الدخان ٢٧
| کپی متن آیه |
|---|
| وَ نَعْمَةٍ کَانُوا فِيهَا فَاکِهِينَ |
ترجمه
| الدخان ٢٦ | آیه ٢٧ | الدخان ٢٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«فَاکِهینَ»: در ناز و نعمت بسربرندگان. متنعّمان (نگا: یس / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
تفسیر نور (محسن قرائتی)
كَمْ تَرَكُوا مِنْ جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ «25» وَ زُرُوعٍ وَ مَقامٍ كَرِيمٍ «26» وَ نَعْمَةٍ كانُوا فِيها فاكِهِينَ «27»
چه بسيار از باغها و چشمه‌ها و كشتها و جايگاه‌هاى عالى و نعمت‌هايى كه در آنها كامياب بودند به جا گذاشتند (و رفتند).
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ نَعْمَةٍ كانُوا فِيها فاكِهِينَ «27»
وَ نَعْمَةٍ كانُوا: و ديگر گذاشتند نعمت و برخوردارى كه بودند، فِيها فاكِهِينَ: در آن متنعمان و شادى‌كنان مانند تمتع خورنده به انواع فواكه.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
فَدَعا رَبَّهُ أَنَّ هؤُلاءِ قَوْمٌ مُجْرِمُونَ «22» فَأَسْرِ بِعِبادِي لَيْلاً إِنَّكُمْ مُتَّبَعُونَ «23» وَ اتْرُكِ الْبَحْرَ رَهْواً إِنَّهُمْ جُنْدٌ مُغْرَقُونَ «24» كَمْ تَرَكُوا مِنْ جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ «25» وَ زُرُوعٍ وَ مَقامٍ كَرِيمٍ «26»
وَ نَعْمَةٍ كانُوا فِيها فاكِهِينَ «27» كَذلِكَ وَ أَوْرَثْناها قَوْماً آخَرِينَ «28» فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ وَ ما كانُوا مُنْظَرِينَ «29»
ترجمه
پس خواند پروردگارش را كه اينها گروهى گناهكارانند
پس ببر بندگان مرا در شب همانا شما متابعت شدگانيد
و واگذار دريا را آرميده بجاى خود همانا آنها لشگرى غرق كرده شدگانند
چه بسيار واگذاشتند از باغها و چشمه‌ها
و كشتها و جاى خوب
و وسعتى كه بودند در آن شادمانان امر از اين قرار است
و بميراث داديم آنها را بگروهى ديگر
پس نگريست بر آنها آسمان و زمين و نبودند مهلت داده‌شدگان.
تفسير
حضرت موسى (ع) بعد از يأس از ايمان فرعونيان از خداوند مسئلت نمود كه آنها را بجزاى كفرشان برساند چون از لفظ دعا اين معنى استفاده ميشود كه صرف شكايت از قوم نبوده و جواب رسيد كه بنى اسرائيل را شبانه از مصر با خود بيرون ببر بتفصيلى كه در سوره بقره گذشت و بدانكه آنها در تعقيب شما خواهند آمد و چون دريا بامر خدا براى شما شكافته شد و شما از زمين آن عبور نموديد و بهمان حال باقى ماند مشوّش مشو كه آنها ميآيند و بشما ميرسند بگذار بهمان حال آرامش و سكون آب در دو طرف راه باقى باشد وقتى تمام آنها آمدند و در راهى كه براى تو در دريا باز شده قرار گرفتند آب دو طرف بهم متّصل
جلد 4 صفحه 625
ميشود و تمام آنها غرق خواهند شد و خداوند از حال آنها بعد از غرق خبر داده كه چه بسيار باقى گذاردند بعد از رفتن از مصر و نابود شد نشان از باغهاى خرّم و چشمه‌هاى جارى و كشتهاى پرفائده و عمارات رفيعه و مناظر حسنه و منازل مزيّنه مرتّبه و وسعت و نعمت و رفاهيتى كه در آن مشغول بعيش و نوش و تنزّه و تفرّج و تفريح و تفكّه با زنان بودند چون قمّى ره فاكهين را بمفاكهين با زنان تفسير فرموده كه بمعناى صحبت خوش و شوخى است و بعد از اين خداوند اشاره فرموده به كلمه كذالك بآنكه تا بوده چنين بوده و بعدا هم امر از اين قرار است و ما تمام آنها را بدون زحمت مانند ارث پدر نصيب بنى اسرائيل نموديم چون آنها بعد از غرق فرعون و اتباعش بمصر آمدند و تمام املاك و اموال قبطيان را متصرّف شدند با آنكه دشمنان آنها بودند و هيچ آسمان و زمينى هم بهم نخورد چون گفته‌اند فما بكت عليهم السّماء و الارض كنايه از اين معنى است و بعضى گفته‌اند مراد آنست كه از اهل آسمان و زمين كسى بر