گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۴ بخش۳۸: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۲۰: خط ۲۰:
<span id='link329'><span>
<span id='link329'><span>
==بحث روايتى ==
==بحث روايتى ==
در مجمع البيان در ذيل آيه ((و حرام على قريه اهلكناها...(( گفته كه : محمد بن مسلم از امام ابى جعفر (عليه السلام) روايت كرده كه فرمود: هر قريه اى را كه خداى عز و جل هلاك گرداند ديگر بر نمى گردند.
در مجمع البيان، در ذيل آيه «وَ حَرَامٌ عَلَى قَريَةٍ أهلَكنَاهَا...» گفته كه: محمد بن مسلم، از امام ابى جعفر «عليه السلام» روايت كرده كه فرمود: هر قريه اى را كه خداى عزوجل هلاك گرداند، ديگر بر نمى گردند.


و در تفسير قمى در روايت ابى الجارود، از امام ابى جعفر (عليه السلام ) آمده كه فرمود: وقتى اين آيه ، يعنى آيه ((انكم و ما تعبدون حصب جهنم (( نازل شد، اهل مكه از شنيدن آن دچار وحشت زيادى شدند. پس عبد اللّه بن زبعرى وارد مكه شد، ديد كه كفار قريش همه درباره اين آيه گفتگو مى كنند، ابن زبعرى پرسيد: اين حرف محمد است ؟ گفتند: آرى .  
و در تفسير قمى، در روايت ابى الجارود، از امام ابى جعفر «عليه السلام» آمده كه فرمود: وقتى اين آيه، يعنى آيه «إنَّكُم وَ مَا تَعبُدُونَ حَصَبُ جَهَنَّم» نازل شد، اهل مكه از شنيدن آن دچار وحشت زيادى شدند. پس عبداللّه بن زبعرى وارد مكه شد، ديد كه كفار قريش همه درباره اين آيه گفتگو مى كنند. ابن زبعرى پرسيد: اين حرف محمّد است؟ گفتند: آرى.  


گفت : اگر خودش اعتراف به آن كند من با او مخاصمه مى كنم . پس ‍ او و محمد را يكجاملاقات دادند، ابن زبعرى پرسيد: آيا اين جمله اى كه قرائت كردى درباره ما و خدايان ما تنها است ، يا درباره همه امتهاى بت پرست ، و خدايان ايشان است ؟
گفت: اگر خودش به آن اعتراف كند، من با او مخاصمه مى كنم. پس ‍ او و محمّد را يك جا ملاقات دادند. ابن زبعرى پرسيد: آيا اين جمله اى كه قرائت كردى، درباره ما و خدايان ما تنها است، يا درباره همه امت هاى بت پرست و خدايان ايشان است؟
 
فرمود: بلكه درباره شما و خدايانتان و همه امت ها و خدايانشان است، مگر آن كسانى كه خدا خودش استثناء كرده.


فرمود: بلكه درباره شما و خدايانتان و همه امتها و خدايانشان ، است ، الا آن كسانى كه خدا خودش استثناء كرده . ابن زبعرى گفت : قسم به خدا الان تو را مجاب خواهم كرد، مگر تو نبودى كه درباره عيسى ثناى
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۴۷۱ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۴۷۱ </center>
خير مى كردى ؟ با اينكه مى دانى نصارى عيسى و مادرش را مى پرستند؟ و طايفه اى از مردم ملائكه را پرستش مى كنند، آيا آن مردم و معبودهايشان در آتش نيستند؟ و اگر هستند پس عيسى هم در آتش ‍ است ، ملائكه هم در آتش هستند؟ و اين مناقض با ثنايى است كه درباره عيسى مى كردى ؟
ابن زبعرى گفت: قسم به خدا، الآن تو را مجاب خواهم كرد. مگر تو نبودى كه درباره عيسى ثناى خير مى كردى، با اين كه مى دانى نصارا، عيسى و مادرش را مى پرستند؟ و طايفه اى از مردم ملائكه را پرستش مى كنند، آيا آن مردم و معبودهايشان در آتش نيستند؟ و اگر هستند، پس عيسى هم در آتش است، ملائكه هم در آتش هستند؟ و اين مناقض با ثنايى است كه درباره عيسى مى كردى؟
 
رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» فرمود: نه، عيسى و ملائكه در آتش نيستند.
 
پس قريش جنجال كرده، خنده سر دادند و گفتند: ابن زبعرى خوب مجابت كرد.


رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم ) فرمود: نه ، عيسى و ملائكه در آتش نيستند، پس قريش جنجال كرده ، خنده سر دادند، و گفتند: ابن زبعرى خوب مجابت كرد. رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم ) فرمود: گفته مرا نفهميديد و بيهوده جنجال مى كنيد، مگر من نگفتم الا آن كسانى كه خدا خودش استثناء كرده ، و مقصودم اين كلام خدا بود كه مى فرمايد: ((ان الذين سبقت لهم منا الحسنى اولئك عنها مبعدون لا يسمعون حسيسها و هم فيما اشتهت انفسهم خالدون ((
رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» فرمود: گفته مرا نفهميديد و بيهوده جنجال مى كنيد. مگر من نگفتم الّا آن كسانى كه خدا خودش استثناء كرده، و مقصودم اين كلام خدا بود كه مى فرمايد: «إنَّ الَّذِينَ سَبَقَت لَهُم مِنَّا الحُسنَى أُولَئِكَ عَنهَا مُبعَدُون * لَا يَسمَعُونَ حَسِيسَهَا وَ هُم فِيمَا اشتَهَت أنفُسُهُم خَالِدُون».


