آل عمران ١٣٣: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
QRobot edit
(افزودن سال نزول) |
(QRobot edit) |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
<tabber> | <tabber> | ||
المیزان= | المیزان= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۴_بخش۲#link1 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۴_بخش۲#link1 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|نمونه= | |-|نمونه= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:نمونه جلد۳_بخش۵۴#link81 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۳_بخش۵۴#link81 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-| تفسیر نور= | |||
===تفسیر نور (محسن قرائتی)=== | |||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
«133» وَ سارِعُوا إِلى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ | |||
براى نيل به آمرزشى از پروردگارتان وبهشتى كه وسعت آن به قدر آسمانها و زمين است و براى پرهيزكاران آماده گرديده، بشتابيد. | |||
===نکته ها=== | |||
گروهى از دانشمندان اسلامى، عقيده دارند كه بهشت و دوزخ هم اكنون وجود دارند و يكى از دلايل آنان همين آيات «أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ» يا «أُعِدَّتْ لِلْكافِرِينَ» است. | |||
آمرزش گناه، كار الهى است و مراد از سرعت به سوى مغفرت، سرعت به سوى كارى است كه مغفرت را بدنبال داشته باشد. | |||
در اين آيه، كلمه‌ى «عَرض» به معناى وسعت است. «1» | |||
حضرت على عليه السلام در تفسير اين آيه فرمودند: «سارعوا الى أداء الفرائض» براى انجام تكاليف الهى بر يكديگر سرعت بگيريد. «2» | |||
---- | |||
«1». عرب وقتى مى‌خواهد وسعت چيزى را تعريف كند مى‌گويد: عرضش فلان اندازه است و از عرض وسعت طول هم مشخص مى‌شود. | |||
«2». تفسير مجمع‌البيان. | |||
جلد 1 - صفحه 608 | |||
===پیام ها=== | |||
1- سرعت در كار خير، ارزش آن را بالا مى‌برد. «سارِعُوا» | |||
2- سرعت در توبه و جلب غفران الهى، لازم است. «سارِعُوا إِلى مَغْفِرَةٍ» | |||
3- آمرزش گناهان، از شئون ربوبيّت است. «مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ» | |||
4- اوّل بخشيده شدن، سپس بهشت رفتن. «مَغْفِرَةٍ ... جَنَّةٍ» | |||
5- لازمه‌ى سرعت به سوى بهشت متّقين، قرار گرفتن در زمره‌ى متّقين است. | |||
«جَنَّةٍ ... أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ» | |||
}} | |||
|-| | |||
اثنی عشری= | |||
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ سارِعُوا إِلى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ (133) | |||
تفسير اثنا عشرى، ج2، ص: 242 | |||
چون حق تعالى تحذير بندگان فرمود از افعال محرمه، در عقب آن ترغيب فرمايد به خصال حميده. | |||
وَ سارِعُوا إِلى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ: و سرعت نمائيد و بشتابيد به آنچه موجب آمرزش شما است از جانب پروردگار شما. | |||
نكته: اقامه لازم كه مغفرت است، در مقام ملزوم كه سبب مغفرت باشد به جهت تشويق. | |||
بيان: در آيه شريفه مفسرين را اقوالى است: 1- در مجمع- از حضرت امير المؤمنين عليه السّلام مروى است كه: ايمان و اداى فرائض است. «1» 2- مراد تكبير اول است كه به جماعت دريابند. 3- اخلاص در عبادات. 4- توبه از معاصى. 5- هجرت قبل از فتح مكه. 6- متابعت فرائض و سنن. 7- استغفار. 8- نمازهاى پنجگانه. 9- جهاد. 10- بشتابيد در اين راه به قدم تقوا كه تزكيه نفس است از اخلاق حيوانيه و تحليه آن به صفات ملكوتيه، كه جز بدين قدم، به مقام قرب الهى و نعيم دائمى نخواهيد رسيد. | |||
وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ: و بشتابيد به عملى كه برساند شما را به بهشتى كه از عظمت و بسطت عرض آن، مانند سعه همه آسمانها و زمينها است. | |||
تبصره: سيد رضى رضوان الله عليه در آيه شريفه وجوهى ذكر فرموده: | |||
1- از ابن عبّاس نقل شده: آسمانهاى هفتگانه و زمين‌هاى هفتگانه، منضم به هم، بسط بهشت است، چنانچه در آيه ديگر فرمايد: وَ جَنَّةٍ عَرْضُها كَعَرْضِ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ «2». پس اين آيه اصل شود براى آن آيه، و حمل مى‌شود بر آن. | |||
---- | |||
«1» مجمع البيان، جلد اوّل، صفحه 503 | |||
«2» سوره حديد، آيه 21 | |||
تفسير اثنا عشرى، ج2، ص: 243 | |||
2- لفظ «عرض» در كلام عرب به معانى اطلاق شده: جبل، حشيش، جيش، خلاف طول سعه، و از اين قبيل است آيه شريفه؛ پس معنى آنكه: | |||
بهشتى كه وسعت آن آسمان و زمين است. پس مراد (عرض) سعه باشد، نه عرض خلاف طول، چنانچه فرمايش نبوى صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نسبت به كسانى كه فرار كردند در جنگ احد، نزد برگشتن آنها به مدينه فرمود: ذهبتم فيها عريضة اى واسعة «1». | |||
3- آنكه عرض بهشت مثل طول آسمان و زمين است كه استعمال عرض شده در طول، كه مراد سعه باشد. به خلاف طول كه در عرض استعمال نشود. | |||
4- خداى تعالى ذكر عرض بهشت فرموده، نه طول، به جهت بيان آن كه طول آن اعظم از عرضش باشد، يعنى عرض بهشت آسمان و زمين باشد. پس چگونه تصور كنيد طول آن را؟ و مثل اين است آيه: مُتَّكِئِينَ عَلى فُرُشٍ بَطائِنُها مِنْ إِسْتَبْرَقٍ، كه اهل بهشت تكيه كنندگانند بر مخطئه‌هايى كه آستر آنها از استبرق باشد. پس چيزى كه آستر آن استبرق باشد، روى آن چه خواهد بود؛ كه دلالت بر جلالت و عظمت تكيه‌گاه اهل بهشت است. | |||
تتمه: ابن شهر آشوب- از «سدّى» نقل نموده كه: نزد عمر بن الخطاب بودم، كعب اشرف، و مالك بن الصيف، و حىّ بن اخطب آمدند. سؤال كردند: در كتاب شما است: جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ. وقتى سعه يك بهشت، مانند هفت آسمان و زمين باشد، پس بهشت تماما كجا باشد؟ پس عمر گفت: | |||
نمى‌دانم. در اين هنگام حضرت على عليه السّلام داخل شد، فرمود: در چه چيز گفتگو كنيد؟ يهودى مسئله را پرسيد، حضرت فرمود: خبر دهيد وقتى شب آيد، روز كجاست؟ گفتند: در علم الهى است. حضرت فرمود: همچنين بهشت در علم سبحانى است. پس حضرت خدمت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آمد، قضيه را خبر داد، آيه شريفه نازل شد: فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ* | |||
---- | |||
«1» النهايه، ابن الاثير، جلد 3، صفحه 210 (ذيل واژه عرض) | |||
تفسير اثنا عشرى، ج2، ص: 244 | |||
لا تَعْلَمُونَ* «1». | |||
بيان: اين معارضه، ساقط نمايد مسئله را، زيرا آن خدائى كه قادر است كه ببرد شب را هر جا كه خواهد، قادر است به اينكه قرار دهد بهشت را به تمامه آنجا كه خواهد. | |||
أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ: مهيا و آماده شد بهشت با اين وسعت، براى پرهيزكاران از شرك و معاصى و محرمات سبحانى. | |||
}} | |||
|-| | |||
روان جاوید= | |||
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ سارِعُوا إِلى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ (133) | |||
ترجمه | |||
و بشتابيد بسوى آمرزشى از پروردگارتان و بهشتى كه وسعتش بقدر آسمانها و زمين است كه مهيا شده است براى پرهيزگاران.. | |||
تفسير | |||
