گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۳ بخش۳۱: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۱۶۱: خط ۱۶۱:
<span id='link263'><span>
<span id='link263'><span>


==چند روايت حاكى از اينكه اصحاب كهف مدتى تقيه مى كرده اند ==
==چند روايت، در باره تقیه کردن اصحاب كهف ==
و در تفسير عياشى از ابى بصير از امام صادق (عليه السلام ) روايت كرده كه گفت : اصحاب كهف ايمان به خدا را پنهان وكفر را اظهار داشتند وبه همين جهت خداوند اجرشان را دوبرابر داد.
و در تفسير عياشى، از ابى بصير، از امام صادق «عليه السلام» روايت كرده كه گفت: اصحاب كهف، ايمان به خدا را پنهان و كفر را اظهار داشتند و به همين جهت خداوند اجرشان را دو برابر داد.


مؤ لف: در كافى نيز در معناى اين حديث روايتى از هشام بن سالم از آن جناب نقل شده . ونيز در معناى آن عياشى از كاهلى از آن جناب واز درست در دوخبر از آن جناب آورده كه در يكى از آنها آمده كه : اصحاب كهف در ظاهر زنار مى بستند ودر اعياد مردم شركت مى كردند.
مؤلف: در كافى نيز، در معناى اين حديث، روايتى از هشام بن سالم، از آن جناب نقل شده. و نيز در معناى آن، عياشى، از كاهلى، از آن جناب، و از درست، در دو خبر از آن جناب آورده، كه در يكى از آن ها آمده كه: اصحاب كهف، در ظاهر زنار مى بستند و در اعياد مردم شركت مى كردند.


و نبايد به اين روايات اشكال كرد كه از ظاهر آيه «اذ قاموا فقالوا ربنا رب السموات و الارض لن ندعو من دونه الها» بر مى آيد كه اصحاب كهف تقيه نمى كرده اند. و اينكه مفسرين در تفسير حكايت كلام ايشان كه گفته اند «او يعيدوكم...» احتمال تقيه داده اند صحيح نيست، براى اينكه اگر به ياد خواننده باشد گفتيم كه بيرون شدن آنان از شهر، هجرت از شهر شرك بوده كه در آن از اظهار كلمه حق و تدين به دين توحيد ممنوع بوده اند. چيزى كه هست تواطى آنان كه شش نفر از معروفها و اهل شرف بوده اند، و اعراضشان از اهل ومال و وطن جز مخالفت با دين وثنيت عنوان ديگرى نداشته . پس اصحاب كهف در خطر عظيمى بوده اند، به طورى كه اگر بر آنان دست مى يافتند يا سنگسار مى شدند ويا آنكه مجبور به قبول دين قوم خود مى گشتند.
و نبايد به اين روايات اشكال كرد كه از ظاهر آيه «إذ قَامُوا فَقَالُوا رَبُّنَا رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَ الأرض لَن نَدعُوَ مِن دُونِهِ إلها» بر مى آيد كه اصحاب كهف، تقيه نمى كرده اند. و اين كه مفسران در تفسير حكايت كلام ايشان كه گفته اند «أو يُعِيدُوكُم...»، احتمال تقيه داده اند، صحيح نيست. براى اين كه اگر به ياد خواننده باشد، گفتيم كه بيرون شدن آنان از شهر، هجرت از شهر شرك بوده كه در آن از اظهار كلمه حق و تدين به دين توحيد ممنوع بوده اند.


و با اين زمينه كاملا روشن مى شود كه قيام ايشان در اول امر وگفتن : «ربنا رب السموات و الارض لن ندعوا من دونه الها» اعلام علنى مخالفت با مردم و تجاهر بر مذمت بت پرستى و توهين به طريقه مردم نبوده، زيرا اوضاع عمومى محيط، چنين اجازه اى به آنان نمى داد، بلكه اين حرف را در بين خود گفته اند.
چيزى كه هست، تواطى آنان كه شش نفر از معروف ها و اهل شرف بوده اند، و اعراضشان از اهل و مال و وطن، جز مخالفت با دين وثنيت عنوان ديگرى نداشته. پس اصحاب كهف در خطر عظيمى بوده اند، به طورى كه اگر بر آنان دست مى يافتند، يا سنگسار مى شدند و يا آن كه مجبور به قبول دين قوم خود مى گشتند.


