گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۴ بخش۳۷: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۱۵۸: خط ۱۵۸:
<span id='link326'><span>
<span id='link326'><span>


==بييان اينكه آيه ناظر بر وراثت دنيوى و اخروى هر دو است ==
از همين جا معلوم مى شود كه آيه مورد بحث، خاص به يكى از دو وراثت هاى دنيايى و آخرتى نيست، بلكه هر دو را شامل مى شود. و مفسرانى كه آن را به وراثت آخرتى اختصاص داده اند و به آياتى كه مناسب با آن وراثت است، تمسك جسته و چه بسا گفته اند همين معنا متعينا مقصود است. چون بعد از اعاده، ديگر زمينى نيست تا صالحان آن را ارث ببرند، حرف درستى نزده اند. زيرا معلوم نيست كه آيه مورد بحث، عطف بر آيه قبلى اش، كه متعرض مسأله اعاده بوده شده باشد تا بگوييد بعد از اعاده، ديگر زمينى باقى نمى ماند. و ممكن است عطف به اول آيات باشد كه مى فرمود: «فَمَن يَعمَل مِنَ الصَّالِحَات»، كه به زودى به آن اشاره خواهيم كرد.
از همينجا معلوم مى شود كه آيه مورد بحث خاص به يكى از دو وراثت هاى دنيايى و آخرتى نيست بلكه هر دو را شامل مى شود. و مفسرينى كه آن را به وراثت آخرتى اختصاص داده اند و به آياتى كه مناسب با آن وراثت است تمسك جسته و چه بسا گفته اند همين معنا متعينا مقصود است چون بعد از اعاده ديگر زمينى نيست تا صالحان آن را ارث ببرند، حرف درستى نزده اند، زيرا معلوم نيست كه آيه مورد بحث عطف بر آيه قبلى اش كه متعرض مساءله اعاده بوده شده باشد تا بگوييد بعد از اعاده ديگر زمينى باقى نمى ماند. و ممكن است عطف به اول آيات باشد كه مى فرمود: ((فمن يعمل من الصالحات (( كه به زودى به آن اشاره خواهيم كرد.


آن مفسرينى هم كه آيه را به وراثت دنيايى اختصاص داده حمل بر دوره ظهور اسلام و يا دوران مهدى (عليه السلام) - كه رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم) در اخبار متواتره از آن خبر داده و شيعه و سنى آن ها را نقل كرده اند - نموده اند باز راه درستى نرفته اند زيرا روايات مذكور هر چند متواتر و مسلم است اما آيه را تخصيص نمى زند. كوتاه سخن ، همانطورى كه گفتيم آيه شريفه مطلق است و شامل هر دو وراثت مى شود چيزى كه هست از نظر سياق آنچه كه عقل و اعتبار اقتضاء مى كند اين است كه آيه شريفه عطف بر همان جمله ((فمن يعمل من الصالحات و هو مؤمن ...(( باشد چون آن آيه به تفصيل حال اهل اختلاف از نظر جزاى اخروى اشاره مى كرد و اين آيه به تفصيل حال آنان از
آن مفسرانى هم كه آيه را به وراثت دنيايى اختصاص داده، حمل بر دوره ظهور اسلام و يا دوران مهدى «عليه السلام» - كه رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» در اخبار متواتره از آن خبر داده و شيعه و سنى آن ها را نقل كرده اند - نموده اند، باز راه درستى نرفته اند. زيرا روايات مذكور، هرچند متواتر و مسلم است، اما آيه را تخصيص نمى زند.  
 
كوتاه سخن: همان طورى كه گفتيم، آيه شريفه، مطلق است و شامل هر دو وراثت مى شود. چيزى كه هست، از نظر سياق آنچه كه عقل و اعتبار اقتضاء مى كند، اين است كه آيه شريفه، عطف بر همان جمله «فَمَن يَعمَل مِنَ الصَّالِحَاتِ وَ هُوَ مُؤمِنٌ ...» باشد. چون آن آيه، به تفصيل حال اهل اختلاف از نظر جزاى اخروى اشاره مى كرد و اين آيه به تفصيل حال آنان از نظر جزای دنوی اشاره می کند.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۴۶۷ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۴ صفحه ۴۶۷ </center>
نظر جزاى دنيوى اشاره مى كند، و در نتيجه حاصل كلام اين مى شود كه : ما بشر را به سوى دينى واحد دعوت كرديم ليكن ايشان دين را قطعه قطعه نموده در آن اختلاف كردندو مجازاتشان هم مختلف شد، اما در آخرت آنهايى كه ايمان آوردند سعيشان مشكور و عملشان مكتوب شد - و از كفار بر خلاف اين شد - و اما در دنيا، آنهايى كه ايمان آوردند زمين را به وراثت مالك شدند - به خلاف ديگران .
و در نتيجه، حاصل كلام اين مى شود كه: ما بشر را به سوى دينى واحد دعوت كرديم، ليكن ايشان دين را قطعه قطعه نموده، در آن اختلاف كردند و مجازاتشان هم مختلف شد. اما در آخرت، آن هايى كه ايمان آوردند، سعيشان مشكور و عملشان مكتوب شد - و از كفار بر خلاف اين شد - و اما در دنيا، آن هايى كه ايمان آوردند، زمين را به وراثت مالك شدند - به خلاف ديگران.


