گمنام

تفسیر:المیزان جلد۲۰ بخش۴۷: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱۵۴: خط ۱۵۴:


==چند روايت مربوط به نزول سوره نصر ==
==چند روايت مربوط به نزول سوره نصر ==
در مجمع البيان از مقاتل روايت كرده كه گفت : وقتى اين سوره نازل شد، رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) آن را بر اصحابش قرائت كرد، اصحاب همه خوشحال گشته به يكديگر مژده مى دادند، ولى وقتى عباس آن را شنيد گريه كرد، رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) پرسيد: چرا مى گريى عمو؟ عرضه داشت : من خيال مى كنم اين سوره خبر مرگ تو را به تو مى دهد، يا رسول الله . حضرت فرمود: بله اين سوره همان را مى گويد كه تو فهميدى ، و رسول خدا (صلى الله عليه و آله وسلم ) بعد از نزول اين سوره بيش از دو سال زندگى نكرد، و از آن به بعد هم ديگر كسى او را خندان و خوشحال نديد.
در مجمع البيان، از مقاتل روايت كرده كه گفت:  
مؤ لف : اين معنا در تعدادى از روايات با عباراتى مختلف آمده .
 
و بعضى در وجه دلالت سوره بر خبر مرگ آن جناب چنين گفته اند كه : اين سوره دلالت دارد بر اينكه رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) از انجام رسالات خود فارغ شده ، آنچه بنا بود انجام دهد انجام داده ، و دوران تلاش و مجاهدتش به سر رسيده ، و معلوم است كه طبق مثل معروف عند الكمال يرقب الزوال ، هر چيزى كه به حد كمالش رسيد بايد منتظر زوالش بود.
وقتى اين سوره نازل شد، رسول خدا «صلّى الله عليه و آله و سلّم» آن را بر اصحابش قرائت كرد. اصحاب همه خوشحال گشته، به يكديگر مژده مى دادند، ولى وقتى عباس آن را شنيد، گريه كرد. رسول خدا «صلّى الله عليه و آله و سلّم» پرسيد: چرا مى گريى عمو؟ عرضه داشت: یا رسول اللّه! من خيال مى كنم اين سوره خبر مرگ تو را به تو مى دهد. حضرت فرمود: بله، اين سوره همان را مى گويد كه تو فهميدى؛ و رسول خدا «صلّى الله عليه و آله وسلّم» بعد از نزول اين سوره، بيش از دو سال زندگى نكرد و از آن به بعد هم، ديگر كسى او را خندان و خوشحال نديد.
و در همان كتاب از ام سلمه روايت كرده كه گفت : رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) در اواخر عمرش نمى ايستاد و نمى نشست و نمى آمد و نمى رفت ، مگر اينكه مى گفت : سبحان الله و بحمده و استغفر الله و اتوب اليه ما علت اين معنا را پرسيديم ، فرمود: من بدين عمل مامور شده ام ، آنگاه اين سوره را مى خواند: «'''اذا جاء نصر الله و الفتح '''».
 
مؤ لف : و در اين معنا روايات يكى دو تا نيست ، البته در بين آنها در اينكه رسول خدا (صلى الله عليه و آله وسلم ) چه ذكرى مى گفته اختلاف هست .
* مؤلّف: اين معنا در تعدادى از روايات، با عباراتى مختلف آمده.
و در عيون به سند خود از حسين بن خالد از حضرت رضا (عليه السلام ) روايت آورده كه گفت : من از پدرم شنيدم كه از پدرش (عليه السلام ) حديث كرد كه : اولين سوره اى كه از قرآن نازل شد سوره «'''بسم الله الرحمن الرحيم اقرا باسم ربك '''» بود، و آخرين سوره اى كه نازل شد سوره اذا جاء نصر الله بود.
 
