الكهف ١٠١
ترجمه
| الكهف ١٠٠ | آیه ١٠١ | الكهف ١٠٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«ذِکْر»: آیات کتابهای یزدان، و نشانه‌های خداشناسی موجود در کتاب معرفت جهان (نگا: یوسف / طه / انبیاء / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۸۳ -۱۰۲، سوره كهف
- معناى ((عين حمئة (( وبيان موقعيت جغرافيائى آن
- ظالمان را عذاب مى كنيم ومؤ منان صالح العمل را جزاى حسنى است
- ساختن سد به وسيله ذوالقرنين
- بكار بردن قطعه هاى آهن در ساختن سدى محكم توسط ذوالقرنين
- وجوهى كه در بيان مراد آيه شريفه : ((افحسب الذين كفروا ان يتخذوا عبادى من دونىاولياء...(( گفته شده است
- بحث روايتى
- اختلافاتى كه جهاد متعدد در روايات مربوط به ذوالقرنين وجود دارد
- دوروايت اميرالمؤ منين على (ع ) درباره ذوالقرنين
- حديثى از امام صادق (ع ) درباره آفتاب وطلوع وغروب آن
- رواياتى در ذيلبرخى جملات آيات راجع به ذوالقرنين
- بحثى قرآنى وتاريخى پيرامون داستان ذوالقرنين در چندفصل
- ۱ - داستان ذوالقرنين در قرآن
- ۲ - داستان ذوالقرنين وسد وياجوج وماجوج از نظر تاريخ
- ۳- ذوالقرنين كيست وسدش كجا است ؟ اقوال مختلف در اين باره
- نظر بعضى كه ذوالقرنين را همان اسكندر مقدونى دانسته اند وردّ آن
- نظر جمعى از مورخين كه ذوالقرنين را مردى عرب از ملوك يمن دانسته اند
- سخن بعضى در اثبات اينكه ذوالقرنين ، كورش ، پادشاه هخامنشى ايران ، وياءجوجوماءجوج ، اقدام مغول بوده اند
- بحث مفسرين ومورخين پيرامون قوم ياءجوج وماءجوج وحوادث مربوط به آنها
نکات آیه
۱- بارزترین ویژگى کافران، محجوب بودن آنان از دیدن و درک آیات الهى است. (الذین کانت أعینهم فى غطاء عن ذکرى) مراد از دیدن ذکر خدا، مشاهده و درک آیات و نشانه هایى است که مایه یاد خداوند هستند (گفتن مسبّب و اراده سبب) و مفاد آیه، این است که مشاهده آیات خداوند، کافران را به یاد او نمى افکند، گویا پوششى بر چشم هاى آنان است که دیدن آن آیات، بر ایشان مقدور نیست.
۲- محجوب بودن دل از یاد خدا، از بارزترین خصلت هاى کافران است. (الذین کانت أعینهم فى غطاء عن ذکرى)
۳- دوزخ، فرجام کافرانى است که طاقت شنیدن آیات الهى را ندارند. (و عرضنا جهنّم یومئذ للکفرین ... و کانوا لایستطیعون سمعًا)
۴- کفر و حق ناپذیرى، عامل عجز انسان از گوش فرا دادن به آیات الهى است. (عن ذکرى و کانوا لایستطیعون سمعًا) مفاد «کانوا لایستطیعون...» ماضى استمرارى است; یعنى، کافران، پیوسته ناتوان از شنوایى بوده اند. روشن است که نفى شنوایى، به معناى حسّى آن مراد نیست، بلکه بیانِ این است که حال کافران در برابر استماع تذکرات، همانند حال کسى است که هیچ گاه قدرت شنوایى نداشته است.