و به فرضى هم كه تسليم شويم كه جمله «اذ قاموا فقالوا ربنا رب السموات و الارض» دلالت دارد براينكه ايشان تظاهر به ايمان و مخالفت با بت پرستى مى كرده اند وتقيه را كنار گذاشته بودند،
و با اين زمينه كاملا روشن مى شود كه قيام ايشان در اول امر و گفتن: «رَبُّنَا رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَ الأرض لَن نَدعُوَا مِن دُونِهِ إلها» اعلام علنى مخالفت با مردم و تجاهر بر مذمت بت پرستى و توهين به طريقه مردم نبوده، زيرا اوضاع عمومى محيط، چنين اجازه اى به آنان نمى داد، بلكه اين حرف را در بين خود گفته اند.
 
و به فرضى هم كه تسليم شويم كه جمله «إذ قَامُوا فَقَالُوا رَبُّنَا رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَ الأرض» دلالت دارد بر اين كه ايشان تظاهر به ايمان و مخالفت با بت پرستى مى كرده اند و تقيه را كنار گذاشته بودند،
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۳۹۵ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۳۹۵ </center>
تازه مى گوييم اين در آخرين روزهايى بوده كه در ميان مردم بوده اند، و قبل از اينكه چنين تصميمى بگيرند در ميان مردم با تقيه زندگى مى كرده اند. پس معلوم شد كه سياق هيچ يك از دو آيه منافاتى با تقيه كردن اصحاب كهف در روزگارى كه در شهر و در ميان مردم بودند ندارد.
تازه مى گوييم: اين در آخرين روزهايى بوده كه در ميان مردم بوده اند، و قبل از اين كه چنين تصميمى بگيرند، در ميان مردم با تقيه زندگى مى كرده اند. پس معلوم شد كه سياق هيچ يك از دو آيه، با تقيه كردن اصحاب كهف در روزگارى كه در شهر و در ميان مردم بودند، منافاتی ندارد.


و در تفسير عياشى نيز از ابى بكر حضرمى از امام صادق (عليه السلام ) روايت كرده كه فرمود: اصحاب كهف نه يكديگر را مى شناختند ونه با هم عهد وميعادى داشتند بلكه در صحرا يكديگر را ديده با هم عهد وپيمان بستند، واز يكديگر، يعنى دوبه دوعهد گرفتند، آنگاه قرار گذاشتند كه يك باره مخالفت خود را علنى ساخته به اتفاق در پى سرنوشت خود بروند.
و در تفسير عياشى نيز، از ابى بكر حضرمى، از امام صادق «عليه السلام» روايت كرده كه فرمود: اصحاب كهف نه يكديگر را مى شناختند و نه با هم عهد و ميعادى داشتند، بلكه در صحرا يكديگر را ديده، با هم عهد و پيمان بستند، و از يكديگر، يعنى دو به دو، عهد گرفتند، آنگاه قرار گذاشتند كه يك باره مخالفت خود را علنى ساخته، به اتفاق در پى سرنوشت خود بروند.


مؤلف: در معناى اين روايت خبرى است از ابن عباس كه ذيلا نقل مى شود:
مؤلف: در معناى اين روايت، خبرى است از ابن عباس كه ذيلا نقل مى شود:
<span id='link264'><span>
<span id='link264'><span>
==روايت مشهورى از ابن عباس در نقل داستان ==
==روايت مشهورى از ابن عباس در نقل داستان ==
در الدر المنثور است كه ابن ابى شيبه وابن منذر وابن ابى حاتم از ابن عباس روايت كرده اند كه گفت : ما با معاويه در جنگ مضيق كه در اطراف روم بود شركت كرديم وبه غار معروف كهف كه اصحاب كهف در آنجا بودند و داستانشان را خدا در قرآن آورده برخورديم. معاويه گفت : چه مى شد در اين غار را مى گشوديم و اصحاب كهف را مى ديديم.  
در الدر المنثور است كه ابن ابى شيبه وابن منذر وابن ابى حاتم از ابن عباس روايت كرده اند كه گفت : ما با معاويه در جنگ مضيق كه در اطراف روم بود شركت كرديم وبه غار معروف كهف كه اصحاب كهف در آنجا بودند و داستانشان را خدا در قرآن آورده برخورديم. معاويه گفت : چه مى شد در اين غار را مى گشوديم و اصحاب كهف را مى ديديم.  
۱۳٬۸۷۹

ویرایش