آنها گريه نكرد و مقصود بيان سوء عاقبت آنها است و بنابر اين كلام بمعناى حقيقى خود باقى است نهايت آنكه كلمه اهل كه مضاف به السّماء بوده حذف شده و در هر حال خداوند بآنها مهلت نداد و بزودى از آن قوم ستمگر انتقام كشيد و در چند روايت معتبر از ائمه اطهار تصريح شده كه آسمان و زمين بر احدى گريه نكرده مگر بر حضرت يحيى بن زكريّا (ع) و حضرت سيد الشهداء عليه السّلام و در بعضى گريه چهل روز ذكر شده و در شفاء الصّدور اين معنى بأدلّه عقليّه و نقليّه كثيره مفصّله نسبت بمظلوم كربلا عليه آلاف التحيّة و الثّناء اثبات شده كه حقّا ديدنى است و بايد مراجعه شود و كلمه رهوا ظاهرا حال است از بحر يعنى ساكن و آرام بحال خود يا شكافته و مفتوح و گشاده و آماده براى عبور.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
كَم تَرَكُوا مِن جَنّات‌ٍ وَ عُيُونٍ «25» وَ زُرُوعٍ وَ مَقامٍ كَرِيمٍ «26» وَ نَعمَةٍ كانُوا فِيها فاكِهِينَ «27»
چه بسيار گذاردند از باغستانها و چشمه‌ها و مزارع كشت و زراعت، و عمارات عاليه که مقامات كريمه بود، و نعمت‌هاي زياد از ميوه‌ها که در باغستانها از اشجار مثل سيب گلابي به آلو زرد و ساير فواكه، و در مزارع مثل بطّيخ و دابوق و يقطين و امثال آنها، بلكه جواهرات و اندوخته‌هاي آنها و فرش و اواني و ساير اموال آنها تمام گذاشتند و هلاك شدند. و آنچه بنظر ميرسد اينكه رود نيل تمام اطراف مدائن فرعون را داشت که به همه شهرستانها آب ميرسيد و مشروب ميشد از اينکه جهت باغات و مزارع بسيار داشتند فقط بعض اطراف يك راه خشكي بوده که عبور ميكردند، و از همين جهت بود که اصحاب موسي راه نداشتند که فرار كنند که شرحش گذشت.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 27)- و از آنجا که غیر از امور مهم چهارگانه فوق وسائل تنعم فراوان دیگری داشتند، به همه آنها نیز در یک جمله کوتاه اشاره کرده، می‌گوید:
«و نعمتهای فراوان دیگری که در آن متنعم بودند و در ناز و نعمت زندگی می‌کردند» (وَ نَعْمَةٍ کانُوا فِیها فاکِهِینَ).
نکات آیه
۱- فرعونیان، قبل از نابودى در رود نیل، برخوردار از نعمت ها و امکانات گسترده (کم ترکوا ... و نعمة کانوا فیها فکهین) «نعمة» (به فتح نون) به معناى تنعّم و برخوردارى از نعمت ها است.
۲- جامعه فرعونى، جامعه اى خوشگذران و عشرت طلب (و نعمة کانوا فیها فکهین)
۳- حضور در محافل عشرت و خوش گذرانى، از برنامه هاى فرعونیان (و نعمة کانوا فیها فکهین) «فاکهین» (از «فکاهة») به معناى حدیث انس مى باشد و تعبیر «کانوا» مى رساند که برنامه آنان چنین بوده است.
۴- غوطهورى در سرخوشى ها و امکانات دنیایى، از زمینه هاى حق ستیزى و هلاکت* (إنّهم جند مغرقون . کم ترکوا ... فیها فکهین) ترسیم برخوردارى هاى فرعونیان - پس از یادکرد هلاکت ایشان - ممکن است از آن جهت باشد که این برخوردارى ها، در حق ستیزى آنان نقش داشته است.
۵- امکانات دنیوى به جاى مانده از مستکبران فرعونى، درس عبرت براى دنیاخواهان عشرت طلب (کم ترکوا من جنّ-ت ... و نعمة کانوا فیها فکهین) تعبیر «کم ترکوا...» در مقام درس آموزى و تأمل برانگیزى آدمیان در سونوشت فرعونیان است.
۶- امکانات گسترده دنیوى، مانع از مجازات الهى نسبت به حق ستیزان نخواهد بود. (إنّهم جند مغرقون ... و نعمة کانوا فیها فکهین)
موضوعات مرتبط
- امکانات دنیوى: آثار امکانات دنیوى ۴; نقش امکانات دنیوى ۶
- حق: حتمیت کیفر حق ستیزان ۶; زمینه حق ستیزى ۴
- خوشگذرانان: زمینه عبرت خوشگذرانان ۵
- دنیاطلبان: زمینه عبرت دنیاطلبان ۵
- رفاه طلبى: آثار رفاه طلبى ۴
- فرعونیان: خوشگذرانى فرعونیان ۲، ۳; عبرت از آثارباستانى فرعونیان ۵; غرق فرعونیان ۱; نعمتهاى فرعونیان ۱
- هلاکت: زمینه هلاکت ۴
منابع
