نتایج جستجو

الهى است ، و ماوراى حكم او هر حكمى باشد باطل است ، چون آدمى را جز به سوى شقاوت و هلاكت نميكشاند، و جز به سوى عذاب سعير هدايت نميكند. از همين جا است كه آن

فقط به دنيا توجّه داشته باشد و از ياد خدا اعراض نمايد، در زندگى ديگرش در شقاوت و هلاكت خواهد بود و مغلول به غلّ و زنجير نوميدى و خسران محشور خواهد شد، و

آيات قبلى گرفته مى شود. يعنى از سعادت مؤمنان و شقاوت كفار. گويا فرموده: حال كه معلوم شد سعادت آن طایفه و شقاوت اين دسته چه دليلى دارد، پس نسبت به علمى كه به

بينند. چون نفس خود را كه قابليت داشت از سعادت انسانيت برخوردار گردد، به شقاوت و بلا مبتلا كردند، كه به زودى در مسير انتقال خود به سوى دار جزا، با آن روبرو

تقوا دارند، به سعادت برسند، و آن ها كه تكذيب مى كنند و كفر مى ورزند، به شقاوت برسند، و مؤمنان، به ولايتى از خداى عزّوجلّ و مشركان، به برائتى از او نايل

گناهى بكند از خداى سبحان برايش مهلت مى خواهند تا عذاب و مواخذه ، و يا امضاى شقاوت را درباره اش تاءخير بيندازد تا شايد كه توبه نموده و برگردد. و اغلب اين وجوهى

اينها نشوند (يعنى عاقبت اصحاب يمين سعادتمند و بهشتى گردند و اصحاب شمال يا شقاوت و دوزخى شوند) و هر سبكى و بدخلقى كه در اصحابت (شيعيان) ميبينى از برخورد آنهاست

هدايت انبياء و رسل و مؤ منين و اينكه هدايت آنان صرف نشان دادن راه سعادت و شقاوت است ، مى فرمايد: «و ما ارسلنا من رسول ، الا بلسان قومه ليبين لهم ، فيضل اللّه

مى كنند، كه كيفيت آغازشان آنرا اقتضاء كرده ، و بر آن سرنوشتى از سعادت و شقاوت و خير و شر جريان مى يابند، كه ابتداء وجودش اقتضاى آنرا دارد، و اين معنا از

دوم: ج- از نار جحيم نجات يابد. سوم: زا- از شرب زقوم مأمون است. چهارم: ش- از شقاوت ابديه محفوظ ماند. پنجم: ظا- از ظلمت قيامت منجى باشد. ششم: فاء- فراق دوستان

شفاء و رحمه للمؤ منين و لا يزيد الظالمين الا خسارا (( آرى اگر تكميل در طرف شقاوت لغو گردد، ديگر آزمايش در آن ناحيه معنايى نخواهد داشت ، و حجت در آن تمام نمى

روشن مى شود كه اعمال انسانها از حيث مجازات يعنى از حيث تاءثرش در سعادت و شقاوت آدمى نظامى دارد غير آن نظامى كه اعمال از حيث طبع در اين عالم دارد. چون در

تفسير نمونه جلد ۶ صفحه ۱۷۸ اين حديث در واقع اشاره به آن است كه درهاى سعادت و شقاوت به روى همگان باز است هيچكس از آغاز بهشتى آفريده نشده و نه هيچكس دوزخى ، بلكه

او و گمراهى بنى آدم به دست او، و به كرسى نشستن قضاى خدا در سعادت متقين و شقاوت گمراهان ، را بيان كند. وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الانسنَ مِن صلْصلٍ مِّنْ حَمَإٍ

بر مى آيد كه: انسان در ماوراى زندگى اين دنيا، حيات ديگرى قرين سعادت و يا شقاوت دارد؛ كه آن زندگى نيز، اصولى و شاخه هایى دارد، كه وسيله زندگى اويند و انسان،

اين صفات به دست مى دهد، صفاتى كه انسان را از خدا دور مى سازد و در پرتگاه شقاوت و بدبختى مى افكند، صفاتى كه مؤ منان راستين بايد به دقت مراقب باشند به آنها

مـهـمـتـريـن وسـيـله حـقـجـوئى و درك واقـعـيـات و آنـچـه عـامـل سـعـادت و شـقـاوت انـسـان مـى شـود از كـار انـداخـتـه بـودند، يعنى چشمهاى بينا و گـوشـهـاى

