۱۴٬۱۹۵
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۱۶ بخش۴۳: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←پاسخ به منكران معاد، با بيان عموميت و گستردگی علم خدا
| خط ۱۲۱: | خط ۱۲۱: | ||
و چون علت عمده انكار ايشان اين بوده كه فكر كرده اند بدن هاى مُردگان همه با هم مخلوط گشته، و صورت ها تغيير و تبدل يافته، خاكى كه ديروز يك انسان بود، امروز خاك و فردا، خشت، و چند صباح ديگر چيز ديگر مى شود، با اين حال چگونه ممكن است بار ديگر همان انسان به همان خصوصيات موجود شود؟ | و چون علت عمده انكار ايشان اين بوده كه فكر كرده اند بدن هاى مُردگان همه با هم مخلوط گشته، و صورت ها تغيير و تبدل يافته، خاكى كه ديروز يك انسان بود، امروز خاك و فردا، خشت، و چند صباح ديگر چيز ديگر مى شود، با اين حال چگونه ممكن است بار ديگر همان انسان به همان خصوصيات موجود شود؟ | ||
لذا براى دفع اين توهم، در جملۀ | لذا براى دفع اين توهم، در جملۀ «عَالِمِ الغَيبِ لَا يَعزُبُ عَن عِلمِهِ مِثقَالَ ذَرَّةٍ فِى السَّمَاوَاتِ وَ لَا فِى الأرضِ» فرموده كه: هيچ محلى براى استبعاد نيست، براى اين كه خداى تعالى، عالِم به غيب است، و كوچكترين موجود از علم او دور نيست. حتى چيزى به سنگينى يك ذرّه (معلق در فضا) در همه آسمان ها و زمين از علم او پنهان نيست، و با اين حال، براى او چه اشكالى دارد كه ذرات وجودى «زيد» را با ذرات وجودى «عمرو» اشتباه نكند؟ | ||
«'''وَ لَا | «'''وَ لَا أصغَرُ مِن ذَلِكَ وَ لَا أكبَرُ إلّا فِى كِتَابٍ مُبِين'''» - اين جمله، علم خدا را به تمامى موجودات تعميم مى دهد، تا كسى نپندارد تنها موجودات نظير ذرّه را مى داند، كوچكتر از آن و بزرگتر را هم مى داند. | ||
نكته اى كه در اين آيه، بدان اشاره كرده، اين است كه اشياء هرچه باشند، در «كتاب مبين» خدا ثبوتى دارند، كه دستخوش تغيير و تبديل نمى شوند و انسان و هر موجود ديگر، هرچند اجزاى دنيوى اش از هم متلاشى گردد، و به كلى آثارش از صفحه روزگار محو و نابود شود، باز هم اعاده اش براى خدا كارى ندارد. چون همين نابودى در «كتاب مبين»، بودى و ثبوتى دارد. و ما در سوره «انعام» و در مواردى ديگر پيرامون «كتاب مبين»، بحث هايى كرده ايم. | نكته اى كه در اين آيه، بدان اشاره كرده، اين است كه اشياء هرچه باشند، در «كتاب مبين» خدا ثبوتى دارند، كه دستخوش تغيير و تبديل نمى شوند و انسان و هر موجود ديگر، هرچند اجزاى دنيوى اش از هم متلاشى گردد، و به كلى آثارش از صفحه روزگار محو و نابود شود، باز هم اعاده اش براى خدا كارى ندارد. چون همين نابودى در «كتاب مبين»، بودى و ثبوتى دارد. و ما در سوره «انعام» و در مواردى ديگر پيرامون «كتاب مبين»، بحث هايى كرده ايم. | ||