«'''إِنَّ فى هَذَا لَبَلَاغاً لِّقَوْمٍ عَابِدِينَ'''»:
«'''إِنَّ فى هَذَا لَبَلَاغاً لِقَوْمٍ عَابِدِينَ'''»:


كلمه ((بلاغ (( به معناى كافى بودن است ، و نيز به معناى آن چيزى است كه آدمى به وسيله آن به آرزوى خويش مى رسد، و نيز به معناى خود بلوغ است . و به هر حال معناى آيه از ميان اين سه معنايى كه نقل كرديم روشن است . كلمه ((هذا(( اشاره به معارفى دارد كه در سوره بيان شده . و معناى آن اين است كه: آنچه در اين سوره بيان كرديم كه رب عالم واحد است و غير او ربى نيست و واجب است كه از طريق نبوت پرستش شود تا به اين وسيله آماده روز حساب گردند و اينكه جزاى مؤ منين چنين و چنان و جزاى كافران چنين و چنان است براى مردم عابد كافى است ، البته در صورتى كه آنرا اخذ نموده و به آن عمل كنند كه در اين صورت به آرزوى خويش مى رسند.
كلمۀ «بلاغ»، به معناى كافى بودن است، و نيز به معناى آن چيزى است كه آدمى به وسيله آن به آرزوى خويش مى رسد، و نيز به معناى خود بلوغ است. و به هر حال، معناى آيه از ميان اين سه معنايى كه نقل كرديم، روشن است.  


«'''وَ مَا أَرْسلْنَاك إِلا رَحْمَةً لِّلْعَالَمِينَ'''»:
كلمۀ «هذا»، اشاره به معارفى دارد كه در سوره بيان شده. و معناى آن اين است كه: آنچه در اين سوره بيان كرديم كه رب عالَم واحد است و غير او ربّى نيست و واجب است كه از طريق نبوت پرستش شود تا به اين وسيله آماده روز حساب گردند و اين كه جزاى مؤمنان، چنين و چنان و جزاى كافران چنين و چنان است، براى مردم عابد كافى است. البته در صورتى كه آن را اخذ نموده و به آن عمل كنند كه در اين صورت به آرزوى خويش مى رسند.


يعنى تو رحمتى هستى كه به سوى همه جماعتهاى بشرى فرستاده شده اى . دليل بر اينكه گفتيم همه جماعتها، جمع با الف و لام است ، علاوه بر اين كه مقتضاى رسالت هم همين است . و اما اينكه چطور رحمت براى همه اهل دنيا است ؟ جهتش اين است كه دينى آورده كه در اخذ به آن سعادت اهل دنيا در دنيا و آخرتشان تاءمين است .
«'''وَ مَا أَرْسلْنَاك إِلّا رَحْمَةً لِّلْعَالَمِينَ'''»:


آرى آن جناب (صلى اللّه عليه و آله و سلم) رحمت براى اهل دنيا است از جهت آثار حسنه اى كه از قيام او به دعوت حقه اش در مجتمعات بشرى به راه افتاد كه اگر وضع زندگى بشر آن روز را قبل از اينكه آن جناب مبعوث شود در نظر بگيريم و با وضعى كه پس از قيام او به خود گرفت مقايسه كنيم كاملا روشن مى گردد.
يعنى: تو رحمتى هستى كه به سوى همه جماعت هاى بشرى فرستاده شده اى. دليل بر اين كه گفتيم همه جماعت ها، جمع با الف و لام است. علاوه بر اين كه مقتضاى رسالت هم همين است. و اما اين كه چطور رحمت براى همه اهل دنيا است؟ جهتش اين است كه دينى آورده كه در اخذ به آن، سعادت اهل دنيا، در دنيا و آخرتشان تأمين است.
 
آرى، آن جناب «صلى اللّه عليه و آله و سلم»، رحمت براى اهل دنيا است، از جهت آثار حسنه اى كه از قيام او به دعوت حقه اش در مجتمعات بشرى به راه افتاد، كه اگر وضع زندگى بشر آن روز را قبل از اين كه آن جناب مبعوث شود، در نظر بگيريم و با وضعى كه پس از قيام او به خود گرفت مقايسه كنيم، كاملا روشن مى گردد.
<span id='link327'><span>
<span id='link327'><span>
==اشاره به اينكه تمامى معارف و احكام اسلام از فروغ توحيد و منتهى به آنند ==
==اشاره به اينكه تمامى معارف و احكام اسلام از فروغ توحيد و منتهى به آنند ==
«'''قُلْ إِنَّمَا يُوحَى إِلىَّ أَنَّمَا إِلَهُكمْ إِلَهٌ وَحِدٌ فَهَلْ أَنتُم مُّسلِمُونَ'''»:
«'''قُلْ إِنَّمَا يُوحَى إِلىَّ أَنَّمَا إِلَهُكمْ إِلَهٌ وَحِدٌ فَهَلْ أَنتُم مُّسلِمُونَ'''»:
۱۴٬۱۲۰

ویرایش