زندان برايشان شرافتمندانه تر از زندگى بيرون از زندان است كه يك زندگى پست و شقاوت بارى است ، و به همين جهت از زندان نه وحشتى دارند و نه ننگى و نه از اعمال

بلند بوم و «پست بوم » است ، و در اينجا كنايه از خير و شر و مسير سعادت و شقاوت است ). در اهميت نعمتهاى فوق همين بس كه : «چشم » مهمترين وسيله ارتباط انسان

به خدا ايمان بياوريد، و عمل صالح كنيد، كه سعادت ابدى دارد و محروميت از او شقاوت و هلاكت دائمى دارد. «وَ الَّذِينَ ءَامَنُوا وَ عَمِلُوا الصالِحَاتِ لَنُبَوِّئَنَّهُم

نمى كند. و در اين آيه، اشاره اى است به اين كه تنها و تنها ملاك در سعادت و شقاوت انسان، پيروى حق و پيروى باطل است. علتش هم اين است كه حق به خدا انتساب دارد

تكذيب است، و از طوايف ديگر ساكت است، تا بفهماند كه سعادت در جانب تقوا، و شقاوت در جانب تمرّد و طغيان است. «فَلا أُقْسِمُ بِالشَّفَقِ»: كلمۀ «شَفَق»، به

شده ام سزاوارترم كه دعايم را اجابت فرمائى و نوميد بازنگردانى . در حقيقت شقاوت در اينجا به معنى تعب و رنج است ، يعنى من هرگز درخواسته هايم از تو به زحمت

همين بود كه موجودى را كه همرديف فرشتگان بزرگ آسمان بود به پستترين دركات شقاوت تنزل داد، و مستحق لعن ابدى خداوند نمود. خودخواهى و غرور به انسان اجازه نمى

خاسرين ). چه زيانى از اين بالاتر كه انسان اسلام را با كفر و سعادت را با شقاوت و حقيقت را با باطل معاوضه كند. سپس در آيه بعد تاءكيد مى كند كه شما بالاترين

تُجزَونَ إلّا مَا كُنتُم تَعمَلُون»، همۀ مردم اند. چه اهل سعادت و چه اهل شقاوت. هر كس، هر چه كرده، چه خوب و چه بد، عين آن را جزاى عملش قرار مى دهد. و اين

به حياتى سعيد و طيب زنده كند، چون سعادت و هدايت از زندگى است همانطور كه شقاوت و ضلالت از مرگ است ، همچنانكه فرموده : (( يا ايها الذين آمنوا استجيبوا لله

يا حداقل در تاءمين آن نافع است و آن عملى را باطل بدانيم ، كه ببينيم يا به شقاوت آدمى منجر ميشود و يا در سعادتش مضر است و اما در قسم اول ، اعتقاد به آنچه

يعنى از آن شب تا شب قدر سال آينده را تقدير مى كند. زندگى، مرگ، رزق، سعادت، شقاوت و چيزهايى ديگر از اين قبيل را مقدر مى سازد. آيه سورۀ «دخان» هم - كه در وصف

سعيد و داراى پاداش، و ديگرى شقىّ و معذّب. پس بايد انذار بشوند تا از راه شقاوت بپرهيزند، و از پرتگاه هلاكت كنار آيند. «وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لجََعَلَهُمْ

انسان ، و موقعيت او، و چگونگى نازل شدنش به دنيا و مال كار او از سعادت و شقاوت است ، پس در چنين مقامى اعتناى زيادى به نقل داستان سجده ندارد، مگر باشاره

كند: كه بخاطر آن مخالفت ها چگونه دلهاشان دچار قساوت ، و نفوسشان در معرض شقاوت قرار گرفت ، و چگونه مساعيشان بى نتيجه شد. و اوفوا بعهدى ... كلمه عهد در اصل

الميزان جلد ۱۰ صفحه ۱۱۷ اينكه آن حالت بد و خبيث روحى كه داشتم و مرا به سوى شقاوت و بدبختى سوق ميداد و عيش خوش مرا مكدر مى ساخت ، و خير دنيا و آخرت مرا از

هستند، و نيز اگر بين هر انسانى و بين عمل او، و نيز بين عمل او و سعادت و شقاوت او، و نعمت و نقمت او، و درجه و دركه او، و متعلقات عمل او از قبيل وعده و وعيد

اين شعور كه پديده تكوين است ، در تشخيص مصالح نوع از مفاسد آن و سعادتش از شقاوت دچار غلط و اشتباه مى شود، واگر فرض كنيم خطا و غلطى در كارش باشد واجب است