مولف : اين حديث از طرق اهل سنت نيز روايت شده ليكن در طريق اهل سنت متن روايت تشويش دارد، به خلاف روايت بالا كه متنش سالم تر و متين تر است ، و آن اين است كه ابن عباس گفت : وقتى آيه شريفه ((انكم و ما تعبدون من دون اللّه حصب جهنم انتم لها واردون (( نازل شد، بر اهل مكه گران آمد، چون گفتند محمد خدايان ما را ناسزا گفت . ابن زبعرى به ايشان گفت : من به خاطر كمك به شما با او مخاصمه مى كنم ، او را بخوانيد.  
مولف: اين حديث از طرق اهل سنت نيز روايت شده، ليكن در طريق اهل سنت، متن روايت تشويش دارد. به خلاف روايت بالا كه متنش سالم تر و متين تر است، و آن، اين است كه ابن عباس گفت: وقتى آيه شريفه «إنَّكُم وَ مَا تَعبُدُونَ مِن دُوِنِ اللّه حَصَبُ جَهَنَّم أنتُم لَهَا وَارِدُون» نازل شد، بر اهل مكه گران آمد. چون گفتند محمّد خدايان ما را ناسزا گفت.  


پس مردم رفتند و با رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم ) نزد زبعرى شدند. ابن زبعرى گفت : اى محمد! اين كلام تو مخصوص خدايان ما است و يا عموم كسانى كه به جاى خدا معبود شده اند؟ فرمود: براى همه كسانى است كه معبود شده اند. ابن زبعرى گفت : به رب اين خانه (كعبه ) الان مجابت مى كنم ، مگر تو نبودى كه مى گفتى عيسى بنده صالح خدا و عزيز بنده صالح خدا است و ملائكه بندگان صالحند؟
ابن زبعرى به ايشان گفت: من به خاطر كمك به شما، با او مخاصمه مى كنم، او را بخوانيد.


فرمود چرا من گفتم . گفت : در حالى كه نصارى مسيح ، و يهود عزيز، و بنومليح ملائكه را مى پرستند و تو در اين آيه ات گفتى همه هيزم جهنم اند.
پس مردم رفتند و با رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» نزد زبعرى شدند. ابن زبعرى گفت: اى محمّد! اين كلام تو مخصوص خدايان ما است و يا عموم كسانى كه به جاى خدا معبود شده اند؟
مردم مكه از خوشحالى جنجال كردند، پس اين آيه نازل شد: ((ان الذين سبقت لهم منا الحسنى (( - يعنى عزيز و عيسى و ملائكه -((اولئك عنها مبعدون ((، و نيز اين آيه نازل شد: ((و لما ضرب ابن مريم مثلا اذا قومك منه يصدون (( يعنى و چون عيسى بن مريم را مثل مى زنيم مردمت از آن جلوگيرى مى كنند.
 
فرمود: براى همه كسانى است كه معبود شده اند. ابن زبعرى گفت: به ربّ اين خانه (كعبه) الآن مجابت مى كنم. مگر تو نبودى كه مى گفتى «عيسى»، بنده صالح خدا و «عزيز»، بنده صالح خدا است و «ملائكه»، بندگان صالح اند؟
 
فرمود: چرا من گفتم. گفت: در حالى كه نصارا، مسيح و يهود، عزيز و بنومليح ملائكه را مى پرستند و تو در اين آيه ات گفتى همه هيزم جهنم اند.
 
مردم مكه از خوشحالى جنجال كردند. پس اين آيه نازل شد: «إنَّ الَّذِينَ سَبَقَت لَهُم مِنَّا الحُسنَى»، يعنى عزيز و عيسى و ملائكه، «أُولَئِكَ عَنهَا مُبعَدُون»، و نيز اين آيه نازل شد: «وَ لَمَّا ضُرِبَ ابنُ مَرَيمَ مَثَلاً إذَا قَومُكَ مِنهُ يَصُدُّونَ». يعنى: و چون عيسى بن مريم را مَثَل مى زنيم، مردمت از آن جلوگيرى مى كنند.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۴۷۲ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۴۷۲ </center>
<span id='link331'><span>
<span id='link331'><span>
==بيان ضعف رواياتى كه در ذيل (انكم و ما تعبدون خصب جهنم ) از طرف اهل سنت روايت شده است ==
==بيان ضعف رواياتى كه در ذيل (انكم و ما تعبدون خصب جهنم ) از طرف اهل سنت روايت شده است ==
اشكالى كه در متن اين روايت است : اولا اسم عزيز در آن برده شده و حال آنكه اين آيات در مكه نازل شده. و در آيات مكى نامى از عزيز نيست نام او در آيات مدنى ذكر شده و آن هم در سوره توبه كه در مدينه نازل شده .
اشكالى كه در متن اين روايت است : اولا اسم عزيز در آن برده شده و حال آنكه اين آيات در مكه نازل شده. و در آيات مكى نامى از عزيز نيست نام او در آيات مدنى ذكر شده و آن هم در سوره توبه كه در مدينه نازل شده .
۱۴٬۱۱۵

ویرایش