مبادرت باسباب آمرزش بايد نمود در مجمع از امير المؤمنين نقل نموده كه مبادرت در اداء واجبات بايد كرد و عياشى از حضرت صادق (ع) نقل نموده كه فرمود وقتى آسمانها و زمين را اينطور وضع كنند و دو دست مبارك را با يكديگر بر زمين منبسط فرمود شايد مراد آن باشد كه وقتى آندو از حال كرويت بيرون آيند و پهن شوند كه بمراتب وسيعتر خواهند شد و در مجمع از حضرت رسول (ص) نقل نموده كه پرسيدند وقتى بهشت بقدر آسمانها و زمين باشد پس جهنم كجا است جواب فرمود وقتى روز آمد شب كجا است صاحب مجمع فرموده اين معارصه است كه جواب مسئله از آن معلوم ميشود و آن آنستكه كسى كه قدرت دارد شب را ببرد هر جا بخواهد قادر است كه آتش را خلق كند هر جا بخواهد فيض فرموده سر اين امر آنستكه دنيا و آخرت براى هر كس بجاى يكديگر قرار دارند نهايت آنكه تا دنيا هست آخرت نيست وقتى آخرت شد دنيا نيست مانند شب و روز حقير عرض ميكنم سرمستر آن است كه آخرت در باطن دنيا است و بين اجسام أخروى مزاحمتى نيست و زمان و مكان آن عالم از جنس ازمنه و امكنه اين عالم نيست و اين قبيل تعبيرات براى تمثيل و تقريب بذهن است چنانچه در ذيل تفسير آيه فقلنا اضربوه ببعضها در سوره بقره تحت عنوان تبيين سماوى مشروحا بيان گرديد و در خصال از امير المؤمنين (ع) نقل نموده كه شما نميرسيد بآن بهشت مگر بسبب تقوى | |||
---- | |||
جلد 1 صفحه 496 | |||
}} | |||
|-| | |||
اطیب البیان= | |||
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ سارِعُوا إِلي مَغفِرَةٍ مِن رَبِّكُم وَ جَنَّةٍ عَرضُهَا السَّماواتُ وَ الأَرض‌ُ أُعِدَّت لِلمُتَّقِين‌َ (133) | |||
و سرعت كنيد بسوي آمرزش از پروردگارتان و بسوي بهشتي که پهناي آن پهناي جميع آسمانها و زمين است مهيّا شده براي كساني که تقوي داشته باشند وَ سارِعُوا امر سارعوا هم نظير امر اطيعوا است ارشاديست زيرا عقل حاكم است که در امور خيريه که نفع آن مسلّم است و خالي از ضرر است بايد مبادرت كرد زيرا بسا فوت ميشود و از دست ميرود بخصوص منافع اخروي که بسا اجل برسد و ديگر مجال تدارك نباشد لذا گفتند عجّلوا بالتوبة قبل الموت و عجّلوا بالصلاة قبل الفوت. | |||
و اما اموري که خير و شرّ و نفع و ضرر آن معلوم نيست عجله در آن مذموم است زيرا بسا در ضرر بيفتد که ديگر قابل علاج نباشد و بايد تأمل و تدبر و فكر با كمال تأنّي نمود اگر نفعش مسلم شد و خالي از ضرر است اقدام نمود و لذا گفتند (التأنّي من الرحمن و العجلة من الشيطان). | |||
الي مغفرة مغفرت فعل الهيست و سرعت و مبادرت عبد باو بمعني اسباب | |||
جلد 4 - صفحه 355 | |||
مغفرت و اموري که موجب غفران الهيست يعني تدارك گناهان خود را بكنيد با كمال سرعت و مبادرت و اعظم آنها توبه است که | |||
(التائب من الذنب كمن لا ذنب له | |||
و از جمله آنها حسنات است که ميفرمايد إِن‌َّ الحَسَنات‌ِ يُذهِبن‌َ السَّيِّئات‌ِ هود آيه 116، و از جمله قضاء فوائت و اداء حقوق و امثال آنها است. | |||
و رفع موانع از شمول رحمت و مغفرت كنيد از عقائد باطله و اخلاق رذيله و اعمال سيّئه. | |||
من ربّكم تعبير برب‌ّ اشاره بلطف و عنايت است که خداوند مربّي شما است و شما را از نيستي بهستي و از ضعف بقوّه و از صغر بكبر رسانيد و تمام اسباب زندگاني و اسباب هدايت و سعادت را براي شما فراهم فرموده سزاوار نيست خود را از فيوضات او محروم نمائيد. | |||
و جنة بهشت جاويدان عطف بمغفرة است يعني سارعوا الي جنة و مسارعة بجنة مسارعة باسباب وصول ببهشت است از ايمان و اخلاق حميده و اعمال حسنه از عبادات واجبه و مستحبه. | |||
در واقع جمله اولي رفع موانع است و جمله ثانيه ايجاب مقتضيات، و وجه تقديم اينست که در هر عملي اول بايد موانع را برطرف كرد بعدا مقتضيات را ايجاد نمود، در قسمت اخلاق اول تخليه از رذايل است سپس تحليه بفضائل، اول بايد كثافات را بزدود و نجاسات را زائل نمود سپس طهارت و نورانيت را ايجاد كرد | |||
منظر دل نيست جاي صحبت اغيار || ديو چو بيرون رود فرشته در آيد | |||
عَرضُهَا السَّماواتُ وَ الأَرض‌ُ مراد عرض مقابل طول نيست که بعضي توهّم كردند و گفتند البته طول زيادتر از عرض است بلكه ممكن نيست چون عرض و طول و عمق خط است که عارض سطح ميشود و سطح عارض جسم. | |||