پاى عقل ، در آنجا چيزى جز بدبختى و رنج و بلا نيست ، در آنجا جز بيچارگى و شقاوت و فساد نخواهد بود. رويدادهاى زندگى ما و تجربيات تلخى كه در دوران عمر در مورد

آنچه پروردگارت بخواهد عطائى است قطع نشدنى ). ملاحظه مى فرمائيد كه سعادت و شقاوت و خلود در بهشت و دوزخ را با اينكه از قضاهاى حتمى او است ، و مخصوصا درباره

ديگرانرا اهل نجات و سعادت نميدانند، و نجات و سعادت خود را هم مشوب به هلاكت و شقاوت نميدانند، چون بخيال خود جز ايامى چند معذب نميشوند، و آن ايام هم عبارتست از

امور، و عوامل استثنائيات خلقت ، و حقايق وحى و نبوت ، و دعوت ، و سعادت و شقاوت است . و كوتاه سخن ، باعث مى شود كه بشر بر هر حقيقتى دست يابد، و مخصوصا اگر

، و نه عريان ، و نه گرمازده )، و با اين بيان روشن كرده كه مراد بشقاوت ، شقاوت و تعب دنيوى است ، كه از لوازم جدا ناشدنى زندگى زمينى است ، چون در زمين است

بنا بر اين هرگز نبايد وسعت روزى را دليل بر سعادت ، و تنگى روزى را دليل بر شقاوت شمرد اما اكثر مردم از اين واقعيت بيخبرند (و لكن اكثر الناس لا يعلمون ). البته

به نفاق و اختلاف مبدل گشت ، در نتيجه زندگى سعادتمندانه آنان به يك زندگى شقاوت بار تبديل شد، و عظمت ديرين خود را از دست دادند. اما عذاب آخرت آن چنان كه

سوره به ذكر نمونه اى از اقوام متمرد و گردنكش كه به خاطر ترك تهذيب نفس در شقاوت ابدى فرو رفتند، و خداوند آنها را به مجازات شديدى گرفتار كرد، يعنى قوم «ثمود»

- حقايق اعمال ، كه مردم در دنيا انجام مى دهند، چه آن حقيقت سعادت باشد چه شقاوت چه رد، و چه قبول ، چه انقياد، و چه تمرد. و سپس در روز قيامت بر طبق آنچه ديده

جمله ((فلا يضل (( را حمل بر ضلالت در دنيا، و جمله ((و لا يشقى (( را حمل بر شقاوت آخرت كرده ، و اين خود مؤ يد مطلبى است كه ما در تفسير همين آيه گفتيم . و در

راحتى و آسايشى كه خالى از تعب و مشقت باشد، نمى بيند، و هيچ سعادتى را خالص از شقاوت نمى يابد. تنها خانۀ آخرت است كه راحتى اش، آميخته با تعب نيست. بنابراين، چه

اعتقادات و اعمال است. اعتقاد حق و عمل صالح، ملاك سعادت اخروى؛ و كفر و فسق، ملاك شقاوت در آن است. مى فرمايد: «و أن ليس للإنسان إلّا ما سعى و أنّ سعيه سوف يرى ثُمّ

نمى شوند، پس اهل بهشت از هر جهت در سعادت و كرامت اند، و از هيچ جهتى دچار شقاوت و خوارى نمى شوند، نه از ناحيه درونشان و نه از بيرونشان و نه از خدايشان. قضاهاى

عمر آن مقدارى را دارد كه خداى سبحان برايش مقدر كرده . و همچنين از سعادت و شقاوت و تكليف و رشد و ضد رشد و ثواب و عقاب سهمى را دارد، كه خداى تعالى برايش ‍

سريع مى كند، تن دادن به رهبرى ائمه كفر و ضلال ، او را به پرتگاه بدبختى و شقاوت مى افكند. در تفسير اين آيه در منابع اسلامى ، احاديث متعددى وارد شده كه روشنگر

سعادت حقيقى در زندگى هدايت مى كند، و شرك باطل است چون سرانجام آدمى را به شقاوت و هلاكت و عذاب دائمى مى كشاند. همچنين زمانى حكومت بين دو نفر حق است كه با

عدل‌، ارسال‌ رسل‌ و انزال‌ كتب‌ و جعل‌ تكليف‌ و راهنمايي‌ بطريق‌ سعادت‌ و شقاوت‌ و بيان‌ احكام‌ و جعل‌ قيّم‌ ‌براي‌ حفظ احكام‌ و ابلاغ‌ ‌آنها‌ و معاد و بهشت‌