۵- کفر، در نیروى برداشت و ادراک انسان، تأثیر دارد. (کانت أعینهم فى غطاء عن ذکرى و کانوا لایستطیعون سمعًا)
۶- بینش، حقیقتى فراتر از ادراکات حسى است. (أعینهم فى غطاء عن ذکرى و کانوا لایستطیعون سمعًا) زیرا، کافران، از حواس ظاهرى سالم برخوردارند و با این حال، از درک حقایق ناتوان اند.
۷- شناخت خدا و توجّه به او، مهم ترین هدف برخوردارى انسان از ابزار شناخت است. (الذین کانت أعینهم فى غطاء عن ذکرى و کانوا لایستطیعون سمعًا) آیه، چشم کافران را نهان شده در پرده و گوش آنان را از کار افتاده قلمداد کرده است; یعنى، دیده ها و شنیده هاى آنان - که خالى از یاد خدا است - چنان بى ارزش است که گویا نه از چشم بهره اى برده اند و نه از گوش.
۸- چشم هاى نابینا در برابر حق، در قیامت، شعله هاى آتش دوزخ را خواهد دید. (و عرضنا جهنّم یومئذ للکفرین عرضًا .الذین کانت أعینهم فى غطاء عن ذکرى) عرضه شدن جهنم بر کافران در قیامت و رویت آن، عقوبتى متناسب با بهره نبردن آنان از بینایى براى شناخت خداوند است، همانگونه که گوش ناشنواى آنان نیز صداى جهنم را درخواهد یافت، زیرا، عرضه جهنم، محدود به عرضه بصرى نیست.
۹- گوش هاى عاجز از دریافت پیام هاى خداوند، در قیامت، شنواى صداى دوزخ خواهد بود. (و عرضنا جهنّم ... الذین ... کانوا لایستطیون سمعًا)
۱۰- زنده نگه داشتن یاد خدا در دل، و گوش فرادادن به پیام هاى الهى، امرى لازم است. (الذین کانت أعینهم فى غطاء عن ذکرى و کانوا لایستطیعون سمعًا)
روایات و احادیث
۱۱- «عن أبى عبداللّه(ع) فى قوله تعالى: «الذین کانت أعینهم فى غطاء عن ذکرى و کانوا لایستطیعون سمعاً» قال: «... لم یعبهم بما صنع فى قلوبهم و لکن عابهم بما صنعوا» ; از امام صادق(ع) درباره این سخن خداوند «الذین کانت أعینهم فى غطاء عن ذکرى ...» روایت شده که فرمود: ... خداوند، (کافران را) به آنچه که ذات اقدس او درباره دل ها و قلب هاشان انجام داده، نکوهش نکرده، بلکه به خاطر اَعمال خودشان نکوهش کرده است».[۱]
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: محرومان از استماع آیات خدا ۳; محرومان از درک آیات خدا ۱; محرومیت از استماع آیات خدا ۴
- ادراک: ادراک حسى ۶; موانع ادراک ۵
- بینش: حقیقت بینش ۶
- جهنمیان ۳:
- حق: آثار حق ناپذیرى ۴
- خدا: اهمیت استماع تعالیم خدا ۱۰; اهمیت خدا شناسى ۷; سرزنشهاى خدا ۱۱
- ذکر: اهمیت ذکر خدا ۷، ۱۰; محرومان از ذکر خدا ۲
- شناخت: ابزار شناخت ۷
- قیامت: درک حقایق در قیامت ۸، ۹; رؤیت جهنم در قیامت ۸; ویژگیهاى قیامت ۸، ۹
- کافران: حجاب چشم کافران ۱; حجاب قلب کافران ۲; عمل ناپسند کافران ۱۱; عوامل سرزنش کافران ۱۱; فرجام کافران۳; کافران در جهنم ۳; کوردلى کافران ۱; ویژگیهاى کافران ۱، ۲
- کفر: آثار کفر ۴، ۵
- کوردلان: بینایى اخروى کوردلان ۸
منابع
- ↑ بحارالأنوار، ج ۵، ص ۳۰۶، ح ۲۸.
