تفسیر:المیزان جلد۱۳ بخش۱۴: تفاوت میان نسخه‌ها

__TOC__

<span id='link115'><span>

==آيات ۵۶ - ۶۵، سوره اسرى ==

وَ إِذْ قُلْنَا لِلْمَلَئكةِ اسجُدُوا لاَدَمَ فَسجَدُوا إِلاإِبْلِيس ‍ قَالَ ءَ أَسجُدُ لِمَنْ خَلَقْت طِيناً(۶۱)

وَ استَفْزِزْ مَنِ استَطعْت مِنهُم بِصوْتِك وَ أَجْلِب عَلَيهِم بخَيْلِك وَ رَجِلِك وَ شارِكْهُمْ فى الاَمْوَلِ وَ الاَوْلَدِ وَ عِدْهُمْ وَ مَا يَعِدُهُمُ الشيْطنُ إِلاغُرُوراً(۶۴)

ترجمه آيات

بگوآن الهه كه به غير خدا خدايانى مى پنداريد صدا بزنيد واز آنها حاجت بخواهيد كه مالك بلاگردانى از شما را نيستند تا مكروه شما را برگردانيده محبوبتان را بياورند (۵۶)

<span id='link116'><span>

==استدلال ديگرى بر نفى الوهيت خدايان مشركين ==

كلمه ((زعم (( كه حرف اول آن به هر سه حركت خوانده مى شود به معناى مطلق اعتقاد است ، ليكن بيشتر در اعتقاد باطل استعمال شده ، و به همين جهت از ابن عباس نقل مى كنند كه گفته : هر جا كلمه ((زعم (( در قرآن آمده به معناى دروغ است .

كلمه : ((دعاء(( و((نداء(( به يك معنا است ، با اين تفاوت كه نداء در جائى است كه خواندن مستلزم صدا وآواز هم باشد، وليكن دعاء اعم است ، حتى در جائى هم كه دعوت وخواندنى به اشاره ويا غير آن صورت گيرد استعمال مى شود.

خداى تعالى هم در كلام خود ميان دعاى مشركين به درگاه بتها ودعاى مسلمين به درگاه خداى سبحان مقابله نينداخته بود تا مشركين برگردند وبه عنوان معارضه بگويند هر دوقسم دعا در مستجاب نشدن مشتركند، بلكه قرآن كريم مقابله را ميان دعاى مشركين به درگاه بتها و دعاى ايشان به درگاه خداى سبحان انداخته بود كه در صورت نا اميدى از هر چيز وانقطاع ساير اسباب روبه آن درگاه نهاده دعايشان هم مستجاب مى شود.

نكته جالبى كه در اين احتجاج بكار رفته اين است كه حجت مزبور را با واسطه رسول گراميش القاء كرده وفرموده : ((توبه ايشان بگو(( تا اگر مشركين با اومناقشه كردند وگفتند در مستجاب نشدن دعا اين خدايان و خداى تومثل همند رسول خدا (صلى اللّه عليه وآله وسلم ) خداى را بخواند ومستجاب بشود تا معارضه مشركين باطل گردد.  

كلمه ((اولئك (( مبتداء وكلمه ((الّذين (( صفت آن وجمله ((يدعون (( صله آن صفت وضمير صله عايد به مشركين است و جمله ((يبتغون (( خبر مبتداى ((اولئك (( است ، وضمير جمعى كه در آن است وهمچنين هر چه ضمير جمع تا به آخر آيه هست همه به ((اولئك (( بر مى گردد، وجمله ((ايهم اقرب (( بيان وسيله جوئى است ، چون كلمه ((ابتغاء(( به معناى فحص وپرستش است ، اين است آنچه كه از سياق بر مى آيد.

و((وسيله (( به طورى كه تفسيرش كرده اند به معناى توسل وتقرب است وچه بسا در معناى آلت توسل وتقرب استعمال شود، وشايد معناى دوم با سياق مناسب تر باشد، چون دنبال كلمه ((وسيله (( جمله ((ايهم اقرب (( قرار گرفته كه با معناى دوم سازگارتر است .

ومعنا (وخدا داناتر است ) اين است كه اين ملائكه وجن وانس كه مشركين معبودشان خوانده اند خودشان براى تقرب به درگاه پروردگار خود وسيله مى خواهند تا به اونزديك تر باشند وراه اورا بروند، وبه كارهاى اواقتداء كنند، همه اميد رحمت از خدا دارند ودر تمامى حوائج زندگى ووجودشان به اومراجعه مى كنند، از عذاب اوبيمناكند، از اومى ترسند ومعصيتش نمى كنند، در حالى كه عذاب پروردگارت محذور است وبايد از آن دورى جست .

[[رده:تفسیر المیزان]]