يونس ٨٧
ترجمه
| يونس ٨٦ | آیه ٨٧ | يونس ٨٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«تَبَوَّآ»: انتخاب کنید. مأوی بسازید. «قِبْلَةً»: مقابل یکدیگر و نزدیک به هم. قبله نماز که مراد مصلّی و محلّ برگزاری نماز است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۹۳ - ۷۵، سوره يونس
- وقايعى از سرگذشت ، پيغمبر اسلام (ص ) و مسلمين ، كه داستان موسى (ع ) به وقايعآن اشاره دارد
- گفتگوى موسى (ع ) با فرعونيان و...
- بيان حقيقت سحر از زبان حضرت موسى (ع )
- مراد از ((ذرية من قومه )) كه به موسى (ع ) ايمان آوردند واقوال مفسرين در اين باره
- ضعيفان بنى اسرائيل با ترس و واهمه از فرعون و اطرافيان توانگر او به موسى (ع )گرويدند اگر مؤ من هستيد و تسليم خدائيد، بر اوتوكل كنيد
- دعاى بنى اسرائيل : ((ربنا لا تجعلنا فتنة للقوم الظالمين )) دعا براى رفع ضعف وذلت از خودشان بوده است
- امر به خانه سازى براى بنى اسرائيل
- ابتداء به اضلال ، بر خداوند محال است ولىاضلال براى مجازات محال نيست و مال و زينت دادن به فرعونيان از اين باب بوده است
- دعاى موسى (ع ) عليه فرعون و فرعونيان پس از ياءس از هدايت آنان
- استجابت نفرين موسى و هارون عليه فرعونيان
- ايمان آوردن فرعون در آستانه هلاكت ، و مردود بودن ايمان و توبه او
- اشاره به رابطه نفس و بدن و بيان اينكه انسانيت انسان به نفس او است و بدن ، مركب وابزار كار نفس است
- وجوهى كه در معناى : ((ننجيك ببدنك )) گفته شده و بيان اينكه علت انتساب نجات بهبدن فرعون ، اتحاد شديد بين نفس و بدن است
- معناى ((مبواء صدق )) كه در وصف مسكن بنىاسرائيل آمده است و اشاره به مفهومى كه از اضافه اشياء و مفاهيم به كلمه ((صدق ))،استفاده مى شود
نکات آیه
۱ - خداوند، از طریق وحى به موسى و هارون (ع) فرمان داد تا در شهر مصر (مرکز حکومت فرعون) به تهیه مسکن براى قوم خود اقدام کنند. (و أوحینا إلى موسى و أخیه أن تبوّءا لقومکما بمصر بیوتاً) برداشت فوق مبتنى بر این است که اولاً «مصر» به معناى شهر مصر باشد ; چنان که به همین معنا در مفردات و لسان تصریح شده است. ثانیاً: جار و مجرور (بمصر) متعلق به «تبوءاً» باشد نه حال براى «قومکما».
۲ - موسى و هارون (ع) مأموریت یافتند تا براى آن دسته از بنى اسرائیل که ساکن شهر مصر بودند، اقدام به تهیه مسکن نمایند. (و أوحینا إلى موسى و أخیه أن تبوّءا لقومکما بمصر بیوتاً) برداشت فوق بر این اساس است که «بمصر» متعلق به عامل مقدر و حال یا صفت براى «قوم» باشد ; یعنى: تبوئاً لقومکما کائنین یا الکائنین بمصر.
۳ - برادر موسى (هارون) شریک او در دریافت وحى و یاور او در امر رسالت بود. (و أوحینا إلى موسى و أخیه أن تبوّءا لقومکما بمصر بیوتاً)
۴ - موسى و هارون (ع)، از طرف خداوند مأموریت یافتند قوم خود را از مناطق مختلف، گرد آورده و در شهر مصر متمرکز کنند. (و أوحینا إلى موسى و أخیه أن تبوّءا لقومکما بمصر بیوتاً) برداشت فوق مبتنى بر این است که «بمصر» متعلق به «تبوئاً» باشد. به این صورت که بنى اسرائیل چون در مناطق مختلف مصر پراکنده بودند و خارج کردن آنان از آن سرزمین در این حال براى موسى (ع) عادتاً ممکن نبود، خداوند با این دستور مى خواست آنان در یک جا متمرکز شوند تا در خارج کردنشان از مصر مواجه با مشکل نشوند.
۵ - خداوند، فرمان داد تا بنى اسرائیل در بر پا کردن خانه هاى خود، آنها را رو به روى هم بسازند. (و اجعلوا بیوتکم قبلة) برداشت فوق مبتنى بر این است که لفظ «قبلة» مصدر نوعى به معناى اسم فاعل باشد ; یعنى: اجعلوا بیوتکم متقابلة.