و بعضى در وجه دلالت سوره بر خبر مرگ آن جناب، چنين گفته اند كه:  
 
اين سوره دلالت دارد بر اين كه: رسول خدا «صلّى الله عليه و آله و سلّم» از انجام رسالات خود فارغ شده، آنچه بنا بود انجام دهد، انجام داده و دوران تلاش و مجاهدتش به سر رسيده. و معلوم است كه طبق مَثَل معروف: «عند الكمال يرقب الزوال»؛ هر چيزى كه به حد كمالش رسيد، بايد منتظر زوالش بود.
 
و در همان كتاب، از أمّ سلمه روايت كرده كه گفت: رسول خدا «صلّى الله عليه و آله و سلّم» در اواخر عمرش، نمى ايستاد و نمى نشست و نمى آمد و نمى رفت، مگر اين كه مى گفت: سبحان الله و بحمده و استغفر الله و أتوب إليه. ما علت اين معنا را پرسيديم. فرمود: من بدين عمل مأمور شده ام؛ آنگاه اين سوره را مى خواند: «'''إذا جاء نصر الله و الفتح '''».
 
مؤلّف: و در اين معنا، روايات يكى دو تا نيست. البته در بين آن ها، در اين كه رسول خدا «صلّى الله عليه و آله و سلّم» چه ذكرى مى گفته، اختلاف هست.
 
و در عيون، به سند خود از حسين بن خالد، از حضرت رضا «عليه السلام» روايت آورده كه گفت: من از پدرم شنيدم كه از پدرش «عليه السلام» حديث كرد كه:  
 
«اوّلين سوره اى كه از قرآن نازل شد، سورۀ «'''بسم الله الرّحمن الرّحيم إقرأ باسم ربّك '''» بود و آخرين سوره اى كه نازل شد، سورۀ «'''إذا جاء نصر الله'''» بود.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۲۰ صفحه ۶۵۴ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۲۰ صفحه ۶۵۴ </center>
مؤ لف : شايد منظور از آخرين سوره در بست و به طور تمام بوده ، كه در اين صورت منافات ندارد كه بعضى آيات ساير سوره ها بعد از اين سوره نازل شده باشد.
* مؤلّف: شايد منظور از آخرين سوره، «دربست و به طور تمام» بوده كه در اين صورت، منافات ندارد كه بعضى آيات ساير سوره ها، بعد از اين سوره نازل شده باشد.
<span id='link457'><span>
<span id='link457'><span>
==تفصيل داستان فتح مكه : پيمان شكنى مكيان ، حركت قواى اسلام ، وقايع بين راه ، واردشدن به شهر و... ==
==تفصيل داستان فتح مكه : پيمان شكنى مكيان ، حركت قواى اسلام ، وقايع بين راه ، واردشدن به شهر و... ==
و در مجمع البيان در داستان فتح مكه آمده : بعد از آنكه در سال حديبيه رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) با مشركين قريش صلح نمود، يكى از شرائط صلح اين بود كه هر كس و هر قبيله عرب بخواهد مى تواند داخل در عهد رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) شود، و هر كس و هر قبيله بخواهد مى تواند داخل در عهد قريش گردد، قبيله خزاعه به عهد و عقد رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) پيوست ، و قبيله بنى بكر در عقد و پيمان قريش در آمد، و بين اين دو قبيله از قديم الايام دشمنى بود.
و در مجمع البيان در داستان فتح مكه آمده : بعد از آنكه در سال حديبيه رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) با مشركين قريش صلح نمود، يكى از شرائط صلح اين بود كه هر كس و هر قبيله عرب بخواهد مى تواند داخل در عهد رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) شود، و هر كس و هر قبيله بخواهد مى تواند داخل در عهد قريش گردد، قبيله خزاعه به عهد و عقد رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) پيوست ، و قبيله بنى بكر در عقد و پيمان قريش در آمد، و بين اين دو قبيله از قديم الايام دشمنى بود.
۱۴٬۳۲۱

ویرایش