اگر مراد عرض باين معني بود بايد مقدار بعد را بيان فرمايد من تخوم | |||
جلد 4 - صفحه 356 | |||
الارض الي عنان السماء. | |||
و مراد هم سعه نيست که اندازه‌گيري شده باشد که سعه بهشت بمقدار سعه آسمانها و زمين باشد نه كمتر و نه زيادتر بلكه كنايه از بزرگي بهشت است مثل اينكه ميفرمايد إِن تَستَغفِر لَهُم سَبعِين‌َ مَرَّةً فَلَن يَغفِرَ اللّه‌ُ لَهُم توبه آيه 81، معني اينکه نيست که اگر هفتاد و يك مرتبه باشد ميآمرزد، كنايه از كثرت است هر چه استغفار كني نميآمرزد بهشت هم هر چه تصوّر كني بزرگي آن را بزرگتر است. | |||
و اشكال به اينكه پس از آسمانها و زمين كجاست که بهشت باشد بسيار واهي است زيرا فضاي وسيع عالم بيش از اينکه تصوّرات و تخيّلات است، حتي بعضي توهّم غير متناهي كردند اگر چه آنهم غلط است چون که ممكن نميشود غير متناهي باشد و در قرآن ميفرمايد وَسِع‌َ كُرسِيُّه‌ُ السَّماوات‌ِ وَ الأَرض‌َ و مسلّما عرش الهي اعظم از كرسي است زيرا مثل كرسي مثل منبر و صندليست و مثل عرش مثل تخت است که كرسي بر تخت گذارده شود و سلاطين و بزرگان از اساتيد بر او جلوس نمايند. | |||
و ممكن است بهشت كره‌اي باشد که اعظم از مجموع كرات جوّيه باشد در زير عرش چنانچه وسعت جهنم هم بمقداريست که هر چه خطاب شود باو | |||
(هل امتلئت و تقول هل من مزيد) | |||
سوره ق آيه 29. و بنحوي باشد که اهل بهشت اهل اهل جهنم را مي‌بينند و بالعكس و با هم تكلّم ميكنند چنانچه مضمون آيات قرآني است. و صفحه زمين که عبارت از صفحه محشر است هم طرف آن دو واقع ميشود و معبر اهل بهشت از روي جهنم است که صراط است و اللّه العالم. | |||
أُعِدَّت لِلمُتَّقِين‌َ تقوي از صفات نفسانيه است که تعبير بتقوي القلوب شده و نظير بسياري از صفات نفسانيه مقول بتشكيك و ذي مراتب است الي ما شاء اللّه که ادني مراتب او تقواي از عقائد فاسده است که مرادف با ايمان است، و اعلي | |||
جلد 4 - صفحه 357 | |||
مراتب او اعراض از ما سوي اللّه و توجّه بذات اقدس ربوبي و بس. | |||
و لام للمتّقين لام اختصاص است و المتقين جمع محلّي بالف و لام افاده عموم ميدهد جميع مراتب تقوي را شامل ميشود. | |||
بنا بر اينکه اينکه جمله مرادف و مطابق با آيه شريفه است که قبلا تذكّر داديم أُعِدَّت لِلَّذِين‌َ آمَنُوا بِاللّه‌ِ وَ رُسُلِه‌ِ الايه حديد آيه 21، زيرا ايمان هم ذي مراتب است مثل تقوي و جميع مراتب آن را بواسطه كلمه للذين شامل ميشود | |||
}} | |||
|-| | |||
برگزیده تفسیر نمونه= | |||
===برگزیده تفسیر نمونه=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
] | |||
(آیه 133)- مسابقه در مسیر سعادت! به دنبال آیات گذشته که بدکاران را تهدید به مجازات آتش و نیکوکاران را تشویق به رحمت الهی می‌کرد، در این آیه کوشش و تلاش نیکوکاران را تشبیه به یک مسابقه معنوی کرده که هدف نهایی آن آمرزش الهی و نعمتهای جاویدان بهشت است، می‌فرماید: «برای رسیدن به آمرزش الهی بر یکدیگر سبقت بگیرید» (وَ سارِعُوا إِلی مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّکُمْ). | |||
از آنجا که رسیدن به هر مقام معنوی بدون آمرزش و شستشوی از گناه ممکن نیست، هدف این مسابقه معنوی در درجه اول مغفرت و دومین هدف آن بهشت قرار داده شده «بهشتی که وسعت آن، پهنه آسمانها و زمین است» (وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ). | |||
در پایان آیه تصریح می‌کند که: «این بهشت، با آن عظمت، برای پرهیزکاران آماده شده است» (أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِینَ). | |||
ج1، ص330 | |||
}} | |||
|-|تسنیم= | |-|تسنیم= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|</tabber> | |-|</tabber> | ||