۶ - ضعف و ذلت بنى اسرائیل در شهر مصر (مرکز حکومت فرعون) تا درجه اى بود که حتى از داشتن خیمه یا کومه اى، که آنان را از سرما و گرما حفظ کند، محروم بودند. (و أوحینا إلى موسى و أخیه أن تبوّءا لقومکما بمصر بیوتاً)
۷ - تهیه مسکن براى مردم، از مسایل مورد توجّه دین است. (أن تبوّءا لقومکما بمصر بیوتاً و اجعلوا بیوتکم قبلة)
۸ - خداوند، بنى اسرائیل را به بر پا داشتن نماز مکلف فرمود. (و أقیموا الصلوة)
۹ - ایمان و اقامه نماز، زمینه ساز نجات بنى اسرائیل از سلطه فرعون بود. (ربنا لا تجعلنا فتنة للقوم الظلمین. و نجنا برحمتک ... و أقیموا الصلوة و بشّر المؤمنین)
۱۰ - خداوند به موسى (ع) فرمان داد تا رهایى بنى اسرائیل از چنگال فرعون را به آنان بشارت دهد. (و نجنا برحمتک من القوم الکفرین ... و بشّر المؤمنین)
۱۱ - بشارت در ایجاد روحیه و امید به پیروزى، نقشى مؤثر دارد. (و نجنا برحمتک من القوم الکفرین ... و بشّر المؤمنین)
۱۲ - ایمان و اقامه نماز، در رهایى از فتنه گرى ستمگران، نقشى بسزا دارد. (و نجنا برحمتک من القوم الکفرین ... و أقیموا الصلوة و بشّر المؤمنین)
روایات و احادیث
۱۳ - از امام کاظم (ع) روایت شده است: «لما خافت بنو اسرائیل جبابرتها أوحى اللّه إلى موسى و هارون(ع): «أن تبوّءا لقومکما بمصر بیوتاً و اجعلوا بیوتکم قبلة» قال: امروا أن یصلوا فى بیوتهم ;[۱] هنگامى که بنى اسرائیل از حکام ستمگر زمان خود بیمناک شدند، خداوند به موسى و هارون (ع) وحى فرستاد که براى قوم خود در مصر خانه هایى مهیّا سازید و خانه هایتان را قبله قرار دهید. امام فرمود: آنان مأمور شدند که در خانه هایشان نماز بخوانند».
۱۴ - «عن محمّد بن مسلم عن ابى جعفر (ع) قال: قلت: کان هارون أخا موسى لأبیه و أمه؟ قال: نعم ... قلت: و کان الوحى ینزل علیهما جمیعاً؟ قال: الوحى ینزل على موسى و موسى یوحیه الى هارون؟ [۲] محمّد بن مسلم گوید به امام باقر (ع) گفتم: آیا هارون برادر پدرى و مادرى موسى (ع) بود؟ حضرت فرمود: آرى ... گفتم: آیا وحى بر هر دوى آنان نازل مى شد. حضرت فرمود: وحى بر موسى (ع) نازل مى شد و موسى (ع) وحى را به هارون منتقل مى کرد».
موضوعات مرتبط
- ایمان: آثار ایمان ۹، ۱۲
- بشارت: آثار بشارت ۱۱
- بنى اسرائیل: بشارت به بنى اسرائیل ۱۰; بنى اسرائیل در مصر ۲، ۴; بنى اسرائیل و برپایى نماز ۸; بنى اسرائیل و خانه سازى ۵; تاریخ بنى اسرائیل ۱، ۲، ۵، ۶; تکالیف بنى اسرائیل ۸; ذلّت بنى اسرائیل در مصر ۶; زمینه نجات بنى اسرائیل ۹; ضعف بنى اسرائیل ۶; قبله بنى اسرائیل ۱۳; محرومیت بنى اسرائیل ۶; مسؤولیت بنى اسرائیل ۵; مشکلات بنى اسرائیل در مصر ۶; نجات بنى اسرائیل ۱۰
- پیروزى: عوامل پیروزى ۱۱
- خدا: اوامر خدا ۱، ۵، ۸، ۱۰; بشارتهاى خدا ۱۰
- دین: دین و مسکن ۷
- ظالمان: عوامل نجات از ظالمان ۱۲
- فرعون: بشارت نجات از ظلم فرعون ۱۰; زمینه نجات از ظلم فرعون ۹
- مسکن: اهمیّت تهیه مسکن ۷
- موسى(ع): شریک رسالت موسى(ع) ۳; مسؤولیت موسى(ع) ۱، ۲، ۴، ۱۰، ۱۳; موسى(ع) و مسکن بنى اسرائیل ۱، ۲; نماز موسى(ع) ۱۳; وحى به موسى(ع) ۱، ۳، ۱۴; یاور موسى(ع) ۳
- نماز: آثار برپایى نماز ۹، ۱۲
- هارون(ع): مسؤولیت هارون(ع) ۱، ۲، ۴، ۱۳; نماز هارون(ع) ۱۳; وحى به هارون(ع) ۱، ۳، ۱۴; هارون(ع) و مسکن بنىاسرائیل ۱، ۲; هارون(ع) و موسى (ع) ۳
