۱۳٬۸۱۸
ویرایش
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
<span id='link314'><span> | <span id='link314'><span> | ||
== | ==در دعوت به دین اسلام، فرقی میان نزدیکان و بیگانگان نیست== | ||
و اگر بعد از نهى رسول خدا | و اگر بعد از نهى رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله» از شرك و انذارش، در جمله مورد بحث «عشيرۀ اقربين»، يعنى خويشاوندان نزديك تر را اختصاص به ذكر داد، براى افاده و اشاره به اين نكته است كه در دعوت دينى، استثناء راه ندارد و اين دعوت، قوم و خويش نمى شناسد، و فرقى ميان نزديكان و بيگانگان نمى گذارد، و مداهنه و سهل انگارى در آن راه ندارد، و همچون سنن و قوانين بشرى نيست، كه تنها در بيگانگان و ضعفاء اجراء شود، بلكه در اين دعوت، حتى خود رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله» نيز، با امتش فرقى ندارد. تا چه رسد به اين كه ميان خويشاوندان پيغمبر با بيگانگان فرق بگذارد، بلكه همه را بندگان خدا و خدا را مولاى همه مى داند. | ||
«'''وَ اخْفِض جَنَاحَك لِمَنِ اتَّبَعَك مِنَ الْمُؤْمِنِينَ'''»: | «'''وَ اخْفِض جَنَاحَك لِمَنِ اتَّبَعَك مِنَ الْمُؤْمِنِينَ'''»: | ||
يعنى به | يعنى: به مؤمنان به خودت بپرداز و آنان را دور خود جمع كن و پر و بال رأفت و رحمت برايشان بگستران، آن چنان كه طيور، جوجه هاى خود را زير بال مى گيرند. و اين تعبير، استعاره به كنايه است كه نظيرش در آيه: «وَ اخفِض جَنَاحَكَ لِلمُؤمِنِين» گذشت. | ||
و مراد از پيروى در | و مراد از پيروى در اين جا، اطاعت است. به شهادت آيه بعدى كه مى فرمايد: «فَإن عَصَوكَ فَقُل إنِّى بَرئٌ مِمَّا تَعمَلُون». | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۵ صفحه : ۴۶۷ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۵ صفحه : ۴۶۷ </center> | ||
پس خلاصه معناى دو | پس خلاصه معناى دو آيه، اين است: اگر به تو ايمان آوردند و پيرويت كردند، آنان را دور خود جمع كن و پر و بال رأفت برايشان بگستران و به تربيتشان بپرداز، و اگر نافرمانی ات كردند، از عملشان بيزارى جوى. | ||
«'''وَ تَوَكلْ عَلى الْعَزِيزِ الرَّحِيمِ'''»: | «'''وَ تَوَكلْ عَلى الْعَزِيزِ الرَّحِيمِ'''»: | ||
يعنى از امر اطاعت و | يعنى: از امر اطاعت و نافرمانی شان، هيچ چيز به دست تو نيست و تو، به غير از آنچه كه ما تكليف كرديم، وظيفه اى ندارى. غير از تكليف، هرچه هست، به دست خداست كه او، «عزيز» و «مقتدر» است، و به زودى نافرمانان را عذاب، و مؤمنان پيروت را رحمت مى دهد. | ||
و اگر در اين | و اگر در اين مقام، دو اسم «عزيز» و «رحيم» را اختصاص به ذكر داد، بدين جهت بود كه ذهن شنونده را به داستان هاى قبل، كه يكى پس از ديگرى با اين دو اسم ختم شد، توجه دهد. | ||
پس اين | پس اين تعبير، در معناى اين است كه بفرمايد: تو در كار پيروان و نافرمانان هر دو طبقه، به خدا توكل كن، كه او «عزيز» و «رحيم» است. همان عزيز و رحيمى كه با قوم نوح و هود و صالح و ابراهيم و لوط و شعيب و قوم فرعون، آن رفتارها را كرد كه شنيدى و ما داستان هايشان را برايت گفتيم. پس سنت ما، همواره اين بوده كه به عزت خود، نافرمانان را بگيريم و به رحمت خود، مؤمنان را نجات دهيم. | ||
«'''الَّذِى يَرَاك حِينَ تَقُومُ وَ تَقَلُّبَك فى الساجِدِينَ'''»: | «'''الَّذِى يَرَاك حِينَ تَقُومُ * وَ تَقَلُّبَك فى الساجِدِينَ'''»: | ||
ظاهر اين دو آيه - | ظاهر اين دو آيه - به طورى كه به ذهن مى رسد - اين است كه: مراد از «ساجدين»، ساجدان در نماز باشد، كه يكى از ايشان، خود رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله» است، و اين قهرا با نماز جماعت آن جناب منطبق مى گردد و به قرينه مقابله، مراد از قيام هم، قيام در نماز است. | ||
در نتيجه معناى آن چنين مى شود: | در نتيجه معناى آن چنين مى شود: «آن خدايى كه - و يا آن عزيز و رحيمى كه - تو را در دو حال قيام و سجده مى بيند، كه با ساير ساجدان، پايين و بالا می شوى و با ايشان نماز مى خوانى». | ||
در معناى اين آيه، رواياتى از دو طرق شيعه و سنى نيز وارد شده، كه - إن شاء اللّه - در بحث روايتى آينده، آن روايات را از نظرتان مى گذرانيم. | |||
«'''إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ'''»: | |||
اين جمله، بيان و علت جمله «وَ تَوَكَّل عَلَى العَزِيزِ الرَّحِيم» است و آيات شريفه، به طورى كه معنايش گذشت، در مقام آن است كه خاطر رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله» را تسليت داده، و نيز مؤمنان را به نجات، بشارت دهد و كفار را به عذاب تهديد كند. | |||
<span id='link315'><span> | <span id='link315'><span> | ||
==توضيح اينكه شياطين بر هر افاك اثيم نازل مى شوند == | ==توضيح اينكه شياطين بر هر افاك اثيم نازل مى شوند == | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۵ صفحه : ۴۶۸ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۵ صفحه : ۴۶۸ </center> |
ویرایش