۱۴٬۲۷۴
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۱ بخش۴: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←موارد استعمال صراط و سبيل در قرآن و فرق آن دو
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۱۲۰: | خط ۱۲۰: | ||
==موارد استعمال صراط و سبيل در قرآن و فرق آن دو == | ==موارد استعمال صراط و سبيل در قرآن و فرق آن دو == | ||
مقدمه ششم اين كه: خدای تعالى در كلام مجيدش، مكرّر نام صراط و سبيل را برده، و آن ها را صراط و سبيل هاى خود خوانده، با اين تفاوت كه به جز يك صراط مستقيم به خود نسبت نداده، ولى سبيل هاى چندى را به خود نسبت داده. پس معلوم مى شود: ميان خدا و بندگان چند سبيل و يك صراط مستقيم بر قرار است. مثلا درباره سبيل فرموده: «'''و الّذين جاهدوا فينا لنهدينّهم سبلنا'''»: (و كسانى كه در راه ما جهاد كنند، ما به سوى سبيل هاى خود هدايتشان مى كنيم)، ولى هر جا صحبت از صراط مستقيم به ميان آمده، آن را يكى دانسته است. از طرف ديگر، جز در آيه مورد بحث كه صراط مستقيم را به بعضى از بندگان نسبت داده، در هيچ مورد صراط مستقيم را به كسى از خلايق نسبت نداده، به خلاف سبيل، كه آن را در چند جا، به چند طائفه از خلقش نسبت داده. يك جا آن را به رسول خدا(ص) نسبت داده، و فرموده: (قُل هذه سبيلى، أدعوا إلى اللّه على بصيرة: بگو اين سبيل من است، كه مردم را با بصيرت به سوى خدا دعوت كنم). جاى ديگر، آن را به توبه كاران نسبت داده و فرموده: «سبيل من أناب إلىّ: (راه آن كس كه به درگاه من رجوع كند). و در سوره نساء آيه (۱۱۵)، آن را به مؤمنين نسبت داده و فرموده: «سبيل المؤمنين». | مقدمه ششم اين كه: | ||
خدای تعالى در كلام مجيدش، مكرّر نام صراط و سبيل را برده، و آن ها را صراط و سبيل هاى خود خوانده، با اين تفاوت كه به جز يك صراط مستقيم به خود نسبت نداده، ولى سبيل هاى چندى را به خود نسبت داده. پس معلوم مى شود: ميان خدا و بندگان چند سبيل و يك صراط مستقيم بر قرار است. مثلا درباره سبيل فرموده: «'''و الّذين جاهدوا فينا لنهدينّهم سبلنا'''»: (و كسانى كه در راه ما جهاد كنند، ما به سوى سبيل هاى خود هدايتشان مى كنيم)، ولى هر جا صحبت از صراط مستقيم به ميان آمده، آن را يكى دانسته است. از طرف ديگر، جز در آيه مورد بحث كه صراط مستقيم را به بعضى از بندگان نسبت داده، در هيچ مورد صراط مستقيم را به كسى از خلايق نسبت نداده، به خلاف سبيل، كه آن را در چند جا، به چند طائفه از خلقش نسبت داده. يك جا آن را به رسول خدا(ص) نسبت داده، و فرموده: (قُل هذه سبيلى، أدعوا إلى اللّه على بصيرة: بگو اين سبيل من است، كه مردم را با بصيرت به سوى خدا دعوت كنم). جاى ديگر، آن را به توبه كاران نسبت داده و فرموده: «سبيل من أناب إلىّ: (راه آن كس كه به درگاه من رجوع كند). و در سوره نساء آيه (۱۱۵)، آن را به مؤمنين نسبت داده و فرموده: «سبيل المؤمنين». | |||
از اين جا معلوم می شود كه: «سبيل» غير از «صراط مستقيم» است. چون سبيل متعدد است، و به اختلاف احوال رهروان راه عبادت مختلف می شود. به خلاف صراط مستقيم، كه يكى است، و در مَثَل بزرگراهى است كه همه راه هاى فرعى بدان منتهى می شود. همچنان كه آيه: «'''قد جاءكم من اللّه نور و كتاب مبين، يهدى به اللّه من اتّبع رضوانه سبل السلام، و يخرجهم من الظّلمات إلى النّور بإذنه و يهديهم إلى صراط مستقيم'''»: (از ناحيه خدا، به سوى شما نورى و كتابى روشن آمد، كه خدا به وسيله آن، هر كس كه در پى خوشنودى او باشد، به سبيل هاى سلامت راهنمایى نموده و به اذن خود، از ظلمت ها به سوى نور بيرون مى كند، و به سوى صراط مستقيم شان، هدايت مى فرمايد)، به آن اشاره دارد. چون «سبيل» را متعدد و بسيار قلمداد نموده، «صراط» را واحد دانسته است. حال يا اين است كه صراط مستقيم همه آن سبيل ها است، و يا اين است كه آن سبيل ها همان طور كه گفتيم، راه هاى فرعى است كه بعد از اتصالشان به يكديگر، به صورت صراط مستقيم و شاهراه در مى آيند. | از اين جا معلوم می شود كه: «سبيل» غير از «صراط مستقيم» است. چون سبيل متعدد است، و به اختلاف احوال رهروان راه عبادت مختلف می شود. به خلاف صراط مستقيم، كه يكى است، و در مَثَل بزرگراهى است كه همه راه هاى فرعى بدان منتهى می شود. همچنان كه آيه: «'''قد جاءكم من اللّه نور و كتاب مبين، يهدى به اللّه من اتّبع رضوانه سبل السلام، و يخرجهم من الظّلمات إلى النّور بإذنه و يهديهم إلى صراط مستقيم'''»: (از ناحيه خدا، به سوى شما نورى و كتابى روشن آمد، كه خدا به وسيله آن، هر كس كه در پى خوشنودى او باشد، به سبيل هاى سلامت راهنمایى نموده و به اذن خود، از ظلمت ها به سوى نور بيرون مى كند، و به سوى صراط مستقيم شان، هدايت مى فرمايد)، به آن اشاره دارد. چون «سبيل» را متعدد و بسيار قلمداد نموده، «صراط» را واحد دانسته است. حال يا اين است كه صراط مستقيم همه آن سبيل ها است، و يا اين است كه آن سبيل ها همان طور كه گفتيم، راه هاى فرعى است كه بعد از اتصالشان به يكديگر، به صورت صراط مستقيم و شاهراه در مى آيند. | ||
