبلِكُم» گفتيم كه:
«'''وَ لَا تُمسِكُوا بِعِصَمِ الكَوَافِر'''» - كلمۀ «عِصَم»، جمع «عصمت» است، كه به معناى عقد و ازدواج دائمى است، و بدين جهت آن را «عصمت» ناميده اند كه زن را حفظ و ناموسش را نگهدارى مى كند. و «امساك عصمت»، به معناى اين است كه در صورت كافر بودن زن، باز هم عقد ازدواج او را ابقاء دارند. پس به حكم اين جمله، مردان مسلمان بايد در اولين روزى كه به اسلام در مى آيند، زنان كافر خود را رها كنند. چه اين كه زنان مشرك باشند، و يا يهود و يا نصارا و يا مجوس. در سابق، يعنى در تفسير آيه شريفه «وَ لَا تَنكِحُوا المُشرِكَاتِ حَتّى يُؤمِنَّ». و نيز در تفسير آيه شريفه: «وَ المُحصَنَاتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الكِتَابَ مِن قَبلِكُم» گفتيم كه: بين اين دو آيه و آيه مورد بحث، نسخى واقع نشده.
 
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۴۱۰ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۴۱۰ </center>
بين اين دو آيه و آيه مورد بحث، نسخى واقع نشده.


«'''وَ اسئَلُوا مَا أنفَقتُم وَليَسئَلُوا مَا أنفَقُوا'''» - ضمير جمع در كلمۀ «وَاسئَلُوا»، به مؤمنين، و ضمير در «يَسئَلُوا» به كفار بر مى گردد. و معناى جمله مورد بحث، اين است كه: اگر زنى از شما مسلمانان به كفار پيوست، شما نيز بايد از كفار مهريه اى كه به آن زن داده ايد، مطالبه كنيد، همچنان كه آن ها مى توانند مهريه زنى را كه به شما مسلمانان پيوسته، از شما مطالبه كنند، آيه شريفه با جمله اى ختم شده كه در آن به اين معنا اشاره شده است، كه احكام مذكور در آيه حكم خداست. مى فرمايد: «ذَلِكُم حُكمُ اللّه يَحكُمُ بَينَكُم وَ اللّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ».
«'''وَ اسئَلُوا مَا أنفَقتُم وَليَسئَلُوا مَا أنفَقُوا'''» - ضمير جمع در كلمۀ «وَاسئَلُوا»، به مؤمنين، و ضمير در «يَسئَلُوا» به كفار بر مى گردد. و معناى جمله مورد بحث، اين است كه: اگر زنى از شما مسلمانان به كفار پيوست، شما نيز بايد از كفار مهريه اى كه به آن زن داده ايد، مطالبه كنيد، همچنان كه آن ها مى توانند مهريه زنى را كه به شما مسلمانان پيوسته، از شما مطالبه كنند، آيه شريفه با جمله اى ختم شده كه در آن به اين معنا اشاره شده است، كه احكام مذكور در آيه حكم خداست. مى فرمايد: «ذَلِكُم حُكمُ اللّه يَحكُمُ بَينَكُم وَ اللّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ».