تفسیر:المیزان جلد۲۰ بخش۲۷: تفاوت میان نسخه‌ها

==بيان تعدادى از علامتهاى روز قيامت ==

كلمه «'''فطر'''» به معناى شكافتن و كلمه «'''انفطار'''» به معناى شكافته شدن است ، و آيه شريفه نظير آيه زير است ، كه آن نيز سخن از شكافته شدن آسمان دارد، و مى فرمايد: «'''و انشقت السماء فهى يومئذ واهيه '''».

وَ إِذَا الْكَوَاكِب انتَثرَت

يعنى روزى كه ستارگان هر يك مدار خود را رها كرده ، درهم و برهم مى شوند. در حقيقت در اين آيه ستارگان را به گردن بندى از مرواريد تشبيه كرده كه دانه هاى ريز و درشتش را با نظمى معين چيده و به نخ كشيده باشند ناگهان رشته اش پاره شود و دانه ها درهم و برهم و متفرق شوند.

وَ إِذَا الْبِحَارُ فُجِّرَت

در مجمع البيان گفته كلمه «'''تفجير'''» به معناى آن است كه به اصطلاح فارسى آب نهر را به خاطر زياد شدن بشكند، و بند را آب ببرد، و گناه را هم اگر فجور مى گويند، براى اين است كه گناهكار، پرده حيا را پاره مى كند، و از صراط مستقيم خارج گشته ، به بسيارى از گناهان مبتلا مى شود، و اگر صبح را فجر مى گويند، باز براى اين است كه روشنى پرده ظلمت را پاره كرده به همه جا منتشر مى شود.

و اينكه مفسرين تفجير بحار را تفسير كرده اند به اين كه درياها به هم متصل مى شوند، و حائل از ميان برداشته شده ، شورش با شيرينش ‍ مخلوط مى شود، برگشتش باز به همين معنايى است كه صاحب مجمع كرده ، و اين معنا با تفسيرى كه براى آيه «'''و اذا البحار سجرت '''» كردند، كه درياها پر از آتش مى شوند نيز مناسبت دارد.

وَ إِذَا الْقُبُورُ بُعْثرَت

در مجمع البيان گفته وقتى مى گوييم : «'''بعثرت الحوض و بحثرته '''» در هر دو صورت معنايش اين است كه من آب حوض را زير و رو كردم ، و دو كلمه «'''بعثره '''» و «'''بحثره '''» به معناى پشت و رو كردن ، و باطن چيزى را ظاهر ساختن مى آيد پس معناى آيه اين است كه زمانى كه خاك قبرها منقلب و باطنش بظاهر بر مى گردد، باطنش كه همان انسانهاى مرده باشد ظاهر مى شود، تا به جزاى اعمالشان برسند.