۱۴٬۴۰۱
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۱۳ بخش۷: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←اعمال آدمى اسباب اخروى هستند وبر خلاف اسباب دنيوى تخلف ناپذيرند
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۳۴: | خط ۱۳۴: | ||
و در مجمع البيان گفته: «مَدحُور» از ماده «دَحر»، به معناى دور كردن است. و «مدحور»، يعنى مطرود و دور شده. اين كه گفته مى شود: «اللَّهُمَّ ادحِر عَنَّا الشَّيطَانَ»، يعنى: خدايا! شيطان را از ما دور كن. | و در مجمع البيان گفته: «مَدحُور» از ماده «دَحر»، به معناى دور كردن است. و «مدحور»، يعنى مطرود و دور شده. اين كه گفته مى شود: «اللَّهُمَّ ادحِر عَنَّا الشَّيطَانَ»، يعنى: خدايا! شيطان را از ما دور كن. | ||
==مراد از | ==مراد از «خواستن عاجلة»، در آيه: «مَن كَانَ يُرِيدُ العَاجِلَة عَجَّلنَا لَهُ فِيهَا...»== | ||
خداوند متعال بعد از آن كه سنت خود را در تعذيب دنيوى، پس از دعوت رسالت، بيان نمود و متذكر شد كه همواره امت هاى انسانى را به سوى ايمان و عمل صالح راهنمایى مى كند، و در آخر اگر به فساد و إفساد پرداختند، رسولى مى فرستد، و اگر باز هم طغيان و فسق ورزيدند، به عذاب دسته جمعيشان مبتلامى سازد، اينك در اين آيه، به بيان سنّتش در عذاب اخروى و ثواب آن مى پردازد، در يك آيه بعد، عذاب اخروى را و در آيه بعد از آن، ملاك ثواب اخروى را و در آيه اى ديگر، خلاصه گفتار و اصل كلّى در اين باب را بيان مى فرمايد. | خداوند متعال بعد از آن كه سنت خود را در تعذيب دنيوى، پس از دعوت رسالت، بيان نمود و متذكر شد كه همواره امت هاى انسانى را به سوى ايمان و عمل صالح راهنمایى مى كند، و در آخر اگر به فساد و إفساد پرداختند، رسولى مى فرستد، و اگر باز هم طغيان و فسق ورزيدند، به عذاب دسته جمعيشان مبتلامى سازد، اينك در اين آيه، به بيان سنّتش در عذاب اخروى و ثواب آن مى پردازد، در يك آيه بعد، عذاب اخروى را و در آيه بعد از آن، ملاك ثواب اخروى را و در آيه اى ديگر، خلاصه گفتار و اصل كلّى در اين باب را بيان مى فرمايد. | ||
| خط ۱۷۱: | خط ۱۷۱: | ||
و اين آيه، هر چند كه وضعيت دنياطلبان و غافلان از آخرت را بيان مى كند، وليكن بايد بدانيم كه مراتب دنيا طلبى و انكار آخرت مختلف است. يكى، هم از ناحيه زبان چنين است و هم از ناحيه عمل. و ديگرى، در مرحله عمل چنين است، هرچند لسانا به نشئۀ آخرت گواهى مى دهد. جملۀ «وَ لَلآخِرَةُ أكبَرُ دَرَجَاتٍ...» كه به زودى مى آيد، نيز اين اختلاف را تصديق مى كند. | و اين آيه، هر چند كه وضعيت دنياطلبان و غافلان از آخرت را بيان مى كند، وليكن بايد بدانيم كه مراتب دنيا طلبى و انكار آخرت مختلف است. يكى، هم از ناحيه زبان چنين است و هم از ناحيه عمل. و ديگرى، در مرحله عمل چنين است، هرچند لسانا به نشئۀ آخرت گواهى مى دهد. جملۀ «وَ لَلآخِرَةُ أكبَرُ دَرَجَاتٍ...» كه به زودى مى آيد، نيز اين اختلاف را تصديق مى كند. | ||
«'''وَ مَنْ أَرَادَ الاَخِرَةَ وَ | «'''وَ مَنْ أَرَادَ الاَخِرَةَ وَ سَعَى لهََا سَعْيَهَا وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئك كانَ سَعْيُهُم مَّشكُوراً'''»: | ||
راغب مى گويد: | راغب مى گويد: «سعى»، به معناى راه رفتن به سرعت است. البته نه به آن حدّى كه دويدن شمرده شود، و در حديث، در هر كار (چه خير و چه شر) استعمال مى شود. | ||
در باره | در باره جملۀ «وَ مَن أرَادَ الآخِرَةَ»، بيان ما همان است كه در جملۀ «مَن كَانَ يُرِيدُ العَاجِلَة» گذشت. اشكال ما هم به كلام مفسرى كه گفته است: «معناى اين كه فرموده: «وَ مَن أرَادَ الآخِرَة»، اين است كه آن كس كه با عمل خود آخرت را طالب باشد»، همان اشكالى است كه در گفتار مفسّر در معناى جملۀ «مَن أرَادَ العَاجِلَة» گذشت. | ||
<span id='link59'><span> | <span id='link59'><span> | ||
==اعمال | ==اعمال آدمى، اسباب سعادت یا شقاوت او، در آخرت هستند == | ||
حرف | حرف «لام» در جملۀ «وَ سَعَى لَهَا سَعيَهَا» براى اختصاص است و همچنين اضافۀ «سَعى» به «ضمير آخرت»، اختصاص را مى رساند و چنين معنا مى دهد كه: «هر كه كوشش كند و مجدّانه كوشش كند و كوششى كند كه مختص به آخرت است». | ||
به فرض | |||
و از اين معنا چنين استفاده مى شود كه «سَعى» براى آخرت، بايد طورى باشد كه لايق به آن باشد. مثل اين كه كمال جدّيت را در حُسن عمل به خرج دهد و حُسن عمل را هم از عقل قطعى و يا حجّت شرعى گرفته باشد. | |||
و معناى جملۀ «وَ هُوَ مُؤمِنٌ»، اين است كه اين سعى را در حالى كند كه ايمان به خدا داشته باشد، و اين خود مستلزم توحيد و ايمان به نبوت و معاد است. زيرا كسى كه اعتراف به يكى از اين سه اصل نداشته باشد، خداى سبحان، او را در كلام مجيدش، مؤمن به خود نمى داند، و آيات قرآنى در اين باره بسيار است. | |||
به فرض اين كه از آيات مذكور هم كه چشم پوشى كنيم، تقييد به جملۀ «وَ هُوَ مُؤمِنٌ» براى رساندن اين معنا كافى است. زيرا كسى كه آخرت بخواهد و كارهاى مخصوص به آن را مجدّانه انجام دهد، قطعا ايمان به خدا و به وراى دنيا دارد. | |||
و اگر تقييد مذكور به منظور رساندن صحت ايمان، كه خود مستلزم اعتقاد به توحيد و نبوت است نبود، هيچ وجه ديگرى براى آن متصوّر نمى شد. پس تنها تقييد به ايمان، به ساير آيات قرآنى در اين باره كمك مى كند. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه :۹۰ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه :۹۰ </center> | ||
و معناى جملۀ «فَأُولَئِكَ كَانَ سَعيُهُم مَشكُوراً» اين است كه خداوند عمل چنين كسانى را به بهترين وجه قبول نموده و كوشش آنان را مى ستايد، و ستايش خدا در برابر عمل بنده، عبارت است از تفضّل او بر بنده اش. | |||
